The grammar guide

Мектеп КММ

ФИО

The Grammar guide

Әдістемелік құрал

2025 жыл

Түсінік хат

Ағылшын тілі – XXI ғасырдың маңызды тілі. Бұл тіл қазақстандықтарды әлемге танытып, халықаралық деңгейде білім алуға және байланыс орнатуға мүмкіндік береді. Қазіргі уақытта еліміздің шет мемлекеттермен қарым-қатынасы нығайып отырғандықтан, оқушылардың шет тілін үйренуге деген қызығушылығын арттыру, білімге деген құштарлығын ояту және танымдық белсенділігін дамыту – негізгі міндеттердің бірі. Сондықтан оқушылардың ағылшын тілін меңгеруі – заман талабы.

Қазіргі таңда көптеген мектептерде шет тілі тереңдетіліп оқытылып, түрлі әдістер арқылы меңгертілуде. Оқу бағдарламасы 5-6 сынып оқушыларының жас ерекшеліктеріне, танымдық қызығушылықтарына және мүмкіндіктеріне сәйкес әзірленіп, білім беру, тәрбиелеу және дамыту мақсаттарына негізделген. Білім беру саласындағы жаңғырту мен өзгерістер ағылшын тілін терең меңгеруге ықпал етті. Бүгінде ағылшын тілінде оқыту халықаралық қарым-қатынасты дамытуға, мәдени байланыстарды нығайтуға және прагматикалық дағдыларды қалыптастыруға жол ашты.

Жаңа қоғамда 5 негізгі құзыреттілігі бар тұлғалар сұранысқа ие: әлеуметтік, толерантты, коммуникативті, ақпараттық және үздіксіз білім алуға қабілетті жеке тұлғалар. Бұл бағдарлама мектептің білім беру мақсаттарымен үйлеседі және оқыту барысында төрт негізгі дағдыны қамтиды: оқу, жазу, сөйлеу және тыңдау. Бағдарлама материалдары оқушылардың белсенді әрекетін дамытуға бағытталған жаттығуларды, ойындарды, оқытудың заманауи әдістерін және мультимедиялық құралдарды қамтиды. Сонымен қатар, оқулықтағы тапсырмалар коммуникативтік бағытта құрастырылған.

Бағдарлама «New English File» оқулығының негізінде жасалған. Бұл оқулықты «Oxford» баспасы шығарған, ал авторлары – Christina Latham-Koenig және Clive Oxenden. Оқу құралы Қазақстан Республикасының білім беру стандарттарына толық сәйкес келеді. Ұсынылған факультативтік бағдарлама 1 жылға есептелген және 5-сынып оқушыларына арналған. Оқу аптасына 1 сағаттан жүргізіліп, жалпы 34 сағатты қамтиды.

Бағдарламаның өзектілігі:

- Жалпы білім беру мекемелерінің талаптарына сәйкес оқушылардың қосымша тілдік материалдарды меңгеру қажеттілігі мен алған білімін тәжірибеде қолдану мүмкіндігінен туындайды.

- Ағылшын тілін үйрету үдерісінде сыныптық-сабақ жүйесінің мүмкіндіктерін барынша тиімді пайдалану және оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға ықпал етеді.

Мақсаты:

Бұл бағдарлама оқушылардың тілдік дағдыларын дамытуға арналған. Ол олардың қажеттіліктері мен қызығушылықтарын ескере отырып, ағылшын тілінде қарым-қатынас жасау қабілетін жетілдіруге бағытталған. Бағдарлама оқылым, жазылым, тыңдалым және сөйлеу дағдыларын қалыптастырып, қарапайым деңгейде еркін қолдануға мүмкіндік береді.

Міндеті:

- Оқушылардың төрт негізгі коммуникативтік дағдысын дамыту: оқылым, жазылым, сөйлеу және тыңдалым.

- Ойлау, танымдық қабілеттерін жетілдіру және жалпы білім деңгейін арттыру.

- Ағылшын тіліне деген қызығушылығын оятып, тілді меңгеруге ынтасын қалыптастыру.

- Сабақ барысында алған білімдерін тереңдетіп, бекіту.

- Ағылшын тілінде сөйлейтін елдердің мәдениетімен таныстыру және олардың ерекшеліктерін түсінуге көмектесу.

Күтілетін нәтиже:

Коммуникативтік дағдылар:

• Өзі, достары, отбасы, мектебі, қаласы, ауылы, елі және оқып жүрген тілі туралы сипаттап, әңгімелеп, мінездеме бере отырып, коммуникативтік мақсатта сөйлеу.

• Ақпаратты сұрау, жеткізу, баяндау, сұрақ қою және оған дұрыс жауап бере білу.

• Оқыған немесе тыңдаған мәтіннің жоспарын құрып, өз ойларын жазбаша түрде білдіру.

Білу және түсіну:

• Ағылшын тілінің орфографиясы мен оқудың негізгі ережелерін меңгеру.

• Сөйлемдердің жиі кездесетін түрлеріндегі интонация ерекшеліктерін түсіну және дұрыс қолдану.

• Мұғалімнің, сыныптастарының сөздерін, диалогтар мен оқу мәтіндерінің мазмұнын түсіну.

• Диалог құрастырып, әңгімелесу барысында сұрақ қойып, жауап бере білу.

• Көрнекі материалдар мен суреттерді сипаттай білу.

• Дұрыс айтылу мен интонацияны сақтай отырып, мәтінді дауыстап оқу.

Сабақта қолданылатын форма мен әдістер:

Көрнекі түсіндіру, өздігінен зерттеп меңгеру, лексикалық және грамматикалық талдау, пікір алмасу әдісі.

Әдістемелек өнімдерге сараптама жүргізу бойынша мектеп сараптамалық кеңесінің шешімімен ұсынылған № хаттама

Рецензенттер: Балтабаевна Н.С,Ағылшын тілі пәні мұғалімі, Педагог-эксперт «Академик Е. Бокетов атындағы мектеп-гимназия» КММ

Авторы/құрастырушысы: Жолтаев М.Т., Ағылшын тілі пәні мұғалімі, «Академик Е. Бокетов атындағы мектеп-гимназия» КММ

Аннотация

Бұл материал оқушылардың грамматикалық білімдерін жетілдіруге арналған тапсырмалар жинағын ұсынады. Тапсырмалар оқушылардың сөйлем құрылымын дұрыс меңгеруіне, грамматикалық ережелерді практикада қолдануына және тілдік дағдыларын дамытуға бағытталған. Жинақталған жаттығулар жүйелілік пен тиімділікті қамтамасыз етіп, білім алушылардың қызығушылығын арттыруға көмектеседі. Сонымен қатар, оқушылардың өз бетінше ойлау қабілетін дамытып, грамматикалық нормаларды терең түсінуіне ықпал етеді.

Ағылшын тілі пәні бойынша құраланған оқу-тақырыптық жоспары /5-6 –сынып/

p/c	Сабақтың тақырыбы	Саны
Unit I
1	Verb «to be»
2	Articles
3	Noun
4	Countable and uncountable nouns
5	Possessive case ‘s
6	The verb «to have»
7	There is/ there are
8	Test yourself
9	Pronouns
10	Adjective
11	Numbers
12	The verb
13	Preposition
14	Conjunction
15	Test yourself
16	Project work
Unit II
17	Some and any
18	Much and many
19	A few and a little
20	A lot of/ lots of
21	Question words (who, what, where, when, how old; what kind of)
22	Present Simple
23	Past Simple
24	Future Simple
25	Present Continuous
26	Test
27	Past Continuous
28	Future Continuous
29	“To be going to”
30	Present Perfect
31	Past Perfect
32	Future Perfect
33	Test
34	Project work

Unit II

Lesson 1. To «be» етістігі

To be етістігі «болу», «орналасу» деген мағыналарды білдіреді және бір нәрсенің бар екенін немесе орналасқан жерін сипаттайды.

Мысалдар:

• I am 18 years old – Мен 18 жастамын. (Жастың көрсетілуін білдіреді.)

• He is in Almaty – Ол Алматыда. (Адамның қай жерде екенін білдіреді.)

• Askar is from Kazakhstan – Асқар Қазақстаннан. (Туған жерін немесе шыққан елін білдіреді.)

• She is a student – Ол студент. (Мамандықты немесе әлеуметтік мәртебені көрсетеді.)

Болымды түрі (Affirmative form)

Жекеше түр (Singular)

Бастауыш (Subject)	TO BE етістігі	Аудармасы	Қысқаша түрі
I (Мен)	am	Мен оқушымын	I’m
You (Сен)	are	Сен студентсің	You’re
He (Ол, ер адам)	is	Ол мұғалім	He’s
She (Ол, әйел адам)	is	Ол дәрігер	She’s
It (Ол, зат)	is	Ол үстел	It’s

Құрылымы:
Жекеше түрде сөйлемде алдымен бастауыш (I, you, he, she, it) келеді, содан кейін TO BE етістігінің тиісті түрі (am, are, is) қойылады, соңында толықтауыш тұрады.

Көпше түрі (Plural)

Бастауыш (Subject)	TO BE етістігі	Аудармасы	Қысқаша түрі
We (Біз)	are	Біз оқушымыз	We’re
You (Сендер, Сіздер)	are	Сендер студентсіңдер	You’re
They (Олар)	are	Олар мұғалімдер	They’re

TO BE етістігінің қолданылуы

Көпше түрде сөйлемдерде We, You, They бастауыштары қолданылады. Бұл бастауыштардан кейін are көмекші етістігі қойылып, соңында толықтауыш беріледі.

Мысалдар:

• They are engineers – Олар инженерлер.

• They’re engineers.

Жекеше түрдегідей көпше түрде де сөйлем басында we, you, they бастауыштары келеді. Олардан кейін are етістігі қойылады.

Болымсыз түрі (Negative form)

Жекеше түр (Singular)

Бастауыш (Subject)	TO BE етістігі + NOT	Аудармасы	Қысқаша түрі
I (Мен)	am not a sportman	Мен спортшы емеспін	I’m not
You (Сен)	are not a doctor	Сен дәрігер емессің	You’re not / You aren’t
He (Ол, ер адам)	is not a driver	Ол жүргізуші емес	He’s not / He isn’t
She (Ол, әйел адам)	is not a disainer	Ол дизайнер емес	She’s not / She isn’t
It (Ол, зат)	is not a book	Бұл кітап емес	It’s not / It isn’t

Құрылымы:
Болымсыз сөйлемде TO BE етістігінен кейін not шылауы жалғанады, қазақ тіліне «емес» деп аударылады.

Көпше түрі (Plural)

Бастауыш (Subject)	TO BE етістігі + NOT	Аудармасы	Қысқаша түрі
We (Біз)	are not students	Біз студент емеспіз	We’re not / We aren’t
You (Сендер, Сіздер)	are not teachers	Сендер мұғалім емессіңдер	You’re not / You aren’t
They (Олар)	are not painters	Олар суретші емес	They’re not / They aren’t

Мысалдар:

• We are not musicians – Біз музыкант емеспіз.

• We’re not / We aren’t.

• They are not writers – Олар жазушы емес.

• They’re not / They aren’t.

Сұрақ түрі (Interrogative form)

Сұраулы сөйлем зжасағанда “to be” етістігі сөйлемнің алдына шығып кетеді.

Жекеше түр (Singular)

Сұрақ (Interrogative)	Аудармасы	Жауап (Answer)
Am I a musician?	Мен музыкантпын ба?	Yes, you are. / No, you are not.
Are you a doctor?	Сен дәрігерсің бе?	Yes, I am. / No, I am not.
Is he a driver?	Ол (ұл) жүргізуші ме?	Yes, he is. / No, he is not.
Is she a designer?	Ол (қыз) дизайнер ме?	Yes, she is. / No, she is not.
Is it a book?	Бұл кітап па?	Yes, it is. / No, it is not.

Құрылымы:
Сұрақ жасау үшін am, are, is көмекші етістіктері бастауыштың алдына қойылады.

Көпше түр (Plural)

Сұрақ (Interrogative)	Аудармасы	Жауап (Answer)
Are we artists?	Біз суретшіміз бе?	Yes, we are. / No, we are not.
Are you programmers?	Сендер бағдарламашыларсыңдар ма?	Yes, we are. / No, we are not.
Are they engineers?	Олар инженерлер ме?	Yes, they are. / No, they are not.

Мысалдар:

• Are we scientists? – Біз ғалымдармыз ба?

• Yes, we are. / No, we are not.

• Are they photographers? – Олар фотографтар ма?

• Yes, they are. / No, they are not.

Ескерту:
Көпше және жекеше түрдегі сұрақтарда am, are, is етістіктері бастауыштың алдына шығады.

Exercises

Exercise 1

Төмендегі бос орындарға am / are / is көмекші етістіктерінің бірін қойыңыз.

1. It ___ sunny outside.

2. I ___ in the classroom now.

3. They ___ Spanish.

4. There ___ a book on the table.

5. My name ___ Aibek.

6. We ___ from Canada.

7. That ___ correct.

8. I ___ happy today.

9. Ali and Sara ___ friends.

10. She ___ a math teacher.

Exercise 2

Төмендегі сөздерді дұрыс орналастырып, сөйлем құраңыздар.

1. eighteen / am / old / I / years.

2. from / We / are / Brazil.

3. a / is / name / Ali / my / student / and / I’m.

4. notebook / my / is / This.

5. today / beautiful / a / It’s / morning.

6. Adam / name / brother’s / Her / is.

7. architect / is / an / husband’s / Michael / My / name / is / and / he.

8. students / twelve / There / my / are / in / group.

9. page / the / top / the / is / My / new / of / address.

Exercise 3

Төмендегі бос орындарға “to be” етістігінің болымсыз формасындағы көмекші етістіктерін қойыңыздар.

Example: He ___ at school now.

1. This phone ___ new.

2. Tom and Anna ___ siblings.

3. That ___ correct.

4. My father ___ at home at the moment.

5. We ___ in Canada.

6. It ___ Friday today.

7. Daniel’s last name ___ Johnson.

8. I ___ a musician.

9. My nickname ___ Max.

10. There ___ a lot of chairs in this room.

“to be” forms table

Positive	Negative	Question
I am	I am not	Am I?
You are	You are not	Are you?
We are	We are not	Are we?
They are	They are not	Are they?
He is	He is not	Is he?
She is	She is not	Is she?
It is	It is not	Is it?

Lesson 2: Articles (a, an, the)

Артикль – зат есімнің алдында қолданылатын көмекші сөз, ол заттың белгісіз немесе белгілі екенін көрсетеді. Ағылшын тілінде артикльдер екіге бөлінеді:

1. Indefinite Article (Белгісіз артикль) – a, an

• A – дауыссыз дыбыстардың алдында қолданылады:

  • a book, a laptop

• An – дауысты дыбыстардың алдында қолданылады:

  • an umbrella, an elephant

2. Definite Article (Белгілі артикль) – the

The – белгілі бір зат туралы айтқанда қолданылады.

• Bring a notebook. – Бір дәптер алып кел (кез келген).

• Bring the notebook. – Ана дәптерді алып кел.

Exercise 1

Insert definite or indefinite articles (the, an, a) where necessary.

1. Greeks like ______ coffee.

2. English like ______ tea.

3. ______ exercise he is writing is very easy.

4. ______ exercise is good for our health.

5. He lives in ______ Japan.

6. Is ______ Chinese easy?

Lesson 3. The Noun – зат есім

The Noun (зат есім) – заттың атын білдіріп, кім, не, кімдер, нелер деген сұрақтарға жауап беретін сөздер зат есім деп аталады.

Жалқы есімдер (Proper) – адамдардың аты, фамилиясы, географиялық атаулар, апта күндері т. б.: Alice, William Shakespeare, Central Park, Paris, the United States.

Жалпы есімдер (Common) – заттар, құралдар, әрекеттер, күйлер, сезімдер.

Дұрыс (көпше түр –s жұрнағы арқылы жасалады):
a bag (сөмке) – bags (сөмкелер)
a clock (сағат) – clocks (сағаттар)

Егер сөз -o, -s, -ch, -sh, -x, ke аяқталатын болса -es жалғауы қосылады:
potato – potatoes, box – boxes.
Егер сөз алдында дауысты тұрған -y әрпіне аяқталса, -y -i болып өзгеріп, -ies жалғанады:
baby – babies.
Түбірдегі -f, -fe -ve-ге ауысып, соңына -ves жалғанады:
calf (бұзау) – calves (бұзаулар).

Irregular nouns:
Singular – person, tooth, sheep, deer, goose, child, mouse, woman.
Plural – people, teeth, sheep, deer, geese, children, mice, women.

Exercise 1

Fill in the blanks with the correct singular or plural form of the nouns in parentheses.

I bought a new _____ for my school supplies. (bag)

There are five _____ sitting on the bench. (child)

The farmer has many _____ on his farm. (sheep)

She saw a beautiful _____ in the garden. (butterfly)

My grandmother lost two of her _____. (tooth)

We put all the toys in the big _____. (box)

A _____ is crossing the road. (deer)

The old tree has lost many of its _____. (leaf)

Exercise 2

Select the correct word to complete each sentence.

1. There are many apple / apples in the basket.

2. My foot / feet hurt after walking all day.

3. She has a pet mouse / mice at home.

4. The baby / babies are sleeping in their cribs.

5. He packed his sandwich / sandwiches for lunch.

6. A woman / women was waiting at the bus stop.

7. The tree lost its leaf / leaves in autumn.

8. We saw a group of goose / geese near the lake.

Lesson 4. Countable and uncountable nouns.

Countable nouns are used with an article, and we can count them. For example, we can say a book, an apple, a chair because they have singular and plural forms. For instance, there is a book – there are three books. This means we can count them easily.

Uncountable nouns do not take an article, and we cannot count them as separate items. Words like milk, salt, and honey are uncountable because we do not say one milk, two salts, three honeys. Instead, we use measurements like a glass of milk or a spoon of honey.

Exercise 1

Read the rhyme and find countable and uncountable nouns.

"I can't count music, but I can count songs.
I can't count happiness, but I can count smiles.
I can't count coffee, but I can count cups."

Exercise 2

Read the questions and choose correct options.

1. Which of the following is a countable noun?
a) Water
b) Apple
c) Sugar

2. Which sentence is correct?
a) I bought three breads.
b) She drank a milk.
c) He ate two sandwiches.

3. Which of the following is an uncountable noun?
a) Chair
b) Information
c) Pencil

4. Which sentence correctly uses an uncountable noun?
a) I need some advice.
b) She has three advices.
c) He bought two flours.

5. How should we correctly refer to "tea" in a countable way?
a) A cup of tea
b) One tea
c) Two teas

Exercise 2

Match the nouns below to the correct category in the table.

Countable noun	Uncountable noun

Nouns to classify: apple, rice, chair, sugar, book, salt, pencil, milk, table, water, banana, flour, orange, butter

Lesson 5. The Possessive case

Тәуелді септіктегі зат есім (Possessive сase)

Тәуелді септіктегі зат есім сөйлемде өзінен кейінгі зат есімнің анықтауышы ретінде қолданылып, whose? – кімнің?, ненің?, кімдердің? деген сұрақтарға жауап береді. Бұл форма апостроф (') және -s жалғауы арқылы жасалады.
Мысалы: Aruzhan’s book. The cat’s tail.

Егер екі адам бір затқа ортақ иелік етсе, апостроф (') және -s жалғауы соңғы зат есімге жалғанады.
Мысалы: Ali and Timur’s project.

Егер көптік жалғауы бар зат есім тәуелді септікте тұрса, оған тек апостроф (') қойылады, ал анықтауыш зат есім артикльсіз жазылады.
Мысалы: The teachers’ meeting was interesting.

Exercise 1

Rewrite the sentences using the correct possessive case form of the words in brackets.

1. This is my (brother) ___ car.

2. The (cat) ___ tail is very fluffy.

3. (Ali and Bekzat) ___ house is big and beautiful.

4. The (children) ___ toys are in the box.

5. My (friend) ___ idea was really helpful.

6. The (doctor) ___ advice was very useful.

7. All the (students) ___ books were on the table.

8. (Amina) ___ dress is very elegant.

Exercise 2

Rewrite the following sentences using the possessive case.

1. The bicycle of my sister is red. → __________

2. The toys of the children are everywhere. → __________

3. The legs of the table are broken. → __________

4. The car of my parents is new. → __________

5. The stories of the writer are interesting. → __________

6. The house of James and Sarah is very big. → __________

7. The decisions of the teachers are important. → __________

8. The tail of the dog is short. → __________

Lesson 6. «Have» етістігі

"Have" етістігі "бар" деген мағынада қолданылады және бір нәрсенің бар екенін білдіреді. Үшінші жақтың жекеше түрінде (he, she, it) "have" сөзі "has" болып өзгереді. Қалған барлық жақтар үшін "have" өзгеріссіз қалады.

Have етістігі – бар болу, ие болу дегенді білдіреді.

Мысалы: I have a dog – Менде ит бар (бір нәрсенің бар екендігін білдіріп тұр).

Have етістігі 3-жақта he/she/it есімдіктерінен соң has деп қолданылады.

Мысалы: He has a smartphone – Онда смартфон бар.

Have/has етістігінен соң, көбінесе ауыз-екі тілде got сөзі қосылады.

Мысалы: I have got a book – Менде кітап бар (got жалғанса да сөйлем мағынысы өзгертілмейді).

"Have" етістігінің сөйлемдегі түрлері:

Оң (Positive)	Болымсыз (Negative)	Сұраулы (Question)
I/You/We/They have	I/You/We/They do not have	Do I/you/we/they have?
He/She/It has	He/She/It does not have	Does he/she/it have?

Have	Have got	Translation
We have books	We have got books	Бізде кітаптар бар
You have balls	You have got balls	Сіздерде доптар бар
They have oxen	They have got oxen	Олар да өгіздер бар

Exercise 1

Rewrite it using have got/has got.

1. I _______ a new bicycle. (+ )

2. He _______ a pet cat. (- )

3. _______ they _______ a big house? (?)

4. She _______ long hair. (+)

5. We _______ enough time to finish. (-)

6. _______ your friend _______ a phone? (?)

7. The dog _______ a short tail. (+)

8. My parents _______ a car. (-)

Exercise 2

Complete the sentences with the correct form of have or has.

1. I ______ a big family.

2. She ______ a beautiful dress.

3. We ______ a new teacher this year.

4. My brother ______ a football.

5. They ______ a lot of homework today.

6. The cat ______ green eyes.

7. You ______ an interesting idea.

8. He ______ a black car.

Lesson 7. «There is/are» тіркесі

Ағылшын тілінде бір заттың бар екенін сипаттау үшін "There exists" және "There exist" тіркестері қолданылады.

Бұл екі тіркестің де мағынасы бірдей, бірақ жекеше және көпше түрге байланысты өзгереді.
Олар бір нәрсенің бар екенін көрсетеді, бірақ оның біреуге тиесілі екенін білдірмейді.

Мысалы, «Менде алма бар» дегенді емес,
«Үстелдің үстінде алма бар» дегенді білдіреді.

• Мысалдар:
  There exists an apple in the garden. (Бақшада бір алма бар.)
  I own two apples. (Менде екі алма бар.)

Exercise 1

Complete the sentences with the correct form of "There exists" (жекеше) or "There exist" (көпше).

1. ______ a beautiful garden in front of the house.

2. ______ several books on the shelf.

3. ______ a small lake near the village.

4. ______ many stars in the night sky.

5. ______ an old castle on the hill.

6. ______ different animals in the zoo.

7. ______ a new student in our class.

8. ______ two bridges over the river.

Exercise 2

Rewrite the sentences by replacing the underlined words with "There exists" or "There exist" correctly.

1. A library is in the school. → ____________ in the school.

2. Many trees are in the park. → ____________ in the park.

3. A hospital is near my house. → ____________ near my house.

4. Three museums are in the city. → ____________ in the city.

5. A big lake is in the forest. → ____________ in the forest.

6. Several old houses are in this street. → ____________ in this street.

Lesson 9. Pronoun – Есімдік

Есім сөздердің орнына жүретін сөз табы есімдік деп аталады.

1. Personal Pronouns – Жіктеу есімдіктері

Жекеше	Көпше
I – мен	we – біз
you – сен	you – сендер
he – ол (жігіт)	they – олар
she – ол (қыз)
it – ол (зат, жануар)

2. Possessive Pronouns – Тәуелдік есімдіктері

Жекеше	Көпше
my – менің	our – біздің
your – сенің	your – сендердің
his – оның	their – олардың
her – оның
its – оның

? Мысал: my phone – менің телефоным

Exercise 1

Complete the sentences with the correct personal pronoun (I, you, he, she, it, we, they).

1. ____ am very happy today.

2. This is my friend, Amina. ____ is a great singer.

3. My father is an engineer. ____ works in a big company.

4. My dog is very playful. ____ loves to run in the park.

5. My friends and I love football. ____ play every weekend.

6. Where are ____ from? (Speaking to a new friend)

7. Aslan and Malik are brothers. ____ study at the same school.

Exercise 2

Choose the correct pronoun to complete each sentence.

1. (I / She / They) ___ am learning English.

2. (He / We / It) ___ is my best friend.

3. (You / It / She) ___ are a great teacher.

4. (They / I / He) ___ live in a big city.

5. (She / He / We) ___ loves to play the piano.

6. (It / You / We) ___ is raining outside.

7. (They / He / She) ___ are from Canada.

Lesson 10. The Adjective – Сын есім

Ағылшын тіліндегі сын есімдер қазақ тіліндегідей заттың сипаттамасын, қасиетін және ерекшелігін білдіреді.

Мысалдар:

• tall building – биік ғимарат

• blue car – көк машина

• kind person – мейірімді адам

Adjective Types – Сын есім түрлері

Қатыстық (Relative Adjectives)	Сапалық (Qualitative Adjectives)
Шырай түрлері болмайды, үстеулермен қолданылмайды.	Жай, салыстырмалы және күшейтпелі шырайда қолданылады.
Белгілі бір затпен байланысты қолданылады.	Very, too, so, rather сияқты үстеулермен бірге келеді.

Мысалдар:
Relative: wooden table (ағаш үстел), silk scarf (жібек орамал).
Qualitative: very happy (өте бақытты), too cold (тым суық).

Degrees of Comparison of Adjectives – Сын есімнің шырайлары

Жай шырай (Normal form) Салыстырмалы шырай (Comparative form) Күшейтпелі шырай (Superlative form) short shorter (the) shortest bright brighter (the) brightest high higher (the) highest dry drier (the) driest young younger (the) youngest kind kinder (the) kindest strong stronger (the) strongest large larger (the) largest thin thinner (the) thinnest

Exercise 1

Complete the sentences using the correct comparative or superlative form of the adjective in parentheses.

1. This book is __________ than the one I read last week. (interesting)

2. Today is the __________ day of the year. (cold)

3. My house is __________ than my friend’s house. (big)

4. He is the __________ player in the team. (fast)

5. This task is __________ than the previous one. (easy)

6. That mountain is __________ than this one. (high)

7. This road is the __________ in the city. (long)

8. My dog is __________ than my cat. (friendly)

Exercise 2

Choose the correct form of the adjective (Normal, Comparative, or Superlative).

1. This cake is (sweet / sweeter / sweetest) than the one my mom made.

2. He is the (strong / stronger / strongest) person in our school.

3. The weather today is (warm / warmer / warmest) than yesterday.

4. That building is the (tall / taller / tallest) in our town.

5. My bag is (heavy / heavier / heaviest) than yours.

6. This exercise is (difficult / more difficult / most difficult) than the last one.

7. She is the (beautiful / more beautiful / most beautiful) girl in the class.

8. I think math is (easy / easier / easiest) than science.

Lesson 11. The Numeral – Сан есім

Numerals – заттың саны мен ретін білдіретін сөздер.

1. Сан есімнің түрлері

Сан есім түрі	Анықтамасы	Сұрағы
Cardinal Numerals (Есептік сан есімдер)	Бір нәрсенің нақты санын көрсетеді	How many? (Неше?)
Ordinal Numerals (Реттік сан есімдер)	Заттың ретін білдіреді	Which? (Қайсы?)

2. Cardinal Numerals – Есептік сан есімдер

Сандар	Ағылшын тілінде	Жасалу ережесі
0	zero	-
1	one	-
2	two	-
13-19	thirteen – nineteen	"-teen" жұрнағы қосылады
20-90	twenty – ninety	"-ty" жұрнағы қосылады
21, 22, ...	twenty-one, twenty-two	Дефис (-) арқылы жазылады

3. Ordinal Numerals – Реттік сан есімдер

Сандар	Ағылшын тілінде	Жасалу ережесі
1st	the first	Ерекшеленеді
2nd	the second	Ерекшеленеді
3rd	the third	Ерекшеленеді
4th – 19th	the fourth – the nineteenth	"-th" жұрнағы қосылады
20th, 30th...	the twentieth, the thirtieth	"-y" → "-ie", "-ieth" болады
21st, 22nd...	the twenty-first, the twenty-second	Тек соңғы бөлігі өзгереді

Exercise 1

Complete the sentences using the correct cardinal or ordinal numeral.

1. I have ______ books in my bag. (four, fourth)

2. Today is the ______ of September. (first, one)

3. He won the ______ place in the competition. (three, third)

4. There are ______ students in the classroom. (twenty, twentieth)

5. My little brother is ______ years old. (five, fifth)

6. We live on the ______ floor of the building. (second, two)

7. There are ______ chairs around the table. (eight, eighth)

8. Her birthday is on the ______ of July. (seventh, seven)

Exercise 2

Match the numbers to their cardinal and ordinal forms.

Number	Cardinal (Есептік)	Ordinal (Реттік)
3	______	______
9	______	______
15	______	______
22	______	______
40	______	______
100	______	______
1st	______	______
5th	______	______

Lesson 12. The Verb – Етістік

Етістік (Verb) – заттың қимылын, әрекетін немесе күйін білдіретін сөз табы.

1. Етістіктердің түрлері:

Түрі	Анықтамасы	Мысалдар
Мағыналы етістіктер (Main verbs)	Қимылды, әрекетті білдіреді	run (жүгіру), read (оқу), think (ойлау)
Көмекші етістіктер (Auxiliary verbs)	Негізгі етістіктерге грамматикалық мағына береді	be, do, have, will, shall

2. Дұрыс және бұрыс етістіктер

Дұрыс етістіктер (Regular verbs)	Бұрыс етістіктер (Irregular verbs)
ask → asked	go → went
play → played	make → made
help → helped	do → did

3. Етістіктің сөйлемдегі қызметі

Мағыналы етістіктер (Main verbs) баяндауыш қызметінде:
She writes stories. (Ол әңгімелер жазады.)
They study English. (Олар ағылшын тілін оқиды.)

Күйді білдіретін етістіктер (State verbs):
He is a teacher. (Ол – мұғалім.)
The weather turned cold. (Ауа райы суытты.)
This soup smells delicious. (Бұл сорпа дәмді иіс шығарады.)

Exercise 1

Complete the sentences using the correct past form of the given verbs (regular or irregular).

1. She ______ (work) late last night.

2. They ______ (go) to the cinema yesterday.

3. He ______ (answer) all the questions correctly.

4. We ______ (make) a delicious cake for the party.

5. I ______ (ask) my teacher about the homework.

6. The baby ______ (grow) so fast last year.

7. She ______ (help) her mother in the kitchen.

8. He ______ (do) his project on time.

Exercise 2

Match the verbs in the present with their past forms.

Present	Past
go	______
play	______
do	______
read	______
answer	______
make	______
help	______
run	______

Lesson 13. Preposition – Шылау

Preposition (шылау) – сөйлемде зат есімнің немесе есімдіктің басқа сөздермен байланысын көрсететін көмекші сөз табы.

1. Шылаудың түрлері

Түрі	Сипаттамасы	Мысалдар
Жай (Simple)	Бір ғана түбірден тұрады	in, on, by, with, for
Туынды (Derived)	Префикс немесе суффикс арқылы жасалған	across, inside, along
Күрделі (Compound)	Бірнеше түбірден тұрады	into, outside, throughout
Құрама (Phrasal)	Екі немесе одан да көп сөзден тұрады	because of, in front of, due to

2. Шылаулар мағынасына қарай бөлінеді

Мезгілді білдіретін шылаулар (prepositions of time)

Шылау	Мысал	Аударма
at	at three o’clock	сағат үште
on	on Monday	дүйсенбіде
in	in August	тамызда
by	by next week	келесі аптаға дейін
after	after lunch	түстен кейін

Мекен және бағыт шылаулары (Prepositions of place/directions)

Шылау	Мысал	Аударма
at	at the cinema	кинотеатрда
on	on the table	үстелдің үстінде
in	in the room	бөлмеде
behind	behind the house	үйдің артында
between	between two buildings	екі ғимараттың арасында

Байланыс және себеп шылаулары (Prepositions of manner/reason)

Шылау	Мысал	Аударма
with	to write with a pen	қаламмен жазу
without	without permission	рұқсатсыз
because of	because of the rain	жаңбырдың кесірінен
for	for a friend	досы үшін

Exercise 1

Complete the sentences using the correct preposition (in, on, at, after, because of, with, without, between, behind, into).

1. She was born ___ July.

2. We met ___ the bus stop.

3. The keys are ___ the table.

4. He came late ___ traffic.

5. The children ran ___ the playground.

6. There is a park ___ my house and the school.

7. He did the work ___ any help.

8. The cat hid ___ the sofa.

9. She painted the picture ___ a brush.

10. We will go shopping ___ lunch.

Exercise 2

Match the prepositions in Column A with their correct meanings in Column B.

Column A (Preposition)	Column B (Meaning)
at	a) ішінде
on	b) жанында, бетінде
in	c) белгілі бір орында
behind	d) артында
between	e) екі заттың ортасында
because of	f) себебінен
with	g) бір нәрсенің көмегімен
without	h) бір нәрсесіз

Lesson 14. Conjunction – Жалғаулық

Conjunction (жалғаулық) – сөйлемдегі сөздерді немесе сөйлемдерді бір-бірімен байланыстыратын көмекші сөз табы.

Жалғаулықтардың құрамына қарай түрлері:

Түрі	Сипаттамасы	Мысалдар
Дара (Simple)	Бір ғана түбірден тұрады	and (және), or (немесе), but (бірақ), if (егер)

Мысалдар сөйлемде:

• I like tea and coffee. (Мен шай мен кофе ұнатамын.)

• You can take this book or that one. (Сен бұл кітапты немесе ана кітапты ала аласың.)

• He is tired, but he keeps working. (Ол шаршады, бірақ жұмысын жалғастыруда.)

• If it rains, we will stay home. (Егер жаңбыр жауса, біз үйде боламыз.)

Exercise 1

Fill in the blanks.

(Көптік жалғаулықтарының бірін қойыңыз: and, or, but)

1. I will take my bat ______ ball. (and, or, but)

2. Grandma makes tasty food ______ tasty snacks. (and, or, but)

3. Do not leave the tap open ______ save water. (and, or, but)

4. Complete your work ______ the teacher will appreciate you. (and, or, but)

5. How many horses ______ donkeys are in the farm? (and, or, but)

6. It was a tall coconut tree ______ there were no coconuts. (and, or, but)

Lesson 15

Test

15 Multiple-choice questions on basic grammar topics

1. Choose the correct form of the verb "to be"

She ___ a teacher.
a) am
b) is
c) are

2. Select the correct article

I bought ___ apple from the store.
a) an
b) a
c) the

3. Choose the correct noun form

The ___ is flying in the sky.
a) childs
b) child
c) childrens

4. Identify the countable noun

Which of the following is a countable noun?
a) milk
b) chair
c) sugar

5. Choose the correct possessive form

This is my ___ book.
a) sister’s
b) sisters
c) sister

6. Choose the correct form of the verb "to have"

He ___ a new bicycle.
a) have
b) has
c) had

7. Select the correct form of "There is / There are"

___ many books on the table.
a) There is
b) There are
c) There be

8. Choose the correct pronoun

___ am going to the park.
a) He
b) She
c) I

9. Select the correct adjective

She is wearing a ___ dress.
a) beauty
b) beautiful
c) beautifully

10. Choose the correct number form

Which of the following is written correctly?
a) Twenty-one
b) Twent-one
c) Twenty one

11. Choose the correct verb form

She ___ to school every day.
a) go
b) goes
c) going

12. Choose the correct preposition

The cat is ___ the chair.
a) under
b) on
c) between

13. Choose the correct conjunction

I wanted to play outside, ___ it was raining.
a) but
b) and
c) so

14. Identify the uncountable noun

Which of the following is uncountable?
a) water
b) books
c) chairs

15. Choose the correct sentence structure

___ is your favorite color?
a) What
b) Who
c) Where

Unit II

Lesson 17. Some and any

Some және any есімдіктері заттың белгісіз мөлшерін білдіреді.

• Some – болымды сөйлемдерде қолданылады.

• Any – болымсыз және сұраулы сөйлемдерде қолданылады.

• Бұл сөздер "бірнеше", "қандай да бір", "ешқандай" деген мағынаны білдіреді.

Examples – Мысалдар:

• Some in affirmative sentences (болымды сөйлемдерде):

• She bought some apples. (Ол бірнеше алма сатып алды.)

• We need some water. (Бізге біраз су керек.)

• Any in questions (сұраулы сөйлемдерде):

• Do you have any books? (Сенде қандай да бір кітап бар ма?)

• Did she buy any milk? (Ол қандай да бір сүт сатып алды ма?)

• Any in negative sentences (болымсыз сөйлемдерде):

• I don’t have any money. (Менде ешқандай ақша жоқ.)

• She didn’t eat any food. (Ол ешқандай тамақ жемеді.)

. Exercise 1

Complete the sentences using some or any.

1. There are ______ oranges on the table.

2. Do you have ______ pencils in your bag?

3. I don’t have ______ water left in my bottle.

4. She bought ______ new dresses yesterday.

5. Are there ______ sandwiches in the fridge?

6. We need ______ sugar for the cake.

7. He didn’t eat ______ vegetables at lunch.

8. I have ______ interesting books to read.

Exercise 2

Choose the correct word (some or any) to complete the sentence.

1. She has (some / any) good ideas.

2. I don’t have (some / any) time right now.

3. Would you like (some / any) tea?

4. There aren’t (some / any) students in the classroom.

5. I bought (some / any) apples from the market.

6. Did they bring (some / any) food for the picnic?

7. I need (some / any) help with my homework.

8. He hasn’t done (some / any) work today.

Lesson 18. Many and Much

Many және Much – мөлшерді білдіретін сөздер (Quantitative pronouns).
Екеуі де "көп" деген мағына береді, бірақ қолданылу ерекшеліктері бар:

• Many – саналатын заттармен қолданылады (көпше түрдегі зат есімдермен).

• Much – саналмайтын заттармен қолданылады.

Мсалдар:

• Many – Countable Nouns (саналатын заттар):

• She has many dresses in her wardrobe. (Оның шкафында көп көйлек бар.)

• There are many apples on the table. (Үстелде көп алма бар.)

• Much – Uncountable Nouns (саналмайтын заттар):

• He has much homework today. (Оның бүгін көп үй жұмысы бар.)

• There isn’t much sugar in my tea. (Менің шайымда көп қант жоқ.)

Exercise 1

Complete the sentences using many or much.

1. There are ______ students in the classroom.

2. I don’t have ______ time to finish my work.

3. She has ______ friends at school.

4. Do you drink ______ water every day?

5. There isn’t ______ sugar in my coffee.

6. He bought ______ books from the store.

7. They have ______ ideas for the project.

8. We don’t have ______ information about the new teacher.

Exercise 2

Select the correct word (many or much) to complete the sentence.

1. She has (many / much) clothes in her closet.

2. There isn’t (many / much) rice left in the bowl.

3. We met (many / much) new people at the event.

4. He didn’t spend (many / much) money on the trip.

5. Are there (many / much) chairs in the room?

6. The teacher gave us (many / much) homework.

7. They don’t have (many / much) problems with the task.

8. There isn’t (many / much) milk in the fridge.

Lesson 19. Few and Little

• Few – саналатын зат есімдермен қолданылады, "аз" деген мағына береді.

• Little – саналмайтын зат есімдермен қолданылады, "аз мөлшерде" дегенді білдіреді.

Мысалдар:

• Few – Countable Nouns (Саналатын заттар):

• She has few pencils in her bag. (Оның сөмкесінде аз ғана қарындаш бар.)

• There are few chairs in the room. (Бөлмеде санаулы орындық қана бар.)

• Little – Uncountable Nouns (Саналмайтын заттар):

• He drank little water today. (Ол бүгін аз су ішті.)

• We have little information about the event. (Бізде бұл іс-шара туралы аз ғана ақпарат бар.)

Exercise 1

Complete the sentences using few or little.

1. There are very ______ buses at night, so we should leave early.

2. I have ______ free time during the week because of my job.

3. He made ______ mistakes in his test, so he got a high score.

4. We have ______ information about the new project.

5. She has ______ close friends, but they are very loyal.

6. There is ______ milk left in the fridge.

7. I read ______ books this month because I was busy.

8. They had ______ hope of winning the game.

Exercise 2

Select the correct word (few or little) to complete each sentence.

1. He has (few / little) patience with noisy children.

2. We saw (few / little) people at the park this morning.

3. I need (few / little) money to buy a coffee.

4. There were (few / little) chairs in the conference room.

5. The teacher gave us (few / little) homework today.

6. She has (few / little) good ideas for the project.

7. I drank (few / little) water because I wasn’t thirsty.

8. The hotel had (few / little) rooms available, so we had to book early.

Lesson 20. A Lot of = Lots of

Бұл тіркестер мағынасы жағынан өте ұқсас:

• A lot – "көп" деген мағынаны білдіреді.

• A lot of = Lots of – саналатын және саналмайтын заттардың көп мөлшерін білдіретін сөздер (Quantitative pronouns).

• A lot of және Lots of бірдей мағынаға ие және заттар мен адамдардың көп екенін көрсетеді.

Мысалдар:

• A lot of / Lots of (Саналатын және саналмайтын заттармен қолданылады):

• A lot of people enjoy watching movies.

• Lots of children love ice cream.

• (Екі сөйлемнің де мағынасы бірдей: Көп адамдар фильм көргенді жақсы көреді, Көп балалар балмұздақ жақсы көреді.)

✔ A lot as an Adverb (Үстеу ретінде "жиі" немесе "өте көп" мағынасында қолданылады):

• She studies a lot before exams. (Ол емтихан алдында өте көп оқиды.)

• He travels a lot for work. (Ол жұмысы бойынша жиі саяхаттайды.)

Exercise 1

Complete the sentences using a lot of or lots of.

1. There are ______ books in the library.

2. She bought ______ fresh fruits from the market.

3. ______ people attended the concert last night.

4. He has ______ homework to finish before tomorrow.

5. They planted ______ trees in the garden.

6. ______ tourists visit this city every year.

7. I need ______ water after running.

8. There is ______ sugar in the tea.

Exercise 2

Select the correct word (A lot of, Lots of, or A lot) to complete the sentence.

1. He speaks French ______. (A lot of / Lots of / A lot)

2. There are ______ birds in the park. (A lot / A lot of / Lots of)

3. I drink ______ coffee every morning. (A lot / A lot of / Lots of)

4. She reads ______ books every month. (A lot of / A lot / Lots of)

5. They have ______ free time this weekend. (A lot of / Lots of / A lot)

6. He helps his parents ______. (A lot / A lot of / Lots of)

7. ______ cars were stuck in traffic today. (A lot of / A lot / Lots of)

8. We enjoyed the party ______. (A lot of / Lots of / A lot)

Lesson 21. Questions – Сұрақтар

Ағылшын тілінде сұрақ қою үшін арнайы сұрау есімдіктері қолданылады. Әр сұрау сөзі белгілі бір ақпарат алуға көмектеседі.

Негізгі сұрау сөздері:

Сұрақ сөзі	Мағынасы	Мысалы
Who	Кім?	Who is your best friend? (Сенің ең жақын досың кім?)
What	Не? Қандай?	What do you like to eat? (Сен не жегенді ұнатасың?)
When	Қашан?	When is your birthday? (Сенің туған күнің қашан?)
Where	Қайда?	Where do you live? (Сен қайда тұрасың?)
Why	Неге?	Why are you late? (Сен неге кешіктің?)
How	Қалай?	How do you go to school? (Сен мектепке қалай барасың?)

Мысалдар:

✔ Who – адам туралы сұрақ

• Who wrote this book? (Бұл кітапты кім жазды?)

✔ What – зат немесе сипаттама туралы сұрақ

• What is your favorite color? (Сенің сүйікті түсің қандай?)

✔ When – уақыт туралы сұрақ

• When does the movie start? (Фильм қашан басталады?)

✔ Where – орын туралы сұрақ

• Where is my phone? (Менің телефоным қайда?)

✔ Why – себеп туралы сұрақ

• Why are you sad? (Сен неге мұңайып тұрсың?)

✔ How – әдіс немесе сапа туралы сұрақ

• How do you make pancakes? (Сен құймақты қалай жасайсың?)

Exercise 1

Fill in the blanks with the correct question word (Who, What, When, Where, Why, or How).

1. ______ is your best friend?

2. ______ do you usually wake up in the morning?

3. ______ are you late today?

4. ______ is your favorite movie?

5. ______ does your father work?

6. ______ do you celebrate your birthday?

7. ______ is standing at the door?

8. ______ do you travel to school – by bus or by car?

Exercise 2

Match the questions in Column A with the correct answers in Column B.

Column A (Questions)	Column B (Answers)
1. Where do you live?	a) Because I was tired.
2. What do you like to eat?	b) I live in Astana.
3. When is your birthday?	c) Pizza is my favorite food.
4. Who is your teacher?	d) It’s on October 5th.
5. Why did you sleep early?	e) Mr. John teaches us English.
6. How do you go to school?	f) I take the bus every morning.

Lesson 22. Present Indefinite Tense (Жай осы шақ)

Present Indefinite Tense – бұл шақ етістіктің бірінші формасын (V1) қолданады және күнделікті немесе жиі қайталанатын әрекеттерді сипаттайды.

ормуласы:

? I/You/We/They → V1 (негізгі етістік)
? He/She/It → V1 + s/es

Мысалдар:

✔ I/You/We/They:

• I go to school every day. (Мен күн сайын мектепке барамын.)

• They play football on Sundays. (Олар жексенбі сайын футбол ойнайды.)

✔ He/She/It:

• She watches TV in the evening. (Ол кешке теледидар көреді.)

• My cat sleeps a lot. (Менің мысығым көп ұйықтайды.)

Exercise 1

Complete the sentences using the correct Present Indefinite (Simple Present) Tense form of the verb in parentheses.

1. She ______ (wake) up at 7 a.m. every day.

2. They ______ (play) basketball on weekends.

3. My father ______ (work) in a hospital.

4. We ______ (watch) TV in the evening.

5. He ______ (go) to the gym every Monday.

6. I ______ (like) reading books before bed.

7. The sun ______ (rise) in the east.

8. You ______ (speak) English very well.

Exercise 2

Select the correct verb form to complete each sentence.

1. She (read / reads) a book before sleeping.

2. They (eat / eats) lunch at noon.

3. My brother (play / plays) the guitar very well.

4. We (go / goes) to school together.

5. The teacher (explain / explains) the lesson clearly.

6. It (rain / rains) a lot in autumn.

7. I (drink / drinks) coffee in the morning.

8. He (love / loves) watching movies.

Lesson 23. Past Indefinite Tense (Жай өткен шақ)

Past Indefinite Tense белгілі бір уақыт аралығында өткен оқиғалар мен әрекеттерді сипаттау үшін қолданылады. Бұл шақта етістіктің екінші формасы (V2) пайдаланылады және барлық жақтарда өзгеріссіз қалады.

Құрылымы:

? Оң сөйлем (Positive):
Бастауыш + V2 + қалған сөздер

? Болымсыз сөйлем (Negative):
Бастауыш + did not + V1 + қалған сөздер

? Сұраулы сөйлем (Interrogative):
Did + бастауыш + V1 + қалған сөздер?

Examples – Мысалдар:

✔ Оң сөйлемдер:

• I lived in Almaty last year. (Мен өткен жылы Алматыда тұрдым.)

• She finished her homework on time. (Ол үй тапсырмасын уақытында аяқтады.)

✔ Болымсыз сөйлемдер:

• They did not go to the cinema last night. (Олар кеше кешке кинотеатрға барған жоқ.)

• He did not eat breakfast this morning. (Ол бүгін таңғы ас ішкен жоқ.)

✔ Сұраулы сөйлемдер:

• Did you see that movie? (Сен сол фильмді көрдің бе?)

• Did she call her friend yesterday? (Ол кеше досына қоңырау шалды ма?)

Exercise 1

Match the English sentences in Column A with their Kazakh translations in Column B.

Column A (English Sentences)	Column B (Kazakh Translations)
1. She wrote a letter yesterday.	a) Біз кеше саябақта ойнадық.
2. They went to the cinema.	b) Ол бір сағат бұрын үй тапсырмасын аяқтады.
3. We played in the park yesterday.	c) Олар кинотеатрға барды.
4. He finished his homework an hour ago.	d) Ол кеше хат жазды.
5. I met my friend last week.	e) Мен өткен аптада досыммен кездестім.

Exercise 2

Choose the correct past form (V2) of the verb in parentheses.

1. She ______ (go) to school early in the morning.
   a) goed
   b) went
   c) gone

2. They ______ (buy) a new house last year.
   a) buyed
   b) bought
   c) buying

3. I ______ (see) a beautiful rainbow after the rain.
   a) saw
   b) seen
   c) see

4. He ______ (speak) English fluently when he was younger.
   a) spoked
   b) spoke
   c) speaks

5. We ______ (eat) dinner at a nice restaurant.
   a) eaten
   b) ate
   c) eating

Lesson 24. Future Indefinite tense (Жай келер шақ)

Future Indefinite Tense белгілі бір іс-әрекеттің болашақта орын алатынын білдіреді. Бұл шақта will көмекші етістігі қолданылады.

Құрылымы:

• Болымды сөйлем (Positive):
  Бастауыш + will + V1

• Болымсыз сөйлем (Negative):
  Бастауыш + will not (won’t) + V1

• Сұраулы сөйлем (Interrogative):
  Will + бастауыш + V1?

Will қолданылуы:

• Will барлық жақтарда қолданылады (I, you, he, she, it, we, they).

• Күнделікті сөйлеуде will қысқартылып 'll болып қолданылады.

Толық форма	Қысқартылған форма
I will → I'll	We will → We'll
He will → He'll	She will → She'll
They will → They'll	It will → It'll

Examples – Мысалдар:

✔ Оң сөйлемдер:

• I'll visit my friend tomorrow. (Мен ертең досыма барамын.)

• She'll call you later. (Ол саған кейін қоңырау шалады.)

• They'll arrive next Monday. (Олар келесі дүйсенбі келеді.)

✔ Болымсыз сөйлемдер:

• He won’t (will not) come to the meeting. (Ол жиналысқа келмейді.)

• We won’t be late for school. (Біз мектепке кешікпейміз.)

✔ Сұраулы сөйлемдер:

• Will she join us for dinner? (Ол бізбен бірге кешкі асқа келе ме?)

• Will they travel abroad next year? (Олар келесі жылы шетелге бара ма?)

Exercise 1

Match the English sentences in Column A with their Kazakh translations in Column B.

Column A (English Sentences)	Column B (Kazakh Translations)
1. She will bake a cake.	a) Біз ертең футбол ойнаймыз.
2. They will travel to Paris next summer.	b) Ол сағат 8-де келеді.
3. We will play football tomorrow.	c) Олар келесі жазда Парижге барады.
4. He will arrive at 8 o’clock.	d) Ол торт пісіреді.
5. I will call you later.	e) Мен саған кейін қоңырау шаламын.

Exercise 2

Choose the correct future verb form (will + V1) to complete the sentence.

1. She ______ (write / will write) a letter to her friend.

2. They ______ (will visit / visits) their grandparents next week.

3. I ______ (read / will read) this book tomorrow.

4. We ______ (will go / goes) to the cinema on Saturday.

5. He ______ (drives / will drive) to work in the morning.

6. You ______ (will be / is) very happy with the news.

7. It ______ (will rain / rains) next weekend.

8. The teacher ______ (will explain / explains) the new topic tomorrow.

Lesson 25. Present Continuous Tense (Осы шақтың созылмалы түрі)

Present Continuous Tense – белгілі бір сәтте жүріп жатқан немесе басталып, әлі де жалғасып жатқан әрекетті білдіреді.

Бұл шақ be көмекші етістігі (am, is, are) және негізгі етістіктің -ing жалғаулы түрі (V4 – Present Participle) арқылы жасалады.

Құрылымы және мысалдар:

Құрылымы	Мысалдар
Оң сөйлем (Positive): Subject + am/is/are + V-ing + ...	I am reading a book now. (Мен қазір кітап оқып отырмын.)
	She is watching TV at the moment. (Ол дәл қазір теледидар қарап отыр.)
	They are playing football in the park. (Олар саябақта футбол ойнап жатыр.)
Болымсыз сөйлем (Negative): Subject + am/is/are + not + V-ing + ...	He is not sleeping now. (Ол қазір ұйықтап жатқан жоқ.)
	We are not studying at the moment. (Біз дәл қазір сабақ оқып жатқан жоқпыз.)
Сұраулы сөйлем (Interrogative): Am/Is/Are + subject + V-ing + ...?	Are you listening to music? (Сен музыка тыңдап отырсың ба?)
	Is she cooking dinner? (Ол кешкі ас дайындап жатыр ма?)

Exercise 1

Complete the sentences using the correct Present Continuous Tense form of the verbs in parentheses.

1. She ______ (write) an email right now.

2. They ______ (play) basketball at the moment.

3. My mother ______ (cook) dinner in the kitchen.

4. We ______ (watch) a movie now.

5. He ______ (not/sleep) at the moment.

6. I ______ (read) an interesting book these days.

7. The baby ______ (cry) loudly.

8. ______ you ______ (listen) to the teacher?

Exercise 2

Select the correct verb form (am/is/are + V-ing) to complete the sentence.

1. She (is / are) ______ (study / studying) for her test.

2. They (am / are) ______ (play / playing) football now.

3. He (is / are) ______ (watch / watching) TV.

4. We (am / are) ______ (not / not playing) video games.

5. The cat (is / are) ______ (sleep / sleeping) on the sofa.

6. ______ she ______ (drink / drinking) coffee at the moment?

7. I (am / is) ______ (write / writing) a story.

8. The students (is / are) ______ (not talk / not talking) during the lesson.

Lesson 27. Past Continuous Tense (Өткен шақтың созылмалы түрі)

Past Continuous Tense – белгілі бір өткен шақтағы сәтте жалғасып жатқан әрекетті білдіреді.

Бұл шақ was/were көмекші етістіктері және негізгі етістіктің -ing формасы (V4 – Present Participle) арқылы жасалады.

Құрылымы:

Түрі	Құрылым	Мысалдар
Оң сөйлем (Positive)	Subject + was/were + V-ing	I was reading a book at 7 p.m. (Мен кешкі 7-де кітап оқып жаттым.)
Болымсыз сөйлем (Negative)	Subject + was/were + not + V-ing	They weren’t watching TV at that time. (Олар сол кезде теледидар көріп жатқан жоқ.)
Сұраулы сөйлем (Interrogative)	Was/Were + subject + V-ing?	Was she studying when you called? (Сен қоңырау шалғанда, ол сабақ оқып жатты ма?)

Examples – Мысалдар:

✔ Оң сөйлемдер:

• She was writing a letter at 6 p.m. yesterday. (Кеше кешкі 6-да ол хат жазып жатты.)

• They were sitting in the café at that moment. (Олар сол кезде кафеде отыр еді.)

✔ Болымсыз сөйлемдер:

• He wasn’t sleeping when I arrived. (Мен келгенде ол ұйықтап жатқан жоқ.)

• We weren’t playing football in the morning. (Біз таңертең футбол ойнап жатқан жоқпыз.)

✔ Сұраулы сөйлемдер:

• What was she doing at 5 p.m.? (Ол кешкі 5-те не істеп жатты?)

• Were they listening to music when you entered the room? (Сен бөлмеге кіргенде, олар музыка тыңдап жатты ма?)

Exercise 1

Complete the sentences using the correct Past Continuous Tense form of the verbs in parentheses.

1. She ______ (write) a letter at 6 p.m. last evening.

2. Her father ______ (go) to the art gallery when he ______ (meet) her mother.

3. At 8:20 yesterday morning, my mother ______ (drive) me to the university.

4. They ______ (sit) at the café at that time.

5. She ______ (study) in the library when they suddenly called.

Exercise 2

Convert the following sentences into negative and interrogative forms.

1. He was watching TV at 9 p.m.

   • ❌ Negative:

   • ❓ Question:

2. They were playing football when it started to rain.

   • ❌ Negative:

   • ❓ Question:

3. She was cooking dinner when I arrived.

   • ❌ Negative:

   • ❓ Question:

Lesson 28. Future Continuous Tense (Келер шақтың созылмалы түрі)

Future Continuous Tense – болашақта белгілі бір уақытта орын алып жатқан әрекетті білдіреді.

Бұл шақ will be және негізгі етістіктің -ing формасы (V4 – Present Participle) арқылы жасалады.

Құрылымы:

Түрі	Құрылым	Мысалдар
Оң сөйлем (Positive)	Subject + will be + V-ing	I will be studying at 8 p.m. (Мен кешкі 8-де сабақ оқып жататын боламын.)
Болымсыз сөйлем (Negative)	Subject + will not (won’t) be + V-ing	She won’t be sleeping when you arrive. (Сен келгенде ол ұйықтап жатпайтын болады.)
Сұраулы сөйлем (Interrogative)	Will + subject + be + V-ing?	Will they be waiting for us? (Олар бізді күтіп жататын бола ма?)

Examples – Мысалдар:

✔ Оң сөйлемдер:

• I will be reading a book when you call me. (Сен қоңырау шалғанда, мен кітап оқып жататын боламын.)

• They will be traveling to London next week at this time. (Олар келесі аптада дәл осы уақытта Лондонға бара жатырған болады.)

✔ Болымсыз сөйлемдер:

• He won’t be watching TV in the morning. (Ол таңертең теледидар көріп жатпайтын болады.)

• We won’t be using the computer in the afternoon. (Біз түстен кейін компьютерді қолданып жатпайтын боламыз.)

✔ Сұраулы сөйлемдер:

• Will you be working at 10 a.m. tomorrow? (Сен ертең таңғы 10-да жұмыс істеп жататын боласың ба?)

• Will she be waiting for us at the airport? (Ол бізді әуежайда күтіп тұратын бола ма?)

Exercise 1: Fill in the Blanks with the Correct Future Continuous Form

Complete the sentences using the correct Future Continuous Tense form of the verbs in parentheses.

1. I ______ (work) on my project at this time tomorrow.

2. She ______ (wait) for her friend when we arrive.

3. They ______ (travel) to Italy next summer at this time.

4. We ______ (have) dinner when you call us.

5. He ______ (not/sleep) when you visit him.

6. ______ you ______ (study) at 9 p.m. tonight?

7. My parents ______ (watch) TV in the evening.

8. It ______ (rain) when we leave the house.

Exercise 2: Choose the Correct Answer

Choose the correct verb form (will be + V-ing) to complete the sentence.

1. She ______ (is / will be) ______ (study / studying) for her exam at 6 p.m. tomorrow.

2. They ______ (will be / are) ______ (play / playing) football at this time next Sunday.

3. He ______ (will / will be) ______ (sleep / sleeping) when we arrive.

4. We ______ (will / will be) ______ (have / having) lunch at noon.

5. ______ she ______ (be / will be) ______ (work / working) in the office in the afternoon?

6. He ______ (won’t / won’t be) ______ (watch / watching) TV when we get home.

7. My friends ______ (will be / are) ______ (wait / waiting) for us at the station.

8. It ______ (will be / will) ______ (rain / raining) in the morning.

Lesson 29. "Going to" (Болашақ жоспарлар мен ниет)

"Going to" құрылымы болашақтағы жоспарлар мен ниетті білдіру үшін қолданылады.

Құрылымы:

Түрі	Құрылым	Мысалдар
Оң сөйлем (Positive)	Subject + am/is/are + going to + V1	I am going to visit my grandmother next week. (Мен келесі аптада әжеме бармақпын.)
Болымсыз сөйлем (Negative)	Subject + am/is/are + not + going to + V1	She is not going to buy a new phone. (Ол жаңа телефон сатып алмайды.)
Сұраулы сөйлем (Interrogative)	Am/Is/Are + subject + going to + V1?	Are they going to travel this summer? (Олар осы жазда саяхатқа шықпақ па?)

Examples – Мысалдар:

✔ Оң сөйлемдер:

• I'm going to meet my friend tomorrow. (Мен ертең досыммен кездесемін.)

• She is going to bake a cake this evening. (Ол бүгін кешке торт пісірмек.)

• They are going to move to a new house next month. (Олар келесі айда жаңа үйге көшеді.)

✔ Болымсыз сөйлемдер:

• We are not going to watch TV tonight. (Біз бүгін кешке теледидар көрмейміз.)

• He is not going to join the meeting. (Ол жиналысқа қатыспайды.)

✔ Сұраулы сөйлемдер:

• Are you going to visit your grandparents this weekend? (Сен осы демалыста ата-әжеңе бармақсың ба?)

• Is it going to snow tomorrow? (Ертең қар жауа ма?)

Exercise 1: Rearrange the Words to Make Correct Sentences

Put the words in the correct order to form meaningful sentences.

1. summer / are / this / you / going / Where / ?
   → Where are you going this summer?

2. there / going / How / you / are / ?
   → How are you going there?

3. take / going / to / What / you / are / ?
   → What are you going to take?

4. with / are / you / Who / going / ?
   → Who are you going with?

Exercise 2: Answer the Questions About Yourself

Answer the following questions using "going to".

1. Where are you going this weekend?
   → I'm going to...

2. What are you going to do after school?
   → I'm going to...

3. Are you going to visit your relatives this summer?
   → Yes, I am. / No, I'm not.

4. Who are you going to spend your holiday with?
   → I'm going to spend my holiday with...

Lesson 30. Present Perfect Tense (Жедел осы шақ)

Present Perfect Tense – have/has көмекші етістігі және негізгі етістіктің үшінші формасы (V3 – Past Participle) арқылы жасалады.

Бұл шақты қолдану:
✅ Жаңа ғана аяқталған әрекеттерді білдіру (I have just finished my homework. – Мен үй жұмысымды жаңа ғана аяқтадым.)
✅ Өткенде басталған және әлі де жалғасып жатқан әрекеттерді білдіру (She has lived in Astana for 10 years. – Ол 10 жыл бойы Астанада тұрып келеді.)
✅ Белгілі бір тәжірибені, өткен оқиғалардың қазіргі нәтижесін сипаттау (I have never been to London. – Мен ешқашан Лондонда болмағанмын.)

Құрылымы:

Түрі	Құрылым	Мысалдар
Оң сөйлем (Positive)	Subject + have/has + V3	She has visited Paris many times. (Ол Парижге бірнеше рет барған.)
Болымсыз сөйлем (Negative)	Subject + have/has + not + V3	We haven’t seen that movie yet. (Біз ол фильмді әлі көрген жоқпыз.)
Сұраулы сөйлем (Interrogative)	Have/Has + subject + V3?	Have you ever tried sushi? (Сен бұрын-соңды суши жеп көрдің бе?)

Examples – Мысалдар:

✔ Оң сөйлемдер:

• I have already done my homework. (Мен үй жұмысымды орындап қойдым.)

• They have traveled to many countries. (Олар көптеген елдерге саяхаттады.)

✔ Болымсыз сөйлемдер:

• He hasn’t finished his project yet. (Ол жобасын әлі аяқтаған жоқ.)

• We haven’t met the new teacher. (Біз жаңа мұғаліммен танысқан жоқпыз.)

✔ Сұраулы сөйлемдер:

• Has she ever been to London? (Ол бұрын Лондонда болған ба?)

• Have you completed the assignment? (Сен тапсырманы аяқтадың ба?)

Exercise 1

Complete the sentences using have/has + V3.

1. He ______ (finish) his training.

2. She ______ (score) twenty points in the match.

3. We ______ (watch) all the Champions League matches this season.

4. That’s amazing! She ______ (run) fifteen kilometers this morning!

5. She ______ (buy) some really nice rollerblades!

6. Oh, no! I ______ (lose) my money!

7. My mum ______ (write) a shopping list. It’s on the kitchen table.

8. Dad, you ______ (eat) my biscuit!

9. I’m tired. I ______ (watch) three X-Files videos.

10. Hurry up! They ______ (start) the film!

Exercise 2

Choose the correct Present Perfect verb form to complete the sentence.

1. She (have / has) ______ (visit / visited) France three times.

2. They (haven't / hasn't) ______ (see / seen) this movie before.

3. He (have / has) ______ (win / won) the competition.

4. I (haven’t / hasn't) ______ (finish / finished) my book yet.

5. (Have / Has) ______ you ever (eat / eaten) sushi?

6. The train (have / has) ______ already (leave / left).

7. We (have / has) ______ never (be / been) to Japan.

8. (Have / Has) ______ she (do / done) her homework?

Lesson 31. Past Perfect Tense (Өткеннің өткен шағы)

Past Perfect Tense – өткен шақтағы белгілі бір уақытқа дейін немесе басқа бір әрекеттен бұрын аяқталған іс-әрекетті білдіреді.

Бұл шақ had көмекші етістігі және негізгі етістіктің үшінші формасы (V3 – Past Participle) арқылы жасалады.

Құрылымы:

Түрі	Құрылым	Мысалдар
Оң сөйлем (Positive)	Subject + had + V3	She had left before we arrived. (Біз келгенге дейін ол кетіп қалған еді.)
Болымсыз сөйлем (Negative)	Subject + had not (hadn’t) + V3	They hadn’t finished the project by Monday. (Олар жобаны дүйсенбіге дейін аяқтамаған еді.)
Сұраулы сөйлем (Interrogative)	Had + subject + V3?	Had he called you before he left? (Ол кетпес бұрын саған қоңырау шалған ба?)

Examples – Мысалдар:

✔ Оң сөйлемдер:

• I had finished my homework before dinner. (Мен кешкі асқа дейін үй жұмысымды аяқтадым.)

• She had already read that book before the teacher assigned it. (Мұғалім бұл кітапты тапсырма ретінде бергенге дейін, ол оны оқып қойған еді.)

✔ Болымсыз сөйлемдер:

• They hadn’t seen that movie before last night. (Олар бұл фильмді кеше кешке дейін көрмеген еді.)

• We hadn’t met before the conference. (Біз конференцияға дейін таныс болмаған едік.)

✔ Сұраулы сөйлемдер:

• Had she finished the report before the deadline? (Ол есепті мерзімінен бұрын аяқтаған ба?)

• Had you ever been to Paris before your trip last summer? (Сен өткен жазғы сапарыңа дейін Парижде болған ба едің?)

Exercise 1

Complete the sentences using had + V3.

1. Brian ______ (return) books to the library before last Thursday.

2. We ______ (know) the results of the test before two o’clock yesterday.

3. I ______ (come) to the office before lunch time.

4. You ______ (make) the order before we came into the café.

5. Sally ______ (send) the letters before her boss returned from the bank.

6. The ferry ______ (reach) the port by three o’clock yesterday.

7. The performance ______ (finish) by eight o’clock in the evening.

8. They ______ (build) a new hospital before the end of April.

Exercise 2

Choose the correct Past Perfect verb form to complete the sentence.

1. She (had / has) ______ (write / written) the report before the meeting started.

2. They (had / have) ______ (leave / left) by the time we arrived.

3. He (hadn’t / hasn’t) ______ (finish / finished) his homework before the deadline.

4. (Had / Has) ______ you ever (be / been) to London before 2015?

5. We (had / have) ______ already (see / seen) the movie before our friends recommended it.

6. The train (had / has) ______ (depart / departed) before we reached the station.

7. I (had / have) ______ (read / read) the book before the teacher assigned it.

8. (Had / Has) ______ she (call / called) you before she left?

Lesson 32. Future Perfect Tense (Келер шақтың аяқталған түрі)

Future Perfect Tense – болашақтағы белгілі бір уақытқа дейін аяқталатын іс-әрекетті білдіреді.

Бұл шақ will have + V3 (Past Participle) арқылы жасалады.

Құрылымы:

Түрі	Құрылым	Мысалдар
Оң сөйлем (Positive)	Subject + will have + V3	She will have finished the project by Friday. (Ол жұмаға дейін жобаны аяқтап қояды.)
Болымсыз сөйлем (Negative)	Subject + will not (won’t) have + V3	They won’t have arrived by noon. (Олар түске дейін жетпейтін болады.)
Сұраулы сөйлем (Interrogative)	Will + subject + have + V3?	Will he have completed his work by next week? (Ол келесі аптаға дейін жұмысын аяқтап бола ма?)

Examples – Мысалдар:

✔ Оң сөйлемдер:

• By this time tomorrow, I will have finished my book. (Ертең дәл осы уақытта мен кітабымды аяқтап қоямын.)

• She will have written the report before the deadline. (Ол есепті мерзімінен бұрын жазып қояды.)

✔ Болымсыз сөйлемдер:

• They won’t have completed the house by winter. (Олар қыстаған дейін үйді бітірмейді.)

• We won’t have arrived in Paris before midnight. (Біз түн жарымына дейін Парижге жетпейміз.)

✔ Сұраулы сөйлемдер:

• Will you have graduated from university by next year? (Сен келесі жылға дейін университетті бітіресің бе?)

• Will they have prepared everything before the guests arrive? (Қонақтар келгенге дейін олар бәрін дайындап қоя ма?)

Exercise 1

Complete the sentences using will have + V3.

1. I ______ (be) a Londoner for five and a half years by next September.

2. By Tuesday, Jill ______ (finish) these novels by O’Henry.

3. Next year is Fred and Kate’s 10th wedding anniversary. They ______ (be) happily married for ten years.

4. Molly thinks the film ______ (start) by the time she gets to Fred’s.

5. They ______ (complete) the plans by then.

6. Before his holiday, Tom ______ (spend) all his money.

7. The train ______ (leave) by the time the couple get to the station.

8. I ______ (cook) dinner by then.

9. I ______ (finish) my chemistry homework before Jillian comes home.

10. Fernando ______ (have) his operation by August and should be much fitter.

Exercise 2

Choose the correct Future Perfect verb form to complete the sentence.

1. By next year, she (will / will have) ______ (graduate / graduated) from university.

2. They (won’t / won’t have) ______ (complete / completed) the project by next Monday.

3. (Will / Will have) ______ he ______ (finish / finished) his work before the meeting?

4. I (will / will have) ______ (write / written) my report by the deadline.

5. She (won’t / won’t have) ______ (arrive / arrived) by 6 p.m.

6. (Will / Will have) ______ we ______ (clean / cleaned) the house before our guests come?

7. You (will / will have) ______ (spend / spent) all your money if you keep buying new clothes.

8. By tomorrow morning, they (will / will have) ______ (leave / left) for their trip.

Қорытынды

Ағылшын тілі – халықаралық қарым-қатынастың маңызды құралы, ол еліміздің жаһандық байланыстарын нығайтуға ықпал етеді. Қазіргі таңда шетел тілін меңгеру тек білім алудың бір бөлігі ғана емес, сонымен қатар болашақта түрлі салаларда табысты жұмыс істеудің маңызды шарты болып табылады.Біздің міндетіміз – оқушыларға ағылшын тілін тереңдетіп үйрету арқылы, олардың оны күнделікті өмірде, білім алуда және кәсіби қызметте еркін қолдана алуына мүмкіндік беру. Жаһандану дәуірінде шет тілін меңгеру – әр адамның бәсекеге қабілеттілігін арттыратын маңызды фактор.Шетел тілін үйрету барысында ойын әдістерін қолдану оқушылардың қызығушылығын арттырып, тіл үйренуге деген сенімсіздігін жояды. Дұрыс ұйымдастырылған ойын түрлері оқыту үдерісін жеңілдетіп, жаңа материалды тез әрі берік меңгеруге көмектеседі. Сонымен қатар, ойын арқылы оқушылардың шығармашылық қабілеті дамып, тілдік ортаға бейімделуі жеңілдейді.Бала – қоғамның болашағы, ал біздің міндетіміз – олардың білімді, саналы, мәдениетті әрі жан-жақты дамыған тұлға болып қалыптасуына жағдай жасау. Тиімді оқыту әдістерін пайдалану арқылы біз жас ұрпақтың ағылшын тілін меңгеруге деген қызығушылығын арттырып, олардың болашақтағы жетістіктерінің негізін қалауымыз қажет.

Ағылшын тілі пәні мұғалімі Жолтаев Мағжан Талғатұлының “The grammar guide” атты әдістемелік құралға

Пікір

Бұл оқу материалы ағылшын тілінің грамматикалық дағдыларын жетілдіруге арналған сапалы әрі тиімді құрал болып табылады. Оның мазмұны айқын құрылымдалып, грамматикалық ережелерді түсінікті түрде ұсынуы оқушылардың білімін жүйелі түрде қалыптастыруға көмектеседі.

Тапсырмалар нақты мақсатқа бағытталған және біртіндеп күрделене отырып, оқушылардың тілдік дағдыларын кезең-кезеңімен дамытуға мүмкіндік береді. Әрбір грамматикалық құрылым қарапайымнан күрделіге қарай түсіндіріліп, оқушылардың оны меңгеруіне жағдай жасайды.

Материалдағы жаттығулар практикалық қолдануға баса назар аударады. Оқушылар тек теорияны меңгеріп қана қоймай, оны жазбаша және ауызша жаттығулар арқылы бекітеді. Бұл әдіс олардың есте сақтау қабілетін арттырып, тілдік интуициясын дамытуға ықпал етеді.

Оқу материалы оқушылардың өзіндік жұмыс жасау дағдыларын жетілдіруге де көмектеседі. Әр жаттығу логикалық ойлауды қажет етеді, бұл олардың тілдік талдау қабілетін нығайтады. Сонымен қатар, тапсырмалар оқушылардың қызығушылығын арттырып, оларды белсенді әрекет етуге ынталандырады.

Материалдың тағы бір маңызды ерекшелігі – оның қолжетімділігі мен түсініктілігі. Тіл үйренушілер үшін жаттығулардың мазмұны жеңіл әрі қызықты етіп жасалған, бұл оқушылардың өздеріне деген сенімін нығайтып, тілді меңгеруге деген құлшынысын арттырады. Осылайша, бұл материал ағылшын тілін меңгеруге ұмтылған оқушылар үшін таптырмас көмекші құрал болып табылады.

Ағылшын тілі пәні мұғалімі

Педагог-сарапшы:Балтабаева Нургуль Сурагановна

___________________

Қолданылған әдебиеттер:

1. Баданбекқызы З.Р. English grammar in tables. Алматы, 1998

2. Бонк Н.А., Котий Г.А. Ағылшын тілінің оқулығы. 1 бөлім

3. Васильев В.А. және басқалар. Ағылшын тілінің фонетикасы. Ленинград, 1980

4. Голицинский Ю.Б. Грамматика. Жаттығулар жинағы. Санкт-Петербург

5. ШЫН КІТАП. Ағылшын тілі. Тест жинақтары. Алматы, 2009

6. Ahmetova S.G., Tursunbaeva English-Kazakh dictionary. Алматы, 2004

7. Broukal Milada. TOEFL Test Assistant. Мәскеу, Астрель, 2004

8. Дубровин И.М. Situational Grammar. 1974

9. Grammar Express. For Self-study and Classroom Use. Longman, 2000

10. English Grammar in Use. Cambridge

11. Oxford Practice Grammar. Oxford University Press, 2009

12. Thomson A.J., Martinet A.V. A Practical English Grammar. Oxford University Press

13. Shershneva T.Y. Digest of Theoretical English Grammar. Алматы, 2001

Оқушыға ұсынылған әдебиеттер:

1. Счастливый Английский. М.: Дрофа, 1977

2. First Steps – С.Д. Рахимжанова, А.С. Волкова. Алматы: «Алматыкітап баспасы», 2012 жыл

3. Английский язык – И.Н. Верещагина, О.В. Афанасьева. Просвещение, 2002

4. Голицинский Ю.Б. Грамматика. Жаттығулар жинағы. Санкт-

Петербург

5. Исаева М.К. Ағылшын тілінің фонетикасы. Алматы, 2007

6. Качалова К.Н. Ағылшын тілінің грамматикасы. «Внешторгиздат», 1964

7. Кеңесбаева Н.А. Ағылшын халқының мақал-мәтелдері. Алматы, 2004

8. ШЫН КІТАП. Ағылшын тілі. Тест жинақтары. Алматы, 2009

МАЗМҰНЫ:

• Түсінік хат ………………………………………….3

• Ағылшын тілі пәні бойынша құрылған оқу-тақырыптық жоспар

(5- 6 сынып) ……..........................................……..5

• Қорытынды ……………………………………….40

• Қолданылған әдебиеттер ……………………...…42

• Оқушыға ұсынылған әдебиеттер ……………......43