Тіл тірегім-соғып тұрған жүрегім!

.  Кештің мақсаты: оқушыларды өлең оқып, ана тілі туралы ән айтуға баулу, тіл туралы мағлұматтармен бөлісу. Көрнекілік құралдар: Танымал ғалымдардың тіл туралы айтқан ойлары жазылған плакаттар, тіл туралы слайд, Қазақстан туралы бейнероликтер.  1-жүргізуші: Армысыздар, қымбатты қонақтар! Ұлағатты ұстаздар мен оқушылар! Ана тілім, Жүрегісің анамның. Жүрек-ана, Мен өзіңнен жаралдым. Сағат сайын саулығыңды тілеймін, Сенсіз мынау керегі не ғаламның! Сенің әрбір тынысыңмен күн кешем, Сен арқылы тіршілікпеп тілдесем.  2-жүргізуші: Бүгін сіздермен «22 қыркүйек – Қазақстан Республикасының халықтарының тілдер» мерекесі күніне және «Қазақ тілі мен әдебиет пән бірлестігінің» апталық ашылуына орай өздеріңізбен қауышып отырмыз. Олай болса, мерекелік кешімізді бастайық! Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны орындалады. 1-жүргізуші: Тіл – қандай ұлтта, елде болмасын әрқашан қастерлі де құдіретті. Ол әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп, қалыптасады. Тіл - әрбір елдің жаны. 2-жүргізуші: Осыдан тура 25 жыл бұрын – 1989 жылы 22 қыркүйек күні "Тіл туралы" заң қабылданған болатын. Бұл заңда Қазақ ССР-нің мемлекеттік тілі қазақ тілі, ал орыс тілі — ұлтаралық тіл деп бекітілген еді. Осы кезде кешке қатысушылар «Елім менің» әнін орындайды. 1-жүргізуші:  Тіл деген – алып мұхит түбі терең, Піспегі толқын шашқан күбі ерен. Қадірін тілдің сұра сақаулардан, Көзіне жас алып бір күбірлеген. Тіл деген – жарық жұлдыз аспандағы, Арманның қиял жетпес баспалдағы. Қадірін тілдің сұра мылқаулардан, Көлінен ұшпай қалған қасқалдағы. Тіл деген – адастырмас темірқазық, Өрісі магнитінің өмірге азық. Қадірін тілдің сұра кереңдерден, Сөйлеуді арман еткен көңіл жазып. Мұхтар Шахановтың сөзіне жазылған «Рух пен Тіл» әнін қабыл алыңыздар! 2-жүргізуші: Кешіміздің тізгінін көсемсөз шеберлеріне берейік! 6 «В»оқушыларын қарсы алыңыздар! 1-жүргізуші: « » әнін қабыл алыңыздар! 

Орындайтын

1– жүргізуші: Қазақпын мен, қазақтың бөлшегімін, Қажеті не басқаның өлшемінің? Қазақ деген жалғыз ұлт мен боламын, Енді міне жетеді көпке үнім.
2-жүргізуші: Ана! - десем ана тілі ойға оралар.  Баладай қуанарсың тойға барар.  Тыңдасаң көне аңыздан көркем нақыл  Олжам да қанжығама байлап алар.  Тере білсек бір -бір ауыз қара өлең,  Неше миллион інжу-маржан шамамен?!  Қанша гүлден -қазақ тілі бақшасы,  Қандай дана өлшер қандай бағамен?!  Ерке тіл, еркелеткіш тілім кенім:  Еркежан, айналайын, күнім менің,  Ақ ботам, қоңыр қозым, алтын айым,  Қанша рет жүрек толқып, сүйінгенің! . Ән: «Анамның тілі» Сөзі Шона Смаханұлынікі, әні: Әбиірбек Тінәлиев 1-жүргізуші:  Қазір дүниеде 2796 түрлі тіл қолданылады. Қолданатын жан саны 50 миллионнан асатын тіл – 13. Егер бұл тілдерді қолданатын жан санының аз-көптігіне қарай тізсек, реті мынандай болады: қытай тілі, һинді-ордо тілі, ағылшын тілі, испан тілі, итальян тілі. Бұл тілдер 65 мемлекетте мемлекеттік тіл ретінде қолданылады. Дүниежүзінде ресми тіл саны алтау: қытай тілі, ағылшын тілі, орыс тілі, испан тілі, француз тілі, араб тілі.

2-жүргізуші:  Жалпы 6 мыңға жуық тілдің 100-і ғана мемлекеттік деген статусқа ие болған. 1989 жылы «Тіл туралы» Заң  қабылданғаннан бері қазақ тілі де осы мемлекеттердің  қатарына кіргеніне қуаныштымыз.

1-жүргізуші: Көрермен қауымға тіл туралы қызықты деректерімізді бөлісіе кеткеніміз жөн сияқты.

2-жүргізуші: Ендеше, адамзат тарихындағы көп тілді меңгерген полиглот ғалымдар мен басқа да тіл туралы қызықты фактілерімізді естеріңізге сала жүріңіздер.

1-оқушы: Шығыс ғұламасы Әл-Фараби  70-ке жуық тілді меңгерген. Ұлы Абай орыс-қазақ тілдерімен қатар парсы, араб тілдерін меңгерген. Орыс тілін орта жастан асып барып, кеш меңгерген. А.С.Пушкин француз, ағылшын, неміс, итальян, испан, латын, грек, славян тілдерін білген. Көне еврей тілін зерттеген. Луначарский испан тілін 57 жасында үйренген екен. Профессор Құдайберген Жұбанов көп тіл білген кісі. Тіпті ана тілімізді салыстырмалы жүйемен үйренуге де, зерттеуге де себі бар деп жапон тілін де игерген. Кибернетика “атасы” деп есептелетін Норберт Винер 13 тілді зерттеген. Люксембург халқының түгелге жуығы төрт тілде еркін сөйлей алады, әсіресе, жастары. Ең бастысы, Люксембург балалары мектепке дейін төрт жастан бастап тегін ана тілінде, екінші сыныптан бастап француз тілінде оқиды. Ағылшын тілі алтыншы сыныптан басталады. Дүниедегі барлық аударма шығармалардың 33% ағылшын тілінен аударылса, 15 % – француз тілінен, ал 1%  неміс тілінен аударылады.

1-жүргізуші: Олай болса, құрметті оқушылар, тілді үйрену ешқашан кеш емес. Ол үшін тек ниет пен еңбектену ғана қажет.

2-жүргізуші: Бүгінгі кеш көңілдеріңізді біраз серпілтіп, тың мағлұматтар берді деген үміттеміз.

1-жүргізуші: Уақыт бөліп, көңіл қойып тыңдағандарыңыз үшін көп рақмет! Кеш Ескендір Хасанғалиевтің «Атамекен» әнімен салтанатты түрде жабылады. Қызықты мақалалар: 22 қыркүйек - Қазақстан Республикасы халықтарының тілдері күні Тіл туралы өлеңдер Тіл туралы нақыл сөздер Тіл туралы қанатты сөздер Ахмет Байтұрсынұлының тіл туралы тағылымды ойлары Тіл мерекесіне арналған сценарий (жалғасы) Президент Абайдың 175 жылдық мерейтойы туралы Жарлыққа қол қойды Тіл – ең асыл құндылық Тілдер күні құтты болсын!