ТЖБ.«Қазақ әдебиеті» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары 7-cынып. Дұрыс, ықтимал жауаптарымен

«Қазақ әдебиеті» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

7-cынып

1. «Зілді бұйрық» өлеңінің екінші атауы қалай аталады?

А) «Июнь жарлығы»

В) «Көңілді бұйрық»

С) «Өстепкеде»

Д) «Күтпеген бұйрық»

[1]

2. Жамбыл «Менің пірім - Сүйінбай» жолдарын қай ақынмен айтысқанда қолданған?

А) Қатаған

В) Жаныс

С) Сүйінбай

Д) Шортанбай

[1]

3. Өлең жолдары кімге тиесілі?

Сүйінбай, тоқтат сөзіңді...

Ақынмын деп ойлайсың,

Мен тұрғанда өзіңді!

А) Шортанбай

В) Жаныс

С) Жамбыл

Д) Қатаған

[1]

4. Шортанбай ақынға тән шығарманы белгіле

А) «Зілді бұйрық»

В) «Зар заман»

С) «Қарасай батыр»

Д) «Сұраншы батыр»

[1]

5. Сүйінбай мен Қатаған айтысының тақырыбы?

А) ерлік

В) махаббат мәселесі

С) әлеуметтік мәселе

Д) екі ел арасындағы дау

[1]

6. Шортанбай өлеңдеріндегі азған заман сипаты қандай? [2]

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Берілген өлең шумақтары бойынша Шортанбай ақынның тұлғалық болмысын гуманистік тұрғыдан талдаңыз. Адами болмыстың, адами тұлғаның өзіндік ерекшелігін танып, талдаңыз. [2]

8. Берілген өлең шумақтары бойынша Сүйінбай ақынның бейнесін талдаңыз, автор бейнесіне [2]

байланысты өз пікіріңізді білдіріңіз.

9. Жамбыл Жабаевтің «Зілді бұйрық» өлеңі бойынша көркемдегіш құралдарды анықтаңыз. [2]

10. Егер Сүйінбай қазіргі заман айтысына қатысқан болса, қандай мәселелерді тіліне тиек еткен болар еді?. (3-4 сөйлем). [2]

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11. «Зілді бұйрық» өлеңінің мазмұны бойынша кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беріңіз, пікірлеріңізді «ПОПС формуласы» арқылы білдіріңіз. [5]

Бірінші сөйлем: «Менің ойымша, ...»

Екінші сөйлем: «Себебі мен оны былай түсіндіремін...» ‚

Үшінші сөйлем: «Оны мен мына фактілермен, мысалдар мен дәлелдей аламын...»

Соңғы сөйлем: «Осыған байланысты мен мынадай қорытынды шешімге келдім...»

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[5]

Балл қою кестесі

Ықтимал жауаптар

1. «Зілді бұйрық» өлеңінің екінші атауы қалай аталады?

А) «Июнь жарлығы»

В) «Көңілді бұйрық»

С) «Өстепкеде»

Д) «Күтпеген бұйрық»

[1]

2. Жамбыл «Менің пірім - Сүйінбай» жолдарын қай ақынмен айтысқанда қолданған?

А) Қатаған

В) Жаныс

С) Сүйінбай

Д) Шортанбай

[1]

3. Өлең жолдары кімге тиесілі?

Сүйінбай, тоқтат сөзіңді...

Ақынмын деп ойлайсың,

Мен тұрғанда өзіңді!

А) Шортанбай

В) Жаныс

С) Жамбыл

Д) Қатаған

[1]

4. Шортанбай ақынға тән шығарманы белгіле

А) «Зілді бұйрық»

В) «Зар заман»

С) «Қарасай батыр»

Д) «Сұраншы батыр»

[1]

5. Сүйінбай мен Қатаған айтысының тақырыбы?

А) ерлік

В) махаббат мәселесі

С) әлеуметтік мәселе

Д) екі ел арасындағы дау

[1]

6. Шортанбай өлеңдеріндегі азған заман сипаты қандай? [2]

• Адамдар қарым-қатынасының өзгеруі;

• Ақша-сауда капитализмінің келуі;

• Құныққан байлардың құлқыны.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Берілген өлең шумақтары бойынша Шортанбай ақынның тұлғалық болмысын гуманистік тұрғыдан талдаңыз. Адами болмыстың, адами тұлғаның өзіндік ерекшелігін танып, талдаңыз. [2]

8. Берілген өлең шумақтары бойынша Сүйінбай ақынның бейнесін талдаңыз, автор бейнесіне [2]

байланысты өз пікіріңізді білдіріңіз.

9. Жамбыл Жабаевтің «Зілді бұйрық» өлеңі бойынша көркемдегіш құралдарды анықтаңыз. [2]

10. Егер Сүйінбай қазіргі заман айтысына қатысқан болса, қандай мәселелерді тіліне тиек еткен болар еді?. (3-4 сөйлем). [2]

Егер Сүйінбай қазіргі заман айтысына қатысқан болса, еліміздің көптен аңсаған тәуелсіздігін, бейбіт заманымызды жырлайтын еді. Заманымыздың көркейіп, бәсекеге қабілетті елдердің қатарына қосылып жатқанын мақтанышпен жырлар еді. Бірақ заманымызды кемшілік тұстарын да тілге тиек етіп, қазіргі кездегі жемқорлықтың орын алуын , жастардың жастардың сыртқы бейнесін , ер мінезінен айырылған жігіттерді , қыз қылығын айырылған қыздардың мәселелерін , елдегі әділеттісіздікті заңдағы , жесір мен жетімнің көз жасын , көкек әкелер туралы қозғайды деп ойлаймын.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11. «Зілді бұйрық» өлеңінің мазмұны бойынша кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беріңіз, пікірлеріңізді «ПОПС формуласы» арқылы білдіріңіз. [5]

Бірінші сөйлем: «Менің ойымша, ...»

Екінші сөйлем: «Себебі мен оны былай түсіндіремін...» ‚

Үшінші сөйлем: «Оны мен мына фактілермен, мысалдар мен дәлелдей аламын...»

Соңғы сөйлем: «Осыған байланысты мен мынадай қорытынды шешімге келдім...»

Бірінші сөйлем: «Менің ойымша «Зар заман» өлеңі тұтастай оқиға желісіне құрылған және тарихи деректермен берілген, осыған қарап нақты тарихи оқиғаның берілгендігін аңғару қиын емес».

Екінші сөйлем: «Себебі, мен оны былай түсіндіремін, Жамбыл Жабаевтың "Зілді бұйрық" өлеңі 1916 жылғы тарихи оқиғаның негізінде шығарылған. Қазақ халқының ұлы перзенті, жыр алыбы Жамбыл атамыз бұл өлеңінде Николай ІІ патшаның 1916 жылы 25 маусымдағы “Реквизициялау туралы” жарлығы тікелей себеп болған тарихи оқиғаны қалтқысыз жеткізеді. Жамбыл бұл тарихи оқиғаның саналы күәгері болғандықтан, қойдай шулаған халықтың сол кездегі аянышты жай-күйін жеткізіп, шындықты баяндайды».

Үшінші сөйлем: Оны мен мына факторлармен дәледей аламын: Патшаның қазақ даласындағы 31 мен 19 жастағы ер азаматтарды тыл жұмысына тарту туралы жарлығы қарапайым халыққа төбелеріне жай түскендей әсер етті. Верныйдан келген бұйрықтың зілді болғаны сонша, халық суық хабарды естігелі күндіз ұйқыдан, түнде күлкіден айырылып, еңіреп, жылаумен болды.

«Верныйден» жандаралдар бұйрық қылды,

Құйрығы бұйрығының тіпті зілді. ,

«Отыз бір - он тоғызды алад» деген

Суық хабар халықты бұлқындырды.

Соңғы сөйлем: «Осыған байланысты мен мынадай қорытынды шешімге келдім, азамат ерлердің ардалы ісін жырына қосып, қос қолдап жырлай білген Жамбыл ақынның мұраты ерлердің ісін дәріптеу. Қиямет заманда халқының мұң-қайғысы мен намыс арманы үшін жанын қиған ерлердің батырлық болмысын келер ұрпаққа үлгі ету керек болды. Азаттықты аңсаған халықтың қаһармандық қасиетін танытқан осынау Жамбылдың жыры ұрпақ үшін жоғалмас қазына болмақ».