Демонстрацилық тәжірибе
көрсету
Эрстед
тәжірибесі
|
Ампер
тәжірибесі
|
|
|
|
|
Оқушылар көрсетілген тәжірибе
бойынша нені бақылады және болған құбылысты неліктен болып жатқанын
түсіндіреді.
Қорыта
келе:
Кез келген тогы бар
өткізгіштің айналасында магнит өрісі
болады
Магнит өрісінде тогы бар
өткізгіштер өзара
әсерлеседі.
Егер екі өткізгіштегі ток бір
бағытта өтетін болса, тартылады, ал карама-қарсы өтсе
тебіледі.
Оқушылар жаңа ақпаратпен
танысады
Магнит индукциясы өткізгішке перпендикуляр
болғанда күш ең үлкен мәніне жетеді. Бұл күш тізбектегі ток күшіне
және өткізгіштің ұзындығына тура пропорционал болады. Осы күштің
ток күші мен өткізгіштің ұзындығының көбейтіндісіне қатынасы магнит
өрісін сипаттайды.
Ампер күші сол қол ережесі
арқылы
анықталады.
Егер сол қолымыздың алақанын N
полюсінен шығатын магнит өрісінің күш сызықтары тесіп өтетіндей
орналастырсақ, төрт саусақ өткізгіштегі токтың бағытын көрсетеді,
ал 90 0 бұрылған бас бармақ өткізгішке
әсер ететін Ампер күшінің бағытын
көрсетеді.
Лоренц
күші
Қозғалыстағы зарядталған бөлшектерге магнит
өрісі тарапынан әсер ететін
күш Лоренц
күші деп
аталады, ол зат құрлысының электрондық теориясының
негізін салған Голландияның физигі Х. Лоренцтің құрметіне осылай
аталған. Олкүш Ампер
күшініңкөмегіменанықталады.
Лоренц күші бөлшектің
жылдамдығына перпендикуляр болғандықтан ол жұмыс атқармайды. Ол күш
бөлшектің жылдамдығының модулін өзгертпейді, тек жылдамдығының
бағытын
өзгертеді.
|