Қауымдастық
Жаңа
ЖИ көмекші
Жаңа
Хабарламалар
Менің курстарым
Менің олимпиадаларым
Дайын ҚМЖ
Менің материалдарым
Менің іс-шараларым
Менің байқауларым
Менің турнирлерлерім
Журнал
Курс Олимпиада Дайын ҚМЖ ЖИ көмекші Материалдар
Аттестация Іс-шаралар Байқау Турнир Орталық туралы
Материалдар Журнал Көпшілік талқылауына арналған
білім беру бағдарламаларының белсенді жобалары
Орталық туралы
ЖИ көмекші
Қауымдастық
0 / 1
Барлық 400 000 материалдарды тегін жүктеу үшін
Ұнаған тарифті таңдаңыз
Айлық
Жылдық
1 - күндік
Танысу
690 ₸ / 1 күнге
Таңдау
UstazTilegi AI - ЖИ арқылы тегін ҚМЖ, БЖБ, ТЖБ, тест, презентация, авторлық бағдарлама т.б.
  • 10 материал жасау
  • Материалдар бөлімі - Барлық 400 000 материалдарды тегін
  • 30 материал жүктеу
  • Аттестация ПББ тестеріне доступ аласыз
  • шексіз
  • Жеке ҚМЖ бөлімінде - дайын ҚМЖ-ларды, презентацияларды жүктеу
  • 5 файлды тегін жүктеу
  • Олимпиада, турнир, байқауларға 50% жеңілдік
    1 - айлық
    Стандарт
    2990 ₸ / айына
    UstazTilegi AI - ЖИ арқылы тегін ҚМЖ, БЖБ, ТЖБ, тест, презентация, авторлық бағдарлама т.б. жасау
  • 30 материал жасау
  • Материалдар бөлімі - Барлық 400 000 материалдарды тегін
  • 900 материал жүктеу
  • Аттестация ПББ тестеріне доступ аласыз
  • шексіз
  • Жеке ҚМЖ бөлімінде - дайын ҚМЖ-ларды, презентацияларды жүктеу
  • 150 файлды тегін жүктеу
  • Жинақталған ҚМЖ бөлімінде
  • 10 файлды тегін жүктеу
  • Олимпиада, турнир, байқауларға 50% жеңілдік
    Іс-шаралар (мини-курстар, семинарлар, конференциялар)
  • тегін қатысу
  • 1 - айлық
    Шебер
    7990 ₸ / айына
    Таңдау
    UstazTilegi AI - ЖИ арқылы тегін ҚМЖ, БЖБ, ТЖБ, тест, презентация, авторлық бағдарлама т.б. жасау
  • 150 материал жасау
  • Материалдар бөлімі - Барлық 400 000 материалдарды тегін
  • 900 материал жүктеу
  • Аттестация ПББ тестеріне доступ аласыз
  • шексіз
  • Жеке ҚМЖ бөлімінде - дайын ҚМЖ-ларды, презентацияларды жүктеу
  • 300 файлды тегін жүктеу
  • Жинақталған ҚМЖ бөлімінде
  • 50 файлды тегін жүктеу
  • Олимпиада, турнир, байқауларға 50% жеңілдік
    Іс-шаралар (мини-курстар, семинарлар, конференциялар)
  • тегін қатысу
  • Назар аударыңыз!
    Сіз барлық мүмкіндікті қолдандыңыз.
    Қалған материалдарды ертең жүктей аласыз.
    Ок
    Материалдың қысқаша нұсқасы



    Қысқа мерзімді жоспары/ Сабақтың жоспары.

    Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі:

    Бөлім 3 А: Дизайн және технология

    Мектеп:

    Күні:

    Мұғалімнің аты- жөні:

    Сынып: 5

    Болмағандар саны

    қатысқандар саны:

    Сабақтың тақырыбы

    Тоқыма материалдарын жіктеу және оның сипаттамасы. Материалдардың түрлері және қасиеттері

    Осы сабақта қол жеткізілетін мақсаттар (оқу бағдарламасына сілтеме)

    5.1.6.3 Тоқыма материалдары мен бұйымдарды жіктеулерін, құрамын және жай тоқыма өрімдерін білу және

    Сабақтың тақырыбы

    Барлық оқушылар мынаны үйренетін болады: мата өндірісінің кезеңдерін аңықтау және өрім түрлері бойынша тоқыма материалдарын жіктеу

    Оқушылардың көп бөлігі мынаны үйренетін болады: мата өндірісінің кезеңдерін аңықтау және өрім түрлері бойынша тоқыма материалдарын, олардың сыртқы сипаттарын және қасиеттерін есере отырып жіктеу

    Кейбір оқушылар мынаны үйренетін болады: мата өндірісінің кезеңдерін аңықтау және өрім түрлері бойынша тоқыма материалдарын, олардың сыртқы сипаттарын және қасиеттерін есере отырып жіктеу. Терминдерге аңықтама беру.

    Зерттеу жазылымдарын және эксперимент нәтижелерін рәсімдеу

    Шарттар

    1. Негізгі бағыттарын белгілейтін толық зерттеу жүргізеді;

    2. Зерттелген материалдарды талдау және мәтін түрінде қорытындыларын ұсынады

    3. Тоқыма материалдары мен бұйымдардың жай тоқыма өрімдерін белгіленген макетті орындайды.


    Тілдік мақсаттар


    Табиғи және химиялық тоқыма талшықтарын суреттеуді;

    Аңықтау және талқылау; жіп негіздерінің бағытын білу, сыртқы сипаттары бойынша және сипап білу арқылы мата мен талшықтарды аңықтау және салыстыру, түсініктемелер беруді істей алады.

    • Маталар қасиеттерінің кестелерін презентациялау.


    Пәндік лексика және терминология

    тоқыма материалдары, талшық, табиғи және химиялық талшықтар, мақта, зығыр, жүн, жібек, вискоза, мата, тоқымашылық, негізгі, үлестік және арқаулы жіп, кескілеу, тоқыма өрімдері, қасиеттер, оң және ішкі жақтары.

    Диалог және хаттар үшін пайдалы фразалар топтамасы

    Маған мына маталар белігілі …

    Мен маталарды … осыдан дайындайды деп ойлаймын

    Мен мынандай …. талшықтар түрлерін білемін

    Мата …. жіптерден құралады.

    Бұл жағдайда арқаулық жіп/ негіздері….

    Құндылықтарды дарыту

    Құрметтеу, өзара көмектесу.

    Барлық өмір ұзақтығында оқып білім алу.


    Оқушылар мынан иеленетін болады :

    Біздің бірыңғай адамзаттыққа жатқызудың және өзіншеліктің әр түрлі факторларын бағалай және мойындай білу және өмірден әдеттер алу.

    Пән аралық байланыстар

    Дүниежүзілік тарихы

    Оқудың дәлме- дәлділігі

    Сабақта арнайы терминология, шартты белгілерімен жіп өрімдерінің сызбалары және оқу бейнелері қолданылады.

    АКТ қолдану дағдылары

    ИКТ қолдану : презентациялау, веб қорлары


    Еуропа, Америка, Қазақстанның сән үйлерінің дүниежүзілік жетекші суретші- әрлеушілерді және сәнді трендтерін білу..

    Сабақтың барысы

    Сабақтың жоспарланған

    кезеңдері

    Сабақта жоспарланған жұмыстар


    Қорлар

    Сабақтың басы

    5-7 мин

    1. Дайын болуды тексеру ұйымдастырушылық іс- шарасы

    2. Орындауды керек ететін жаңа бөлімдерімен және тапсырмаларымен танысу

    3. Оқушылармен бірге сабақтың мақсатын/ міндеттерін және бағалау шаттарын аңықтау.

    Презентациялау, оқу жоспары

    Сабақтың ортасы

    5 мин









    20-25 мин





























































































    2-3 мин.



    5-7 мин.























































    2 урок

    3-5 мин















    10 мин.

















    20-25 мин.









    3-5 мин.

    4. (К) Зерттеуге кіріспе /сұхбат- пікір талқылау

    4.1 Оқушыларға маталар коллекциясын қарастыруды ұсыну (15×15 см кесінділері).

    • Қандай маталар Сіздерге белгілі?

    • Киімді тігу үшін матаның қандай түрі және оның тағайындалуын қандай белгілері арқылы білуге болады?

    • Жазғы киімді қандай матадан тігеді және неге?

    • Мата неден жасалады, қалай ойлайсыздар?

    4.2 Жаңа материалды зерттеу. (Слайд 4)

    Матаны тоқыма фабрикаларда иірілген жіптен жасайды. Иірілген жіпті жасау үшін шикізаты талшық болып табылады. Матаның сипаты және сапасы оны жасайтын талшыққа, яғни, шығатын шикізатына байланысты болады.

    Тоқыма талшықтары деп тоқыма бұйымдарын жасау үшін жарамды кіші көлдеңен өлшемдерімен және белгілі бір ұзындығымен иілмелі мықты заттарын атайды.

    (Слайд 5) Тоқыма талшықтарын екі класқа бөледі: табиғи және химиялық. Шығу тегіне қарай талшы шығаратын заттың табиғи талшығы үш кіші класқа бөлінеді: өсімдік, жануар және минералды, ал, химиялық талшықтар екі класқа бөлінеді: жасанды және синтетикалық.

    Жасанды талшық — табиғи жоғары молекулалық заттардан дайындалған химиялық талшық.

    Синтетикалық талшық — синтетикалық жоғары молекулалық заттардан дайындалған химиялық талшық.

    (Слайд 6) Матаны дайындау технологиясы – иіретін фабрикаларға талшықтардың түсуінен дайын болған өнімді қаптауға дейін үш негізгі кезеңдерге бөлуге болады: иіру, тоқу және әрлеу.

    Тоқу – матаны дайындау технологиясында бөлек қысқа талшықтардан құрылған ұзын жіпті (иірілген жіп) алу барысы. Ол иірілген жіп істеу машиналарында іске асырылады және бірнеше операцияларынан құралады.

    Тоқыма фабрикаларына түскен бумалап нығыздалған талшықтар біріншіден қапсытылған және қалшылдау машиналарында қапсытуға және қалшылдау үшін тартылады. Дәл осында оларды арам қоспалардан тазалайды. Қапсытылған машинадан талшықтар кенеп түрінде шығады, ол бумаға бүктеледі.

    Келесі операция – тырнау. Кенеп жіңішке металл инелермен қапталған екі беттер арасынан өткізеді. Тырналға кенеп лентаға айналады.

    Ленталы машиналарда лентаны түзейді, ал, тегіс және айналатын машиналарда оны кішкене бұрайды - тегістік пайда болады.Иірілген жіптерге арналған машиналарда тегістікті түпкілікті тартады және бұрайды. Алынған иірілген жіпті собық және бобина түрінде бүктейді.

    Иірілген жіпке арналған машиналарды жіп иірушілер қызмет етеді.Ол иіру- тоқу өндірісінің жетекші кәсіптердің бірі. Жіп иіруші орташа алғанда 1000-нан 1400- ге дейін ұршық тартады. Ол тегістіктің және иірілген жіптің жыраларын жояды, жиылысқан тегістіктен катушкалар мен ұршықтарды айырбастайды, сонымен қатар, құрал- жабдықты күту бойынша жұмыстарды атқарады. Ол иірілген жіпке және тегістікке қойылатын талаптарды, олардың қаситтерін иірілген жіптің жыралардың пайда болу себептерін және оларды алдын - алу мен жою жолдарын білуі тиіс.

    Мата тоқитын фабрикаларында иірілген жіптен тігін жіптерін, тоқыма бұйымдарын, маталар және тоқыма емес материалдарын дайындайды.

    Иірілген жіптен жасалған матаны дайындау технологиясы тоқымашылық деп аталады.

    Тоқыма станоктарын тоқымашылар қызмет етеді. Тоқымашы 2-8 механикалық және 48-56 автоматты станоктарын қызмет етеді. Механикалық станоктарында ол келесі негізгі операцияларды өткізеді: бос ілмекті шпульдерді толыққа айырбастайды, негіздің жіптердің жыраларын жояды, шпульдерді айырбастау автоматты түрде орындалады.Тоқымашы ұсынылған матаға , оның кемшіліктерін, оның пайда болу себептерін, алдын алу шараларын және жою жолдарын білуі тиіс.

    Бейнені қарау.

    Activity №1. Оқушылар негізгі операцияларды қарастыра отырып, жібек матаны алу сызбасын құрастырулары керек.

    (Слайд 7)Матаны алу технологиясы жіптерді өрімдеу арқылы жүзеге асырылады: үлестік (жіптердің негіздері) және көлдеңен (ілмек жіптері). Жіптердің негіздері және ілмектің қасиеттері , сонымен қатар, оларды өрімдеудің тәсілдері әр түрлі.

    Үлестік жіп (негізі) матаға көлдеңен келеді. Ол мықты, жіңішке және тегіс. Тартқан кезде ұзындығына әсер етпейді.

    Көлдеңен жіп (ілмектердің) жуан, қысқа және үлпілдек болып келеді. Тарқан кезде ұзындығы да тартылады.

    Мата еніне қарай шетінде жіптерді тығыз өрімдеу жолымен жиек пайда болады, ол матаны себілуінен қорғайды.

    Жиектен жиекке қарай ара қашықтықты матаның ені деп атайды.

    (Слайд 8) Челноктың ілмелі жіптің бір - бірімен үлестік жіптердің қиылысу жүйелігінен болашақ матаның қасиетіне байланысты болады.

    Матадағы жіптерді өрімдеудің түрлері:
    — жай: басты – ең бойлы, саржты, сәтенді, атласты; ұсақ өрнекті– рогожка, репс, күшейтілген саржа, диагоналды, әлдетілген;
    — құрмалас; қос, түкті, ілмекті, ажурды, пикейлі;
    — ірі өрнекті: жаккардты.

    Өрімнің раппорты - өрім қайталанылатын жері.

    1.Полотнолы өрімдеу – ілмек жібі жіп негізінің үстінен немесе астынан өтуін атайды.

    2.Саржты өрімдеу – жіп негізі екі жіптің астынан өтіп, келесі қатарда бір жіпке жылжылатын өрімді атайды. Сыртқы жағында сол жақтан оң жаққа немесе керісінше оң жақтан сол жаққа жоғарыдан төменге қарай диагоналды жолдарды құрайды. Саржты өрімдеу жақсы ерекшелігі - "кесуші". Матаның жоғарғы бетінде рельефті диагоналдар пайда болады. 3.Атласты өрімдеу – жіп негіздері бірнеше ілмек жіптерінен өтеді. Маталар жоғарғы беттерінде ұзындатылған асырулардан құралған – сондықтан сыртқы жағы тегіс және жылтыр, ал ішкі жағы күңгірт. Негіздерден көп мөлшердегі жіптерден және раппорттағы ілмектен ерекшелінеді. Атласты өрімдеу кезінде жіп негіздері ілмек негіздердің бірнеші жіптері арқылы өтеді.

    4.Сәтенді өрімдеу – ілмек жібі бірнеше жіп негіздері астынан өтеді. Ондай өрімдер матаға тегістікті береді.

    Activity №2. Оқушыларға кестені пайдала отырып, жіп негіздері және ілмектің бағыттарын және матаның ішкі және сыртқы беттерін аңықтау керек. (Оқушыларға 1 мата үлгісі беріледі. Олар кезектесіп жіп негіздері және ілмектің бағыттарын және матаның ішкі және сыртқы беттерін аңықтайды)

    5. (И) (Ф) Практикалық жұмыс/ зерттеу – бейнебақылау негізінде жазу.

    Оқушыларға мата үлгілерінің ерекшелік сипаттарын жазып кестені толтыруға мұғалімнің материалдарын қолдана отырып (шыт, зығыр, атлас, органза, фетр) ұсыныңыз және келесі сұрақтарға жауап беріңіз:

    • Сіздің коллекцияңызда қандай маталар Сізге белгісіз?

    • Сіздер бұл қай мата түрі екенін қандай тәсілмен аңықтадыңыз?



    (И) (Г) Оқушыларға өз бетімен 3-5 маталарға аңықтама береді және түрлерін аңықтақтайды немесе әр түрлі деректерден ақпаратты қолданады.

    6. (И) Практикалық жұмыс макет құрастыру.

    6.1 Оқушыларға дағдыларды дамыту және салыстыру үшін қағаздан жіптерді өрімдеудің макеттерін ұсыныңыз.

    6.2 Оқушылар өзінің серіктестеріне мысалдарды көрсетеді және макетте өрімнің қандай түрін белгілегенін және олардың ерекшелігі неде екенін түсіндіреді.

    6.3 Оқушылар өзінің жұмыстарын және сыныптастырының жұмыстарын келесі дискрепторлар бойынша бағалайды :

    1. Жіп өрімдеу макеттерін ұқыпты орындалды.

    2. Жіп негіздері мен ілмектің техникалық жағынан дұрыс атқарылды.

    3. Жіпті өрімдеудің ерекшеліктерін түсіндіреді. Кейбір оқушыларға ауызша комментарийлер береді.

    Тарату материалдары, http://www.pandia.ru/text/77/501/13273.php

    Жүктеу
    ЖИ арқылы жасау
    ЖИ арқылы жасау
    bolisu
    Бөлісу
    1 - айлық
    Материал тарифі
    -96% жеңілдік
    00
    05
    00
    ҚМЖ
    Ашық сабақ
    Тәрбие сағаты
    Презентация
    БЖБ, ТЖБ тесттер
    Көрнекіліктер
    Балабақшаға арнарлған құжаттар
    Мақала, Эссе
    Дидактикалық ойындар
    және тағы басқа 400 000 материал
    Барлық 400 000 материалдарды шексіз
    жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
    1 990 ₸ 49 000₸
    1 айға қосылу
    Материалға шағымдану

    Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз

    Жариялаған:
    Абуова Жұлдыз
    22 Қаңтар 2021
    593
    Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз

    Тоқыма материалдарын жіктеу және оның сипаттамасы. Материалдардың түрлері және қасиеттері 5 сынып

    Тақырып бойынша 11 материал табылды

    Тоқыма материалдарын жіктеу және оның сипаттамасы. Материалдардың түрлері және қасиеттері 5 сынып

    Материал туралы қысқаша түсінік
    Қыска мерзімді жоспар Мұғалімге
    Материалдың қысқаша нұсқасы



    Қысқа мерзімді жоспары/ Сабақтың жоспары.

    Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі:

    Бөлім 3 А: Дизайн және технология

    Мектеп:

    Күні:

    Мұғалімнің аты- жөні:

    Сынып: 5

    Болмағандар саны

    қатысқандар саны:

    Сабақтың тақырыбы

    Тоқыма материалдарын жіктеу және оның сипаттамасы. Материалдардың түрлері және қасиеттері

    Осы сабақта қол жеткізілетін мақсаттар (оқу бағдарламасына сілтеме)

    5.1.6.3 Тоқыма материалдары мен бұйымдарды жіктеулерін, құрамын және жай тоқыма өрімдерін білу және

    Сабақтың тақырыбы

    Барлық оқушылар мынаны үйренетін болады: мата өндірісінің кезеңдерін аңықтау және өрім түрлері бойынша тоқыма материалдарын жіктеу

    Оқушылардың көп бөлігі мынаны үйренетін болады: мата өндірісінің кезеңдерін аңықтау және өрім түрлері бойынша тоқыма материалдарын, олардың сыртқы сипаттарын және қасиеттерін есере отырып жіктеу

    Кейбір оқушылар мынаны үйренетін болады: мата өндірісінің кезеңдерін аңықтау және өрім түрлері бойынша тоқыма материалдарын, олардың сыртқы сипаттарын және қасиеттерін есере отырып жіктеу. Терминдерге аңықтама беру.

    Зерттеу жазылымдарын және эксперимент нәтижелерін рәсімдеу

    Шарттар

    1. Негізгі бағыттарын белгілейтін толық зерттеу жүргізеді;

    2. Зерттелген материалдарды талдау және мәтін түрінде қорытындыларын ұсынады

    3. Тоқыма материалдары мен бұйымдардың жай тоқыма өрімдерін белгіленген макетті орындайды.


    Тілдік мақсаттар


    Табиғи және химиялық тоқыма талшықтарын суреттеуді;

    Аңықтау және талқылау; жіп негіздерінің бағытын білу, сыртқы сипаттары бойынша және сипап білу арқылы мата мен талшықтарды аңықтау және салыстыру, түсініктемелер беруді істей алады.

    • Маталар қасиеттерінің кестелерін презентациялау.


    Пәндік лексика және терминология

    тоқыма материалдары, талшық, табиғи және химиялық талшықтар, мақта, зығыр, жүн, жібек, вискоза, мата, тоқымашылық, негізгі, үлестік және арқаулы жіп, кескілеу, тоқыма өрімдері, қасиеттер, оң және ішкі жақтары.

    Диалог және хаттар үшін пайдалы фразалар топтамасы

    Маған мына маталар белігілі …

    Мен маталарды … осыдан дайындайды деп ойлаймын

    Мен мынандай …. талшықтар түрлерін білемін

    Мата …. жіптерден құралады.

    Бұл жағдайда арқаулық жіп/ негіздері….

    Құндылықтарды дарыту

    Құрметтеу, өзара көмектесу.

    Барлық өмір ұзақтығында оқып білім алу.


    Оқушылар мынан иеленетін болады :

    Біздің бірыңғай адамзаттыққа жатқызудың және өзіншеліктің әр түрлі факторларын бағалай және мойындай білу және өмірден әдеттер алу.

    Пән аралық байланыстар

    Дүниежүзілік тарихы

    Оқудың дәлме- дәлділігі

    Сабақта арнайы терминология, шартты белгілерімен жіп өрімдерінің сызбалары және оқу бейнелері қолданылады.

    АКТ қолдану дағдылары

    ИКТ қолдану : презентациялау, веб қорлары


    Еуропа, Америка, Қазақстанның сән үйлерінің дүниежүзілік жетекші суретші- әрлеушілерді және сәнді трендтерін білу..

    Сабақтың барысы

    Сабақтың жоспарланған

    кезеңдері

    Сабақта жоспарланған жұмыстар


    Қорлар

    Сабақтың басы

    5-7 мин

    1. Дайын болуды тексеру ұйымдастырушылық іс- шарасы

    2. Орындауды керек ететін жаңа бөлімдерімен және тапсырмаларымен танысу

    3. Оқушылармен бірге сабақтың мақсатын/ міндеттерін және бағалау шаттарын аңықтау.

    Презентациялау, оқу жоспары

    Сабақтың ортасы

    5 мин









    20-25 мин





























































































    2-3 мин.



    5-7 мин.























































    2 урок

    3-5 мин















    10 мин.

















    20-25 мин.









    3-5 мин.

    4. (К) Зерттеуге кіріспе /сұхбат- пікір талқылау

    4.1 Оқушыларға маталар коллекциясын қарастыруды ұсыну (15×15 см кесінділері).

    • Қандай маталар Сіздерге белгілі?

    • Киімді тігу үшін матаның қандай түрі және оның тағайындалуын қандай белгілері арқылы білуге болады?

    • Жазғы киімді қандай матадан тігеді және неге?

    • Мата неден жасалады, қалай ойлайсыздар?

    4.2 Жаңа материалды зерттеу. (Слайд 4)

    Матаны тоқыма фабрикаларда иірілген жіптен жасайды. Иірілген жіпті жасау үшін шикізаты талшық болып табылады. Матаның сипаты және сапасы оны жасайтын талшыққа, яғни, шығатын шикізатына байланысты болады.

    Тоқыма талшықтары деп тоқыма бұйымдарын жасау үшін жарамды кіші көлдеңен өлшемдерімен және белгілі бір ұзындығымен иілмелі мықты заттарын атайды.

    (Слайд 5) Тоқыма талшықтарын екі класқа бөледі: табиғи және химиялық. Шығу тегіне қарай талшы шығаратын заттың табиғи талшығы үш кіші класқа бөлінеді: өсімдік, жануар және минералды, ал, химиялық талшықтар екі класқа бөлінеді: жасанды және синтетикалық.

    Жасанды талшық — табиғи жоғары молекулалық заттардан дайындалған химиялық талшық.

    Синтетикалық талшық — синтетикалық жоғары молекулалық заттардан дайындалған химиялық талшық.

    (Слайд 6) Матаны дайындау технологиясы – иіретін фабрикаларға талшықтардың түсуінен дайын болған өнімді қаптауға дейін үш негізгі кезеңдерге бөлуге болады: иіру, тоқу және әрлеу.

    Тоқу – матаны дайындау технологиясында бөлек қысқа талшықтардан құрылған ұзын жіпті (иірілген жіп) алу барысы. Ол иірілген жіп істеу машиналарында іске асырылады және бірнеше операцияларынан құралады.

    Тоқыма фабрикаларына түскен бумалап нығыздалған талшықтар біріншіден қапсытылған және қалшылдау машиналарында қапсытуға және қалшылдау үшін тартылады. Дәл осында оларды арам қоспалардан тазалайды. Қапсытылған машинадан талшықтар кенеп түрінде шығады, ол бумаға бүктеледі.

    Келесі операция – тырнау. Кенеп жіңішке металл инелермен қапталған екі беттер арасынан өткізеді. Тырналға кенеп лентаға айналады.

    Ленталы машиналарда лентаны түзейді, ал, тегіс және айналатын машиналарда оны кішкене бұрайды - тегістік пайда болады.Иірілген жіптерге арналған машиналарда тегістікті түпкілікті тартады және бұрайды. Алынған иірілген жіпті собық және бобина түрінде бүктейді.

    Иірілген жіпке арналған машиналарды жіп иірушілер қызмет етеді.Ол иіру- тоқу өндірісінің жетекші кәсіптердің бірі. Жіп иіруші орташа алғанда 1000-нан 1400- ге дейін ұршық тартады. Ол тегістіктің және иірілген жіптің жыраларын жояды, жиылысқан тегістіктен катушкалар мен ұршықтарды айырбастайды, сонымен қатар, құрал- жабдықты күту бойынша жұмыстарды атқарады. Ол иірілген жіпке және тегістікке қойылатын талаптарды, олардың қаситтерін иірілген жіптің жыралардың пайда болу себептерін және оларды алдын - алу мен жою жолдарын білуі тиіс.

    Мата тоқитын фабрикаларында иірілген жіптен тігін жіптерін, тоқыма бұйымдарын, маталар және тоқыма емес материалдарын дайындайды.

    Иірілген жіптен жасалған матаны дайындау технологиясы тоқымашылық деп аталады.

    Тоқыма станоктарын тоқымашылар қызмет етеді. Тоқымашы 2-8 механикалық және 48-56 автоматты станоктарын қызмет етеді. Механикалық станоктарында ол келесі негізгі операцияларды өткізеді: бос ілмекті шпульдерді толыққа айырбастайды, негіздің жіптердің жыраларын жояды, шпульдерді айырбастау автоматты түрде орындалады.Тоқымашы ұсынылған матаға , оның кемшіліктерін, оның пайда болу себептерін, алдын алу шараларын және жою жолдарын білуі тиіс.

    Бейнені қарау.

    Activity №1. Оқушылар негізгі операцияларды қарастыра отырып, жібек матаны алу сызбасын құрастырулары керек.

    (Слайд 7)Матаны алу технологиясы жіптерді өрімдеу арқылы жүзеге асырылады: үлестік (жіптердің негіздері) және көлдеңен (ілмек жіптері). Жіптердің негіздері және ілмектің қасиеттері , сонымен қатар, оларды өрімдеудің тәсілдері әр түрлі.

    Үлестік жіп (негізі) матаға көлдеңен келеді. Ол мықты, жіңішке және тегіс. Тартқан кезде ұзындығына әсер етпейді.

    Көлдеңен жіп (ілмектердің) жуан, қысқа және үлпілдек болып келеді. Тарқан кезде ұзындығы да тартылады.

    Мата еніне қарай шетінде жіптерді тығыз өрімдеу жолымен жиек пайда болады, ол матаны себілуінен қорғайды.

    Жиектен жиекке қарай ара қашықтықты матаның ені деп атайды.

    (Слайд 8) Челноктың ілмелі жіптің бір - бірімен үлестік жіптердің қиылысу жүйелігінен болашақ матаның қасиетіне байланысты болады.

    Матадағы жіптерді өрімдеудің түрлері:
    — жай: басты – ең бойлы, саржты, сәтенді, атласты; ұсақ өрнекті– рогожка, репс, күшейтілген саржа, диагоналды, әлдетілген;
    — құрмалас; қос, түкті, ілмекті, ажурды, пикейлі;
    — ірі өрнекті: жаккардты.

    Өрімнің раппорты - өрім қайталанылатын жері.

    1.Полотнолы өрімдеу – ілмек жібі жіп негізінің үстінен немесе астынан өтуін атайды.

    2.Саржты өрімдеу – жіп негізі екі жіптің астынан өтіп, келесі қатарда бір жіпке жылжылатын өрімді атайды. Сыртқы жағында сол жақтан оң жаққа немесе керісінше оң жақтан сол жаққа жоғарыдан төменге қарай диагоналды жолдарды құрайды. Саржты өрімдеу жақсы ерекшелігі - "кесуші". Матаның жоғарғы бетінде рельефті диагоналдар пайда болады. 3.Атласты өрімдеу – жіп негіздері бірнеше ілмек жіптерінен өтеді. Маталар жоғарғы беттерінде ұзындатылған асырулардан құралған – сондықтан сыртқы жағы тегіс және жылтыр, ал ішкі жағы күңгірт. Негіздерден көп мөлшердегі жіптерден және раппорттағы ілмектен ерекшелінеді. Атласты өрімдеу кезінде жіп негіздері ілмек негіздердің бірнеші жіптері арқылы өтеді.

    4.Сәтенді өрімдеу – ілмек жібі бірнеше жіп негіздері астынан өтеді. Ондай өрімдер матаға тегістікті береді.

    Activity №2. Оқушыларға кестені пайдала отырып, жіп негіздері және ілмектің бағыттарын және матаның ішкі және сыртқы беттерін аңықтау керек. (Оқушыларға 1 мата үлгісі беріледі. Олар кезектесіп жіп негіздері және ілмектің бағыттарын және матаның ішкі және сыртқы беттерін аңықтайды)

    5. (И) (Ф) Практикалық жұмыс/ зерттеу – бейнебақылау негізінде жазу.

    Оқушыларға мата үлгілерінің ерекшелік сипаттарын жазып кестені толтыруға мұғалімнің материалдарын қолдана отырып (шыт, зығыр, атлас, органза, фетр) ұсыныңыз және келесі сұрақтарға жауап беріңіз:

    • Сіздің коллекцияңызда қандай маталар Сізге белгісіз?

    • Сіздер бұл қай мата түрі екенін қандай тәсілмен аңықтадыңыз?



    (И) (Г) Оқушыларға өз бетімен 3-5 маталарға аңықтама береді және түрлерін аңықтақтайды немесе әр түрлі деректерден ақпаратты қолданады.

    6. (И) Практикалық жұмыс макет құрастыру.

    6.1 Оқушыларға дағдыларды дамыту және салыстыру үшін қағаздан жіптерді өрімдеудің макеттерін ұсыныңыз.

    6.2 Оқушылар өзінің серіктестеріне мысалдарды көрсетеді және макетте өрімнің қандай түрін белгілегенін және олардың ерекшелігі неде екенін түсіндіреді.

    6.3 Оқушылар өзінің жұмыстарын және сыныптастырының жұмыстарын келесі дискрепторлар бойынша бағалайды :

    1. Жіп өрімдеу макеттерін ұқыпты орындалды.

    2. Жіп негіздері мен ілмектің техникалық жағынан дұрыс атқарылды.

    3. Жіпті өрімдеудің ерекшеліктерін түсіндіреді. Кейбір оқушыларға ауызша комментарийлер береді.

    Тарату материалдары, http://www.pandia.ru/text/77/501/13273.php

    Жүктеу
    bolisu
    Бөлісу
    ЖИ арқылы жасау
    Файл форматы:
    docx
    Технология Сабақ жоспары 5 сынып
    22.01.2021
    593
    Жүктеу
    ЖИ арқылы жасау
    Жариялаған:
    Абуова Жұлдыз
    Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
    шағым қалдыра аласыз
    Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
    Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
    Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
    Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
    Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
    Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
    Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
    Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
    Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
    Министірлікпен келісілген курстар тізімі

    Химия пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Тарих пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Биология пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Ағылшын тілі пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    География пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Информатика пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Мектепке дейінгі білім беру

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    «Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті»

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Дене шынықтыру

    пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Білім алушылардың білім сапасын арттыру

    мақсатында сабақта цифрлық технологияларды қолдану
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Инклюзивті білім беру

    жүйесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету бойынша педагогтердің кәсіби және пәндік құзыреттіліктерін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ
    Ғылыми-әдістемелік орталығы
    Редакциямен байланыс
    +7 (771) 234-55-99
    Жұмыс кестесі: Дүйсенбі –
    жұма, 9:00 – 18:00
    Мекенжай:
    Қазақстан, Алматы, Гоголья 86,
    4 этаж, 406-кабинет
    Электронды пошта
    ustaztilegi@gmail.com
    Сведения об организации
    Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz
    Политика конфиденциальности
    Сведения об организации