Материалдар / "Тоқыма өнері" үйірмесінің бағдарламасы

"Тоқыма өнері" үйірмесінің бағдарламасы

Материал туралы қысқаша түсінік

технология пәнінің мұғалімдеріне арналады

Исатаева Арайлым Белкожаевна

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

31 Шілде 2018

4484

37 рет жүктелген

Технология Ғылыми жұмыстар 5 сынып

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Бағдарламаның мақсаты:Балаларға қосымша білім беруде оқушының білімін, шеберлігін көрсету. Оқушыны шығармашылық жұмысқа тарту арқылы танымдық қабілеттерін, қызығушылығын арттыру, жетістіктерін бағалап көрсету, белсенділігін қалыптастыру, өздігінен еңбек етуге дайындау, іскерлігін дамыту.

Бағдарламаның міндеті:Оқушыларды шығармашылыққа тарта отырып, жобаны тани білуге, он саусағынан өнері тамған баланы тәрбиелеу. Шәкірттердің шеберлігін, білім мен еңбегін көрсету. Іскерлік, икемділік қабілеттерін арттыру.Тәрбиелік дағдысын жеткізіп, еңбектену жұмысына төзімділігін жеткізу. Қазір ел болып, егемендік алып, көк туымз желбіреп, әлемдегі тұрағы биік елдермен терезесі тең өмір сүріп келеміз. Қай заман, қай қоғамда болсын адамзат баласы жас ұрпақ тәрбиесіне зор мән берген. Елімізді-2030 жылы «Ақ барысқа» айналдыратын күш-бүгінгі оқушы балалар екені де анық. Сапалы білім берумен қатар, еңбекке баулу, үйрету аса қажет. Жастарымыздың өнерлі болуы, қоғамдық өмірімізге үлкен әсерін тигізеді деп ойлаймын. Олай болса біздің басты міндетіміз жаңа заман ғылымының мол жетістіктерімен қаруланған, мәдени дүниетанымы, көзқарасы қалыптасқан бәсекеге қабілетті маман жастарды тәрбиелеу.Тоқыма өнері мен білім беру ісін бір-бірімен ұштастырып, бала санасына ұялату да үлкен жүрек. Мол мейірімділікпен қоса кәсіби дарын, іздемпаздық, іскерлік екендігі адамның адамгершілік дүниетанымын қалыптастырып үйрету.

Шығу тарихы

Ең алғаш ілмектің (петля) қай уақытта пайда болғанын ешкім білмейді. Бірақ, тоқыма бұйымдары біздің эрамызға дейін пайда болыпты. Мұны растайтын факті де бар екен. Египен қазбаларында мәйіттен тоқылған аяқ-киімі табылыпты. Зерттеу нәтижесінде ол аяқ-киімнің жасы 4000 (төрт мың) жылдан асады деп тапты.ІХ-ХІ ғасырларда тоқымашылар шұлықтарға сөз жаза бастады. Ежелде ең керемет, озат тоқымашылар арабтар болып саналады.Қиын әрі түрлі-түсті өрнектерді олар 2000 (екі мың) жылдай бұрын ойлап тапқан. Біздің эрамыздың басында металл спидцалар пайда болды... ІХ-Х ғасырларда тоқылған бұйымдар әлі сақтаулы. Сондай ескі бұйымдардың бірі балаларға арналған шұлық екен. Оның ерекшелігі басындағы саусақ бөлек тоқылған екен, қазіргі қолғаптағыдай. Европаға тоқыма өнерін Египет арқылы келген христиандар әкеліпті. Осылайша, тоқыма өнері қолөнерге, уақыт өте келе үлкен өнеркәсіптік өндріске айналады. Ең қызығы, әуелі тоқымамен ер-жігіттер айналысқан екен.Бұл саламен айналысудағы мақсат, фехтование сайысына шыдамдылықты, дәлдікті, зейін қоюды үйрену болған екен. Бірақ кейіннен тоқыма өнерінің кең жайылуына байланысты уақыт өте келе қыздардың кәсібіне өтіпті. 1589 жылы Ағылшын шіркей уағызшысы Вльям Ли бізді инелері бар тоқитын станок ойлап табады. ХVIII-ғасырдың аяғында Францияда дөңгелек тоқитын машина жасалды. Қаншама тоқыма завод, фабрикалар ашылғанымен де қолдан тоқылған бұйымдар қашанда бағалы болып қала бермек. Өзгеше әдемі, сирек кездесетін тоқыма бұйымыны Орынбор бөкебайларын жатқызуға болады. Қолдан өрнектеліп тоқылатын орамалдың көлемі 2х2 метр, салмағы 70г болады. Тағы да тоқыма өнерінің әдемі туындысына Ирландық шілтерлерді (ирландское кружева) жатқызуға болады. Алғаш рет тоқыманың суреттері мен өрнектерін Голландықтар 1824 (мың сегіз жүз жиырма төрт) жылы «Penelope» журналына басып шығарды. Үлгі таңбалары ХІХ ғасырдың соңында нақты түрде бекітілді. Қазіргі уақытта үлгінің Британдық және Американдық екі түрі бар. Тоқу өнері-қазақ халқының ежелден келе жатқан, ең алғаш киімі мен үй жабдығының негізі болған қадірменді өнер. Бұл тамаша өнер қазіргі талап тілектер тұрғысынан жалғастырылып, туысқан халықтар шығармашылығымен толықтырылып, байытылып, тұрмыспен бірге ұласа дамып, одан сайын жетіліп, адамдарды сұлулыққа, әсемділікке жетелеуде. Адамдардың тұрмыс халдері үнемі өрлеуіне сай олардың мәдени тұрмыстық тілектері өсе түсуде. Сондықтан да әр адам киген киімнің қазіргі сән үлгісіне сәйкес бола отырып, қайталанбас әсем ерекшелігін, даралығын таныта білуге тырысады. Міне, осыған орай бізге көмекке келген өнердің бірі-тоқыма. Тоқымамен айналысқанда адам жеке басына аса қажет нәрсені тоқымайды: осы тоқу үстінде түрлі-түсті бояулар әлемінің үйлесімділігін, алуан толы сән үлгілерін таңдап, түрлі тоқу әдістерін меңгеруі адамның талғамын, шеберлігін, ой-өрісін жетілдіріп, көркемдікті сезіну қабілетін дамытады. Соған орай тоқу өнері басқа да істер сияқты үйренуді, ізденуді қажет етеді. Қазақ қолөнершілері тоқу ісіне көбінесе жүннен иірілген жіптерді пайдаланған. Жүнді машинамен, қолмен иіруге болады. Өндірісте жүн иіру технологиясында жүн иіретін арнайы машиналар кеңінен қолданылады. Сонымен қатар, күнделікті тұрмыста жүн иіруге арналған жүн иіруші апараттар қолданылады. Тоқыма тоқу үшін таза жүннен, мақтадан, вискозадан, синтетикадан иірілген жіптер пайдаланылады. Сондай-ақ бұрын иірілген жіптерді де тарқатып, қайта пайдалануға болады.

«Тоқыма өнері» (аптасына 1 сағат, барлығы 34 сағат)

№	Сабақтың тақырыбы	Сағат саны	Мерзімі
І-тоқсан
1	Тоқыманың шығу тарихы	1	6.09.2017ж
2	Халықтық қолөнердегі өңдеудің дәстүрлі технологиясы	1	13.09.2017ж
3	Тоқыманың жасалу түрі	1	20.09.2017ж
4	Тоқыма станогында матаның алынуы	1	27.09.2017ж
5	Ілмектеп тоқу	1	4.10.2017ж
6	Ілмектеп тоқу	1	11.10.2017ж
7	Ашық тамбурлы тігіс арқылы іліп тоқу	1	18.10.2017ж
8	Іліп тоқу арқылы қолға блезік бұйымын жасау	1	25.10.2017ж
ІІ-тоқсан
9	Шұлық тоқу	1	8.11.2017ж
10	Шұлық тоқуды жалғастыру	1	15.11.2017ж
11	Шұлық тоқуды аяқтау	1	22.11.2017ж
12	Кестелеп жапқыш тоқу	1	29.11.2017ж
13	Кестелеп жапқыш тоқу	1	6.12.2017ж
14	Үстел үстіне арналған жапқыш тоқу	1	13.12.2017ж
15	Үстел үстіне арналған жапқыш тоқуды жалғастыру	1	20.12.2017ж
16	Қуыршаққа арналған киім тоқу	1	27.12.2017ж
ІІІ-тоқсан
17	Қуыршаққа арналған киім тоқу	1	10.01.2018ж
18	Гүл бейнесін тоқу	1	17.01.2018ж
19	Гүл бейнесін тоқуды жалғастыру	1	24.01.2018ж
20	Жаздық қыз баланың бас киімін ілгекпен тоқу	1	31.01.2018ж
21	Жаздық қыз баланың бас киімін ілгекпен тоқу	1	7.02.2018ж
22	Бисермен тоқымашылық	1	14.02.2018ж
23	Бисермен тоқымашылық	1	21.02.2018ж
24	Бисерден тоқылған тоқыманы мата бетіне түсіру.	1	28.02.2018ж
25	Бисерден тоқылған тоқыманы мата бетіне түсіру.	1	7.03.2018ж
26	Бисерден тоқылған тоқыманы мата бетіне түсіру.	1	14.03.2018ж
ІV-тоқсан
27	Құлпынайдың бейнесін тоқу	1	4.04.2018ж
28	Құлпынайдың бейнесін тоқу	1	11.04.2018ж
29	Кілемше тоқу	1	18.04.2018ж
30	Кілемше тоқу	1	25.04.2018ж
31	Кілемше тоқу	1	2.05.2018ж
32	Шашбау әшекейін тоқу	1	9.05.2018ж
33	Шашбау әшекейін тоқуды жалғастыру	1	16.05.2018ж
34	Жұмыстарын тапсыру	1	23.05.2018ж

«Бекітемін» «Келісемін» ӘБ отырысында қаралды Мектеп директоры: Оқу ісінің меңгерушісі ӘБ жетекшісі________________ __________________ Хаттама №____«___» ____2017ж « ___» ___2017ж ___________________ «___» __2017ж

бағдарламасы

МҰҒАЛІМ: Исатаева Арайлым Беқожақызы АУЫЛ: А.НазарбековМЕКТЕП: Ә.МолдағұловаПӘНІ: ТехнологияСЫНЫБЫ: 8САҒАТ САНЫ: 1

2017-2018 оқу жылы

Пайдаланылған әдебиеттер:

Ермилова Е.В., Товченик И.А. Технология (қыз балаларға арналған): Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық. –Алматы: « Мектеп» баспасы, 2009жыл (84,88,89,103 беттер). Ермилова Е.В., Товченик И.А. Технология (қыз балаларға арналған): Әдістемелік нұсқау. Жалпы білім беретін мектептің 9-сынып мұғалімдеріне арналған құрал. –Өңд., толықт. 2-бас-Алматы: Мектеп, 2013. Bilimsite.kz. мұғалімдерге арналған әдістеме сайты.

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!