Материалдар / Тозаңдану мен Ұрықтану
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Тозаңдану мен Ұрықтану

Материал туралы қысқаша түсінік
жас мамандарға көмектеседі
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
17 Сәуір 2018
655
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

«Бірлік –Сүмбе орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі













Ашық сабақ Тақырыбы « Тозаңдану мен ұрықтану» Сыныбы 6 ә Дайындаған К.Сагабаева





















2017-2018 оқу жылыКүні 26.11.2015жПәні биологияСабақ 22СыныбыСабақтың тақырыбы: «Өсімдіктердің гүлденуі мен тозаңдануы»Сабақтың мақсаты: Білімділік: Өсімдіктердің жынысты тозаңдану мен ұрықтанудың құрылысын тереңірек түсіндіре отырып, білімдерін кеңейту. Дамытушылық: оқушылардың шығармашылық белсенділігінің дамуын, суреттермен кестелермен жұмыс істеу біліктілігін дамыту,өз бетінше жұмыс жасауға дағдыландыру. Тәрбиелік: Жинақылыққа,зейін қоя білуге өз бетінше ойлануға тәрбиелеу.Сабақ түрі араласСабақ типі дәстүрліӘдісі тәсілі түсіндіруКөнекілігі слайд Сабақ барысы I Ұйымдастыру Оқушылармен амандасу Түгендеу Сабаққа назарларын аударуIIҮй тапсырмасын сұрау Гүлшоғыр дегеніміз не? Гүлшоғырлар неше топқа бөлінеді?Жай және күрделі гүлшоғырлардың айырмашылығын айт Күрделі гүлшоғырларды ата? Бидай,қарабидай,бидайық қандай гүлшоғырына жатады? Шашақ гүлшоғырына қандай гүлшоғырлар жатады.Гүл құрылысын ата? Гүл формуласын жаз?Аналықтың құрылысы неше бөліктен тұрады?Аталықтың құрылысын атаДұрыс гүл мен бұрыс гүл дегеніміз не?

Жасырын сөзді тап!Бір гүлде аталық пен ........... болса қос жынысты депаталады.Аталық немесе ........ қана болса дара жынысты дейді.Аталық гүлдер мен аналық гүлдер бір өсімдікте болса .................. деп аталады.Аталық гүлдер бір өсімдікте,аналық гүлдер екінші бірөсімдікте болса ............... деп аталады. Белгілерді оқыңдар аталық белгіАналық белгіҚосжынысты Дұрыс гүл бұрыс гүл

Құрылысын ата5.Жаңа сабақӨсімдіктердің гүлдеуі дегеніміз өсімдік гүлдерінің ашылуынан бастап, олардың аталықтары,күлтелері мен тостағанша жапырақтарының құрғап кетуі аралықтарын айтамыз. Мысалы көп жылдық шөптесін өсімдіктер қоршаған орта жағдайларының ерекшеліктеріне байланысты тіршілігінің екінші, үшінші ,төртінші жылында гүлдеуі мүмкін. Оңтүстік аймақтарда климаттың жылы вегетациялық кезеңінің ұзақ болуына байланысты гүлдеу өсімдік тіршілігінің бірінші жылында ақ басталады. Сүректі өсімдіктердің де алғашқы рет гүлдеу мерзімі әртүрлі. Өсімдіктерде гүлдеу тіршілігінің ұзақтығы бірдей емес. Мысалы мақтаның гүлі ертеңгісін ашылса кешке қарай солып қалады,яғни гүлдеу мерзімі 1 күнге ғана созылады. Керісінше лалагүлділер қызғалдақ нарцисс, гиацинат 10-15 күнге дейін гүлдеп тұрады.Кейбір өсімдіктердің темекі,түнсұлу ,шырмауық гүлдері күндіз жабық болады да, кешке қарай ашылып, түні бойы гүлдеп тұрады.Бұл өсімдік гүлдеріндегі құбылыс күндізгі ыстыққа шыдай алмауына байланысты болады.Тозаңдану Аталық тозаңның аналық аузына түсуі Бір гүлдің аталық тозаңының сол гүлдің аналығының ауызына түсуі. Бұл өздігінен тозаңдану. бидай, күріш, сұлы, арпа, асбұршақ, үрмебұршақ т.б. Мәдени өсімдіктер гүлдері ашылмай тұрғанда тозаңданып үлгередіБір гүлдің аналығының ауызына екінші гүлдің аталық тозаңының түсуі бұл айқас тозаңдануға жатады. алма, өрік, шабдалы, жөке ағаштары, итмұрын т.бБунақденелілер арқылы айқас тозаңдану Ашық реңді ә) Эфир майын көп бөлетіндіктен аңқыған хош иісті б) Тозаңдары өте ірі ,сырты тегіс болмай ілмешікті ,төмпешікті жабысқақ тәтті шірне бөледі в) Майда гүлдері топтанып гүлшоғырына жиналған. (Көбелектер,түкті аралар,жабайы ара- лар,бал арасы,түн көбелектері,қоңыздар, шыбындар шірнесі және тозаңымен қоректену үшін гүлге қонғанда денесіне жабысқан тозаңдар аналық аузына түсіп тозаңдануға себеп болады. Жел арқылы айқас тозаңдану а) Тозаңдары өте майда, жеңіл көп болады ә) Аталықтарының жіпшелері өте ұзын және төмен қарай иіліп тұрады.Соққан желге тербеліп,тозаңдарының таралуына бейімделген.Аналығының ауызы қауырсын тәрізді үлпілдеп,тозаңды тез қабылдауға лайықтанған. б) Гүлдері реңсіз в) аңқыған хош иісі болмайды . Гүлсеріктері өзгеріске ұшыраған, тозаңының сыртқы қабаты кедір-бұдырсыз тегіс болады.Ол желге жеңіл ұшуға қолайлы . 1 . Жынысты көбею дегеніміз - аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы. Тозаңдану – аталық тозаңның аналықтың аузына түсуі. \ Ұрықтану – аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы. Жатында жұмыртқа жасушасы және тұқымбүршігінің ірі жасушасы болады.Тозаң түтікшесінің ұшында 2 жасуша болады.Оның біреуі жұмыртқа жасушамен екіншісі ең ірі жасушамен қосылады.Мұны қосарлы ұрықтану дейді.Бұл құбылысты ашқан ғалым Михайл Сергеевич Навашин.Ұрықтанғаннан кейін тұқымбүршігінен тұқым, жатыннан жеміс дамиды. Термин сөзіне анықтама жаз Тозаңдану дегеніміз -Жынысты көбею-Өздігінен тозаңдану-

Зертханалық жұмыс № 15 Мақсаты : Бунақденелілер және жел арқылы айқас тозаңданатын өсімдіктердің өздеріне тән ерекшелігін анықтау. Байқағыштықты дамыту. Бунақденелілер арқылы айқас тозаңданатын гүлдердің құрылысы. 1.Гүлдің сыртқы белгілерін сипатта 2.Гүлдің тозаңы қандай болады? 3.Бунақденелілерді гүлдің қай бөлігі еліктіреді? Жел арқылы айқас тозаңданатын гүлдердің құрылысы Қайыңның ,теректің гүлдері еліктіре ала ма? Тозаң туралы не айтасың? Мұндай гүлдер хош иіс шығара ала ма? Қорытынды:6.Жаңа сабақты қорытуГүлдеу дегеніміз гүлдің ашылуынан бастап,гүлдің құрғап түсуіне дейінгі аралықты айтамызТозаңдану дегеніміз аталық тозаңныңаналықтың аузына келіп түсуіТозаңдану айқас тозаңдану,өздігінен тозаңдану деп екіге бөлінеді.Айқас тозаңдану бунақдене арқылы жел арқылы айқас тозаңдану
  • Тест жұмысы
  • Тозаңдану бұл
а) тозаңның аталықтан аналық аузына тұсуіӘ) екі жыныс жасушасының бірігуіБ) Тозаң түтігінің өсуі2. Желмен тозаңданатын өсімдікА) алма Ә)қарабидай Б) шие3.Айқас тозаңдану бұл-А) Бір гүлдің аузына түсуіӘ) Бір өсімдік гүлінен тозаңның осы түрдің екінші өсімдік гүліне түсуіБ) Бір түр өсімдік гүл тозаңның екінші өсімдік гүліне түсуі4. Ұрықтану-бұлА) тозаң түкшесінің пайда болуыӘ) аталық пен аналық жасушаларының қосылуыБ) жұмыртқа жасушасының қосылуыБиологиялық диктант1.Ұрықтану --------- және ------------ жыныс жасушаларының қосылуы.2. Тозаңдану - аталық тозаңның --------- аузына түсуі.3. Бунақденелілер арқылы айқас тозаңданатын өсімдіктер ----------,---------,--------------4. Балара, шыбын, көбелек гүл---------------- қоректенедіТозаңдану нешеге бөлінеді?Бунақденелілер арқылы тозаңданатын өсімдіктерді қалай білеміз?Айқас тозаңдану нешеге бөлінеді?Тозаңдануға өсімдіктің қай бөлігі қатысадыМАТЕМАТИКАЛЫҚ ЕСЕП Жоңышқаның бір гүлшоғырында 8кг шірне болады. 1) Балара 500г шірне жинау үшін неше гүлшоғырға қонуы тиіс? 2) Балараның жемсаушасында 0,02г гүл шірне сиятыны белгілі болса, ол 500г шірне жинау үшін гүлге неше рет ұшып келуі тиіс? ШЕШУІ: 1) 500 : 0,008 = 65000 гүлшоғырына қонуы тиіс. 2) 500 : 0,02 = 25000 рет ұшып келуі тиіс. 7.Үйге тапсырма №22 оқу8.БағалауБекітуБиология п

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!