Бекітемін Келісемін Ә/б отырысында қаралды

Мекткп директоры м.у.а ДОІЖО Хаттама ------------

------------Г.А.Каренеева -----------Б.А.Омирбаева ‘’-----‘’-----------Ж.Ж.Кошенов

«№2 Жамбыл атындағы орта мектебі мектепке дейінгі

шағын орталығымен» мемлекеттік коммуналдық

мекемесі

«Волейбол» элективті курс

Тақырыптық жоспар

6 «А», 7 «А», 8 «А» 10 «А», «Ә» сыныптар

Дене тәрбиесі пәнінің мұғалімі: Ж.Ж.Кошенов

2025-2026 оқу жылы

Түсінік хат

Бұл бағдарлама бойынша оқушыларды дене тәрбиесінен денсаулықтарын шынықтыру мен салауатты өмір салтын сақтауға тәрбиелейді.Үйірме бұл сыныптан тыс жұмыстың ең белсенді әрі тиімді формаларының бірі,мұндағы тарау тақырыптар кеңейіп тереңдей оқытылады.

Онда оқушылар волейбол туралы теориялық білімдерін практикамен ұштастыра отырып,тереңірек таныстыру,ойын барысында аса ептілік,ұқыптылыққа, ұжымшылдыққа тәрбиелей отырып,барлық уақытта да төзімділік қабілетін дамытуға көңіл бөлінеді.Қимыл қозғалыс жаттығуларын орындау техникасының дұрыс негізін қалап, оқушылардың икемділігін арттыру, қимыл сапаларын жетілдіріп,арнайы жаттығулар арқылы және волейбол ойынының түріне әуесқойлығын арттыру.Оқушылардың қозғалмалы дағдылары мен қимыл белсенділігін арттыратын жаттығулар негізінің бірі жылдамдыққа үйрену қасиеттерін жетілдіру болып табылады. Волейбол ойынының қыр-сырын меңгерте отырып әр түрлі әдіс-тәсілдерін меңгерту.

І Үйірменің мақсаты:

1. Мектеп оқушыларын волейбол ойынына үйрету, ынталандыру;

2. Оқушылардың спортқа деген қызығушылықтарын арттыру арқылы бір-біріне деген қарым-қатынасын жақсарту;

3. Психологиялық және физикалық күш қабілеттерін дайындау және нығайту;

ІІ Үйірменің міндеттері:

1. Аудандық және облыстық жарыстарға қатысып жүлделі орындарға ие болу;

2. Оқушыларды үлкен жарыстарға дайындау, облыстық, республикалық жарыстарға шығару;

ІІІ Күтілетін нәтиже:

1. Әртүрлі жарыс, сайыстарда жоғары нәтижеге қол жеткізіп, Мектептің, Ауданның, Облыстың намысын қорғау;

2. Оқушылардың физикалық қасиеттерінің дамуы;

3. Оқушылардың дене дамуы,әлеуметтік,дербес және рухани қасиеттерінің дамуы;

4. Салауатты өмір салтын қалыптастыруы;

5. Оқушылардың арнайы спорттық қимыл дағдыларын меңгеруі;

6. Қимыл қозғалыс әрекеттерінің орындауды жақсартуы;

7. Өзінің және өзгелердің біліктілігін бағалауы;

8. Көшбасшылық және командамен жұмыс істей білуі;

9. Таза ойнау және спортқа тән мінез-құлық көрсетуді жетілдіруі.

Волейбол ойынының тарихы мен ережесі

Волейбол спорты 1895 жылы АҚШ-та пайда болды. Бұл ойынның негізін қалаушы пастор Уильям Морган болды. Ағылшын тілінен «ұшатын доп» («volley» — «әуеде қағу» және «ball» — доп) дегенді білдіреді.

Волейбол тарихындағы келесі маңызды оқиға 1922 жылы бүкілхалықтық турнирдін болуы. Ол турнир Бруклин қаласында YMCA чемпионаты жиырма үш (23) ерлер командаларының қатысуымен өтті. Сол жылы  Чехословакияда алғашқы  федерациясы құрылды. Бұл ұйым волейболдан әлемдегі алғашқы спорттық ұйым.

1925 жылдан бастап КСРО, Болгария, Жапония және АҚШ мемлкеттерінде осы спорттан федерациялар пайда болды. Сонымен қатар, базалық әдістер пайда болады. Мысалы, алдап соғу,қорғаныс, шабуыл және блок. Ойнаудың осы әдістерінің негізінде команда әрекеттерінің тактикасы жасалады. 1930-шы жылдары сақтандыру және топтық бірлік қолданыла бастады.

Волейбол ойнаудың негізгі ережелері мен әдістемесі

Ойын желіде ойнайды, ерлер үшін биіктігі 2,43 м, әйелдер үшін - 2,24 м, шар - сфералық, оның шеңбері шамамен 65-67 см, салмағы 260-дан 280 г-қа дейін.

Ойынның нәтижесі бойынша доптың басталуымен басталады. Табысты ойналғаннан кейін, ойын алаңы ұпай жинаған топқа өту керек.

1897 жылы АҚШ-та алғашқы волейбол ережесі пайда болды. Алаң өлшемі 7,6 х 15,1 м, тор биіктігі 198 см, доп салмағы 340 г және диаметрі 63,5-68,5 см болу керек.Басында  алаңдағы ойыншылар саны мен допқа тиген тимегенді санаған жоқ.  Ойында ұпай саны 21 болды. Бұл спорт дами келе оның техникасы, ережелері мен тактикасы дамыды. ( даму кезеңі 1915-1925 жж.) 

1917 жылдан бір партия 15 ұпаймен тоқтап, тор биіктігі 243 см болатын болды. 1918 жылы ойыншылардың нақты саны  алтау болды. 1922 жылдан бастап, бір команда ойыншылары 3 рет қана тигізуге рұқсат берілді. 1925 жылы  қазіргі заманауи талаптар орнатылады. Бұл ережелер Африкада, Америкада және Еуропада қолданылған. Ал Азияда 1960 жылдарға дейін басқа ережелермен ойнаған. Олар  командада тоғыз немесе он екі ойыншы болуы және алаң өлшемі 11×22 метрден аспауы. Матч кезінде ойыншылар арасында позициялар өзгерген жоқ.

Волейбол ойынының ережелері:

1. Feed. Тиісті аймақтан шығарылады, оның мақсаты қарсыластың жағына допты қондыру немесе қабылдауды барынша қиындату. Допты тормен ұстауға болады, бірақ ол антенналарға немесе олардың ақыл-ойының жалғасуына жол бермейді. Егер жіберуші ойыншы ережелерді бұзса, онда нүкте қарсыластарға өтеді. Егер доп қарсыластың жеріне тиесілі болса, ол қызмет көрсету тобына есептеледі, келесі ойыншы келесі ойыншы болып табылады.

2. Қабылдауды қабылдау. Кез-келген ойыншы алаңды қабылдай алады, бірақ әдетте өңдеуші адамдар оны жасайды. Хост командасы допты қарсыластардың жартысына дейін жібергенге дейін 3 ғана мүмкіндік береді.

3. Қорғау. Оның мақсаты - допты ойынға қалдырып, оны өтуге әкелу. Қорғаныс барлық спортшылардың іс-әрекеттерін үйлестіруімен ғана тиімді, барлық 6 ойыншы оған қатысып, өз функцияларын орындайды.

4. Шабуыл. Оң қабылдау кезінде артқы сызықпен алынатын доп шабуылдаушыға өтетін жалғастырушы ойыншысына жеткізіледі. Алдыңғы қатардағы адамдар кез келген жерден шабуыл жасауға құқылы. Артқы жағында тұрғандар, шабуылда 3 метрлік сызықтың артынан шығуы керек.

5. Бұғаттау. Командада доптың қарсылас тараптан өрісіне түсуін болдырмау үшін қолданылады.

6.  Ережелер. Бұл ойында партияларда уақытша шектеулер жоқ. Ойын 25 ұпаймен жалғасады, бірақ бір уақытта командалардың бірі 2 ұпай артықшылығына ие болуы керек. Ойын бір команда үш ойынның жеңімпазы болғанға дейін жалғасады. Бесінші бөлігінде балл 15 баллға дейін болуы керек. Сондай-ақ, уақытты қамтамасыз етеді.

«Волейбол» үйірмесіне қатысатын оқушылар тізімі

Волейбол үйірмесінің жоспары

Волейбол сабағындағы қауіпсіздік ережелері

1.Волейбол сабағын бастамас бұрын мерзімге,ауа райына және өтетін орынына сай спорт киімі және табаны тайғанамайтын спорттық аяқ киім кию қажет.

2.Барлық әшекей бұйымдарды шешіп, қолдағы тырнақты қысқа қию керек.

3.Спорттық құрал жабдықтардың дұрыстығы және беріктігі тексеріледі, ойын өтетеін орынның едені құрғақ болуы керек

4.Ойынның ережесін және тәртібін қатаң сақтау қажет

5.Барлық әрекетті тек бұйрық ойынша орындау қажет

6.Құлау кезінде жарақаттың алдын алу үшін жиырылу қажет

7.Қал жағдайың төмен болған жағдайда ойынды тоқтат,оны мұғалімге,жаттықтырушыға,төрешіге ескерт

8.Спорт алаңында бөтен адамдар немесе жарақаттарға себеп болатын заттар болмауы қажет.

9.Тосқауыл қойғанда аяқты алға көтермей секіру керек.

10. Волейбол ойынында шабуылға шыққанда аяқты бүгіп секіруге болмайды.

11.Торға жақын секіргенде қол саусақтарының ілініп қалмауын қадағалау керек.

12.Құлап бара жатып допты қабылдағанда кеудемен сырғый түсу керек.

13. Ойнап жүрген кезде даурығып айқайлауға болмайды.

14. Ойыншылардың ойын кезінде дөрекі

қылық жасауына жол берілмейді.

15. Алдын ала қыздырыну жаттығуларынсыз доппен жаттығу жасауға тиым салынады.

16. Төрешінің берген белгісін (ысқырықты) естіген сәтте

ойынды тоқтату керек.

Волейбол үйірмесі сабағында қауіпсіздік ережелерін сақтау