Оқу іс-әрекет кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

«Дүкен» ойыны. Балалар кезекпен келіп, педагогтің сұраған жемістерін сатып алады. Педагог «Дина, сары жеміс сатып әкел», «Арман, қызыл және домалақ жеміс сатып ал» деген тәрізді тапсырмалар береді, балалар ол жемістердің аттарын айтады т.с.с.

Дина үстелдің қасына барып, сары жемісті (банан немесе алмұртты т.б.) атайды т.с.с.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Педагог тақтаға көкөністер мен жемістердің суретін іледі. Жұмбақ жасырады.

Бақшада өседі,

Көп өнім береді.

Аспай піскен,

Қайнамай түскен.

Суретпен жұмыс жүргізеді.

- Ненің суретін көріп тұрсыңдар?

Айырмашылығы не? Түсі қандай? Пішіні қандай?

- Балалар, біз күнделікті өмірде, балабақшада жемістерді жиі қолданамыз, себебі оның дәрумені өте көп, денсаулығымызға пайдасы өте зор.

Сергіту сәті:

Жемістер пісті,

Бөрі жерге түсті.

Жапырақтар да түсіп жатыр,

Бөрі бір-бірін қуып,

Ұшып жерге жетті.

Біз оларды теріп алдың. Балалар қалаулары бойынша дөңгелек немесе сопақша пішіннен

Балалар толық жауап беріп үйренеді.

- Көкөніс.

- Жеміс.

- Алма тәтті.

Оның түсі қызыл, сары. Пішіні дөңгелек болады. Бананның пішіні сопақша болады, түсі сары т.с.с.

Өлең мазмұнын қимылмен көрсетіп, педагогпен бірге қайталайды.

жемістердің суретін салады.

- Қағаз бетіне дөңгелек пішінді бастырып, қарындашпен домалақ сызып аламыз, таяқшаға бекітілген губкамен дөңгелектің ішін басып-басып қызыл сары түспен бояймыз. Лимонды, алмұртты жасау үшін сопақша пішін саламыз.

Дәптерлерімен жұмыс.

Рефлексиялық - түзетушілік

Педагог сұрақ-жауап арқылы балалардың білімін қорытып, жұмыстарына талдау жасайды, мақтап - мадақтайды.

Толық жауап береді.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Барлығы бір-біріне деген жылы тілектерін айтады.

Балалар шеңбер жасап тұрады.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Педагог сурет бойынша жыл мезгілі туралы әңгіме жүргізеді.

- Қоянның қолында не бар? Педагог салыстыру, түстерін ажырату, пішіндерін айту сияқты т.б. жұмыстарды жүргізеді.

- Сәбіз қанша түстен тұрады?

Сергіту сәті:

Ұзын құлақ сұр қоян,

Естіп қалып сыбдырды.

Ойлы-қырлы жерлермен,

Ытқып - ытқып жүгірді.

Қарап еді артына,

Қиығын салып көзінің.

Келе жатқан томпаңдап,

Көжегі екен өзінің.

Педагог балалардан қояндардың қолындағы үлкен және кішкентай сәбіздің суретін салуды өтінеді. - Алдымен үлкен сәбіздің суретін саламыз. Қарындашпен жіңішке сызық пен ұзын екі сопақша сызықтарды кезекпен сызып, бір-біріне қосамыз. Сәбіздің үш жағы жіңішке, бас жағы жуандау болып келеді. Содан кейін сабағын саламыз. Сәбіз суретін қызғылт сары түспен бояймыз. Ал кішкентай сәбізді де дәл осылай саламыз, бірақ ол үлкен сәбізге қарағанда кішілеу болады.

Күз мезгілі жеміс-жидек, көкөністер байлығын береді.

(Қимылмен көрсетеді).

- Қоян сәбізді жақсы көреді. Қоянның қолындағы сәбізі үлкен, ал көжегінің қолындағы сәбізі кішкентай. Балалар толық жауап береді.

- Жасыл түспен сабағын бояймын. Сәбізіміз дайын болады.

Рефлексиялық - түзетушілік

Педагог балалардың суретті жақсы салғандарын, қоянның қуанып, алғысын білдіргенін айтып, көңілдерін көтереді. Оқу іс-әрекетін сұрақ-жауап арқылы қорыта келе балалардың жұмысына талдау жасайды, мақтап - мадақтайды.

Не салғандарын

әңгімелейді.

- Мен алмұрт сал

дым, ол сопақшаға

ұқсайды т.б.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Моти

вациялық – қозғаушылық

- Балалар, сендерді аналарың не деп еркелетеді? Сендерге қандай жылы сөздер айтады?

Балалар шеңбер жасап отырады. Сұраққа жауап береді.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Педагог күз мезгілі туралы тақпақ оңып, осы тақырыпта әңгімелеседі. «Алтын күз» (Ғ.Қайырбеков)

Алтын, алтын, сары алтын,

Алтын күзде нұр жатыр.

Сары ала тон жамылған,

Күз атамыз секілді,

Қойны толы дәмді нан,

Тәттісі көп не түрлі.

Педагог балаларға күз мезгілінің белгілерін айтқызады.

Сергіту сәті:

«Тамып, тамып, тамып, тамып» деп айтып отыра кетеді.

Суретке қарап, сурет салғызады.

- Ең бірінші ағаштың діңін төменнен жоғарыға қарай жасаймыз, төмен жағы жуандау болып келеді, бұтақтары екі жақ шетіне, діңінен жіңішке әрі қысқа болып келеді.

Балалар бұған қосымша жерді, бұлтты, күнді салады.

- Қылқаламды бояуға батырып, солдан оңға ұзын толқынды сызық сызамыз, қылқаламның бүкіл ұшымен жерді солдан оңға қарай бояймыз. Жаңбырды қылқаламның ұшымен саламыз.

Сұрақ-жауап.

- Күз мезгілі.

- Алтын күз дейміз.

- Жаңбыр жауып тұр.

- Ағаштар қозғалып тұр. Жапырақтар түсіп жатыр.

- Аспан бұлттанып тұр.

- Күн суыта бастады.

Педагогпен бірге қимылмен көрсетеді.

Дәптерді ашып, жеңдерін түріп, сұқ саусақтарын дайындайды. Жер қара, батпақ болады, жерді қоңыр түспен бояймыз. Ағаштардан жапырақтар жерге түсіп жатыр, жапырақтың түсі сары, сары түске саусағымызды батырып, жапырақтар саламыз.

Саусағымызды жуып, сүлгімен сүртіп, бұлттың ішін бояймыз. Саусақпен көк түске бояймыз.

Рефлексиялық - түзетушілік

- Балалар, бүгін біз не жайлы сурет салдық?

- Өте жақсы, суретті тамаша салдыңдар.

Балалар суретке қарап әңгімелеп береді.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Балалар бір-біріне деген жылы тілектерін айтады. Қонаққа әже келеді. Балалармен амандасып, қазақтың ұлттық киімдері туралы сұрақтар қояды. Орамал қазақтың ұлттық киімдеріне жататыны туралы әңгімелейді.

Педагог қазақтың ұлттық ою-өрнектерін балалардың естеріне түсіреді (киімдердегі ою-өрнектерді көрсетіп, сұрақтар қояды).

Балалар шеңберге

тұрады.

Амандасады.

- Қамзол, шапан, кимешек. Орамалды әжелеріміз және аналарымыз басына салады.

- «Ирек», «құс - қанаты», «тышқан ізі».

Шаршыға ұқсайды. Менің әжемде, анамда орамал бар. Өрнек шыршаға ұқсайды т.б.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Қазақтың ұлттық оюының бірі «омыртқамен» таныстырады. Сергіту сәті:

Ауада екі қолмен үшбұрыштар жүргізе отырып «омыртқа» өрнегін салады.

Педагог балалардан әженің орамалын ою-өрнекпен әшекейлеп беруді сұрайды. Сұрақ-жауап әдісімен қандай ою-өрнек салуды анықтайды.

Балалар қалаулары бойынша бояу таңдап алып, «омыртқа» өрнегін салуға кіріседі. - Үшбұрыштарды салу арқылы «омыртқа» өрнегімен әжеміздің орамалын әшекелейміз. Шаршы пішінді орамалдың суретін қылқаламмен салып аламыз, содан кейін орамалдың ішіне нүктелердің көмегімен ою саламыз, нүктелер арқылы салынған өрнегімізді бояумен әдемілеп бояймыз. Міне, біздің әжейге арнап салған орамалымыз әшекейлі және әдемі болып шықты.

(Саусақтармен жаңбыр тырсылы дыбысын салады). Қылқаламды жуып, артық суды стақан ернеуіне қалдырып, бояуға батырып, тік бағытта ұстап жұмыс жасайды.

- Әжеміз қуанып қалды.

- Мен орамалды әдемі етіп әшекейледім.

Рефлексиялық - түзетушілік

Көрме ұйымдастыру. Жарайсыңдар, «омыртқа» өрнегіміз неге ұқсайды, балалар? Әженің риза болғанын, балаларға үлкен алғыс айтқанын айтып, көңілдерін көтеру, мақтау. «Орамал тастау» ойынын ұйымдастыру.

Балалар толық жауап беруі керек.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Барлығы бір-бірлеріне жүректен шыққан жылы лебіздерін айтады.

Шеңберге тұрып, жүрек пішінді ойыншықты бір-біріне береді.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

«Қандай пішін жоқ?» дидактикалық ойыны. Дөңгелек пішінге ұқсас ойыншықтардың, заттардың аттары мен белгілерін атап айтады, балалармен бірге анықтайды. Балалар топ ішіндегі заттардан дөңгелекке ұқсас заттарды тауып айтады.

Сергіту сәті:

Педагог:

Қазым, қазым, қаңқылда,

Жүз көліңе, салқында,

Жем шашайын, жейсің бе?

Кәмпит берші дейсің бе?...

Қаз:

Жоқ! Жоқ!

Кәмпит маған болмайды ас,

Арпа менен бидай шаш.

«Заттардың суретін аяқта» дидактикалық ойыны. Балаларға берілген фигурадан бейне жаса деген тапсырма беріледі. Суретті салуға кіріспес бұрын педагог салатын суретті нүкте арқылы көз мөлшермен жасап алуды, содан кейін қылқаламмен бастырып, қалаулары бойынша бейне жасау туралы әңгімелеп түсіндіреді.

Фигураларды еске түсіреді.

Балалар ойланады.

- Шар, доп т.б.

Олар домалайды, дөңгелек

дөңгелейді,

бұрыштары жоқ.

Тамақ ішетін ыдыс, сағат, доп т.б.

Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Қылқаламды еркін ұстап, дөңгелектің үстінен жүргізіп, қалаған бейнелерін жасайды. Ішін бояған кезде нүктеден бастап айналдыра бояу өдісін қолданады. Жұмбақ, мақал-мәтел, тақпақтар айтып, қалғандары ойланып шешімін табады.

Рефлексиялық - түзетушілік

- Балалар,сендер бүгінгі оқу іс-әрекетіне жақсы қатыстыңдар, жұмыстарыңды әдемі, ұқыпты салдыңдар (мақтау, мадақтау).

Балалар толық жауап береді.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Балалар бір-біріне деген жылы тілектерін айтады. Балалар, бүгін бізге қонаққа екі қуыршақ келіпті. Күн суытып келеді, ал қуыршақтардың тұратын жері жоқ екен. Бұл қуыршақтар сендерге қайда тұрғысы келетінін айтады.

Балалар шеңберге тұрады, бір-біріне тілектерін айтады.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Біздің үй (Ғ.Өкеев)

Қалаушы да табылды,

Үй салынды, жабылды. қосып құмға лайды,

Сылақшылар сылайды.

Терезе, есік, едені,

Қиюласты әдемі. құрылысшы боламыз,

Зәулім үйлер саламыз.

Балалар, үйді кімдер тұрғызады? (Педагог балалармен әңгіме жүргізеді). Әртүрлі үйлердің суреттерін көрсетеді. Олардың терезелері, есіктері, шатырларының көлемдеріне көңіл аудартады, салыстырады, қаланың, ауылдың үйлерінің суреттерін көрсетеді.

Үйді салу жолдарын түсіндіріп, суретті аяқтатады. Бір қабатты үй.

1. Бір қатарға екі терезе салу үшін жоғарыдан төмен қарай түзу сызық сызылып, шаршы жасалады.

2. Есігі тік төртбұрышқа ұқсайды.

3. Шатыры үшбұрыш болып келеді, парақтың жоғарғы жағына нүкте қойып, әртүрлі жаққа екі сызық жүргізіледі.

Бой сергіту:

Мен құрылысшы боламын,

Зәулім үйлер саламын.

Өз қаламды көркейтіп,

Ел алғысын аламын.

Көп қабатты үй.

Бірнеше қатарға (3-5 қабатты үйлерде) терезелер салынады. Қабаттардың арасында қылқаламды оңға, солға жылжыта отырып салу керек. Үйдің түсі күлгін, ашық жасыл, көк болғаны дұрыс екенін түсіндіреді. Терезе, шатыр, есіктердің шеттерін бояу керектігі айтылады. Дәптерлерін ұқыпты ұстаулары қадағаланады.

Балалар толық жауап береді.

- Менің әжемнің үйі ауылда. Оның үйі бір қабатты.

Мен көп қабатты үйде тұрамын.

Мен төртінші қабатта тұрамын. Мен қалада тұрамын т.б. Геометриялық фигураларды қайталап естеріне түсіреді.

Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Қылқаламды өте қатты баспай түзу сызықтар сызады. Бояған кезде сүйкей жағу әдісін пайдаланады.

Рефлексиялық - түзетушілік

Балалардың жұмысын талдау.

Қуыршақтар балаларға алғыстарын айтады.

Мақтау, мадақтау.

Балалар не салғандарын, қалай салғандарын айтып береді.

Оқу іс-әрекет кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Күзгі орманға саяхат. Педагог балаларды бір-бірінің артынан тұрғызып жүргізеді, күзгі орманда нені көруге болатыны жайлы сұрайды.

Балалар қойылған сұрақтарға толық жауап береді.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Педагог тақтаға күз мезгілінің суретін іліп, оның әсемділігі неде екендігін тамашалатады және осы тақырыпта әңгіме жүргізеді.

«Кім тез құрастырады?» дидактикалық ойыны. Балалар қиық суреттерден саңырауқұлақты құрастырады.

Сергіту сәті:

Саңырауқұлақ болайық,

Тізе бүгіп отырайық.

Жаңбыр жауса көтеріліп,

Өсіп - өсіп алайық.

Педагог сурет салған кезде қағаз бетін толық пайдалану қажеттігін ескертеді, қағаздың барлық бөлігіне күз көрінісінің суретін салуды ұсынады. Күзгі орман бейнесін, ағаштарды, қызыл-сары жапырақтардың көп түсіп жатқанын бейнелеуді тапсырады. Соның ішінде орманда саңырау құлақтар өсетінін, оны қалай салуға болатынын көрсетіп, түсіндіреді.

- Бірінші түзу сызық сызып алып, оның екі ұшын сопақша дөңгелек жасай отырып қосамыз, бұл саңырауқұлақ қалпағы болады. Саңырауқұлақтың сабағын салу үшін қалпағының астыңғы бөлігінен екі нүкте

Күзгі саябақ, ашық күнгі орман бейнеленгенін айтады.

Сурет салу үшін ашық бояу түстерін таңдайды. Күзгі бақтағы өзгерістерге көңіл бөліп, түстеріне назар аударады. Тақтаға екі бала шығып, саңырауқұлақ құрастырады (түсін, көлемін салыстырады).

Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Саңырауқұлақтарды қылқаламның ұшымен жеңіл сүйкей жағу

белгілеп алып, оны түзу сызық сыза отырып дөңгелектеп, екінші жақ бөлігіндегі нүктеге жеткізе сызамыз.

Қылқаламды еркін ұстау, батыл жүргізу туралы кеңестер беріледі. Суретті толықтыру үшін күн, бұлт, ағаш, шөп салуға болатыны айтылады. Егер жаңын тұрған саңырауқұлақ бейнеленген болса үлкендеу етіп салу, ал алыста тұрған саңырауқұлақ бейнеленсе кішілеу етіп салу керектігі айтылады.

тәсілімен салады. Суретті ертерек бітірген балаларға қосымша тапсырма беріліп, балалар өз ойларын толықтырады.

Рефлексиялық – түзетушілік

- Бүгін сендер жақсы суретші болдыңдар, жұмыстарың өте тамаша шығыпты. Педагог балалардың жұмысына талдау жасап, жақсы салынған суреттерді көрмеге іледі.

Балалар бір-бірінің суреттерін көріп, тамашалайды.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

«Көрме» ойыны.

Кесе, тәрелке, торсықты көрсету, оларды бір-бірімен салыстыру, бұлардың барлығын бір сөзбен не деп атайтынын сұрау (ыдыстар), олардың ою-өрнектеріне мән беру.

Балалар ыдыстарды ұстап көреді, пішініне, түсіне көңіл аударады.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Педагог балалардан қазақ халқының тұрмыста тұтынатын бұйымдары жайлы сұрап, ол ыдыстармен таныстырады. Бұл ыдыстар күнделікті тұрмыста қолданылатыны туралы, ыдыстарға салынатын «омыртқа», «тышқан ізі», «толқын», «құс - қанаты» оюлары туралы түсіндіреді («құс қанаты» оюы құстың екі қанатына ұқсайды т.б.).

Сергіту сәті:

Орнымыздан тұрайық,

Бойымызды жазайық.

Бір отырып, бір тұрып,

Біз демалып алайық.

- Осы суреттегі ыдыстардың ішінде тәрелкенің суретін салып, оның ішін өрнектермен әшекейлейік. Тәрелкеде бейнеленген ою «су тамшысы» деп аталады. Су тамшысы - су, судың тамған бөлігі, демек судың тамшысы. Алдымен үлкен дөңгелек (шеңбер пішіндес) сызамыз, ішіне орташа дөңгелек сызамыз, сосын шет - шетіне айналдыра кішкентай тамшылар - судың тамшыларын салып, іштерін бояймыз. (Әртүрлі трафарет - үлкен, орташа дөңгелектерді қолдануға болады). «Тамып - тамып» деген сөзді қатты - ақырын дауыстап айтқызып, сөздік жұмысы жүргізіледі.

- Өрнегімізді жіңішке қылқаламмен бастырып, бояумен әдемілеп бояймыз. Міне, біздің тәрелкеміз әшекейлі, әдемі болып шыға келді.

- Қазақтың ұлттық ыдыстары - кесе, пияла, ожау, тостаған, тәрелке. Бұл ыдыстардың сырты өрнекпен әшекейленген, ол қазақтың ұлттық ою-өрнектері -«қошқар мүйіз», «құс қанаты».

Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Қылқаламды тік бағытта ұстап, қылқаламның ұшымен жұмыс жасайды. - Бұл ою «су тамшысы» деп аталады.

Балалардың жауабы анық және толық болуы қажет.

Рефлексиялық - түзетушілік

Педагог мақтау, мадақтау жұмысын жүргізіп, балалардың жұмыстарын көрмеге іледі.

Әдемі

әшекейленген тәрелкелерді өздері таңдайды.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Балалар шеңбер құрап тұрып бір-біріне жақсы тілектерін айтады.

«Кім тапқыр?» дидактикалық ойыны.

Балалар топ бөлмесі ішінен шаршыға ұқсас заттарды табады.

- Қандай фигура жоқ? Педагог шаршыны көрсетеді. Шаршының төрт бұрышы бар екендігін айтады.

- Шаршыға ұқсайтын тағы да қандай заттарды білесіңдер? Сергіту сәті: (саусақ жаттығуы):

1,2,3,4,5 - 5,4,3,2, 1.

Құмырсқалар жыбыр-жыбыр,

Жұмыс істеді күнімен,

Дем алды ғой түнімен.

Құмырсқалар жыбыр-жыбыр.

Бір-біріне тілектер айтады.

Балалар ойларын толық сөйлемдер арқылы білдіреді.

- Шкаф, тақта, теледидар т.б.

Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Педагог шаршыны сала отырып белгілі бір бейне құрап шығарады.

Суретті топ-топқа бөлініп салуға болады.

- Нүкте арқылы шаршы жасап аламыз, содан кейін қарындашпен жоғарыдан төмен қарай бастырып сызамыз.

Педагог салу жолдарын түсіндіре отырып бет орамал, шкаф, теледидар, үй, ұяның суреттерін салғызады (қалаулары бойынша шаршы фигурасын пайдаланып салады).

Ол заттардың түстері әртүрлі болғандықтан, түсті өздері қалауынша таңдап алады. Жұмысын ерте аяқтаған балаларға шкафтың қасына қосымша теледидарды, үйдің қасына ұя салуды ұсынуға болады.

Балалар шаршы пішіндес бейне жасауға кіріседі. Солдан оңға қарай, жоғарыдан төмен қарай сызықтар сызады, қылқаламды қатты батырмай, ақырындап жүргізеді.

Рефлексиялық - түзетушілік

Педагог жұмыстарын талдау барысында суретті кеңістікте орналастыруда, бояуды пайдалануда, шаршы пішінін дұрыс салудағы жетістіктерін айтады.

Өздері не жасағандарын, түстерін, пішіндерін сипаттап айтады.

Оқу іс-әрекет кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық-

қозғаушылық

Шаттық шеңбері:

Жарқырап күнде ашылды

Айналаға нұр шашылды

Қайырлы күн

Біз сүйкімді баламыз

Қайырлы күн

Біз көңілді баламыз

Балалар шаттық шеңберін жасады.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Балалармен бірлесіп қарды зерттеп, түстерін анықтау (жұлдызшаға ұқсайды, жылтыр жылтырайды, ақ, ақ сүр, ақша қар, аппақ).

Қардың қандай екенін сұрайды.

Жұмбақ жасыру:

Жерге қонар көлбеңдеп.

Ақ жұлдызша себелеп,

Ұстатпайды, не керек?

Педагог балалардың көңілін жауып тұрған қарға аударады.

Сергіту сәті:

Әппақ, әппақ, жапалақтап,

Қар жауып тұр далада.

Әппақ дала, барлық бала,

Қуанып жүр далада.

- Қазір барлығымыз суретшіге айналып, осындай әдемі қардың суретін қылқаламның тек ұшымен

Қарды ұстап көреді. Еритінін, суға айналатынын, мұз болатынын анықтады.Ол қар, мұз түстес болып келеді.

-Қар.

Өлең жолдарын қимылмен көрсетеді.

Әр бала сурет салу үшін бояулардың ішінен суық түстерді таңдап алады.

жеңіл сызықтар жүргізу арқылы саламыз. Ең бірінші, әртүрлі бейнедегі бұлттар саламыз. Ол үшін сызықтарды анық етіп, басып сызып салу керек. Қарды салғанда оңнан солға қарай сызық, солдан оңға қарай сызық, түзу сызық салу қажет, дәл ортасынан түзу сызық түсіреміз, сызықтар бірдей болу керек. Ол үшін қысқа сызықтарды санай отырып сызамыз.

Қылқаламды әртүрлі күш сала - қатты, ақырын басып, жуан жіңішке із түсіреді.

Рефлексиялық – түзетушілік

Балалардан қандай мереке жақындап келе жатқанын сұрау.

- Балалар, бүгін суретті бәрің жақсы, әдемі салдыңдар, Жаңа жылда Аязата келгенде осы суреттерді көрсетеміз.

Балалар өздері салған суреттері жайлы әңгімелейді.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Психологиялық сәт.

Үш кесе ішем күніне,

Мен қымызды сүйемін.

Ашытылған күбіге,

Ол сүті ғой биенің.

Өлеңді мұқият тыңдап, түсінгендерін айтып береді.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Педагог ұлттық ою-өрнектермен безендірілген ыдыстарды балалардың есіне түсіруіне көмектеседі.

- Қымыз құятын ыдысты «торсық» деп атайды. Торсықтың суретін көрсетеді. Оның пішініне, көлеміне, ою-өрнектеріне, әшекейленуіне назар аудартады. «Торсықты құрастыр!» дидактикалық ойыны. Торсықтың тұрмыста не үшін қолданылатыны жайлы әңгіме жүргізеді.

- Бұрындары ата-бабамыз ұзақ жолға шыққан кезде торсыққа қымыз толтырып алып, жол - жөнекей ішкен. Қымыз - шөл қандыратын әрі күш беретін сусын. Торсық қазір де әрқайсымыз үйде қолданатын тоңазытқыш сияқты, бізге аса қажет зат десек те болады.

Сергіту сәті (саусақ жаттығуы):

Мынау менде басбармақ,

Бар жұмысты бастамақ.

Төрт досы бар өзінің,

Кәне, кәне санайық,

Санын біліп алайық, 1,2,3, 4,

Басбармақ, балан үйрек,

шылдыр шүмек,

кішкентай бөбек.

Дәптердегі тапсырманы орындау үшін алдымен өрнектердің үстінен қылқаламмен жүргізеді, сосын бояйды. Торсықты әдемілеп әшекейлейді. Педагог бояу түстерінің үйлесімді болуына, бояуды дұрыс таңдауға бағыт береді.

- Кесе, тәрелке, торсық т.б. Қымыз құятын ыдыс.

Торсықта қандай ою-өрнек түрлері бар екенін, қайда орналасқанын атап береді.

3 бөлікке бөлінген торсықты жылдам құрастырады. Берілген үлгіге қарап, торсықты ою-өрнектің қарапайым элементтері -«қойдың ізі», «құс - қанаты» түрлерімен әшекейлейді. Қылқаламды тік, дұрыс бағытта ұстап дағдыланады. Түстер үйлесімдігін анықтайды. Он саусақтарымен жаттығу жасап, 1 қимылмен көрсетеді.

Қылқаламның көмегімен нүктелердің үстін бастыра жүргізеді, әртүрлі әдіс-тәсілдерді пайдаланып бояйды.

Рефлексиялық - түзетушілік

- Сендер нені әшекейледіңдер? Педагог «Кандай ою?» ойынын ұйымдастырады. Балаларды мақтап, жұмыстарынан көрме ұйымдастырады.

Сұрақтарға жауап береді.

Ең жақсы салған суреттерді балалар өздері таңдайды.

Оқу іс-әрекет кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Педагог «Табиғи өскен шырша» тақырыбында әңгіме жүргізеді, балалардың естеріне шырша туралы мәліметтерді түсіріп, толық жауап алады, анық сөйлеуін қадағалайды.

Шыршаны ұстап көреді, сезінеді, ерекшеліктеріне көңіл аударады.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Жұмбақ жасыру:

Жасыл тонның бояуы,

Жыл он екі ай тозбайды.

Дің, бүршіктер, сояуы,

Қысқы аязға тоңбайды.

- Осы шыршаға ұқсас тағы қандай ағаш бар? Оның ұқсастығын хош иісі арқылы анықтаймыз.

- Балалар, біз шыршаны жақсы білеміз, Жаңа жыл мерекесінде үйде, балабақшада шыршаны ойыншықтар іліп, әдемілеп безендіріп қоямыз.

Сергіту сәті:

Орнымыздан тұрайық,

Әдемі шырша болайық,

Балдырғандар билесе,

Шыр көбелек айналып,

Бой сергітіп алайық.

Шыршаның суретін салу жолдарын көрсетеді. Алдымен діңін салуды, төменгі жағы жуандау, жоғарғы бөлігі жіңішке болып келетінін, бұтақтарын жоғарыдан төмен қарай көлбеу сызықтармен сызу арқылы салуға болатынын

- Шырша.

- Қарағай да шыршаға ұқсайды.

- Жаңа жыл мерекесін тойлағанда көреміз. Сол шыршаның қасында ән салып, би билеп Жаңа жыл мерекесін қарсы аламыз. Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Қылқаламмен ойыншық ілінген әдемі шыршаның суретін түсті бояулармен салуға кіріседі, көлбеу сызықпен үзіліссіз сызып салады.

түсіндіреді. Шырша бұтақтарына оның тікендерін салғанда жоғарыдан төменге қарай көлбеу сызықты үзбей салу керектігін айтады. Шырша салып болған соң балаларға оны ойыншықтармен әшекейлеп, кішкентай домалақ, сопақша шарлар жасап, бояуды ұсынады. Тек сонда ғана ол мерекелік шыршаға айналатынын айтады.

Ойыншықтары сопақ және домалақ болып келетінін, өлшемі жағынан сәйкес келетініне көңіл бөліп жасайды.

Рефлексиялық - түзетушілік

- Балалар, бәрін, де жақсы сурет салдыңдар. Шыршаларыңды Аяз - ата көріп, қуанып қалатын болды. Балалардың жұмысына талдау жасайды, жақсы жұмыс істеген балаларды мақтап, мадақтайды.

Шырша туралы әндерін қайталап айтады.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Балалар бір - бірлеріне жүректен шыққан жылы лебіздерін айтады.

Шеңберге тұрып, тілек айтады.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Әңгімелесу барысында балалардан толық жауап алуды, бір-бірін тыңдатуды, анық сөйлеулерін қадағалап отырады.

- Балалар, мына суретте қандай геометриялық фигура бейнеленген?

- Балалар, қандай заттар үшбұрышқа ұқсайды?

«Қандай фигура?» дидактикалық ойыны. Сөйлем арқылы фигураларды сипаттайды.

Сергіту сәті (саусақ жаттығуы):

Оң қолымда бес саусақ,

Сол қолымда бес саусақ.

Бәрін қосып санасақ,

Болады екен он саусақ.

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9,10.

Суретпен жұмыс жүргізеді, үшбұрыштардың қалай орналасқанын, салынғанын айтады.

Нүктені белгілеп, екі жағынан төменге қарай екі сызық жүргізіп, үшбұрышты сызып сурет салады, келесі үшбұрышты төменгі жағына нүкте қойып, екі жағынан жоғарыға қарай сызықтар жүргізеді, іштерін әртүрлі түспен бояйтындарын айтады.

- Үшбұрыш.

- Үй шатыры, сәукеле, шырша. Балалар ойланып, шешуін табады.

Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Педагог берген нұсқауларға сүйеніп жұмыс жасайды

Рефлексиялық - түзетушілік

Балалардың жұмысты әдемі, ұқыпты салуын қадағалайды. Мақтап, мадақтау.

Балалар сұрақтарға толық жауап береді.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Педагог «Аққаланы құрастыр!» ойынын ұйымдастырады.

Сұрақтарға толық жауап береді.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Педагог «Қыс мезгілі» туралы әңгіме жүргізеді. Балалардан толық жауап алуды, сөйлем құрап сөйлетуді, дыбыстарды анық айтуларын қадағалау. Дұрыс айтпаса педагог өзі айтып, балаға қайталатады. Сергіту сәті:

Домалатып ақ қарды,

Ұлпа қарлар жинаймыз.

Үлкен, кіші, орташа,

Дөңгелектеп құраймыз.

Мұрнын жасап сәбізден,

Бас киімін - шелектен.

Көңілденіп, секіріп,

Аққаланы жасаймыз.

Педагог балаларға осы аққаланың суретін әдемі етіп салуды ұсынады. - Ол үшін бізге ақ немесе көгілдір түсті бояулар керек. Аққала үш бөліктен тұратынын, бірінен-бірі үлкен дөңгелек пішінді жұмыр қарлардан болатынын көрсетеді. Суретін салғанда шеткі сызықтарын анық басып, сызып салу керектігін көрсетеді. Бояуды дөңгелектің бойымен домалата бояуға үйретеді. Аққаланың бейнесі жақсы көрінуі үшін басына шелек суретін салуды, мұрны сәбізден бола алатынын ескертеді. Соңынан қарды көгілдір қарындашпен сызып салуға болады. «Тура және кері сана» дидактикалық ойыны.

- Айналаны, шыршаларды аппақ қар басқан, далада қар жауып түр. Балалар аққала жасап жүр.

Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Дөңгелекті үзіліссіз сызып салады. Үлкен, орташа, кішкентай дөңгелектерді бірінің үстіне бірін ұқыпты орналастырады. Қылқаламды әртүрлі басып: қатты, ақырын, жуан, жіңішке із түсіреді, мұрнын үшбұрыш, шелегін төртбұрыш етіп жасайды.

Рефлексиялық - түзетушілік

- Балалар, Жаңа жыл мерекесі қай жыл мезгілінде болады?

- Қыста қандай ойын ойнайсыңдар? Педагог оңу іс-әрекетін сұрақ-жауап арқылы қорытады, белсенді қатысқан балаларды мақтап, мадақтайды. Педагог далаға барып «Аққала жасау» ойынын ойнауды ұсынады.

Жақсы жасалған Аққалаларды балалар өздері атап айтады.

Оқу іс-әрекет

кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Педагог Е.Елбаевтың «Қыс» туралы өлеңін оқиды.

Көкті бұлт тұмшалап,

Жер ақ тонын киеді.

Шұнақ аяз шымшылап,

Ақ бетінен сүйеді.

Құлақтарын үсіткен,

Шынықпаған қай бала?

Осы болар қыс деген,

Айтсақ жауап жай ғана.

Балалар өлеңді мұқият тыңдайды.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

- Балалар, суретші қыс мезгілін салғанда қандай көріністі

көз алдына елестетеді деп ойлайсыңдар? Суретшіге нені салуға болады? (Қар басқан ағаш, жер, сырғанақ, тау, аспан т.б.). Педагог әңгімелесу, сұрақ-жауап әдістерімен тақырыпты ашады.

Сергіту сәті (саусақ жаттығуы):

Қолды үстелге қоямыз,

Саусақтарды санаймыз:

1,2,3,4,5- 5,4,3,2,1,

Екі қолды біріктір.

- Балалар, бүгін біз қыс көрінісінің суретін саламыз. Көкжиек деген - жер мен аспанның қиылысқан жері. Бәріміз қағазымызды дайындап алып, ашық көк түспен қағаз бетін толық бояп аламыз, қылқаламның ұшымен, жеңіл сүйкей жағу тәсілімен, солдан оңға қарай дәптер бетінің орта тұсынан түзу сызық жүргіземіз. Бұл сызық көкжиек деп аталады, сызықтың жоғары бөлігі аспанды, төменгі бөлігі жерді бейнелейді. Төменгі бөлігіне ағаштар мен шыршаларды саламыз, ақ түспен ағаштар мен шыршалардың бұтақтарына жартылай жеңіл ізбен қар түскенін жүргіземіз, ал жерде аппақ түспен мамық қардың суретін саламыз.

Көкжиек сызығының жоғары бөлігіне бұлттарды, жауып тұрған қарды салып көреміз.

- Далада қар жауып түр.

Шыршаларды қар басқан. Балалар шанамен сырғанап, ойнап жүр.

Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Бояулармен жұмыс істейді, суреттің мазмұнын нақты беруге тырысады. Қылқаламды еркін сүйкей жағады.

Рефлексиялық - түзетушілік

- Балалар, біз бүгін қандай сурет салдық? Қыс мезгілінің қандай ерекшелігін білесіңдер? Педагог балалардың жұмысына талдау жасайды.

Балалар салған суреттерін бөрі бірге бағалайды.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Педагог алдын ала жасалған көрмеге саяхатқа баруды ұсынады. Балаларды қазақ халқының ұлттың киімдерімен, ыдыстардың түрлерімен таныстырады.

Балалар ұлттық бұйымдар мен киімдерді атайды.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Педагог қазақтың ұлттық бас киімдерінің түрлері бұрыннан сақталып келе жатқаны туралы айтып өтеді.

- Сәукелені кімдер киген? Кимешекті кімдер киген? Тақияны кімдер киген? «Қандай баскиім жоқ?» дидактикалық ойыны. Педагог балаларға осы суреттегі бас киімдердің ішінен тақияның суретін салуды, оның шетін өрнектермен әшекейлеуді, жақсы шыққан суреттерді көрмеге қоюды ұсынады. Тақияны қандай ою-өрнектермен әшекейлеуге болатынын атап өтеді.

- Қылқаламды тік бағытта ұстап, геометриялық фигуралар арқылы тақияны сызып аламыз, сүйкей жағу әдісімен оңнан солға қарай бояймыз.

Педагог өткен оқу іс-әрекеттерін (гүл мен ағып жатқан суды салғандарын) балалардың естеріне түсіреді. «Қызғалдақ», «толқын» оюларын салуды ұсынады.

«Тақия тастамақ» ойынын ойнатады.

Ойым бар бір ойын бастамақ,

Аты оның «Тақия тастамақ»,

Айналып жүгіріп, жүгіріп,

Байқатпай ақырын тастаймын.

Қазақтың ұлттық бас киімдері, ою-өрнектері аттарын атайды.

Ойынға белсене қатысады.

Қылқаламмен пішіні дөңгелек тақияның суретін салады, содан кейін қылқаламның ұшымен тақияның шетіне нүктелердің көмегімен ою салып, нүктелер арқылы салынған өрнектерді бояумен әдемілеп бояйды.

Рефлексиялық - түзетушілік

- Балалар, сендер бүгінгі оқу іс-әрекетіне өте белсенді қатыстыңдар. Жұмыстарың әдемі, ұқыпты болып шықты. Балаларды мақтап, мадақтап, жұмыстарын көрмеге іледі.

Балалар көрмеге ілінетін суреттерді өздері таңдайды.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

«Қайда мекендейді?»

дидактикалық ойыны.

Педагог экранмен жұмыс жүргізеді.

Ойынға белсене қатысады.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Барлығы бірге «Теңіздегі кит» әңгімесін құрастырады. Педагог шығармашылық тұрғыдан жетекшілік жасап, балалардың ойын бағыттап отырады. Әңгімелесу, сұрақ-жауап т.б. әдістер қолдану арқылы балаларды еркін сөйлетіп дағдыландырады. Сергіту сәті (саусақты жаттықтыру):

Теңіз толқиды - бір,

Теңіз толқиды - екі,

Теңіз толқиды - үш,

Толқыды теңіз, толқыды

Теңіз тынышталды.

Түрлі бейнелер жасалды. Педагог теңіздегі киттің фотосуреттерін көрсетіп, суретте қандай бояу түсі басым болатынына назар аудартады. Балаларға тек суық түстермен жұмыс істейтіндерін ескертеді. Теңіздің суретін салатын болғандықтан қағаз көк болатынын түсіндіреді. Педагог алдымен бояп көрсетеді. - Губка арқылы тегістеп бояуға болады, ақ қағазымыз көк түсті теңізге айналды, енді осы теңізде жүзіп жүрген киттің суретін саламыз. Суретті салу жолдарын көрсетіп, түсіндіреді.

Домалақтау және сопақша жасау үшін қылқаламның екі түрімен жұмыс жасайды. Қалың ұшты қылқаламмен қағазды тұтас бояуға қолайлы екенін, ал жіңішке қылқаламмен киттің бейнесін бөлек салуға болатынын түсіндіреді.

Балалар көргендерін әңгімелеп береді.

Қимылмен көрсетіп, балалар сөздерін өздері айтады.

Аққағаз бетін қалың ұшты қылқаламмен көк түске еркін бояйды.

Сопақша пішінді естеріне түсіре отырып, бейне жасайды, қылқаламды қағаздан алмай сызады.

Қылқаламды дұрыс ұстап бояуды қадағалайды.

Рефлексиялық - түзетушілік

Педагог оқу іс-әрекетін сұрақ-жауап арқылы қорыта келе, балалардың жұмысына талдау жасайды, жақсы жұмыс істеген балаларды мақтап, мадақтайды.

Балалар не салғандарын әңгімелеп айтып береді.

Оқу іс-әрекет

кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

- Балалар, бүгінгі күн бәрімізге сәтті күн болсын. Біз доспыз. Досымыздың тамыр соғысын тыңдап көрейікші.

Балалар бір-бірінің тамырын ұстап көреді.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Топқа қонаққа қыстық киім киген қуыршақ келеді. Амандасады, жақсы көретін ойынын айтады, балалардан қандай ойынды ұнататындарын сұрайды. Педагог қуыршақты дос болуға шақырып, оқу іс-әрекетінен кейін далаға шығып ойнайтындарын айтады.

Жұмбақ жасыру:

Шанамен сырғанап келемін,

Шаңғы, коньки тебемін,

Аққала жасап ойнайтын.

Қай мезгіл деп ойлайсың? Балаларға қыс мезгіліндегі табиғат құбылыстарын айтқызады. Қыс мезгіліндегі ойын түрлерін еске түсіреді, қыс мезгілін ақ ұлпа қарсыз, аязсыз, аққаласыз, суықсыз елестету мүмкін еместігін айтады.

- Балалар, мына жұмбақтарды шешіп көрейікші:

Зулап түсіп төменге,

Шыға алмас менсіз төбеге.

Қыста адамдар биік төбелерден шанамен сырғанап, мұз айдынында коньки тебетінін айтады.

Бой сергіту:

Аппақ,аппақ жапалақтап,

Қар жауады тынбастан.

Қалың орман, қар жамылған,

Маужырайды түнгі аспан.

- Енді біз әдемі шананың суретін салып көрейік.

Қуыршақпен

амандасады.

Педагогтің

сұрақтарына

толық жауап

береді.

- Қыс мезгілі.

Қыс мезгілінде табиғатта болатын өзгерістерді айтады.

- Шана.

Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Педагогтің нұсқауы бойынша шананың суретін салуға кіріседі.

Жасалу жолдары:

- алдымен қылқаламмен шананың екі жолағын сызып аламыз, бұл шананың сырғанайтын табаны болады;

- жіңішке қылқаламмен отыратын бөлігіндегі таяқшаларын сызып саламыз.

Педагог балалардың ұқыпты жұмыс жасауларын қадағалайды.

Рефлексиялық - түзетушілік

Педагог оқу іс-әрекетін сұрақ-жауап арқылы қорыта келе балалардың жұмысына талдау жасайды, жақсы жұмыс істеген балаларды мақтап, мадақтайды.

Қуыршақ балалардың жұмысын мақтап, бәрі бірге ойнауды ұсынады.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

Арайлап тан, атты,

Алтын сәуле таратты.

Жарқырайды қаламыз,

Жайнай түссін даламыз.

Қайырлы таң, достарым.

Балалар елеңді мұқият тыңдайды.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

- Балалар, қыстың жылы күндері естеріңде ме?

Педагог әңгіме, сұрақ-жауап әдісімен балалардың қыс туралы түсініктерін кеңейтеді. Бой сергіту:

Қайта-қайта қар жауады,

Қыс келгеннің белгісі.

Бойын түзеп, қар жамылды,

Биік, өсем шыршалар,

Қуанады, жайнайды. Үнтаспадан «Балалар, ағаштарды қыраумен көмкеруге көмектесіңдер. Ағаштар көп, мен үлгере алатын емеспін» деген дауыс естіледі. Сұрақ-жауап әдісімен балалармен жұмыс жүргізіледі.

- Ағаштағы қар ериді. Бірақ, түнде аяз қарып, оларды қырау басады. Ормандағы түрлі ағаштарды, шыршаларды қармен, қыраумен жабайық. Ол үшін жасыл шыршаларға ақ бояумен қарлардың суретін саламыз. Қар жамылғанда ағаштар қандай болады, естеріңе түсіріп көріңдер? (Мазмұнды сурет болғандықтан мынандай қосымшалар енгізуге болады: омбы қар, аңның іздері, аспан, бұлт, күн). Педагог жаңа техника - қылқаламның ұшымен сурет салуды меңгерту жұмыстарын жүргізеді. Қырауды жартылай құрғақ қылқаламмен салу жолдарын түсіндіреді. Ол үшін қылқаламды бояуға малып алып, артығын алып тастау үшін қағаз сүрткішке бір рет тигізіп алу керектігін айтады.

- Далада қар жауып түр. Шыршаларды қар басқан, балалар қар атысып ойнап жүр.

Өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Қағаз бетіне орман ағаштарының әр түрін қылқаламмен бастыра салады. Ағаш бұтақтарын, шыршаның үстін басқан қырауды салады.

Қылқаламның ұшымен ағаш бұтақтарындағы қырауларды жасайды. Жақын және алыста орналасқан шыршалардың салыну жолын естеріне түсіреді. Сүйкей жағу тәсілімен ағаштар үстіне дақтар қалдырады.

Рефлексиялық - түзетушілік

Осы шығармашылық саласы бойынша сурет салу оқу іс-әрекетіне жақсы қатысқан балаларды мадақтау.

Балалар салған суреттерін талдап, шағын әңгіме құрайды.

Оқу іс-өрекетінің кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық – қозғаушылық

«Оюды құрастыр. атын ата!» дидактикалық ойыны. Педагог балалардан қазақтың қандай ұлттық ою-өрнектерінің атын білетіндерін сұрайды.

Балалар толық жауап береді.

Ұйымдастырушылық – ізденістік

Педагог балалардың қазақтың қандай ұлттық киімдерін білетіндерін сұрайды. Қамзол жайында әңгімелеп, оның пішініне, көлеміне, ою-өрнектермен әшекейленуіне назар аудартады.

Сергіту сәті:

Орнымыздан тұрайық,

Қолды белге қояйық.