Қауымдастық
Жаңа
ЖИ көмекші
Жаңа
Хабарламалар
Менің курстарым
Менің олимпиадаларым
Дайын ҚМЖ
Менің материалдарым
Менің іс-шараларым
Менің байқауларым
Менің турнирлерлерім
Журнал
Курс Олимпиада Дайын ҚМЖ ЖИ көмекші Материалдар
Аттестация Іс-шаралар Байқау Турнир Орталық туралы
Материалдар Журнал Көпшілік талқылауына арналған
білім беру бағдарламаларының белсенді жобалары
Орталық туралы
ЖИ көмекші
Қауымдастық
0 / 1
Барлық 400 000 материалдарды тегін жүктеу үшін
Ұнаған тарифті таңдаңыз
Айлық
Жылдық
1 - күндік
Танысу
690 ₸ / 1 күнге
Таңдау
UstazTilegi AI - ЖИ арқылы тегін ҚМЖ, БЖБ, ТЖБ, тест, презентация, авторлық бағдарлама т.б.
  • 10 материал жасау
  • Материалдар бөлімі - Барлық 400 000 материалдарды тегін
  • 30 материал жүктеу
  • Аттестация ПББ тестеріне доступ аласыз
  • шексіз
  • Жеке ҚМЖ бөлімінде - дайын ҚМЖ-ларды, презентацияларды жүктеу
  • 5 файлды тегін жүктеу
  • Олимпиада, турнир, байқауларға 50% жеңілдік
    1 - айлық
    Стандарт
    2990 ₸ / айына
    UstazTilegi AI - ЖИ арқылы тегін ҚМЖ, БЖБ, ТЖБ, тест, презентация, авторлық бағдарлама т.б. жасау
  • 30 материал жасау
  • Материалдар бөлімі - Барлық 400 000 материалдарды тегін
  • 900 материал жүктеу
  • Аттестация ПББ тестеріне доступ аласыз
  • шексіз
  • Жеке ҚМЖ бөлімінде - дайын ҚМЖ-ларды, презентацияларды жүктеу
  • 150 файлды тегін жүктеу
  • Жинақталған ҚМЖ бөлімінде
  • 10 файлды тегін жүктеу
  • Олимпиада, турнир, байқауларға 50% жеңілдік
    Іс-шаралар (мини-курстар, семинарлар, конференциялар)
  • тегін қатысу
  • 1 - айлық
    Шебер
    7990 ₸ / айына
    Таңдау
    UstazTilegi AI - ЖИ арқылы тегін ҚМЖ, БЖБ, ТЖБ, тест, презентация, авторлық бағдарлама т.б. жасау
  • 150 материал жасау
  • Материалдар бөлімі - Барлық 400 000 материалдарды тегін
  • 900 материал жүктеу
  • Аттестация ПББ тестеріне доступ аласыз
  • шексіз
  • Жеке ҚМЖ бөлімінде - дайын ҚМЖ-ларды, презентацияларды жүктеу
  • 300 файлды тегін жүктеу
  • Жинақталған ҚМЖ бөлімінде
  • 50 файлды тегін жүктеу
  • Олимпиада, турнир, байқауларға 50% жеңілдік
    Іс-шаралар (мини-курстар, семинарлар, конференциялар)
  • тегін қатысу
  • Назар аударыңыз!
    Сіз барлық мүмкіндікті қолдандыңыз.
    Қалған материалдарды ертең жүктей аласыз.
    Ок
    Материалдың қысқаша нұсқасы

    7 КЛАСС.

    №1 жұмыс. Өлшеуіш цилиндр (мензурка) бөліктерінің құнын анықтау. Дененің көлемін өлшеу.

    Жұмыстың мақсаты: Өлшеуіш цилиндрді мысалға ала отырып, аспаптар шкалалары бөліктерінің құнын анықтау; оларды қолдануды үйрену және өлшеуіш цилиндрді пайдаланып, дененлердің көлемін өлшеу.

    Құрал – жабдықтар: Өлшеуіш цилиндр (мензурка), су құйылған тос-таған, жіңішке жіп, әр түрлі ыдыстар мен денелер (гайка, өшіргіш,т.б.)

    1 - тапсырма: Өлшеуіш цилиндр бөліктерінің құнын анықтау.

    Жұмыстың барысы:

    1. Өлшеуіш цилиндрді мұқият көріп шығыңдар, оның шкаласына зер салыңдар. Қолдарыңдағы өлшеуіш цилиндрдің шкаласындағы жазуға қарап, ол арқылы көлемді қандай бірліктермен анықтауға болатынын дәптерлеріңе жазып алыңдар.

    2. Оқулықтағы 10-параграфты қайталап, қолдарыңдағы өлшеуіш цилиндрдің бөлік құнын анықтаңдар.

    3. Сұйық көлемін см3 өлшем бірлікпен аламыз.

    4. Өлшеуіш цилиндрдің бір бөлік құны 1 см3. Аспап қателігі бөлік құнының жартысына тең, яғни 0,5 см3.

    5. Қолдарыңдағы өлшеуіш цилиндрді пайдаланып, жүргізілген өлшеулердің қателігін анықтаңдар. Ол үшін цилиндрге су құйып, құйылған судың көлемін өлшеу қателігін ескере отырып анықтаңдар.

    6. Анықталған шамаларды дәптерге жазып алыңдар.

    7. Өлшеуіш цилиндрдің сипаттамаларын және өлшеген сұйық көлемін мына кестеге жазыңдар:

    Мензурканың ең үлкен өлшеу көлемі, оның бірлігі

    Мензурка бөлігінің құны

    Өлшеу қателігі

    Қателігі көрсетілген өлшеу нәтижесі (сұйық көлемі)

    100 см3

    1 см3

    0,5 см3

    54-0,5 54+0,5

    Ескерту: Сұйықтық көлемін есептегенде көздің шкаланы көру деңгейіне көңіл аударыңдар. Көзді су бетінің жазықтығымен дәл келетін горизонталь деңгейде бағыттау керек.

    2- тапсырма. Әр түрлі пішіндегі қатты денелердің көлемін анықтау.

    Жұмыстың барысы:

    1. Өлшеуіш цилиндрге қатты дене толық болатындай етіп су құйып, денені сұйыққа толық батырыңдар. Сонда мензуркадағы судың соңғы және алғашқы деңгейлерінің айырмасы қатты дененің көлеміне тең болады.

    2. Пішіні мен көлемі әр түрлі 2 – 3 қатты денені таңдап алып, оны жіңішке жіппенбайлап, суы бар өлшеуіш цилиндрге салыңдар да,

    көлемін анықтаңдар. Өлшеу нәтижелерін кестеге жазыңдар.







    Өлшейтін дене

    Сұйықтың бас-тапқы көлемі

    ( V1, см3 )

    Дене мен сұйықтық-тың көлемі (V2, см3 )

    Қатты дененің көлемі

    (V = V1- V2) см3

    цилиндр

    Тас

    60

    38

    72

    45

    12

    7

    3 .Өлшеуіш цилиндрге сыймайтын дененің көлемін шүмегі бар ыдыстың көмегімен анықтауға болады. Өлшеу алдында ыдысқа шүмектің жоғары деңгейіне жеткенше су құйылады. Денені

    ыдыстағы суға батырғанда оның көлеміне тең су асып

    төгіледі.төгілген судың көлемін мензуркамен өлшеп,

    батырылған ірі дененің көлемін анықтайды.

    Егер зертханада шүмегі бар ыдыс жоқ болса, онда бірінің ішіне бірі сиятын кез келген ыдысты пайдалануға болады. Бұл жағдайда ішкі ыдысқа суды кемеріне дейін толтырып құю керек. Денені суға батырғанда оның көлеміндей су сыртқы ыдысқа құйылады. Құйылған судың көлемін мензуркамен өлшейді.

    Қорытынды. Оқушылар аспаптың бөлік құнын таба білуге, аспап қателігі, әр түрлі пішіндегі дененің көлемін анықтау туралы білімі толығады.


    №2 жұмыс. Кішкентай денелердің өлшемдерін анықтау.

    Жұмыстың мақсаты: Қатарлау тәсілімен өлшеп үйрену.

    Құрал–жабдықтар: Сызғыш, кішкентай денелердің жиынтығы (бытыра, подшипник шариктері, бұршақ, тары, сымның қиындылары. т.б.), астауша, бұранда, бұранда шеге, бұранғыш(гайка).

    1 – тапсырма. Шариктің диаметрін өлшеу.

    Жұмыстың барысы:

    1 .Астаушаға шариктердің бірнешеуін салыңдар да, оның екі жағындағы жылжымалы тиекті қозғай отырып, оларды бір – біріне түйістіріңдер. Сызғышпен екі тиектің L арақашықтығын өлшеп алыңдар.

    Оны астаушадағы шариктердің N санына бөліп, бір шариктің диаметрін анықтаңдар: d =

    2.Ұсақ денелердің өлшемдерін анықтайтын мұндай тәсіл қатарлау тәсілі деп аталады. Қатарлау тәсілімен жоғарыда аталған басқа да материалдардың өлшемдерін (диаметрлерін)анықтауға болады.

    3.Өлшеу мен есептеу нәтижелерін мына кестеге жазыңдар.

    Зерттелетін дене

    Қатардағы бөлшектердің саны ( N )

    Қатардың ұзындығы ( L, мм )

    Диаметр

    (d , мм )

    Диаметрді өлшеу қателігі

    ( hd , мм )

    Шарик

    Бұршақ


    10

    25

    18

    15

    1,8

    0,6

    1,75

    Өлшеу қателігі 0,1:2=0.05мм

    2 – тапсырма. Бұранда қадамын өлшеу.

    Жұмыстың барысы:

    1. Бұранда қадамы деп қатар жатқан орам оймасының ара қашықтығын айтады. Бұранда қадамы өте аз шама болуы да мүмкін. Сондықтан оны анықтау үшін де қатарлау тәсілі қолданылады.

    2. Бұранданың немесе бұрандашегенің орам оймалары орналасқан бөлігінің L ұзындығын сызғышпен өлшеп алыңдар. Одан кейін оймалардың N орам санын мұқият санап шығыңдар. Бұранда қадамы: d = өрнегімен анықталады.

    3. Бұранда қадамын анықтауда (әсіресе, оймасы ішкі жағында болатын бұранғыштар үшін) бұранда оймасының бедерін қағаз бетіне түсіріп алып өлшеу ұтымды болады. Ол үшін бұранда оймасы орналасқан бетті сия немесе жұмсақ графитпен ( қарындашпен) бояп алу керек.

    4. Өлшеулер мен есептеулер нәтижелерін мына кестеге толтырыңдар.

    Зерттелетін

    дене

    Ойма ұзындығы

    ( L, мм)

    Орам саны

    N

    Бұранда қадамы

    ( d, мм)

    Бұранда қадамын өлшеу қателігі

    (hd , мм)

    Бұранда

    Бұранғыш

    Бұранда шеге

    3

    2

    3,2

    6

    5

    7

    0,5

    0,4

    0,46

    0,45

    0,35

    0,41

    Қорытынды. Кішкентай денелердің өлшемін анықтап, нәтижесін өлшеу қателігімен жазуға үйрену.




    № 3 жұмыс. Қатты дененің массасы мен тығыздығын анықтау.

    1 – тапсырма. Дененің массасын таразыға тартып өлшеу.

    Құрал – жабдықтар: Таразы, ұсақ кірлер,параллелепипед тәрізді біл-еуше және массасы әр түрлі кішігірім бірнеше дене.








    Жұмыстың барысы:

    Дененің массасын анықтау тәсілдерінің бірі - таразы көмегімен өлшеу. Осындай таразылармен өлшеу кезінде оның бір табақшасына (сол жақтағы) массасы белгісіз дене, ал екіншісіне (оң жақтағы) таразыны теңгеретін кірлер салынады. Дененің массасы таразыны теңгеретін кірлердің массасына тең. Ол үшін:

    1. Таразыны өлшеуге дайындаңдар. Таразының дұрыс теңгеріліп тұрғандығына көз жеткезіңдер;

    2. Таразыны бұзып алмау үшін өлшенетін денені және кірлерді таразы табақшаларына жайлап қою керек.

    3. Денені кірлермен теңгеріп болғаннан соң, таразы табақшасындағы кірлердің жалпы массасын есептеңдер.

    Өлшеу нәтижелерін төмендегі кестеге жазыңдар.


    Тәжірибе реті

    Өлшенетін дене

    Дененің массасы, г

    Дененің массасы, кг

    1.

    2.

    3.

    Шарик

    Білеуше

    Цилиндр

    61,5

    10,5

    97

    61,5*10-3

    10,5*10-3

    97*10-3

    Қорытынды: Таразыны өлшеуге даярлау,дене мен гірлерді табақшаға қою, денені кірлермен теңгеруге дағдылану, массасын жазуға үйрену.

    2 – тапсырма. Дененің тығыздығын анықтау.

    Құрал – жабдықтар: тығыздығы анықталатын денелер, мензурка, сызғыш, жіп.

    Жұмыстың барысы:

    1. Алдыңғы берілген тапсырмадағы массасы анықталған денелерді алыңдар. Параллелепипедтің көлемін анықтау үшін сызғышпен оның қабырғаларын өлшеңдер, содан соң оның көлемін (V=abc) есептеңдер.

    2. Пішіні күрделі болып келген басқа денелердің көлемін мензурка көмегімен анықтаңдар немесе № 1 зертханалық жұмыста көлемі анықталған денелерді пайдаланыңдар.

    Дене тығыздығын формуласымен есептеп, оны г / см3 және кг / м3 – пен өрнектеңдер. Өлшеу мен есептеу нәтижелерін төмендегі кестеге жазыңдар.

    Тәжірибе реті

    Тығыздығы анықталатын дене

    Дененің массасы, г

    Дененің көлемі, см3

    Тығыздығы

    p =

    г/см3

    кг/м3

    1.

    2.


    Шарик

    Цилиндр

    61,5

    97

    9

    12

    6,8

    8,1

    6800

    8100

    Қорытынды. Дене тығыздығын анықтау үшін таразы мен мензурканы қолдана білу. Тығыздық формуласы арқылы нәтижені тауып, өлшем бірлігін жаза білу.


    № 4 жұмыс. Серпімді деформацияны зерделеу.

    1 -тапсырма. Серпімді элементі серіппе болып табылатын мектеп динамометрін градуирлеу.

    Құрал – жабдықтар: динамометр, бір

    тілім қағаз, әрқайсысының массасы 102г

    болатын жүктер жиыны, қысқышы, сақинасы

    және жалғастырғышы (муфтасы) бар штатив.

    Жұмыстың барысы:

    1. Динамометр шкаласын ақ қағазбен бүркеңдер. Қағаздың екі жағы резеңке сақиналардың көмегімен динамометрге бекітіледі.

    2. Динамометрге массалары102г, 204г, 306г және т.б. жүктерді іле отырып, 1Н, 2Н, 3Н, т.с.с. күштерге сәйкес келетін көрсеткіш орнын белгілеңдер.

    3. Көршілес сызықшалардың арасын өлшеңдер. Олар өзара тең бе? Неліктен осы шкалада нъютонның оннан бір үлестерін белгілеңдер. Көршілес сызықшалар арасын өлшеп олар тең екенін білу. Себебі ілінген жүктің массалары бірдей.

    4. Өздерің жасаған шкаланы заводта градуирленген динамометрдің шкаласымен салыстырыңдар.

    5. Өлшеу дәлдігін бағалаңдар. Сызғыштың бөлік құны-0,1мм. Аспап қателігі-0,05.

    Қорытынды. Динамометрге жүктер ілу арқылы серіппенің созылуын белгілеп, ақ қағазға шкала салады. Жасалған динамометр арқылы жүктерді өлшейді. Градуирлеу тәсілін меңгереді.

    2 – тапсырма: Серпімді дене мен оған әрекет ететін ауырлық күші мен оның арасындағы байланысты анықтау.

    Құрал – жабдықтар: Қысқышы, сақинасы және жалғас-

    тырғышы бар штатив. Ұзындықтары 15 – 20 см болатын

    бірдей екі резеңке жіп, ұзындығы 35 – 40 см болатын

    бір тілім ақ қатырма қағаз (картон), жүктер жиынтығы,

    сымнан жасалған ілгек, сызғыш, мектеп динамометрі.

    Жұмыстың барысы:

    1. Резеңке жіптердің бір ұшын ілмектеп байлаңдар, екінші жағын қағазбен бірге штатив қысқышына бекітіңдер. Резеңкелердің ұштары бір деңгейде болуынакөңіл аударыңдар. Ол деңгейді қатырма қағазда белгілеп қойыңдар.

    2. Ілгектің көмегімен массалары m1= m, m2 =2m, m3=3 m жүктерді кезекпен бір жіпке іліңдер.

    3. Резеңкенің созылған кездегі орнын белгілеңдер.

    4. Денені ілгектің көмегімен екі жіпке қатар іле отырып, тәжірибені қайталаңдар.

    5. Ауырлық күші мен серпімді деформацияның арасындағы байланысты анықтаңдар. Өлшеу нәтижелерін кестеге жазыңдар. Эксперимент дәлдігі ауқымында Гук заңы орындала ма? Тексеріңдер.

    Тәжірибе реті

    Резеңкелер саны

    Жүктің массасы, г

    Ауырлық күші, F=mg, H

    Жіптің ұзаруы, мм

    Жүктеу
    ЖИ арқылы жасау
    ЖИ арқылы жасау
    bolisu
    Бөлісу
    1 - айлық
    Материал тарифі
    -96% жеңілдік
    00
    05
    00
    ҚМЖ
    Ашық сабақ
    Тәрбие сағаты
    Презентация
    БЖБ, ТЖБ тесттер
    Көрнекіліктер
    Балабақшаға арнарлған құжаттар
    Мақала, Эссе
    Дидактикалық ойындар
    және тағы басқа 400 000 материал
    Барлық 400 000 материалдарды шексіз
    жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
    1 990 ₸ 49 000₸
    1 айға қосылу
    Материалға шағымдану

    Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз

    Жариялаған:
    Ажақова Ардақ Жанболатқызы
    09 Ақпан 2023
    261
    Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз

    Зертханалық жұмыстар

    Тақырып бойынша 11 материал табылды

    Зертханалық жұмыстар

    Материал туралы қысқаша түсінік
    Физика пəнінен 7-11 сынып оқушыларына арналған зертханалық жұмыстар шығарылуымен
    Материалдың қысқаша нұсқасы

    7 КЛАСС.

    №1 жұмыс. Өлшеуіш цилиндр (мензурка) бөліктерінің құнын анықтау. Дененің көлемін өлшеу.

    Жұмыстың мақсаты: Өлшеуіш цилиндрді мысалға ала отырып, аспаптар шкалалары бөліктерінің құнын анықтау; оларды қолдануды үйрену және өлшеуіш цилиндрді пайдаланып, дененлердің көлемін өлшеу.

    Құрал – жабдықтар: Өлшеуіш цилиндр (мензурка), су құйылған тос-таған, жіңішке жіп, әр түрлі ыдыстар мен денелер (гайка, өшіргіш,т.б.)

    1 - тапсырма: Өлшеуіш цилиндр бөліктерінің құнын анықтау.

    Жұмыстың барысы:

    1. Өлшеуіш цилиндрді мұқият көріп шығыңдар, оның шкаласына зер салыңдар. Қолдарыңдағы өлшеуіш цилиндрдің шкаласындағы жазуға қарап, ол арқылы көлемді қандай бірліктермен анықтауға болатынын дәптерлеріңе жазып алыңдар.

    2. Оқулықтағы 10-параграфты қайталап, қолдарыңдағы өлшеуіш цилиндрдің бөлік құнын анықтаңдар.

    3. Сұйық көлемін см3 өлшем бірлікпен аламыз.

    4. Өлшеуіш цилиндрдің бір бөлік құны 1 см3. Аспап қателігі бөлік құнының жартысына тең, яғни 0,5 см3.

    5. Қолдарыңдағы өлшеуіш цилиндрді пайдаланып, жүргізілген өлшеулердің қателігін анықтаңдар. Ол үшін цилиндрге су құйып, құйылған судың көлемін өлшеу қателігін ескере отырып анықтаңдар.

    6. Анықталған шамаларды дәптерге жазып алыңдар.

    7. Өлшеуіш цилиндрдің сипаттамаларын және өлшеген сұйық көлемін мына кестеге жазыңдар:

    Мензурканың ең үлкен өлшеу көлемі, оның бірлігі

    Мензурка бөлігінің құны

    Өлшеу қателігі

    Қателігі көрсетілген өлшеу нәтижесі (сұйық көлемі)

    100 см3

    1 см3

    0,5 см3

    54-0,5 54+0,5

    Ескерту: Сұйықтық көлемін есептегенде көздің шкаланы көру деңгейіне көңіл аударыңдар. Көзді су бетінің жазықтығымен дәл келетін горизонталь деңгейде бағыттау керек.

    2- тапсырма. Әр түрлі пішіндегі қатты денелердің көлемін анықтау.

    Жұмыстың барысы:

    1. Өлшеуіш цилиндрге қатты дене толық болатындай етіп су құйып, денені сұйыққа толық батырыңдар. Сонда мензуркадағы судың соңғы және алғашқы деңгейлерінің айырмасы қатты дененің көлеміне тең болады.

    2. Пішіні мен көлемі әр түрлі 2 – 3 қатты денені таңдап алып, оны жіңішке жіппенбайлап, суы бар өлшеуіш цилиндрге салыңдар да,

    көлемін анықтаңдар. Өлшеу нәтижелерін кестеге жазыңдар.







    Өлшейтін дене

    Сұйықтың бас-тапқы көлемі

    ( V1, см3 )

    Дене мен сұйықтық-тың көлемі (V2, см3 )

    Қатты дененің көлемі

    (V = V1- V2) см3

    цилиндр

    Тас

    60

    38

    72

    45

    12

    7

    3 .Өлшеуіш цилиндрге сыймайтын дененің көлемін шүмегі бар ыдыстың көмегімен анықтауға болады. Өлшеу алдында ыдысқа шүмектің жоғары деңгейіне жеткенше су құйылады. Денені

    ыдыстағы суға батырғанда оның көлеміне тең су асып

    төгіледі.төгілген судың көлемін мензуркамен өлшеп,

    батырылған ірі дененің көлемін анықтайды.

    Егер зертханада шүмегі бар ыдыс жоқ болса, онда бірінің ішіне бірі сиятын кез келген ыдысты пайдалануға болады. Бұл жағдайда ішкі ыдысқа суды кемеріне дейін толтырып құю керек. Денені суға батырғанда оның көлеміндей су сыртқы ыдысқа құйылады. Құйылған судың көлемін мензуркамен өлшейді.

    Қорытынды. Оқушылар аспаптың бөлік құнын таба білуге, аспап қателігі, әр түрлі пішіндегі дененің көлемін анықтау туралы білімі толығады.


    №2 жұмыс. Кішкентай денелердің өлшемдерін анықтау.

    Жұмыстың мақсаты: Қатарлау тәсілімен өлшеп үйрену.

    Құрал–жабдықтар: Сызғыш, кішкентай денелердің жиынтығы (бытыра, подшипник шариктері, бұршақ, тары, сымның қиындылары. т.б.), астауша, бұранда, бұранда шеге, бұранғыш(гайка).

    1 – тапсырма. Шариктің диаметрін өлшеу.

    Жұмыстың барысы:

    1 .Астаушаға шариктердің бірнешеуін салыңдар да, оның екі жағындағы жылжымалы тиекті қозғай отырып, оларды бір – біріне түйістіріңдер. Сызғышпен екі тиектің L арақашықтығын өлшеп алыңдар.

    Оны астаушадағы шариктердің N санына бөліп, бір шариктің диаметрін анықтаңдар: d =

    2.Ұсақ денелердің өлшемдерін анықтайтын мұндай тәсіл қатарлау тәсілі деп аталады. Қатарлау тәсілімен жоғарыда аталған басқа да материалдардың өлшемдерін (диаметрлерін)анықтауға болады.

    3.Өлшеу мен есептеу нәтижелерін мына кестеге жазыңдар.

    Зерттелетін дене

    Қатардағы бөлшектердің саны ( N )

    Қатардың ұзындығы ( L, мм )

    Диаметр

    (d , мм )

    Диаметрді өлшеу қателігі

    ( hd , мм )

    Шарик

    Бұршақ


    10

    25

    18

    15

    1,8

    0,6

    1,75

    Өлшеу қателігі 0,1:2=0.05мм

    2 – тапсырма. Бұранда қадамын өлшеу.

    Жұмыстың барысы:

    1. Бұранда қадамы деп қатар жатқан орам оймасының ара қашықтығын айтады. Бұранда қадамы өте аз шама болуы да мүмкін. Сондықтан оны анықтау үшін де қатарлау тәсілі қолданылады.

    2. Бұранданың немесе бұрандашегенің орам оймалары орналасқан бөлігінің L ұзындығын сызғышпен өлшеп алыңдар. Одан кейін оймалардың N орам санын мұқият санап шығыңдар. Бұранда қадамы: d = өрнегімен анықталады.

    3. Бұранда қадамын анықтауда (әсіресе, оймасы ішкі жағында болатын бұранғыштар үшін) бұранда оймасының бедерін қағаз бетіне түсіріп алып өлшеу ұтымды болады. Ол үшін бұранда оймасы орналасқан бетті сия немесе жұмсақ графитпен ( қарындашпен) бояп алу керек.

    4. Өлшеулер мен есептеулер нәтижелерін мына кестеге толтырыңдар.

    Зерттелетін

    дене

    Ойма ұзындығы

    ( L, мм)

    Орам саны

    N

    Бұранда қадамы

    ( d, мм)

    Бұранда қадамын өлшеу қателігі

    (hd , мм)

    Бұранда

    Бұранғыш

    Бұранда шеге

    3

    2

    3,2

    6

    5

    7

    0,5

    0,4

    0,46

    0,45

    0,35

    0,41

    Қорытынды. Кішкентай денелердің өлшемін анықтап, нәтижесін өлшеу қателігімен жазуға үйрену.




    № 3 жұмыс. Қатты дененің массасы мен тығыздығын анықтау.

    1 – тапсырма. Дененің массасын таразыға тартып өлшеу.

    Құрал – жабдықтар: Таразы, ұсақ кірлер,параллелепипед тәрізді біл-еуше және массасы әр түрлі кішігірім бірнеше дене.








    Жұмыстың барысы:

    Дененің массасын анықтау тәсілдерінің бірі - таразы көмегімен өлшеу. Осындай таразылармен өлшеу кезінде оның бір табақшасына (сол жақтағы) массасы белгісіз дене, ал екіншісіне (оң жақтағы) таразыны теңгеретін кірлер салынады. Дененің массасы таразыны теңгеретін кірлердің массасына тең. Ол үшін:

    1. Таразыны өлшеуге дайындаңдар. Таразының дұрыс теңгеріліп тұрғандығына көз жеткезіңдер;

    2. Таразыны бұзып алмау үшін өлшенетін денені және кірлерді таразы табақшаларына жайлап қою керек.

    3. Денені кірлермен теңгеріп болғаннан соң, таразы табақшасындағы кірлердің жалпы массасын есептеңдер.

    Өлшеу нәтижелерін төмендегі кестеге жазыңдар.


    Тәжірибе реті

    Өлшенетін дене

    Дененің массасы, г

    Дененің массасы, кг

    1.

    2.

    3.

    Шарик

    Білеуше

    Цилиндр

    61,5

    10,5

    97

    61,5*10-3

    10,5*10-3

    97*10-3

    Қорытынды: Таразыны өлшеуге даярлау,дене мен гірлерді табақшаға қою, денені кірлермен теңгеруге дағдылану, массасын жазуға үйрену.

    2 – тапсырма. Дененің тығыздығын анықтау.

    Құрал – жабдықтар: тығыздығы анықталатын денелер, мензурка, сызғыш, жіп.

    Жұмыстың барысы:

    1. Алдыңғы берілген тапсырмадағы массасы анықталған денелерді алыңдар. Параллелепипедтің көлемін анықтау үшін сызғышпен оның қабырғаларын өлшеңдер, содан соң оның көлемін (V=abc) есептеңдер.

    2. Пішіні күрделі болып келген басқа денелердің көлемін мензурка көмегімен анықтаңдар немесе № 1 зертханалық жұмыста көлемі анықталған денелерді пайдаланыңдар.

    Дене тығыздығын формуласымен есептеп, оны г / см3 және кг / м3 – пен өрнектеңдер. Өлшеу мен есептеу нәтижелерін төмендегі кестеге жазыңдар.

    Тәжірибе реті

    Тығыздығы анықталатын дене

    Дененің массасы, г

    Дененің көлемі, см3

    Тығыздығы

    p =

    г/см3

    кг/м3

    1.

    2.


    Шарик

    Цилиндр

    61,5

    97

    9

    12

    6,8

    8,1

    6800

    8100

    Қорытынды. Дене тығыздығын анықтау үшін таразы мен мензурканы қолдана білу. Тығыздық формуласы арқылы нәтижені тауып, өлшем бірлігін жаза білу.


    № 4 жұмыс. Серпімді деформацияны зерделеу.

    1 -тапсырма. Серпімді элементі серіппе болып табылатын мектеп динамометрін градуирлеу.

    Құрал – жабдықтар: динамометр, бір

    тілім қағаз, әрқайсысының массасы 102г

    болатын жүктер жиыны, қысқышы, сақинасы

    және жалғастырғышы (муфтасы) бар штатив.

    Жұмыстың барысы:

    1. Динамометр шкаласын ақ қағазбен бүркеңдер. Қағаздың екі жағы резеңке сақиналардың көмегімен динамометрге бекітіледі.

    2. Динамометрге массалары102г, 204г, 306г және т.б. жүктерді іле отырып, 1Н, 2Н, 3Н, т.с.с. күштерге сәйкес келетін көрсеткіш орнын белгілеңдер.

    3. Көршілес сызықшалардың арасын өлшеңдер. Олар өзара тең бе? Неліктен осы шкалада нъютонның оннан бір үлестерін белгілеңдер. Көршілес сызықшалар арасын өлшеп олар тең екенін білу. Себебі ілінген жүктің массалары бірдей.

    4. Өздерің жасаған шкаланы заводта градуирленген динамометрдің шкаласымен салыстырыңдар.

    5. Өлшеу дәлдігін бағалаңдар. Сызғыштың бөлік құны-0,1мм. Аспап қателігі-0,05.

    Қорытынды. Динамометрге жүктер ілу арқылы серіппенің созылуын белгілеп, ақ қағазға шкала салады. Жасалған динамометр арқылы жүктерді өлшейді. Градуирлеу тәсілін меңгереді.

    2 – тапсырма: Серпімді дене мен оған әрекет ететін ауырлық күші мен оның арасындағы байланысты анықтау.

    Құрал – жабдықтар: Қысқышы, сақинасы және жалғас-

    тырғышы бар штатив. Ұзындықтары 15 – 20 см болатын

    бірдей екі резеңке жіп, ұзындығы 35 – 40 см болатын

    бір тілім ақ қатырма қағаз (картон), жүктер жиынтығы,

    сымнан жасалған ілгек, сызғыш, мектеп динамометрі.

    Жұмыстың барысы:

    1. Резеңке жіптердің бір ұшын ілмектеп байлаңдар, екінші жағын қағазбен бірге штатив қысқышына бекітіңдер. Резеңкелердің ұштары бір деңгейде болуынакөңіл аударыңдар. Ол деңгейді қатырма қағазда белгілеп қойыңдар.

    2. Ілгектің көмегімен массалары m1= m, m2 =2m, m3=3 m жүктерді кезекпен бір жіпке іліңдер.

    3. Резеңкенің созылған кездегі орнын белгілеңдер.

    4. Денені ілгектің көмегімен екі жіпке қатар іле отырып, тәжірибені қайталаңдар.

    5. Ауырлық күші мен серпімді деформацияның арасындағы байланысты анықтаңдар. Өлшеу нәтижелерін кестеге жазыңдар. Эксперимент дәлдігі ауқымында Гук заңы орындала ма? Тексеріңдер.

    Тәжірибе реті

    Резеңкелер саны

    Жүктің массасы, г

    Ауырлық күші, F=mg, H

    Жіптің ұзаруы, мм

    Жүктеу
    bolisu
    Бөлісу
    ЖИ арқылы жасау
    Файл форматы:
    doc
    Философия Авторлық бағдарлама 8 сынып
    09.02.2023
    261
    Жүктеу
    ЖИ арқылы жасау
    Жариялаған:
    Ажақова Ардақ Жанболатқызы
    Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
    шағым қалдыра аласыз
    Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
    Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
    Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
    Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
    Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
    Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
    Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
    Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
    Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
    Министірлікпен келісілген курстар тізімі

    Химия пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Тарих пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Биология пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Ағылшын тілі пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    География пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Информатика пәні

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Мектепке дейінгі білім беру

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    «Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті»

    бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Дене шынықтыру

    пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Білім алушылардың білім сапасын арттыру

    мақсатында сабақта цифрлық технологияларды қолдану
    80/108 сағат
    Толығырақ

    Инклюзивті білім беру

    жүйесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету бойынша педагогтердің кәсіби және пәндік құзыреттіліктерін дамыту
    80/108 сағат
    Толығырақ
    Ғылыми-әдістемелік орталығы
    Редакциямен байланыс
    +7 (771) 234-55-99
    Жұмыс кестесі: Дүйсенбі –
    жұма, 9:00 – 18:00
    Мекенжай:
    Қазақстан, Алматы, Гоголья 86,
    4 этаж, 406-кабинет
    Электронды пошта
    ustaztilegi@gmail.com
    Сведения об организации
    Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz
    Политика конфиденциальности
    Сведения об организации