Ахмет Байтұрсынов шығармашылығы сайыс сабақ

1 слайд
Ел – бүгіншіл, Менікі ертең үшін , , ! Алкәнекейбірлестіктер

1 слайд

2 слайд
САЙЫС КЕЗЕҢДЕРІ: 1. «Сәлем – сөздің атасы»  әр бірлестіктің өздерін таныстыруы 2. «Ой сергек» Ақын, қоғам қайраткері, педагог-ұстаз Ахмет Байтұрсынұлының құнды мұралары бойынша сұрақтарға жауап береді. 3. «Білгенге маржан» Әр бірлестікке Ахмет Байтұрсыновтың мысал өлеңдерінен қиындылар және суреттер таратылады, қиындылар арқылы мысал өлеңдерін құрастырып, суреттер арқылы тақырыбын табу 4. «Ізденіс» Ахмет Байтұрсынов еңбектері бойынша постер қорғау.

2 слайд

3 слайд
ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДАЙЫНДЫҚ «Қол соғыңыздар, егерде …»  -сіздер бүгін жақсы көңіл-күймен келсеңіздер; -сайысқа белсенді қатысамын десеңіздер; -сайыстың ең үздігі боламын десеңіздер

3 слайд

4 слайд

4 слайд

5 слайд
І кезең ТАНЫСТЫРУ Сәлем – сөздің атасы 

5 слайд

6 слайд
ІІ кезең «Ой сергек» Ақын, қоғам қайраткері, педагог-ұстаз Ахмет Байтұрсынұлының құнды мұралары бойынша сұрақтарға жауап беру

6 слайд

7 слайд
8 6 5 7 2 1 4 3 1. Ахметтің ақындығы 2. Ахмет Байтұрсыновтың өмірбаяны 3. Аудармалары 4. Асыл мұралары 5. Түрлі тақырыптар

7 слайд

8 слайд
1. А. Байтұрсыновтың өлеңдер жинағының “Маса” деп аталуының себебі неде? 2 . Ахмет Байтұрсыновтың ардақты есімі қай жылы ақталды? 3 . А. Байтұрсыновтың Пушкиннен аударған шығармаларын атаңыз. (Өлеңдерін “Маса” етіп жұмсап, ел құлағына барып ызыңдап, ұйқыдан оятуға тырысты) 1 (1988 жылы 4 қарашада) («Қыздыр дейсің мәжілісті, жан дейсің», «Ат», «Данышпан Аликтің аты», «Балықшы мен балық», «Алтын әтеш»)

8 слайд

9 слайд
1. Сонау 1960- жылдары- ақ А. Байтұрсыновтай ойлы ғалымдардың жазықсыз жазаланып, атылғанын айта келіп, олардың ерлік істерін ерекше бағалап, әділ пікірлерін жариялаған қай елдің ғалымдары? 2 .А. Байтұрсыновтың қандай әндерін білесіңдер? 3. Шошқаға сол уақытта сөз айтады Ағаштың басындағы құзғын көріп: “Тамырын қазып, аршып тастаған соң, Қалмай ма … қурап, кеуіп, семіп?” Бұл мысалда қай ағаш туралы айтылады? 2 (Америка ғалымдары) («Қарғаш», «Аққұм», «Жетім бала», «Торғай қыз», «Ақ теңізден сәлем», «Екі- ау жирен») («Емен»)

9 слайд

10 слайд
1. Сібірге айдалып кетіп бара жатқан әкесі Ахметке қандай өсиет айтады? 2. Абайдың арман- мұңын аса бір қажет тұста қайталап, қазағына қайта жолдаған “Сегіз аяқтың” жалғасы, жаңа көрінісі болған өлеңі? 3. 1917-1919 ж. А. Байтұрсынов рухани көсемдерінің бірі болған партия қалай аталды? 3 (…қандай қиыншылық көрсең де, аш болсаң да, қандай қорлық көрсең де- оқы. Біздің үйде шешеңнің жанында маған хат жазатын балам болсын,- деген) (“Жиған- терген”) (“Алаш” партиясы)

10 слайд

11 слайд
1. Ахмет Байтұрсыновтың балалары бар ма?  2.«Аққу , Шортан һәм Шаян» мысалында А. Байтұрсынов оқырмандарына қандай ғибрат айтады? 3 .Қазақ жазуына қандай реформа енгізді? 4 (Өз балалары болмаған. Туған інілері- Қали, Кәкіш, Мәкендердің екі ұл, екі қызын бауырларына салады. Олар: Шолпан, Кәтез, Аумат, Қазихан. (Елді тұтастық, ынтымақ жалауының астына шақырады) Байтұрсыновтың реформасы араб жазуын қазақ тіліне икемдеп, ғылыми негізде жасалған еді. Қазақ дыбыстарының табиғатын айқындау, ғалымға қазақтың жаңа “Әліпбиін” жасауға мүмкіндік берді. А. Байтұрсыновтың 1912 жылдан бастап ұсынылған жаңа жазуы (“жаңа емле” деп аталады) іс жүзінде қолданыла бастады.

11 слайд

12 слайд
1.Алаш қозғалысы тұсында адасып, сары уайымға салынып жүрген А. Байтұрсыновтың Совет өкіметі жағына өтуіне ықпал еткен кім? 2 .А. Байтұрсыновтың қандай өлеңдер жинағын білесіңдер? 3. Бұл сөзге жәбірленіп Бұлбұл қатты, Сөз тыңдап онан әрі тұра алмапты. “Есекке сынатпасын құдайым”,- деп, Пыр етіп ұшыпты да кетіп қапты. Есек Бұлбұлға қандай сын айтады? 5 (Әліби Жанкелдин) («Маса», «Үзік», «Қырық мысал») («…Тауықтан біразырақ ән үйренсең, Сайрар ең мұнан гөрі де артығырақ»,- дейді)

12 слайд

13 слайд
1. Өкініп өткен іске Ат келеді: “Мен қате еткем екен ғой, аһ!”- деді … “Ат пен есек” мысалындағы ат неге сонша өкініп келеді? 2. А. Байтұрсынов қай газетке редактор болған? 3. «Ахаң туралы ақиқат» кітабының авторы? 6 ( “Біраз жүкті ауыстырып ал” деген есектің сөзіне ат құлақ аспай жүре береді. Ақыры, есек зорығып өледі де, оның бар жүгін атқа салады) (“Қазақ” газеті) (Самырат Кәкішев)

13 слайд

14 слайд
1.«…Ақаң ашқан қазақ мектебі, Ақаң түрлеген ана тілі, Ақаң салған әдебиеттегі елшілдік ұран- «Қырық мысал», «Маса», «Қазақ» газетінің 1916 жылдағы қан жылаған қазақ баласына істеген еңбегі, өнер- білім, саясат жолындағы қажымаған қайраты, біз ұмытсақ та, тарих ұмытпайтын істер болатын»,- деп баға берген кім? 2.А. Байтұрсыновтың заң, құқық саласы бойынша жазылған еңбектер топтамасы қалай аталады? 3. А. Байтұрсынов аудармаларының И. А. Крылов аудармаларынан ерекшелігі неде? 7 (Мұхтар Әуезов) (“Жаңа низам”) (Қазақ оқырманына қатысты жаңа ой, соңғы пікір, ғибрат сөзді ақын өз жанынан қосады)

14 слайд

15 слайд
1. Жас Ахметтің жүрегіне жара түсіріп, “Анама хат” өлеңінің жарық көруіне себеп болған қандай оқиға? (Торғайдағы екі кластық орыс- қазақ училищесі) 3. Тіл білімі саласындағы еңбектері? 8 (Патша чиновниктерімен қақтығысқа келгені үшін әкесі мен ағасының сотталып жер аударылуы, жазалаушы отрядтың елге жасаған зорлық- зомбылығы) 2. А. Байтұрсынов ең алғаш сауат ашқан оқу орны? («Оқу құрал», «Әліпби», «Тіл құрал», «Тіл танытқыш», «Сауат ашқыш»)

15 слайд

16 слайд
ІІІ кезең «Білгенге маржан» Әр бірлестікке Ахмет Байтұрсыновтың мысал өлеңдерінен қиындылар және суреттер таратылады, қиындылар арқылы мысал өлеңдерін құрастырып, суреттер арқылы тақырыбын табу.

16 слайд

17 слайд
ІҮ кезең «Ізденіс» Ахмет Байтұрсынов еңбектері бойынша постер қорғау.

17 слайд