1 слайд
№ 72 жалпы орта мектеп
Әл-Фараби
«Қашықтасың
туған жер»,
«Тіршілікте
құрыштай бол
төзімді».
Поэзия сағаты
2 слайд
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын
оқу мақсаттары:
6.1.4.1. көркем шығармалардан орта
көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу,
жатқа айту
3 слайд
Әбу Насыр Әл-Фараби (870-950)
(араб: يبارافلا دمحم رصن وبأ )
Әбу Насыр Мұхаммад ибн
Тархан ибн Узлағ әл-Фараби -
әлемге әйгілі ойшыл , философ ,
социолог , математик , физик ,
астроном , ботаник , лингвист ,
логика , музыка зерттеушісі.
4 слайд
5 слайд
6 слайд
7 слайд
8 слайд
9 слайд
“ Екінші ұстаз”
10 слайд
Әл-Фараби-философ.
•
Фарабидің
философиялық
еңбектері:
•
“ Ақылдың мәні туралы
тарихтан”,
“Данышпандықтың інжу
маржаны”, “Ғылымдардың
шығуы”,
•
“ Философияны оқу үшін
алдымен не білу керек”,
“Аристотель еңбектеріне
түсіндірме ”
11 слайд
Әл-Фараби-ғалым
•
Әл-Фараби - ірілі-ұсақты 150- ге
жуық ғылыми еңбек қалдырған
данышпан. Ол
•
музыка жайлы күрделі зерттеулер
жүргізді,
•
математикада үлкен жаңалықтар
ашты,
•
астрономия жайлы кесек еңбектер
қалдырды,
•
физика ғылымын жаңа идеялармен
байытты,
•
медицина, химия, минерология,
жаратылыстану ғылымдары
бойынша еңбектер жазды.
12 слайд
Әл-Фараби-математик
•
Әбу Наср Әл-Фараби
математиканы жеті тарауға
бөледі ( арифметика , геометрия ,
оптика , астрономия , музыка ,
статика , механика . Әл-
Фарабидің математикалық
идеяларын, мұраларын
Әбу Әли ибн Сина (Авиценна),
Әбу Райхан Бируни, Омар
һайям сияқты шығыс
ғұламаларымен қатар Роджер
Бэкон, Леонардо да Винчи
тәрізді Еуропа ғалымдары да
көп пайдаланған.
•
Математиканы архитектура,
жер өлшеу, астрономия және
музыкаға шебер пайдаланудың
үлгісін көрсеткен.
13 слайд
Әл-Фараби және медицина
•
Медицина саласында Бағдат
дәрігерлері оны өздерінің басшысы
деп санаса, кейін медицинаның
атасы атанған Әбу Әли ибн Сина
(Авиценна) өзін оның шәкіртімін деп
есептеген. Әл-Фараби:
«Медицинаның міндеті - тек адам
ауруларының себептерін анықтап
қоймай, адамның денсаулығын
сақтау жолдарын, ауруды жою жағын
да зерттейді» - деп көрсеткен.
Медицина бойынша жазған ең
күрделі шығармасының бірі:
"Медицина каноны"
14 слайд
Әл-Фараби және музыка
«Музыка туралы трактат» кітабынан
зерттеулері
15 слайд
Әл-Фарабидің өзі жасаған
аспабы
16 слайд
Фараби
Қаныш Сәтбаев танушылар
17 слайд
Ширату жаттығуы
1.Әл-Фараби кім?
2.Әл-Фарабидің қандай еңбектерін
білесіңдер?
3. Әл-Фараби қанша тіл білген?
4. Әл-Фарабидің толық есімін кім атайды?
5. Әл-Фараби нешеге жуық трактат жазып
қалдырды?
6.Әл-Фараби қай жерде дүниеге келген?
7.Әл-Фараби қандай ғылым салаларымен
айналысқан?
8. Әл-Фарабидің ең танымал шығармасы
қандай?
18 слайд
Лирика – ақынның
сезімін, көңіл
күйін, қуанышы
мен сүйінішін,
арманын, өмірге
деген көзқарасын,
ішкі толғанысын,
дүниетанымын
сыр ғып шертетін
өлең .
19 слайд
Бақыт – әрбір адам
ұмтылатын
мақсат.
Әл-Фараби
20 слайд
1-тапсырма. «Жалғасын тап»
Әл-Фарабидің
«Қашықтасың туған жер»
өлеңі мен Төлеген
Айбергеновтың «Туған
еліме» өлеңінің жалғасын
тап.
21 слайд
Қашықтасың туған жер - қалың елім
Әл-Фараби
Қашықтасың туған жер - қалың елім,
Не бір жүйрік болдырып жарау деген.
Шаршадым мен, қанатым талды менің,
Шаңыт жолға сарылып қарауменен.
Кері оралмай жылдарым жатыр ағып,
Қасіреттің жасына көз жуынар.
О, жаратқан, көп неткен ақымағың,
Құм сықылды тез ысып, тез суынар.
Зиялы аз бір тұтам тіршілікте,
Әкімдікке куллісі жүгіреді.
Көкірекпен сезініп, күрсініп көп,
Жаным менің түршігіп, түнереді. Туған еліме
Төлеген Айбергенов
Естірген жас жанымнан шабыт желін,
Пейіліңнен айналайын даңқты елім.
Сен менің мәпелеген ұстазымсың,
Танытқан сырын өмір — әліппенің.
Сен менің алтын ұям, жыр бесігім,
Жанымда шоқ боп жанып тұр есімің,
Сүтіңді ақтаймын деп келем өсіп,
Ері боп бақытты өмір күресінің.
Бұрқанып бойда тасқын жас жігерім,
Сен үшін қиындыққа бас тігемін.
Сен айтқан құлағыма естіледі үн,
Деп әр күн:«Гүл боп жайнап өс, түлегім».
22 слайд
Білім жолына түскен
жан күнделікті күйбең
тіршілікті ойламауы
қажет.
Әл-Фараби
23 слайд
2-тапсырма. «Эмоция» кестесі
І топ. «Қашықтасың туған
жер» өлеңі.
ІІ топ. «Тіршілікте құрыштай
бол төзімді» өлеңі.
ІІІ топ. «Бауырым, қанша
сүйгенмен» өлеңі.
ІV топ. «Тамылжып бал
тыныштық айналамнан»
өлеңі .
24 слайд
Төлеген Айбергенов
(1937 - 1967)
25 слайд
Құрмет БорышМарқаю
Өмірдің қыр -
сырын
үйреткен
еліне алғысы Ел алдындағы
жауапкершілігін
сезіну Елінің
тілегі
ақынды
қуанышқа
бөлейді«Эмоция» кестесі
26 слайд
Кері байланыс
«Аяқталмаған сөйлем»
Бүгін мен .................білдім.
Мен үшін .......................қызық
болды.
Маған .................тапсырмаларды
орындау оңай болды.
27 слайд
Рефлексия.
"Алма ағашы"
Жасыл алма: мен бәрін
түсіндім, көңіл-күйім
тамаша.
Сары алма: мен көп
нәрсені түсіндім,
үйрендім, көңіл-күйім
жақсы.
Қызыл алма: мен
түсінбедім, көңіл-күйім
жоқ.
28 слайд
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз