Гомоморфизмдер мен изоморфизмдер
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Гомоморфизмд
ер мен
изоморфизмде
р
Гомоморфизмдер мен изоморфизмдер - математикадағы
маңызды ұғымдар. Олар математикалық нысандар арасындағы
сәйкестікті және құрылымдық ұқсастықты зерттеуге мүмкіндік
береді. Бұл ұғымдар алгебралық жүйелерді, топологиялық
кеңістіктерді және басқа да математикалық құрылымдарды
талдауда қолданылады.
GA
by Gani Abdumalik
1 слайд
Гомоморфизмд ер мен изоморфизмде р Гомоморфизмдер мен изоморфизмдер - математикадағы маңызды ұғымдар. Олар математикалық нысандар арасындағы сәйкестікті және құрылымдық ұқсастықты зерттеуге мүмкіндік береді. Бұл ұғымдар алгебралық жүйелерді, топологиялық кеңістіктерді және басқа да математикалық құрылымдарды талдауда қолданылады. GA by Gani Abdumalik
2 слайд
Изоморфизм түсінігі
Изоморфизм - математикалық нысандар немесе жүйелер арасындағы сәйкестікті көрсететін негізгі ұғым. Ол
алғашында алгебралық жүйелерге, әсіресе топтарға қолданылды. Кейіннен бұл ұғым кеңейтіліп, сақиналар,
өрістер және басқа да математикалық құрылымдарға қолданыла бастады.
Изоморфты жүйелердің қарапайым мысалы ретінде нақты сандар жүйесі мен оң сандар жүйесі қарастырылады.
Бұл екі жүйенің ішкі құрылымы бірдей екенін дәлелдеуге болады.
Нақты сандар жүйесі (R)
Қосу амалы (x = x1 + x2)
қолданылады
Оң сандар жүйесі (R+)
Көбейту амалы (y = y1 · y2)
қолданылады
Изоморфизм
R жүйесін R+ жүйесіне y = ax (a >
1) арқылы бейнелеу
2 слайд
Изоморфизм түсінігі Изоморфизм - математикалық нысандар немесе жүйелер арасындағы сәйкестікті көрсететін негізгі ұғым. Ол алғашында алгебралық жүйелерге, әсіресе топтарға қолданылды. Кейіннен бұл ұғым кеңейтіліп, сақиналар, өрістер және басқа да математикалық құрылымдарға қолданыла бастады. Изоморфты жүйелердің қарапайым мысалы ретінде нақты сандар жүйесі мен оң сандар жүйесі қарастырылады. Бұл екі жүйенің ішкі құрылымы бірдей екенін дәлелдеуге болады. Нақты сандар жүйесі (R) Қосу амалы (x = x1 + x2) қолданылады Оң сандар жүйесі (R+) Көбейту амалы (y = y1 · y2) қолданылады Изоморфизм R жүйесін R+ жүйесіне y = ax (a > 1) арқылы бейнелеу
3 слайд
Изоморфизмнің қолданылуы
Изоморфизм арқылы бір жүйедегі қасиеттерді екінші жүйеге көшіруге болады.
Мысалы, нақты сандар жүйесіндегі арифметикалық прогрессия мүшелерінің
қосындысы формуласынан оң сандар жүйесіндегі геометриялық прогрессия
мүшелерінің көбейтіндісі формуласын шығаруға болады.
1
R жүйесі
Арифметикалық прогрессия: sn = формула
2
Изоморфизм
R жүйесінен R+ жүйесіне ауысу
3
R+ жүйесі
Геометриялық прогрессия: pn = формула
3 слайд
Изоморфизмнің қолданылуы Изоморфизм арқылы бір жүйедегі қасиеттерді екінші жүйеге көшіруге болады. Мысалы, нақты сандар жүйесіндегі арифметикалық прогрессия мүшелерінің қосындысы формуласынан оң сандар жүйесіндегі геометриялық прогрессия мүшелерінің көбейтіндісі формуласын шығаруға болады. 1 R жүйесі Арифметикалық прогрессия: sn = формула 2 Изоморфизм R жүйесінен R+ жүйесіне ауысу 3 R+ жүйесі Геометриялық прогрессия: pn = формула
4 слайд
Гомеоморфизм және
автоморфизм
Топологияда маңызды рөл атқаратын гомеоморфтық ұғымы изоморфтық ұғымының
дербес бір түрі болып есептеледі. Бұл ұғым топологиялық кеңістіктер арасындағы
үздіксіз және кері үздіксіз бейнелеуді сипаттайды.
Ал алгебралық жүйенің өзіне-өзінің изоморфтығы (бір мәнді бейнеленуі) автоморфтық
деп аталады. Автоморфизм жүйенің ішкі симметриясын көрсетеді.
Гомеоморфизм
Топологиялық кеңістіктер арасындағы изоморфизм
Автоморфизм
Жүйенің өзіне-өзінің изоморфтығы
Изоморфизм
Жалпы математикалық құрылымдар арасындағы сәйкестік
4 слайд
Гомеоморфизм және автоморфизм Топологияда маңызды рөл атқаратын гомеоморфтық ұғымы изоморфтық ұғымының дербес бір түрі болып есептеледі. Бұл ұғым топологиялық кеңістіктер арасындағы үздіксіз және кері үздіксіз бейнелеуді сипаттайды. Ал алгебралық жүйенің өзіне-өзінің изоморфтығы (бір мәнді бейнеленуі) автоморфтық деп аталады. Автоморфизм жүйенің ішкі симметриясын көрсетеді. Гомеоморфизм Топологиялық кеңістіктер арасындағы изоморфизм Автоморфизм Жүйенің өзіне-өзінің изоморфтығы Изоморфизм Жалпы математикалық құрылымдар арасындағы сәйкестік
5 слайд
Гомоморфизм анықтамасы
Гомоморфизм - алгебралық жүйелер категориясындағы морфизм. Ол негізгі операцияларды және қатынастарды сақтайтын
А алгебралық жүйесінің бейнеленуі болып табылады. Гомоморфизм анықтамасы үш негізгі шартты қамтиды:
1
Алгебралық
амалдарды сақтау
f(g(a1,….,am))=h(f(a1),…..,f(am))
теңдігі орындалуы
2
Қатынастарды сақтау
P(a1,….,an) қатынасы
орындалғанда S(f(a1),…..,f(an))
қатынасы да орындалуы
3
Константаларды сақтау
f(ak)=bk теңдігі орындалуы
5 слайд
Гомоморфизм анықтамасы Гомоморфизм - алгебралық жүйелер категориясындағы морфизм. Ол негізгі операцияларды және қатынастарды сақтайтын А алгебралық жүйесінің бейнеленуі болып табылады. Гомоморфизм анықтамасы үш негізгі шартты қамтиды: 1 Алгебралық амалдарды сақтау f(g(a1,….,am))=h(f(a1),…..,f(am)) теңдігі орындалуы 2 Қатынастарды сақтау P(a1,….,an) қатынасы орындалғанда S(f(a1),…..,f(an)) қатынасы да орындалуы 3 Константаларды сақтау f(ak)=bk теңдігі орындалуы
6 слайд
Гомоморфизм түрлері
Гомоморфизмнің бірнеше маңызды түрлері бар:
Эпиморфизм
f(M1)=M2 болатын гомоморфизм
Изоморфизм
Өзара әрменді сәйкестік болатын эпиморфизм
Қатаң гомоморфизм
Ауқатты болып табылатын гомоморфизм
Бұл түрлердің әрқайсысы алгебралық жүйелер арасындағы байланыстың әртүрлі
аспектілерін көрсетеді.
6 слайд
Гомоморфизм түрлері Гомоморфизмнің бірнеше маңызды түрлері бар: Эпиморфизм f(M1)=M2 болатын гомоморфизм Изоморфизм Өзара әрменді сәйкестік болатын эпиморфизм Қатаң гомоморфизм Ауқатты болып табылатын гомоморфизм Бұл түрлердің әрқайсысы алгебралық жүйелер арасындағы байланыстың әртүрлі аспектілерін көрсетеді.
7 слайд
Гомоморфизмнің қасиеттері
Гомоморфизмдердің әртүрлі қасиеттері бар. Олардың кейбіреулері:
Биективті гомоморфизмдер Бірінші жүйенің негізгі жиынын
екінші жүйенің негізгі жиынына
биективті бейнелейді, бірақ
изоморфизм болмауы мүмкін
Қатаң емес гомоморфизмдер Не қатаң, не ауқатты болып
табылмайтын гомоморфизмдер
Ауқатты гомоморфизмдер Ауқатты болып саналатын, бірақ
қатаң емес гомоморфизмдер
Бұл қасиеттерді түсіну үшін әртүрлі мысалдар құру маңызды.
7 слайд
Гомоморфизмнің қасиеттері Гомоморфизмдердің әртүрлі қасиеттері бар. Олардың кейбіреулері: Биективті гомоморфизмдер Бірінші жүйенің негізгі жиынын екінші жүйенің негізгі жиынына биективті бейнелейді, бірақ изоморфизм болмауы мүмкін Қатаң емес гомоморфизмдер Не қатаң, не ауқатты болып табылмайтын гомоморфизмдер Ауқатты гомоморфизмдер Ауқатты болып саналатын, бірақ қатаң емес гомоморфизмдер Бұл қасиеттерді түсіну үшін әртүрлі мысалдар құру маңызды.
8 слайд
Гомоморфизм мен изоморфизмнің
маңыздылығы
Гомоморфизм мен изоморфизм ұғымдары математиканың көптеген салаларында маңызды рөл атқарады.
Олар математикалық құрылымдар арасындағы байланыстарды зерттеуге, бір жүйедегі қасиеттерді екінші
жүйеге көшіруге және күрделі мәселелерді жеңілдетуге мүмкіндік береді.
Бұл ұғымдар алгебра, топология, функционалдық анализ және басқа да математика салаларында кеңінен
қолданылады. Олар математикалық зерттеулердің негізгі құралдарының бірі болып табылады.
Құрылымдық ұқсастықтарды анықтау
Әртүрлі математикалық жүйелер арасындағы байланыстарды табу
Мәселелерді жеңілдету
Күрделі мәселелерді қарапайым жүйелерге көшіру арқылы шешу
Жаңа теоремаларды дәлелдеу
Бір жүйедегі нәтижелерді басқа жүйелерге қолдану
8 слайд
Гомоморфизм мен изоморфизмнің маңыздылығы Гомоморфизм мен изоморфизм ұғымдары математиканың көптеген салаларында маңызды рөл атқарады. Олар математикалық құрылымдар арасындағы байланыстарды зерттеуге, бір жүйедегі қасиеттерді екінші жүйеге көшіруге және күрделі мәселелерді жеңілдетуге мүмкіндік береді. Бұл ұғымдар алгебра, топология, функционалдық анализ және басқа да математика салаларында кеңінен қолданылады. Олар математикалық зерттеулердің негізгі құралдарының бірі болып табылады. Құрылымдық ұқсастықтарды анықтау Әртүрлі математикалық жүйелер арасындағы байланыстарды табу Мәселелерді жеңілдету Күрделі мәселелерді қарапайым жүйелерге көшіру арқылы шешу Жаңа теоремаларды дәлелдеу Бір жүйедегі нәтижелерді басқа жүйелерге қолдану