ЖАЗЫҚТЫҚТАҒЫ КООРДИНАТАЛАР ӘДІСІ

1 слайд
18/11/2023 1Тақырып ЖАЗЫҚТЫҚТАҒЫ КООРДИНАТАЛАР ӘДІСІ ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧЖАЗЫҚТЫҚТАҒЫ ТІКБҰРЫШТЫ КООРДИНАТАЛАР ЖҮЙЕСІ

2 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 2ОҚУ МАҚСАТЫ 8.1.3.14 жазықтықта координаталарымен берілген екі нүктенің арақашықтықтығын есептеу 8.1.3.15 кесінді ортасының координаталарын табу САБАҚ МАҚСАТЫ Оқушылар: - жазықтықтағы екі нүктенің арақашықтығын олардың координаталары арқылы есептейді; - кесінді ортасының координаталарын анықтайды.

3 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 3БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙЛЕРІ Оқушылар біледі: - берілген екі нүктенің координаталары бойынша олартың ортасындағы нүктенің координатын табуды; - басы мен орта нүктесінің координаттары бойынша ұшының координаттарын табуды; - координаттарымен берілген екі нүктенің арақашықтығын табуды. қолдана алады: - жазықтықтағы екі нүктенің арақашықтығын олардың координаталары арқылы есептеуді; - екі нүктенің арақашықтығын басқа да есептер шығаруда; кесіндінің ортасын есептер шығаруда.

4 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 4Миға шабул Ox және Oy – координатлық _______. Ox – осі ___________; Oy – осі _____________; O нүктесі – ______________________________. А нүктесінің x - і – ___________ y – ___________ екі координаты болады. А (x; y) Координаталық осьтеер координаталық жазықтықты 4 _______________ ширекке бөледі: I, II, III, IV. Ox осіндегі нүктелердің ординаталары _____ болады ( y =0 ). Ал Oy осінің бойындағы нүктелердің абсциссалары ___________ болады ( x =__ ). Абсцисса және ордината осьтерінің басында х - те, у - те _ ____________._ _______ деп атайды – O (0; 0) .y x O 11 -1-1 осьтер абсцисса ордината координаталар басы абсцисса ордината координаталық нөлдері нөл 0 нөлге тең. Оны координаталар басы III III IV А (x; y)

5 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 5ТІРЕК ҰҒЫМДАР ЖАЙЛЫ СҰРАҚ-ЖАУАП: 1. Жазықтықтағы кез-келген нүктенің неше координаты бар? (екі: абсцисса, ордината) 2. Тікбұрышты координаталар жүйесін кімнің атымен атайды, неге? (Рене Декрт, сол ең алғаш енгізген) 3. Пифагор теоремасы қалай тұжырымдалады? (катеттерінің квадраттарының қосындысы гипотенузаның квадратына тең) 4. Кесінді дегеніміз не? (шектелген түзу) 5. Кесіндінің ұзындығы дегеніміз не? (түз бойындағы екі нүктенің арасы. Оны кейде сегмент деп те атаймыз) 6. Кесіндінің ортасы (ортанүктесі) дегеніміз не? (кесінді бойында оның екі ұшынан бірдей қашықтықта жатқан нүкте)

6 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 6ЕКІ НҮКТЕНІҢ АРАҚАШЫҚТЫҒЫ Диаграммада А-ның координаттары (1; 5) В-ның координаттары (0; 1) Табу керек: АВ кесіндісінің ұзындығын Пифагор теоремасын қолдануға болады. Ол үшін бізге тік бұрышты үшбұрыш жасап алау керек. Сонымен, катеттері 1 және 4 болатын тікбұрышты үшбұрыш пайда болды. Пифагорды қолданып, АВ-ны табамыз:

7 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 7Егер сізге A және B нүктелері берілсе, онда АВ-ның арақашықтығын формуласымен анықталады.ЕКІ НҮКТЕНІҢ АРАҚАШЫҚТЫҒЫ А ( 0 ; 2 ) және В ( 8 ; 1) нүктелері берілген. Табу керек: АВ кесіндісінің ұзындығын. Жауабын ондық үлеске дейін жуықтаңыз. ЖАДЫҢДА ҰСТА! . Жауабы: 8,1.

8 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 8ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУ Егер сізге A және B нүктелері берілсе, онда АВ-ның арақашықтығын формуласымен анықталады. ЖАДЫҢДА ҰСТА!Берілген нүктелердің арақашықтықтарын табыңыз.

9 слайд
18/11/2023 9ОРТА НҮКТЕНІ ТАБУ ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧДиаграммада А-ның координаттары(-4; 1) В-ның координаттары(-1; -3) М – берілген А және В нүктелерінің ортасы. М-нің абсцисасы х = -2,5 Бұл дегеніміз М нүктесі А мен В-ның х -тарының жарты c ында жатыр деген сөз. Сондықтан М-ның х- координаты А мен В-ның орта мәніне тең: М-нің ординатасы у = -1 Бұл дегеніміз М нүктесі А мен В-ның у -тарының жарты c ында жатыр деген сөз. Сондықтан М-ның у- координаты А мен В-ның орта мәніне тең:

10 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 10Сонымен, АВ кесіндісінің ортасы болып табылатын М нүктесінің координаталары мынаған тең: ОРТА НҮКТЕНІ ТАБУ (кесіндінің ортасы) № 1 есеп A және B нүктелері берілген. М – АВ-ның орта нүктесі. М нүктесінің координаталарын табыңыз. М(0; -1,5)

11 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 11ШЕТКІ НҮКТЕНІ ТАБУ (кесіндінің ортасы) Кейде А нүктесі мен М ортанүктесі беріліп, В- ның координаттарын анықтау керек болады. Мысалы (суретті қараңыз): А-ның координаттары(-2; 5) М-ның координаттары(1,5; 2,5) М – берілген А және В нүктелерінің ортасы. Табу керек: В(х; у) Егер сіз жылдам сызатын болсаңыз, онда симметря заңы арқылы В-ның координатын тез табуыңызға болады, бірақ арифметиканың көмегімен одан да тез шығаруға болады.

12 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 12А(-2; 5) нүктесінен М(1,5; 2,5) нүктесіне жету үшін көлденеңінен 3,5 және төмен қарай 2,5 бірлік жол жүреміз. Дәл сондай жолды М-нан В-ға қарай жүріңіз, яғни көлденеңінен 3,5 және төмен қарай 2,5 бірлік жүрісті қайталаңыз. Сонда, (1,5+3,5; 2,5-2,5) =(5; 0) Сонымен: В(5; 0) . ШЕТКІ НҮКТЕНІ ТАБУ

13 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 13A және B нүктелері берілсе, онда АВ-ның ортасы формуласымен анықталады.ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУ ЖАДЫҢДА ҰСТА!Нүктенің координаталарын табыңыз.

14 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 14Оқулықпен жұмыс: №4.7-4.11

15 слайд
18/11/2023 15

16 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 16

17 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 17

18 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 18

19 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 19РЕФЛКСИЯ  Нені білдім, нені үйрендім?  Нені толық түсінбедім?  Немен жұмысты жалғастыру қажет?  Бұған дейінгі білімімде түсінбеген тұстар бар ма, ол осы тақырыпты түсінуге қалай әсер етті?

20 слайд
18/11/2023 ЧУЛТУКОВ НАРТАЙ СОВЕТХАНОВИЧ 20ОҚУ ТАПСЫРМАСЫ М – АВ-ның ортасы. Белгісіз нүктенің координаталарын табыңыз. АВ кесіндісінің ұзындығын табыңыз. Жауабын онтық үлеске дейін жуықтаңыз.