М.Әуезов "Абай жолы" романы
М.Әуезов "Абай жолы" романы

#1 слайд
Қазақ әдебиеті
1 слайд
Қазақ әдебиеті
#2 слайд
Абайды Абай еткен Мұхтар ғана,
Мұхтарды Мұхтар еткен Абай дана,
Қазақтың қос арысы, қос данасы.
Қалайша бас имессің оған, сірә.
2 слайд
Абайды Абай еткен Мұхтар ғана, Мұхтарды Мұхтар еткен Абай дана, Қазақтың қос арысы, қос данасы. Қалайша бас имессің оған, сірә.
#3 слайд
Сабақтың тақырыбы: М.Әуезовтің “ Абай жолы”роман –
эпопеясындағы кейіпкерлер келбеті
Білімділік мақсаты: Эпопеяның негізгі оқиғаларын басшылыққа ала
отырып, кейіпкер бейнелерін сомдау. Жазушының идеялық –
эстетикалық мұраты мен табысына тоқталу.
Дамытушылық мақсаты: Жеке тұлға ретінде оқушылардың
ізденімпаздық қасиеттерін дамыту.Шебер де шешен ,өткір
сөйлей білуге машықтандыру.
Тәрбиелік мақсаты: Адамгершілікке, мейірімділікке ,білімге
ұмтылуға ,талаптылыққа тәрбиелеу
3 слайд
Сабақтың тақырыбы: М.Әуезовтің “ Абай жолы”роман – эпопеясындағы кейіпкерлер келбеті Білімділік мақсаты: Эпопеяның негізгі оқиғаларын басшылыққа ала отырып, кейіпкер бейнелерін сомдау. Жазушының идеялық – эстетикалық мұраты мен табысына тоқталу. Дамытушылық мақсаты: Жеке тұлға ретінде оқушылардың ізденімпаздық қасиеттерін дамыту.Шебер де шешен ,өткір сөйлей білуге машықтандыру. Тәрбиелік мақсаты: Адамгершілікке, мейірімділікке ,білімге ұмтылуға ,талаптылыққа тәрбиелеу
#4 слайд
Сабақтың барысы :
Жаңа сабақ
Әр елде,әр кезде халық-анадан халық
ұлы болар ұрпақ туады, ол сол халық-
анасының есімін, өзінің үздік таланты,
өнері не батырлығымен мәңгілікке
танытып кетеді. Қазақ халқының сондай
ұлдарының бірі - М. Әуезов. Бүгінгі таңда
өзінің саф алтындай жарқыраған, інжу –
маржандай жалтылдаған, сұлулық
жағынан Микелонджеланың мүсіндеріне
пара-пар, биіктігі жағынан Египет
пирамидаларындай аспанмен таласқан,
халық өмірін жырлауда гректің
“Илиадасымен” тең түсетін
“Абаймен”әлем халқын шарлауда.
4 слайд
Сабақтың барысы : Жаңа сабақ Әр елде,әр кезде халық-анадан халық ұлы болар ұрпақ туады, ол сол халық- анасының есімін, өзінің үздік таланты, өнері не батырлығымен мәңгілікке танытып кетеді. Қазақ халқының сондай ұлдарының бірі - М. Әуезов. Бүгінгі таңда өзінің саф алтындай жарқыраған, інжу – маржандай жалтылдаған, сұлулық жағынан Микелонджеланың мүсіндеріне пара-пар, биіктігі жағынан Египет пирамидаларындай аспанмен таласқан, халық өмірін жырлауда гректің “Илиадасымен” тең түсетін “Абаймен”әлем халқын шарлауда.
#5 слайд
5 слайд
#6 слайд
Қазақ сахарасында
дүниеге келіп, сол
сахарасын, оның
талантты әдебиетін
дүниеге паш етіп отырған
жазушы табысының сыры
неде?
6 слайд
Қазақ сахарасында дүниеге келіп, сол сахарасын, оның талантты әдебиетін дүниеге паш етіп отырған жазушы табысының сыры неде?
#7 слайд
(Шетел жазушыларының ортақ лебізі)
Л. Арагон (француз жазушысы )
Мен оның (М.Әуезовтің ) шығармаларын туған еліме
таныстырушы болуды өзіме үлкен абырой санаймын.
Эпикалық роман -”Абай”, менің ойымша, XX ғасырдағы ең
үздік шығармалардың бірі. Бұл роман оқушыға қызықты
қиялы мен өрен ой өлкесіне кездіріп, талай терең толғаныстар
тудырады.
Альфред Курелла (неміс жазушысы)
Сіз әлі “Абайды” оқыған жоқпысыз ? Онда сіз мүлдем
ештеңе оқымағаныңыз. Бұл - таңғажайып, бұл – керемет!
Қандай тұйық поэзия! Проза формасымен басылған осынау
қалың-қалың екі томның өн бойында бір жол қара сөз
болсашы.
I. Даңқы өлмес,даусы сөнбес
7 слайд
(Шетел жазушыларының ортақ лебізі) Л. Арагон (француз жазушысы ) Мен оның (М.Әуезовтің ) шығармаларын туған еліме таныстырушы болуды өзіме үлкен абырой санаймын. Эпикалық роман -”Абай”, менің ойымша, XX ғасырдағы ең үздік шығармалардың бірі. Бұл роман оқушыға қызықты қиялы мен өрен ой өлкесіне кездіріп, талай терең толғаныстар тудырады. Альфред Курелла (неміс жазушысы) Сіз әлі “Абайды” оқыған жоқпысыз ? Онда сіз мүлдем ештеңе оқымағаныңыз. Бұл - таңғажайып, бұл – керемет! Қандай тұйық поэзия! Проза формасымен басылған осынау қалың-қалың екі томның өн бойында бір жол қара сөз болсашы. I. Даңқы өлмес,даусы сөнбес
#8 слайд
Камерундық Бенжамен Матип
Шынында, бұл қазақтар – неткен ғажайып
халық! Осы кереметтік “Абай” романында
қандай тамаша суреттелген! Сіздің бақытты
халыққа мен шынайы көңіліммен қызығамын...
8 слайд
Камерундық Бенжамен Матип Шынында, бұл қазақтар – неткен ғажайып халық! Осы кереметтік “Абай” романында қандай тамаша суреттелген! Сіздің бақытты халыққа мен шынайы көңіліммен қызығамын...
#9 слайд
•Абайды таныту арқылы біз Қазақстанды
•әлемге танытамыз, қазақ халқын танытамыз.
Абай әрқашан біздің ұлттық ұранымыз
болуы тиіс.
• Н. Ә.Назарбаев
•
9 слайд
•Абайды таныту арқылы біз Қазақстанды •әлемге танытамыз, қазақ халқын танытамыз. Абай әрқашан біздің ұлттық ұранымыз болуы тиіс. • Н. Ә.Назарбаев •
#10 слайд
•Эпикалық шығармаларға әңгіме, роман,
эпопея, мысал, хикаят, жатады. Эпикалық
шығарма өзіне тән ерекшелігі олардың
негізгі бір мазмұнға құрылуы, сюжет,
композициясы , тақырыбы, көркем
бейнелері, яғни көркем компоненттерінің
барлығы жатады.
10 слайд
•Эпикалық шығармаларға әңгіме, роман, эпопея, мысал, хикаят, жатады. Эпикалық шығарма өзіне тән ерекшелігі олардың негізгі бір мазмұнға құрылуы, сюжет, композициясы , тақырыбы, көркем бейнелері, яғни көркем компоненттерінің барлығы жатады.
#11 слайд
•М.Әуезовтың “Абай жолы” роман-эпопеясы-әлемдік сөз өнеріне
қосылған мұра.Шығармашылық ғұмырының ширек ғасырын
арнаған ұлы туындысын жазушы көп ізденіс,терең зерттеу,ұзақ
дайындықтан кейін жазды. Шығармада Абайдың дүниеге
келуінен бастап,өмірінің соңғы сәттеріне дейін
суреттеледі.Роман-эпопея Абай жайлы болғанымен,ол бүкіл
қазақ қоғамының жарты ғасырлық даму жолын сипаттайды.Бұл
шығарма қазіргі уақытта әлемнің жүзден астам тілдеріне
аударылған.Бұл шығарманы оқыған кез-келген оқырман сол
кездегі казақ халқының өмірі,тарихы,салт-дәстүрімен танысады.
Төрт томдық эпопеясының әр тарауы Абай өмірінің әр кезеңін
суреттейді.Жас Абай,ақын Абай,аға Абай,дана Абай.Міне,Абай
образы осылай күрделене түседі. Романның тілі аса бай. “Абай
жолы” роман-эпопеясы-қазақ әдебиетінің ғана емес,әлемді
әдебиеттің де үздік туындысы.
11 слайд
•М.Әуезовтың “Абай жолы” роман-эпопеясы-әлемдік сөз өнеріне қосылған мұра.Шығармашылық ғұмырының ширек ғасырын арнаған ұлы туындысын жазушы көп ізденіс,терең зерттеу,ұзақ дайындықтан кейін жазды. Шығармада Абайдың дүниеге келуінен бастап,өмірінің соңғы сәттеріне дейін суреттеледі.Роман-эпопея Абай жайлы болғанымен,ол бүкіл қазақ қоғамының жарты ғасырлық даму жолын сипаттайды.Бұл шығарма қазіргі уақытта әлемнің жүзден астам тілдеріне аударылған.Бұл шығарманы оқыған кез-келген оқырман сол кездегі казақ халқының өмірі,тарихы,салт-дәстүрімен танысады. Төрт томдық эпопеясының әр тарауы Абай өмірінің әр кезеңін суреттейді.Жас Абай,ақын Абай,аға Абай,дана Абай.Міне,Абай образы осылай күрделене түседі. Романның тілі аса бай. “Абай жолы” роман-эпопеясы-қазақ әдебиетінің ғана емес,әлемді әдебиеттің де үздік туындысы.
#12 слайд
•Абай жолы» - Мұхтар Әуезовтың әлемге әйгілі
тарихи романдар топтамасы - қазақтың тұңғыш
эпопеясы. 1- кітабы 1942, 2-сі 1947, 3-сі 1952, 4- томы
1956 ж. жарыққа шықты. «Абай жолы» арқылы қазіргі
қазақ прозасы күллі дүние жүзі әдеби классиканың
шырқау шыңына шықты. Сөйтіп, 19 ғасырдың
жылдарын М.О.Әуезов туған әдебиетіміздің даму
тарихында бұрын-соңды болып көрмеген ренессансқа
айналдырды. Мұның өзі заңды да, өйткені«Абайдай»
шығарма бұл тұсқа дейін қазақ әдебиетінде болған
емес». Әуезов Мұхтар Омарханұлы ( )
•
12 слайд
•Абай жолы» - Мұхтар Әуезовтың әлемге әйгілі тарихи романдар топтамасы - қазақтың тұңғыш эпопеясы. 1- кітабы 1942, 2-сі 1947, 3-сі 1952, 4- томы 1956 ж. жарыққа шықты. «Абай жолы» арқылы қазіргі қазақ прозасы күллі дүние жүзі әдеби классиканың шырқау шыңына шықты. Сөйтіп, 19 ғасырдың жылдарын М.О.Әуезов туған әдебиетіміздің даму тарихында бұрын-соңды болып көрмеген ренессансқа айналдырды. Мұның өзі заңды да, өйткені«Абайдай» шығарма бұл тұсқа дейін қазақ әдебиетінде болған емес». Әуезов Мұхтар Омарханұлы ( ) •
#13 слайд
Эпопея дегеніміз не?
Қайтқанда
Шытырманда
Бел –белесте
Өрде
Қияда
Биікте
Абай
13 слайд
Эпопея дегеніміз не? Қайтқанда Шытырманда Бел –белесте Өрде Қияда Биікте Абай
#14 слайд
•6 «Абай жолының» бас кейіпкері - Абай. Абайдың адам, азамат, ақын ретінде
қалыптасуы сол жарты ғасыр ішіндегі қазақ қоғамының барлық саласындағы
өмірдің барлық ойы-қыры, қия-қалтарысымен өріле суреттеледі. Абай арқылы
өткен ғасырдың екінші жартысындағы және осы ғасырдың басындағы бүкіл
халық тіршілігін, оның көп бұралаң тағдырын, ой-арманын, мақсат-мүддесін,
күрес-тартысын... бәрін-бәрін түгел шарлап өтеміз.
•
•7 Абай бейнесі Алғашқы кітапта адам, азамат ретінде қалыптасқан Абай кейінгі
кітаптарда ақын, қайраткер ретінде қиян- қилы қимыл-әрекеттерге көшеді. Осы
желінің ұзына бойында оның тарам-тарам өсу, даму жолдары, белес- белес
өрістеу, шарықтау биіктері жатыр. Қаһарман іштей түлеп өседі. Демек, рухани
мағынасында Абай, бір жағынан, сыр мен сезімнен, ой мен санадан құйылып
жасалған терең психологиялық тұлға. Бас кейіпкердің парасат пен философияға
толы болмыс- бітіміндегі қайталанбас қадыр-қасиетте осында жатыр. Абай - кең
құлашты, мол тынысты эпикалық тұлға.
•
8 Құнанбай тұлғасының жасалу шеберлігі бүкіл дүние-жүзілік әдебиет
тарихында сирек ұшырасады. Әдеттегі түсінікпен атасақ, Құнанбай - жағымсыз
кейіпкер. Дұрысында да солай, кері кеткен кер заманның жанкешті жақтаушысы,
рулық-феодалдық жүйенің бір тінін үзгісі, бір өрімін ыдыратқысы келмейтін
шынжырлы шонжар - жаңаның жауы, күні өткен, тозығы жеткен көненің жамап-
жасқаушысы... Құнанбай бейнесі
14 слайд
•6 «Абай жолының» бас кейіпкері - Абай. Абайдың адам, азамат, ақын ретінде қалыптасуы сол жарты ғасыр ішіндегі қазақ қоғамының барлық саласындағы өмірдің барлық ойы-қыры, қия-қалтарысымен өріле суреттеледі. Абай арқылы өткен ғасырдың екінші жартысындағы және осы ғасырдың басындағы бүкіл халық тіршілігін, оның көп бұралаң тағдырын, ой-арманын, мақсат-мүддесін, күрес-тартысын... бәрін-бәрін түгел шарлап өтеміз. • •7 Абай бейнесі Алғашқы кітапта адам, азамат ретінде қалыптасқан Абай кейінгі кітаптарда ақын, қайраткер ретінде қиян- қилы қимыл-әрекеттерге көшеді. Осы желінің ұзына бойында оның тарам-тарам өсу, даму жолдары, белес- белес өрістеу, шарықтау биіктері жатыр. Қаһарман іштей түлеп өседі. Демек, рухани мағынасында Абай, бір жағынан, сыр мен сезімнен, ой мен санадан құйылып жасалған терең психологиялық тұлға. Бас кейіпкердің парасат пен философияға толы болмыс- бітіміндегі қайталанбас қадыр-қасиетте осында жатыр. Абай - кең құлашты, мол тынысты эпикалық тұлға. • 8 Құнанбай тұлғасының жасалу шеберлігі бүкіл дүние-жүзілік әдебиет тарихында сирек ұшырасады. Әдеттегі түсінікпен атасақ, Құнанбай - жағымсыз кейіпкер. Дұрысында да солай, кері кеткен кер заманның жанкешті жақтаушысы, рулық-феодалдық жүйенің бір тінін үзгісі, бір өрімін ыдыратқысы келмейтін шынжырлы шонжар - жаңаның жауы, күні өткен, тозығы жеткен көненің жамап- жасқаушысы... Құнанбай бейнесі
#15 слайд
Абай
жолы
15 слайд
Абай жолы
#16 слайд
1.Абай неге халық жағына шықты ? Қандай
сөзімен дәлелдер едіңдер ?
2.Абайдың өнер-білім жолына бет бұруының
себептері неде ?
3.Құнанбай мен Абай арасындағы келіспеушілік,
қайшылық тек әке мен бала арасындағы өкпе,
наразылық па ?
4.Абай бейнесін жасаудағы жазушы жеткен
биіктікті немен түсіндірер едің ?
16 слайд
1.Абай неге халық жағына шықты ? Қандай сөзімен дәлелдер едіңдер ? 2.Абайдың өнер-білім жолына бет бұруының себептері неде ? 3.Құнанбай мен Абай арасындағы келіспеушілік, қайшылық тек әке мен бала арасындағы өкпе, наразылық па ? 4.Абай бейнесін жасаудағы жазушы жеткен биіктікті немен түсіндірер едің ?
#17 слайд
Құнанбайлар
жолы
III . Адамның емес, ата ұлдары
(Құнанбай бейнесі )
17 слайд
Құнанбайлар жолы III . Адамның емес, ата ұлдары (Құнанбай бейнесі )
#18 слайд
1.Құнанбай бейнесін қатыгез, кері
кеткен кер заманның жанкешті
жоқтаушысы ретінде суреттеуінің
себебі неде?
18 слайд
1.Құнанбай бейнесін қатыгез, кері кеткен кер заманның жанкешті жоқтаушысы ретінде суреттеуінің себебі неде?
#19 слайд
Ү. ..Қарашығым қоңыр қозым ...
(Абайдың сүйікті аналары-Зере, Ұлжан)
Романға үңілсек, біздің көз алдымыздан біріне-бірі ұқсамайтын
әрқайсысы өз қалпымен, кескін-кейпімен, ерекше ішкі сырымен
соны, тың туынды болып көрінетін ,көптеген әйелдер бейнесі бар.
Жазушы әйел образдары арқылы қазақ халқының ұлттық
асыл
қасиеттерін тамаша шеберлікпен жеткізеді.
1.“Ел анасы” атанған Зере баласы Құнанбай алдында неге әлсіз ?
2.Ұлжан бақытты әйел ме ?
3Маған ұнаған кейіпкер (Оқушылар пікірі)
4.Сұрақ: 6 айдан кейін өздерің де мектепті бітіріп, өмір жолына
бет аласыңдар. Сол жолда Абайдың қандай қасиетін өзіңе
үлгі етіп алар едің?
19 слайд
Ү. ..Қарашығым қоңыр қозым ... (Абайдың сүйікті аналары-Зере, Ұлжан) Романға үңілсек, біздің көз алдымыздан біріне-бірі ұқсамайтын әрқайсысы өз қалпымен, кескін-кейпімен, ерекше ішкі сырымен соны, тың туынды болып көрінетін ,көптеген әйелдер бейнесі бар. Жазушы әйел образдары арқылы қазақ халқының ұлттық асыл қасиеттерін тамаша шеберлікпен жеткізеді. 1.“Ел анасы” атанған Зере баласы Құнанбай алдында неге әлсіз ? 2.Ұлжан бақытты әйел ме ? 3Маған ұнаған кейіпкер (Оқушылар пікірі) 4.Сұрақ: 6 айдан кейін өздерің де мектепті бітіріп, өмір жолына бет аласыңдар. Сол жолда Абайдың қандай қасиетін өзіңе үлгі етіп алар едің?
#20 слайд
Ұлан даланың ұлы жыршысы
Туған әдебиеттері үшін Сервантес, Шекспир,
Бальзак, Диккенс, Теккерей, Толстой,
Достеевский, Тагор мен Кавабата не бітірсе,
Әуезов те қазақ әдебиетінде дәл соны бітірді.
Өз ұлтын адамзатқа тегіс танымал, рухани
туысқан етсе, ұлттық әдеби дамуымызды
әлемдік биікке алып шығып, қазақ сөзі мен
қазақ пікірін жалпыадамзаттық мәшурада паш
етті.
Туған елімізді, жерімізді, тілімізді өліп-өшіп
сүйіп өтуде Абай жолынан, Әуезов жолынан
айнымайық .
Үйге тапсырма.
Кейіпкерлер галереясына сипаттама жазу.
20 слайд
Ұлан даланың ұлы жыршысы Туған әдебиеттері үшін Сервантес, Шекспир, Бальзак, Диккенс, Теккерей, Толстой, Достеевский, Тагор мен Кавабата не бітірсе, Әуезов те қазақ әдебиетінде дәл соны бітірді. Өз ұлтын адамзатқа тегіс танымал, рухани туысқан етсе, ұлттық әдеби дамуымызды әлемдік биікке алып шығып, қазақ сөзі мен қазақ пікірін жалпыадамзаттық мәшурада паш етті. Туған елімізді, жерімізді, тілімізді өліп-өшіп сүйіп өтуде Абай жолынан, Әуезов жолынан айнымайық . Үйге тапсырма. Кейіпкерлер галереясына сипаттама жазу.
#21 слайд
21 слайд
шағым қалдыра аласыз













