ЖИ көмекші
Н.Айтұлы "Бәйтерек" поэмасы
05 Ақпан 2025
198
1 слайд
Қазақ әдебиеті
9 - сынып
Пән мұғалімі: Мухсинова А.М.
«№23 ЖББОМ» КММ
1 слайд
Қазақ әдебиеті 9 - сынып Пән мұғалімі: Мухсинова А.М. «№23 ЖББОМ» КММ
2 слайд
Сабақтың
тақырыбы
Н. Айтұлы «Бәйтерек» поэмасы
Оқу мақсаты 9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық
тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау
Бағалау критерийіШығармадағы автор бейнесінің идеялық-стилистикалық
тұтастырушы ретіндегі рөлін анықтайды
2 слайд
Сабақтың тақырыбы Н. Айтұлы «Бәйтерек» поэмасы Оқу мақсаты 9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау Бағалау критерийіШығармадағы автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөлін анықтайды
3 слайд
Несіпбек
Айтұлы
•1950 жылы 22 қыркүйекте Шығыс
Түркістанның Тарбағатай аймағы, Шәуешек
ауданына қарасты Теректі ауылының Апиынды
бұлақ деген жерінде дүниеге келген.
•1962 жылы ата-анасымен атамекенге келіп, орта
мектепті Семей облысы, Шұбартау ауданы,
Баршатас ауылында бітірген.
•Еңбек жолын осы Баршатас жеріндегі «Жаңа
өмір», кейін «Жалын», «Балдырған», «Жұлдыз»,
«Алтын тамыр» журналдарында қызмет
жасаған.
3 слайд
Несіпбек Айтұлы •1950 жылы 22 қыркүйекте Шығыс Түркістанның Тарбағатай аймағы, Шәуешек ауданына қарасты Теректі ауылының Апиынды бұлақ деген жерінде дүниеге келген. •1962 жылы ата-анасымен атамекенге келіп, орта мектепті Семей облысы, Шұбартау ауданы, Баршатас ауылында бітірген. •Еңбек жолын осы Баршатас жеріндегі «Жаңа өмір», кейін «Жалын», «Балдырған», «Жұлдыз», «Алтын тамыр» журналдарында қызмет жасаған.
4 слайд
Шығармашылығы:
«Балалық» атты өлеңі -1968 жылы;
1972 жылы алғашқы топтамасы «Лениншіл жас» газетіінде «Қозыкөш» деген атпен шықты;
«Жүректегі жаңғырықтар», «Әке туралы сыр», «Жаңбыр әні»;
«Түнделеп ұшқан тырналар»
«Рухымның падишасы», «Мұқағали – Желтоқсан»;
«Бәйтерек»;
Балаларға арналған «Балабақшаға барар жолда»;
«Желкілдеп өскен құрақтай», «Күміс күйме»;
«Қартаймайды күн неге?» атты кітаптары;
«Ескендір қорғаны», «Игорь жорығы туралы жыр» т.б. Аударма кітаптары шыққан
4 слайд
Шығармашылығы: «Балалық» атты өлеңі -1968 жылы; 1972 жылы алғашқы топтамасы «Лениншіл жас» газетіінде «Қозыкөш» деген атпен шықты; «Жүректегі жаңғырықтар», «Әке туралы сыр», «Жаңбыр әні»; «Түнделеп ұшқан тырналар» «Рухымның падишасы», «Мұқағали – Желтоқсан»; «Бәйтерек»; Балаларға арналған «Балабақшаға барар жолда»; «Желкілдеп өскен құрақтай», «Күміс күйме»; «Қартаймайды күн неге?» атты кітаптары; «Ескендір қорғаны», «Игорь жорығы туралы жыр» т.б. Аударма кітаптары шыққан
5 слайд
«Бәйтерек» поэмасы
туралы
•Осы поэма туралы ақын: «Түсімде бір күні Елбасы
қолыма аппақ қағаз бен алтын қалам ұстатып жатыр
екен. Осыдай кейін ой үстінде жүрген «Бәйтерек»
поэмасы туды,- дейді.
•Поэмада Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың ерен
еңбегімен қатар тәуелсіздік тақырыбы тереңдей
айтылады.
•Поэмадағы негізгі ой – оқырмандарды елдігіміздің
қадірін білуге, болашақты берекелі қарсы алуға
шақыру.
5 слайд
«Бәйтерек» поэмасы туралы •Осы поэма туралы ақын: «Түсімде бір күні Елбасы қолыма аппақ қағаз бен алтын қалам ұстатып жатыр екен. Осыдай кейін ой үстінде жүрген «Бәйтерек» поэмасы туды,- дейді. •Поэмада Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың ерен еңбегімен қатар тәуелсіздік тақырыбы тереңдей айтылады. •Поэмадағы негізгі ой – оқырмандарды елдігіміздің қадірін білуге, болашақты берекелі қарсы алуға шақыру.
6 слайд
Ақмола кеше ғана басқа қала,
Айналды Бәйтеректі Астанаға!
Еміреніп өз анасы емізбесе,
Сәбиге шайнап берген ас бола ма?
Бақытым басымда тұр талай күткен,
Сеземін келмегенін оңайлықпен.
Үзіле жаздап еді өндіршегім,
Өзекке тепкілеген өгейліктен.
Көңілге сәуле құяр Сарай нұры,
Астана – ел тірегі, ел айбыны!
Кемері шалқып жатқан Қазақстан –
Мұхиттың аласұрған көк айдыны.
Тіршілік түзегенде көркін жаңа,
Сұрапыл соқпаса екен толқын жара.
Армысың, Азаттықтың астанасы –
Талпынған арманына еркін қала!
Жаөанның жанарында жаңа қала,
Жұлдыздай туы қалған өліарада.
Бес жылда бой көтерген ғимараттар,
Жайнап тұр шомылғандай самалаға!
Жырламас ғажайыпты кім мұндағы,
Жеткенше сөздің дәмі, тілдің нәрі.
Алғысын жаудырады Елбасыға,
Болашақ бұл шаһардың тұрғындары.
Қарашы, шаңырағы жас қаланың,
Аспанның бұлтын серпіп тастағанын!
Бүгіннен басталатын шежіресі,
Авторы – Назарбаев Астананың! ..
Самсаған қара орманым – байтақ елім,
Сынға сап сан жақсыны байқап едің.
Еңсесін елдігіңнің биіктеткен,
Ортаңда бойлап өскен Бәйтерегің!
Өтінде арпалысқан өмір-майдан,
Бәйтерек – болашағың тамыр жайған.
Немесе Елбасының өр тұлғасы,
Қолымен өзі әкеліп Тәңір қойған!
Туыңдай қанат керген желді күнгі,
Танытты кең әлемге теңдігіңді.
Тұрғанда Бәйтерегің көкке шырқап,
Ұстай біл Асқақтатып Елдігіңді.
«Бәйтерек» поэмасынан үзінді
6 слайд
Ақмола кеше ғана басқа қала, Айналды Бәйтеректі Астанаға! Еміреніп өз анасы емізбесе, Сәбиге шайнап берген ас бола ма? Бақытым басымда тұр талай күткен, Сеземін келмегенін оңайлықпен. Үзіле жаздап еді өндіршегім, Өзекке тепкілеген өгейліктен. Көңілге сәуле құяр Сарай нұры, Астана – ел тірегі, ел айбыны! Кемері шалқып жатқан Қазақстан – Мұхиттың аласұрған көк айдыны. Тіршілік түзегенде көркін жаңа, Сұрапыл соқпаса екен толқын жара. Армысың, Азаттықтың астанасы – Талпынған арманына еркін қала! Жаөанның жанарында жаңа қала, Жұлдыздай туы қалған өліарада. Бес жылда бой көтерген ғимараттар, Жайнап тұр шомылғандай самалаға! Жырламас ғажайыпты кім мұндағы, Жеткенше сөздің дәмі, тілдің нәрі. Алғысын жаудырады Елбасыға, Болашақ бұл шаһардың тұрғындары. Қарашы, шаңырағы жас қаланың, Аспанның бұлтын серпіп тастағанын! Бүгіннен басталатын шежіресі, Авторы – Назарбаев Астананың! .. Самсаған қара орманым – байтақ елім, Сынға сап сан жақсыны байқап едің. Еңсесін елдігіңнің биіктеткен, Ортаңда бойлап өскен Бәйтерегің! Өтінде арпалысқан өмір-майдан, Бәйтерек – болашағың тамыр жайған. Немесе Елбасының өр тұлғасы, Қолымен өзі әкеліп Тәңір қойған! Туыңдай қанат керген желді күнгі, Танытты кең әлемге теңдігіңді. Тұрғанда Бәйтерегің көкке шырқап, Ұстай біл Асқақтатып Елдігіңді. «Бәйтерек» поэмасынан үзінді
7 слайд
1-тапсырма
«Сөздік гол» ойыны
Сөз Оқушы анықтамасы Сөздіктегі анықтама Сөйлем
пір
Құлқын
Қара бастың қамы
Пақыр
Томаға
Тулақтай
Тарпаңдай
Ғазауатқа
Дескриптор:
-жасырынған сөздерді рет-ретімен дұрыс таба біледі;
-сөздерге берген анықтамалары сөздікпен сәйкес келеді;
-құраған сөйлемдері көркем әрі түсінікті.
7 слайд
1-тапсырма «Сөздік гол» ойыны Сөз Оқушы анықтамасы Сөздіктегі анықтама Сөйлем пір Құлқын Қара бастың қамы Пақыр Томаға Тулақтай Тарпаңдай Ғазауатқа Дескриптор: -жасырынған сөздерді рет-ретімен дұрыс таба біледі; -сөздерге берген анықтамалары сөздікпен сәйкес келеді; -құраған сөйлемдері көркем әрі түсінікті.
8 слайд
1-тапсырма
Сұрақтарға жауап беріңіздер
Тапсырма Жауабыңыз
Поэмадағы азаттық, тәуелсіздік ұғымдарына өз
көзқарасыңызды білдіріңіз.
Бәйтеректі тақырып етіп алудағы ақынның мақсаты неде?
Поэмадан қандай қорытынды шығаруға болады?
Автор поэмада қазақ халқының өткен тарихы мен бүгінгі
заманын қалай бейнелеген?
Өлеңде Елбасы бейнесі қалай бейлеленген?
Автор поэмаға өзекті оқиғаны арқау еткен бе? Бұл оқиға
бүгінде өзекті ме? 2 мысал келтіріңіз.
Өлеңнің идеясы неде? Автор идеясын қалай жүзеге асырған?
8 слайд
1-тапсырма Сұрақтарға жауап беріңіздер Тапсырма Жауабыңыз Поэмадағы азаттық, тәуелсіздік ұғымдарына өз көзқарасыңызды білдіріңіз. Бәйтеректі тақырып етіп алудағы ақынның мақсаты неде? Поэмадан қандай қорытынды шығаруға болады? Автор поэмада қазақ халқының өткен тарихы мен бүгінгі заманын қалай бейнелеген? Өлеңде Елбасы бейнесі қалай бейлеленген? Автор поэмаға өзекті оқиғаны арқау еткен бе? Бұл оқиға бүгінде өзекті ме? 2 мысал келтіріңіз. Өлеңнің идеясы неде? Автор идеясын қалай жүзеге асырған?
9 слайд
Рефлексия
•Бүгінгі сабақ несімен ұнады?
•Оқу мақсатына жеттім деп ойлайсыз ба?
•Қай тапсырма сізге көбірек ұнады?
9 слайд
Рефлексия •Бүгінгі сабақ несімен ұнады? •Оқу мақсатына жеттім деп ойлайсыз ба? •Қай тапсырма сізге көбірек ұнады?
