Қанның құрамы қызметі

1 слайд
Тақырыбы: « Зат мөлшері. Моль. Авогадро саны. Молдік масса» 8 сыныпНұр - Сұлтан қаласы № 38 мектеп-лицейі Химия пәні мұғалімі: Макет а ва Ақтоты Турсынгазиевна

1 слайд

2 слайд
2Оқу мақсаты Ба ғалау критерийлері• 8.1.1.1 зат мөлшерінің өлшем бірлігі ретінде –мольді білу және Авогадро санын білу • 8.1.1.2 қосылыстың молярлық массасын есептей алу • 8.1.1.3 масса, зат мөлшері және құрылымдық бөлшектер санын есептеу • зат мөлшерінің өлшем бірлігі ретінде –мольді және Авогадро санын біледі • масса, зат мөлшері және құрылымдық бөлшектер санын есептей алады • қосылыстың молярлық массасын есептей алады

2 слайд

3 слайд
3• Зат мөлшері • Моль • Авогадро саны • Құрылымдық бөлшектер саны • Мольдік масса Тірек ұғымдар:

3 слайд

4 слайд
4 ф 1000 г – 1 кг 30 күн – 1 ай 100 тиын – 1 теңге 100 жыл – 1 ғасыр Химияда заттың өлшемі ретінде ерекше физикалық шама – зат мөлшері алынады. Зат мөлшері

4 слайд

5 слайд
5 Зат мөлшері мольмен өрнектеледі . Моль – бұл құрамында 0,012 кг (12 г) көміртекте болатын атомдар санына тең құрылымдық бөлшектер (атомдар, молекулалар, т.б.) болатын заттың мөлшері. Көміртектің әрбір атомының массасын (19,93∙10 -27 кг) біле отырып көміртектің 0,012 кг массасында қанша атом (N) болатынын есептеуге болады. N= 0,012 кг / 19,93∙10 -27 кг = 6,02∙10 23 (атом ) 602 000 000 000 000 000 000 000 (немесе 6,02∙10 23 ) құрылымдық бөлшектерді атом, молекула және т.б біріктіріп 1 моль деп атайды.

5 слайд

6 слайд
6 Авогадро саны 6,02∙10 23 саны итальяндық ғалым Амадео Авогадроның құрметіне Авогадро саны деп аталады. Белгісі N А , өлшем бірлігі моль -1 . N А = 6,02∙10 23 моль -1 . Ол кез келген заттың 1 молінде 6,02∙10 23 бөлшектер болатынын көрсетеді. Мысалы : 1 моль суда да, 1 моль темірде де бөлшектер саны бірдей, тек судың 1 молінде 6,02∙10 23 молекула болса, темірдің 1 молінде 6,02∙10 23 атом бар. Авогадро санын заттың молекуласын табу үшін қолданады.

6 слайд

7 слайд
7Зат мөлшерінің формуласы: n = N / N А Зат мөлшері белгілі болса бөлшектер санын анықтауға болады. Молекуланы (N) әрпімен белгілейді. Ол Авогадро санын зат мөлшеріне көбейткенге тең.  N = n ∙N А мұндағы : n - зат мөлшері N - молекула немесе атом саны N А - Авогадро саны Зат мөлшері мен Авогадро саны арасындағы байланыс

7 слайд

8 слайд
8 Мольдік масса - заттың бір молінің массасы. М әрпімен белгілейді және өлшем бірлігі г/ моль Мольдік масса мен салыстырмалы молекулалық массаның (немесе атомдық) сандық мәндері бір - біріне сәйкес болады. Метанның CH 4 мольдік массасын анықтайық: Mr( CH 4 ) = Ar ( C ) + Ar ( H ) ∙ 4 = 12 + 1 ∙ 4 = 16 M ( CH 4 ) = 16 г / моль Мольдік масса

8 слайд

9 слайд
9Мольдік масса Мольдік масса зат массасының оның мөлшеріне қатынасымен өрнектеледі. M = m / n б ұдан моль санын есептеуге болады: n = m / M немесе мол саны мен мольдік массалары бойынша заттың массасын есептеуге болады: m = n ∙ M мұндағы : n - зат мөлшері M – мольдік масса m – заттың массасы

9 слайд

10 слайд
10 Мольдік масса Заттың мольдік массасының мәні оның сапалық және сандық құрамымен анықталады, яғни Mr және Ar - ге тәуелді. Сондықтан әртүрлі заттардың моль саны бірдей болса да , массалары түрліше болады. Графит 12 г Күкірт 23 г Темір 56 г Мыс 64 г 1 моль атом 6,02∙10 23

10 слайд

11 слайд
11Бекіту тапсырмасы 1-тапсырма. Төменде хлорсутектің, азот, күкірт және фосфор қышқылдарының молекулаларының модельдері берілген. Олардың формулаларын жазып , мольдік массаларын есептеңдер. Дескриптор: Білім алушы - қосылыстардың молекулалық формулаларын жазады - қосылыстардың мольдік массаларын есептейді

11 слайд

12 слайд
12Дұрыс жауабы Хлорсутек HCl M(HCl) = Ar(H) + Ar ∙(Cl ) = 1 + 35,5 =36,5 г / моль Азот қышқылы HNO 3 M(H NO 3 ) = Ar( H ) + Ar ∙( N ) + Ar ∙( O ) ∙ 3 = 1 + 14 +48 = 63 г / моль Күкірт қышқылы H 2 SO 4 M(H 2 SO 4 ) = Ar( H ) ∙ 2 + Ar ∙( S ) + Ar ∙( O ) ∙ 4 = 2 + 32 +64 = 98 г / моль Фосфор қышқылы H 3 PO 4 M(H 3 PO 4 ) = Ar( H ) 3 + Ar ∙( P ) + Ar ∙( O ) ∙ 4 = 3 + 31 +64 = 98 г / моль

12 слайд

13 слайд
13Бекіту тапсырмасы 2-тапсырма. Берілген қосылыстардың зат мөлшерін, массасын және молекула сандарын есептеңіз Дескриптор: Білім алушы - қосылыстардың зат мөлшерін есептейді - қосылыстардың зат массасын есептейді - қосылыстардың молекула санын есептейді Қосылыстың формуласы Зат мөлшері Зат массасы Молекула саны Сl 2 12 ,02∙10 23 SO 2 1 28 г BaSO 4 3 моль N H 3 68 г CaCO 3 12 ,02∙10 23 Al(NO 3 ) 3 3 моль

13 слайд

14 слайд
14Дұрыс жауабы Қосылыстың формуласы Зат мөлшері Зат массасы Молекула саны Сl 2 2 моль 142 г 12,02∙10 23 SO 2 2 моль 128 г 12,02∙10 23 BaSO 4 3 моль 699 г 18,06∙10 23 NH 3 4 моль 68 г 24,08∙10 23 CaCO 3 2 моль 200 г 12,02∙10 23 Al(NO 3 ) 3 3 моль 639 г 12,02∙10 23 2-тапсырма. Берілген қосылыстардың зат мөлшерін, массасын және молекула сандарын есептеңіз

14 слайд

15 слайд
15Қорытынды Бүгінгі сабақта: • зат мөлшерінің өлшем бірлігі ретінде –мольді және Авогадро санын білдім • қосылыстың мольдік массасын есептей аламын • масса, зат мөлшері және құрылымдық бөлшектер санын есептей аламын

15 слайд

16 слайд
16Қосымша р есурстар Химия оқулығы 8 сынып Оспанова М.Қ., Белоусова Т.Г. Аухадиева.Қ.С https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/ 8 -synyp/

16 слайд