Материалдар / Қара металлдардың құрлымы
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Қара металлдардың құрлымы

Материал туралы қысқаша түсінік
Алтын(аурум) - жарқыраған таңғы арай түстес. Мыс(купрум) – Кипр аралы мысқа бай болғандықтан арал атымен аталған. Күміс (аргентум) – ақ түсті, жарық беруші. Темір (феррум) – латын тілінен аударғанда берік қамал дегенді білдіреді. Сынап (гидраргирум) – күмістей жылтыр сұйық, гидро деген су, аргентум деген күміс деп аударылады. Вольфрам (вольфрамум) – латын тілінен аударғанда қасқыр көбік. Платина (платинум) – латын тілінен аударғанда күміске ұқсас дегенді білдіреді. Бериллий (берилиум) – латын тілінен аударғанда тәтті. Конструкциялық бериллий ғарыш ісінде өте маңызды орын алады. Шойынға, болатқа қарағанда жеңіл, әрі мықты, әрі арзан.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
22 Қаңтар 2019
333
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
img_page_1
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Білім деген биік шың, Бақытқа сені жеткізер . Білім деген ақылшың, Қиындықтан өткізер. Жастықтың оты қайдасың, Жүректі түртіп қо

1 слайд
Білім деген биік шың, Бақытқа сені жеткізер . Білім деген ақылшың, Қиындықтан өткізер. Жастықтың оты қайдасың, Жүректі түртіп қозғамай. Ғылымның біліп пайдасын, Дүниенің көркін болжамай,- Абай Құнанбаев

Аl салыстырмалы атомдық массасы ?

2 слайд
Аl салыстырмалы атомдық массасы ?

27

3 слайд
27

Адамзат баласы қандай элементті алғаш өндірді?

4 слайд
Адамзат баласы қандай элементті алғаш өндірді?

М ыс

5 слайд
М ыс

Ең жеңіл металл ?

6 слайд
Ең жеңіл металл ?

Литий

7 слайд
Литий

Темірдің атомдық салмағы?

8 слайд
Темірдің атомдық салмағы?

56

9 слайд
56

Сұйық металл?

10 слайд
Сұйық металл?

Сынап

11 слайд
Сынап

Ең ауыр металл?

12 слайд
Ең ауыр металл?

Осмий

13 слайд
Осмий

Ең қатты металл?

14 слайд
Ең қатты металл?

Хром

15 слайд
Хром

Магниттік қасиеті бар металл?

16 слайд
Магниттік қасиеті бар металл?

Темір

17 слайд
Темір

Электр тоғын ең күшті өткізетін металдар?

18 слайд
Электр тоғын ең күшті өткізетін металдар?

күміс, мыс, алюминий

19 слайд
күміс, мыс, алюминий

Адам бойының өсуіне әсер ететін химиялық элемент ?

20 слайд
Адам бойының өсуіне әсер ететін химиялық элемент ?

Мырыш

21 слайд
Мырыш

« Металдар, металдарды пісіруге дайындау »

22 слайд
« Металдар, металдарды пісіруге дайындау »

Сабақтың мақсат ы: М еталдардың физикалық және химиялық қасиеттері М еталдардың алынуы мен қолданылуы Қ азақстан металлургияс

23 слайд
Сабақтың мақсат ы: М еталдардың физикалық және химиялық қасиеттері М еталдардың алынуы мен қолданылуы Қ азақстан металлургиясы дәнекерлеу өндірісіндегі металдардың пісірулуі

Сабақтың жоспары: Металдардың физикалық қасиеттері. Қазақстан металлургиясында өндірілетін металдар Металдардың пісірілуге да

24 слайд
Сабақтың жоспары: Металдардың физикалық қасиеттері. Қазақстан металлургиясында өндірілетін металдар Металдардың пісірілуге дайындығы.

Металдар - жалпы қасиеттері бірдей заттар тобы. Металдар дегеніміз не ?

25 слайд
Металдар - жалпы қасиеттері бірдей заттар тобы. Металдар дегеніміз не ?

«Туған жердің қара тасын мақтан ете білмеген адам, бөгде жердің алтын тасын да мақтап жарытпақ емес» (Қ. Сәтбаев)

26 слайд
«Туған жердің қара тасын мақтан ете білмеген адам, бөгде жердің алтын тасын да мақтап жарытпақ емес» (Қ. Сәтбаев)

Қ . Сәтбаев-Қазақстан металлургиясының дамуына баға жетпес үлес қосқан ғалым.Ол Үлкен Жезқазған,Ұлытау мыс минералды шикіза

27 слайд
Қ . Сәтбаев-Қазақстан металлургиясының дамуына баға жетпес үлес қосқан ғалым.Ол Үлкен Жезқазған,Ұлытау мыс минералды шикізат қорларын тұңғыш рет жан- жақты зерттеді.Ғалымның өлшеусіз еңбегінің құрметіне Қаратаудағы ванадий кенінен табылған бір минерал сатпаевит деп аталады.Қоғамның өндіруші күштерінің өркендеуі металл өндірумен тікелей байланысты. Ақыл- ой енбегі машина арқылы жүзеге асуда. Ғарыштық техника арқылы әлемдік денелер игерілуде. Қазіргі адам тіршілігі металдарды қолданумен тығыз байланысты.

Металдардың халықаралық атаулары туралы Алтын (аурум) - жарқыраған таңғы арай түстес. Мыс (купрум) – Кипр аралы мысқа бай болғ

28 слайд
Металдардың халықаралық атаулары туралы Алтын (аурум) - жарқыраған таңғы арай түстес. Мыс (купрум) – Кипр аралы мысқа бай болғандықтан арал атымен аталған. Күміс (аргентум) – ақ түсті, жарық беруші. Темір (феррум) – латын тілінен аударғанда берік қамал дегенді білдіреді. Сынап (гидраргирум) – күмістей жылтыр сұйық, гидро деген су, аргентум деген күміс деп аударылады. Вольфрам (вольфрамум) – латын тілінен аударғанда қасқыр көбік. Платина (платинум) – латын тілінен аударғанда күміске ұқсас дегенді білдіреді. Бериллий (берилиум) – латын тілінен аударғанда тәтті. Конструкциялық бериллий ғарыш ісінде өте маңызды орын алады. Шойынға, болатқа қарағанда жеңіл, әрі мықты, әрі арзан .

Сілтілік металдар: Ли тий Натрий Калий Рубидий Цезий Франций

29 слайд
Сілтілік металдар: Ли тий Натрий Калий Рубидий Цезий Франций

Сілтілік-жер металдар: Магний Кальций Стронций Барий Радий

30 слайд
Сілтілік-жер металдар: Магний Кальций Стронций Барий Радий

Бағалы металдар: Рутений Родий Палладий Осмий Иридий Платина

31 слайд
Бағалы металдар: Рутений Родий Палладий Осмий Иридий Платина

Физикалық қасиеттері Қаттылығы - с ынаптан басқа, барлы қ металдар, қалыпты жағдайда, қатты заттар. Ең жұмсақ – натрий, калий

32 слайд
Физикалық қасиеттері Қаттылығы - с ынаптан басқа, барлы қ металдар, қалыпты жағдайда, қатты заттар. Ең жұмсақ – натрий, калий. Оларды пышақпен кесуге болады; ең қатты-хром . Тығыздығы - Металдар жеңіл (тығыздығы 5 г/см) және ауыр (тығыздығы 5г/см-ден жоғары) болып бөлінеді . Балқуы - Оңай және қиын балқитын болып бөлінеді .

М еталдық жылтыр - а томдар арасындағы кеңістіктікті толтыратын электрондар, жарық сәулелерін,шынылар сияқты өткізіп жіберме

33 слайд
М еталдық жылтыр - а томдар арасындағы кеңістіктікті толтыратын электрондар, жарық сәулелерін,шынылар сияқты өткізіп жібермейді,шағылыстырады . И ілгіштігі - м еханикалық әсер,металдық кристалдық тордағы байланысты үзбей , тек жеке атом қабаттарының еркін ауысуын қамтамасыз етеді, сондықтан металл иілгіш болады.

Металдар коррозиясы Жемірілуден қорғаудың негізгі әдістері: лактау, бояумен бояу Электрохимиялық қорғау Катодтық, анодтық қорға

34 слайд
Металдар коррозиясы Жемірілуден қорғаудың негізгі әдістері: лактау, бояумен бояу Электрохимиялық қорғау Катодтық, анодтық қорғау Электр қорғау, т.б.

Металл беттерін пісіруге дайындау. Пісіруге арналған операцияларға кесу, түзеу, тазарту, белгілеу және жинақтау кіреді.

35 слайд
Металл беттерін пісіруге дайындау. Пісіруге арналған операцияларға кесу, түзеу, тазарту, белгілеу және жинақтау кіреді.

Кесу Механикалық станоктарда кесу өте өнімді және де кесу сапасы жоғары.Жайма металды механикалық түзу кесу үшін көлденең жән

36 слайд
Кесу Механикалық станоктарда кесу өте өнімді және де кесу сапасы жоғары.Жайма металды механикалық түзу кесу үшін көлденең және бойлық кесуге арналған қыспақ қайшылар қолданылады.

Металды түзету Металдың түзетуін станоктарда немесе қолмен орындайды. Жазықтық және жолақты металды түрлі жазық- түзеткіштерде

37 слайд
Металды түзету Металдың түзетуін станоктарда немесе қолмен орындайды. Жазықтық және жолақты металды түрлі жазық- түзеткіштерде түзетеді. Металды қолмен түзетуде әдетте шойын немесе болатты түзеткіш плитада орнатып, зілбалға немесе қол бұранды баспақпен соққы жасап орындайды.

Иірім/ Вальцы Иілгіш иірімдер жазық илемнен жасалған түрлі пішіндерді, дайындамалардың жиектерін, цилиндрлік бөлшектерді, доға

38 слайд
Иірім/ Вальцы Иілгіш иірімдер жазық илемнен жасалған түрлі пішіндерді, дайындамалардың жиектерін, цилиндрлік бөлшектерді, доға типтес элементтерді сапалы майыстыру үшін қолданады.

Иірім/ Вальцы Жаймалық илектің жайма-түзеткіш иірімдері

39 слайд
Иірім/ Вальцы Жаймалық илектің жайма-түзеткіш иірімдері

Металды тазарту Металдың тазартуын қалыптаудан /штамповка/ кейін бөлшектердің жиектерінде қалған кедір- бұдырғылардан, соным

40 слайд
Металды тазарту Металдың тазартуын қалыптаудан /штамповка/ кейін бөлшектердің жиектерінде қалған кедір- бұдырғылардан, сонымен қатар жиектер беттерінен отқабыршықтар мен қождардан тазарту үшін қолданады. Ұсақ бөлшектерді тазарту үшін қайрақты шеңберлері бар стационарды құрылғыларды қолданады.

Тазарту Негізгі металл және қоспалы материалды пісіру алдында тоттан, отқабыршықтардан, майдан, ылғалдан және түрлі металды

41 слайд
Тазарту Негізгі металл және қоспалы материалды пісіру алдында тоттан, отқабыршықтардан, майдан, ылғалдан және түрлі металды емес ластардан жақсылап тазартады. Тазартуды қолмен немесе механикаландырылған сайманның көмегімен орындайды.

Белгілеу Белгілеу деп сызбадан металға бөлшектердің өлшемдерін дәлме-дәл өлшемде түсіргенді айтады. Белгілеуді түрлі сайман

42 слайд
Белгілеу Белгілеу деп сызбадан металға бөлшектердің өлшемдерін дәлме-дәл өлшемде түсіргенді айтады. Белгілеуді түрлі саймандар көмегімен орындайды: болатты метр, болатты ұзындық өлшеуіш, металды сызғыш, сызғыш, кернер, циркуль, штангенциркуль, рейсмус, бұрыштағыш және т.б.

Бөлшектерді майыстыру Бөлшектерді және дайындамаларды ию металды иілгіш иірімдерде орындайды, әдетте цилинтрлік пішінді түр

43 слайд
Бөлшектерді майыстыру Бөлшектерді және дайындамаларды ию металды иілгіш иірімдерде орындайды, әдетте цилинтрлік пішінді түрлі сыйымдылықтарды жасау үшін.

Бөлшектерді пісіру үшін жинақтау . Бөлшектерді пісіру үшін жинақтаудың қиыншылығы жалпы дайындаудың 30 % жетеді. Сондықтан

44 слайд
Бөлшектерді пісіру үшін жинақтау . Бөлшектерді пісіру үшін жинақтаудың қиыншылығы жалпы дайындаудың 30 % жетеді. Сондықтан, жинақтауды жеңілдету үшін (және де оның дәлдігін жоғарлату үшін) түрлі тетіктер, арнайы саймандар мен шаблондарды қолданады.

Жинақтау сапасын тексеру . Жинақтау сапасын тексеруді арнайы шаблондар мен сүңгіштермен орындау ыңғайлы.

45 слайд
Жинақтау сапасын тексеру . Жинақтау сапасын тексеруді арнайы шаблондар мен сүңгіштермен орындау ыңғайлы.

Іліндірулер/прихватки Жинақталған бөлшектер мен түйістерді алдымен іліндірулермен қосады. Пісіру іліндірулер деп толық жапсард

46 слайд
Іліндірулер/прихватки Жинақталған бөлшектер мен түйістерді алдымен іліндірулермен қосады. Пісіру іліндірулер деп толық жапсарды көлденең қимасының бірден үшке дейін көлденең қимасы бар қысқа жапсарларды атайды. Пісірілетін беттердің қалындығына және жапсардың жалпы ұзындығына қарай іліндірулердің ұзындығы 20 –дан 100 мм-дейін болуы мүмкін. Жапсардың ұзындығына қарай іліндірулер арасындағы арақашықтық 500-ден 1000 мм- дейін. Пісірме іліндірулер бөлшектерді пісіретін электродтармен орындалады.

Сұрақтар ??? 1. Пісіруге арналған дайындық операцияларды ата. 2. Белгілеу деп нені айтамыз? 3. Металдың кесуі мен тазалауы

47 слайд
Сұрақтар ??? 1. Пісіруге арналған дайындық операцияларды ата. 2. Белгілеу деп нені айтамыз? 3. Металдың кесуі мен тазалауы қалай орындалады? Жинақтау-пісіру тетіктерге қандай талаптар қойылады?

48 слайд

К ім тапқыр. Бұл кезеңде топ мүшелері “ Т”, “Б”, “Қ”, “С” әріптерді алып, сол әріптерден басталатын құрал с

49 слайд
К ім тапқыр. Бұл кезеңде топ мүшелері “ Т”, “Б”, “Қ”, “С” әріптерді алып, сол әріптерден басталатын құрал саймандарды атайды. *Мысалы: К-көсеу

С ергіту сәті:

50 слайд
С ергіту сәті:

Берілген тапсырмаларды үш тілге аудару

51 слайд
Берілген тапсырмаларды үш тілге аудару

52 слайд

53 слайд

54 слайд

К апитандар сайысы Бұл кезеңде капитандарға бес сөз беріледі. К апитандар бұл сөздерді топтарына түсіндіру керек.

55 слайд
К апитандар сайысы Бұл кезеңде капитандарға бес сөз беріледі. К апитандар бұл сөздерді топтарына түсіндіру керек.

1 топ Т рансформатор П ісіру орнының түрлері А мперметр Е ңбек Ө ндіріс

56 слайд
1 топ Т рансформатор П ісіру орнының түрлері А мперметр Е ңбек Ө ндіріс

2 топ М ыс Б аластықи реастат Қ ұрал-жабдық Ж обалау К ескіш құрал

57 слайд
2 топ М ыс Б аластықи реастат Қ ұрал-жабдық Ж обалау К ескіш құрал

3 топ Э лектрод Б алқыту С хема сұлба М еталл Ж ұмысшының киімі

58 слайд
3 топ Э лектрод Б алқыту С хема сұлба М еталл Ж ұмысшының киімі

4 топ Д иформация Е геу Н үктелік жапсар М аска Қ ұбыр

59 слайд
4 топ Д иформация Е геу Н үктелік жапсар М аска Қ ұбыр

Топтық жоба

60 слайд
Топтық жоба

Рефлексия: Алма ағашы көрсетілген түстер бойынша әшекейлеу. Қызыл алма – сабақ өте қызықты, маған барлығы ұнады; Сары алма –

61 слайд
Рефлексия: Алма ағашы көрсетілген түстер бойынша әшекейлеу. Қызыл алма – сабақ өте қызықты, маған барлығы ұнады; Сары алма – маған сабақ ұнады, бірақ мен барлығына үлгере алмадым; Жасыл алма – сабақ қызықсыз болды, сондықтан да мен ештеңе істеген жоқпын; Жолақты алма - мен барлығына үлгердім, бірақ сабақ онша қызықты болған жоқ;

Ба ғалау: 1 тапсырма-2 ұпай 2 тапсырма-3 ұпай 3 тапсырма-2 ұпай 4 тапсырма-5 ұпай 5 тапсырма-5 ұпай 6 тапсырма-3 ұпай 7 тапсырма

62 слайд
Ба ғалау: 1 тапсырма-2 ұпай 2 тапсырма-3 ұпай 3 тапсырма-2 ұпай 4 тапсырма-5 ұпай 5 тапсырма-5 ұпай 6 тапсырма-3 ұпай 7 тапсырма-5 ұпай Барлық ұпай саны – 25 “ 5” - 22-25 “ 4”- 18-21 “ 3” - 14-17 “ 2”- 10-13

Үйге тапсырма: М еталдар тақырыбын мазмұндау, 118 б еттегі №1-3 тапсырманы жазбаша орындау. Конспект- В.А Чебан « Пісіру жұм

63 слайд
Үйге тапсырма: М еталдар тақырыбын мазмұндау, 118 б еттегі №1-3 тапсырманы жазбаша орындау. Конспект- В.А Чебан « Пісіру жұмыстары » 96 бет