"Қымыз-шипалы сусын"

1 слайд
ІЗДЕНУШІ: СЕЙТАЛЫ ДАНИЕЛ ҒАЛЫМЖАНҰЛЫ 3 Д СЫНЫП ОҚУШЫСЫ ЖЕТЕКШІ: ЖАННАЗАРОВ НҰРЛЫБЕК ТЕМІРБЕКҰЛЫ БИОЛОГИЯ ПӘНІНІҢ МҰҒАЛІМІ

1 слайд

2 слайд
Түйіндеме Бұл жоба арқылы зерттеу жұмыстың авторы қымыздың қасиетіне кеңірек тоқталған. Қымыз дайындау тәсілі толық зерттеліп көрсетілген. Қазақ халқының ұлттық сусыны-қымыз туралы көп деректер жинақталған. Тандап алынған тақырыбы қызық. Кіріспеде тақырыптың өзектілігі қарастырылған. Зерттеу бөлімінде қымызды дайындау барысы және автордың рөлі жақсы көрсетілген. Қорытынды бөлімінде қымыздың пайдалылығы туралы айтылған. Аннотация Автор этого проекта широко осветил значение кумыса. Полностью изучен и показан способ приготовления этого напитка. Много собрано материалов про казахско- национальный напиток – кумыс. Выбранная тема интересна. В введении показана тематическая актуальность проекта. В исследовательской части хорошо освещены этапы приготовления и роль автора проекта. В заключительной части сказано о полезности напитка. Annotation The author of this project stopping developing the particulary kumuz. The method of the kumuz was research. Kumuz is the national drinks of kazak people and about it was collect more information. Chosing the theme is interesting. In contents theme the particularly was over look. In part of research is preparation the kumuz and auther’s role was good shown. At the stage of conclusion was told about usesul the kumuz.

2 слайд

3 слайд
Тақырыптың өзектілігі. Ғылыми жоба тақырыбымның өзекілігін елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың мына сөзімен бастауды жөн көрдім «Алға қарайтын кез келді, іске кірісер кез келді, ерік жігерімізді танытатын кез келді!». Яғни, біз жас ұрпақ, елімізді, «ұлы қазақ» халқын, барша әлемге әйгілі етуіміз үшін, қаншама алпауытты елдер сөзсіз қазақты мойындайтындай дәрежеге жеткізу үшін белді бекем буып, іске кірісуіміз керек. Бұл жолдағы біздің басты міндетіміз – алтын тамыр халқымыздың «қазақ» деген иісін аңқытатын, ардақты ата-жұртымыздың төл құндылығын танытатын, еліміздің елдігін асқақтатар төл байлығын «ауруға ем, сауға қуат болар» қымыздың пайдалы екендігін бойында қазақтың қаны бар өскелең ұрпаққа жете меңгерту және әрбір қазақ шаңырағы дастарханынан санаға кері әсер ететін арақ-шарап орынына деніңе шипа болар қымыз иісінің аңқуына, яғни оның қайта қолданысқа енуіне ықпал ету;  Зерттеудің мақсаты: Менің «Қымыз – шипалы сусын» атты ғылыми жобамның мақсаты 1) кең көлемде зерттелген жұмыстарымның нәтижесінде анықталған бие сүтінен дайындалатын шипалы сусын әрі құрметті дәм қымыз, оның түрлерін және: Аурудан асқан жан бар ма? Жылқыдан асқан мал бар ма? Биенің сүті сары бал – Қымыздан асқан дәм бар ма?!,-деп Ақтамберді жырау жырлағандай қымыздың өзіндік қасиетін ұғындыру; 2)Ата-бабаларымыздан мұра боп келе жатақан, жанға-дауа, дертке- шипа болған қымыз арқылы әрбір азаматтың өз ұлтына деген патриоттық сезімін ояту; 3)Франция дәріханаларында сирек кездесетін дәрі түрінде бағаланып жүрген төл сусынымызды өз отанында тиімділігін пайдалана отырып тиімді пайдалану; Жалпы мақсатым – жылқы малынан алынатын қымыз өнімі арқылы елжандылық рухы бар, туған жерін сүйе білетін, қоғам өміріне белсене араласатын тапқыр да табанды, денсаулығы мықты, өміршең, сауатты жеке тұлға қалыптасуына өзіндік үлес қосу. 

3 слайд

4 слайд
  Зерттеу әдісі: Биені сау, күбіні дайындау, сүтті күбіге құйу және пісу. Қымызды бабына келтіру. Дайын қымызды дастарханға тарту. Зерттеу жұмысының ғылыми болжамы: Балабақша және оқу орындарында ағзаға қуат беретін және емдік қасиеті жоғары ата-бабамыздан қалған ұлттық тағам – қымыз сусының берілуін қолға алу. Қымызды ұлттық брендке айналдыру.  

4 слайд

5 слайд
I .Кіріспе Қазақ халқы үшін төрт түліктің осалы жоқ. Дегенмен ілгері заманда жылқы мен түйенің адам үшін атқаратын қызметі өте жоғары бағаланатын. “Жылқы – малдың патшасы, түйе – малдың қасқасы” деген мақал сол кезде туған болатын. Мереке-қуанышта, қайғы-қасіретте, басқа түскен не ауыр күндерде де бұл түліктер адамның жан серігі, айырылмас досы болған. Жылқының бір қасиеті – сүтінде. Бие сүтінен қымыз ашытады. Қазақтың ертедегі көшпелі өмірінде ауруға ем болып, сауға қуат берген осы қымыз. Бие сүтінде қант көбірек болады, оны жаңа сауған сүттің дәмін татып білуге болады. Қымыз – қазақ халқының ұлттық тағамдарының ішіндегі ең құрметті дастарқан дәмінің бірі. Ол тек қана бие сүтімен ашытылады. Қазақстанда қымызбен емдейтін алғашқы емхана 1910 жылы Бурабайда ашылды. Бурабай емханасы үшін қымызды дәстүрлі әдіс бойынша сабаға ашытқан. Сол 1910 жылы Торғайда темір жол қызметкерлерін емдейтін Берсүгір емханасы жұмыс істеген. Бұл күндері ұйытқан және ашытқан сүттің қоректілік құндылығының артатындығы әбден белгілі болды. Осы жағынан алғанда қымыз бүкіл ашытылған басқа сүт өнімдерінен едәуір асып түсті. Қымызда адам организміне қажетті элементтердің барлығыда табылады. Сонымен қатар бие сүтінің құрамында витаминдер мол болады. Қымыз жүйке ауруларына бірден-бір ем, өйткені оның құрамында В витаминімен бірге В2, В12 витаминдері бар. Ал туберкулезбен ауыратын адамдардың организмінде витамин алмасуының бұылатындығы да дәлелденген жайт. Олардың қымызбен емделгенде сауығып кететіндігі де сондықтан.

5 слайд