Материалдар / Қызылша дақылының зиянкестері мен қорғау шаралары

Қызылша дақылының зиянкестері мен қорғау шаралары

Материал туралы қысқаша түсінік

Қызылша зиянкестерімен зақымдану түрлерін анықтауды және зақым келтіретін түррлері мен қорғау шаралары қарастырылған.

Мүсірәлі Аружан Ерқасымқызы

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

20 Сәуір 2021

460

1 рет жүктелген

Басқа Презентация Басқа

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

1 / 14

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Материалдың қысқаша түсінігі

1 слайд
Қорқыт Ата атындағы Қызылорда Университеті Инженерлі Технологиялық Институты “ Аграрлық технологиялар” кафедрасы Білім беруші: а.-ш.ғ к., аға оқытушы Нұрымова Раушан Дүйсенқызы Білім алушы:Мүсірәлі Аружан Ерқасымқызы Мамандығы: 6В08171 “Агрономия” Оқу тобы:Агр 19-1 Тақырыбы:Қызылша дақылының зиянкестері мен қорғау шаралары Қызылорда 2021 жыл

1 слайд

Қорқыт Ата атындағы Қызылорда Университеті Инженерлі Технологиялық Институты “ Аграрлық технологиялар” кафедрасы Білім беруші: а.-ш.ғ к., аға оқытушы Нұрымова Раушан Дүйсенқызы Білім алушы:Мүсірәлі Аружан Ерқасымқызы Мамандығы: 6В08171 “Агрономия” Оқу тобы:Агр 19-1 Тақырыбы:Қызылша дақылының зиянкестері мен қорғау шаралары Қызылорда 2021 жыл

2 слайд
Мақсаты Қызылша зиянкестерімен зақымдану түрлерін анықтауды және зақым келтіретін түррлерімен танысу.

2 слайд

Мақсаты Қызылша зиянкестерімен зақымдану түрлерін анықтауды және зақым келтіретін түррлерімен танысу.

3 слайд
Мақсаты Жоспары 1.Кәдімгі қызылша бізтұмсығы 2.Қызылшаның сабақ жегіші. 3.Қызылшаның жапырақ бітесі. 4.Күресу шаралар жүйесі: Агротехникалық шаралар. 5. Қорытынды

3 слайд

Мақсаты Жоспары 1.Кәдімгі қызылша бізтұмсығы 2.Қызылшаның сабақ жегіші. 3.Қызылшаның жапырақ бітесі. 4.Күресу шаралар жүйесі: Агротехникалық шаралар. 5. Қорытынды

4 слайд
1.Кәдімгі қызылша бізтұмсығы . Бізтұмсық қоңыздар (Сurculіonіdae) – қатты қанаттылар отрядының қоңыздар тұқымдасына жататын жәндіктер . Дүние жүзінде 45 мың, Қазақстанда 1,4 мың түрі кездеседі. Қоңыз түсі түссіз қоңыр, басы ұзинма құбырланып келген үстіңгі қанаттарының ортасында қара жолақ тартпа ал олардың бітер ұшинда ақтылдау төмпе. Ұзындығы 12-16 мм. Жер бетіне олар ерте көктемде, қызылша көктемей тұрғанда шығады. Қызылша көктем шыққанша қоңыздар алаботалы арамшөптермен қоректеніп кейіннен қызылша егісіне көшеді. Зиянкестігі өскін шыққан 2-3 жапыраққа дейін қауіпті,қоректеніп біткен соң мамыр айының басында ұрғашы қоңыздар жұмыртқаларың топырақтың үстінгі қабатына салады.

4 слайд

1.Кәдімгі қызылша бізтұмсығы . Бізтұмсық қоңыздар (Сurculіonіdae) – қатты қанаттылар отрядының қоңыздар тұқымдасына жататын жәндіктер . Дүние жүзінде 45 мың, Қазақстанда 1,4 мың түрі кездеседі. Қоңыз түсі түссіз қоңыр, басы ұзинма құбырланып келген үстіңгі қанаттарының ортасында қара жолақ тартпа ал олардың бітер ұшинда ақтылдау төмпе. Ұзындығы 12-16 мм. Жер бетіне олар ерте көктемде, қызылша көктемей тұрғанда шығады. Қызылша көктем шыққанша қоңыздар алаботалы арамшөптермен қоректеніп кейіннен қызылша егісіне көшеді. Зиянкестігі өскін шыққан 2-3 жапыраққа дейін қауіпті,қоректеніп біткен соң мамыр айының басында ұрғашы қоңыздар жұмыртқаларың топырақтың үстінгі қабатына салады.

5 слайд
Күресу шаралары. Ауыспалы егіс қатаң сақтау, жоғары сапалы тұқыммен қолайлы мерзімде себу, топырақты сапалы өңдеу, минералды және органикалық тыңайтқыштарды енгізу, егінді сепкеннен кейін топырақты тығыздаса, зиян кестердің санының азаюына және өсімдіктің өсву тұрақтылығын реттеуге мүмкіндік туғызады. Топырақты қатараралық қопсытса, жыртқыш жәндіктердің әрекетің күшейтеді. Арамшөптермен міндетті түрде күресу керек.

5 слайд

Күресу шаралары. Ауыспалы егіс қатаң сақтау, жоғары сапалы тұқыммен қолайлы мерзімде себу, топырақты сапалы өңдеу, минералды және органикалық тыңайтқыштарды енгізу, егінді сепкеннен кейін топырақты тығыздаса, зиян кестердің санының азаюына және өсімдіктің өсву тұрақтылығын реттеуге мүмкіндік туғызады. Топырақты қатараралық қопсытса, жыртқыш жәндіктердің әрекетің күшейтеді. Арамшөптермен міндетті түрде күресу керек.

6 слайд
2. Кәдімгі қызылша бүргесі. Кәдімгі қызылша бүргесінің қоңызының денесінің түсі қара металды, аяғы және мұртшалары қара.Дене пішіні сопақша, арқа жағы доңес болады, ұзындығы 1,9-2,4 мм. Қоңыздар топырақтың беткі қабатында немесе өсімдік қалдықтарының астында қыстайды. Көктемде бүргелер ерте аянады. Алғашқы кезде олар арамшөптердің алабұталар және қарақұықтар тұқымдасымен, содан соң қызылша егістігіне ұшып сол жерде қоректенеді.Қызылшаға негізіген қыстап шыққан қоңыздар зиян келтіреді.олар қызылша көгінің жас өскінімен және тұқым жарнақтарымен қоректенеді. Зақымданған жапырақтардың бетінде алғашында жартылай мөлдір түсті дақтар, кейіннен тесіктер пайда болады. Ондай жапырақтар сарғайып қурай бастайды. Осының нәтижесінде өсімдіктің дамиды кешеуілдейді немесе ол өсуін біржола тоқтады.

6 слайд

2. Кәдімгі қызылша бүргесі. Кәдімгі қызылша бүргесінің қоңызының денесінің түсі қара металды, аяғы және мұртшалары қара.Дене пішіні сопақша, арқа жағы доңес болады, ұзындығы 1,9-2,4 мм. Қоңыздар топырақтың беткі қабатында немесе өсімдік қалдықтарының астында қыстайды. Көктемде бүргелер ерте аянады. Алғашқы кезде олар арамшөптердің алабұталар және қарақұықтар тұқымдасымен, содан соң қызылша егістігіне ұшып сол жерде қоректенеді.Қызылшаға негізіген қыстап шыққан қоңыздар зиян келтіреді.олар қызылша көгінің жас өскінімен және тұқым жарнақтарымен қоректенеді. Зақымданған жапырақтардың бетінде алғашында жартылай мөлдір түсті дақтар, кейіннен тесіктер пайда болады. Ондай жапырақтар сарғайып қурай бастайды. Осының нәтижесінде өсімдіктің дамиды кешеуілдейді немесе ол өсуін біржола тоқтады.

7 слайд
Күресу шаралары. Ауыспалы егіс қатаң сақтау, жоғары сапалы тұқыммен қолайлы мерзімде себу, топырақты сапалы өңдеу, минералды және органикалық тыңайтқыштарды енгізу, егінді сепкеннен кейін топырақты тығыздаса, зиян кестердің санының азаюына және өсімдіктің өсу тұрақтылығын реттеуге мүмкіндік туғызады. Арамшөптерді жою және гүлдейтін өсімдіктерді себу энтомофагтарды таратуға жағдай туғызады.

7 слайд

Күресу шаралары. Ауыспалы егіс қатаң сақтау, жоғары сапалы тұқыммен қолайлы мерзімде себу, топырақты сапалы өңдеу, минералды және органикалық тыңайтқыштарды енгізу, егінді сепкеннен кейін топырақты тығыздаса, зиян кестердің санының азаюына және өсімдіктің өсу тұрақтылығын реттеуге мүмкіндік туғызады. Арамшөптерді жою және гүлдейтін өсімдіктерді себу энтомофагтарды таратуға жағдай туғызады.

8 слайд
Қызылшаның сабақ жегіші. Қызылша өсірілетін аудандардың барлығында тегіс таралған. Бір жылда екі ұрпақ береді:қоңыздар өсімдік төсеніштерінің астында қыстайды. Қоңыздар қысқы мекендерінен сәуірдің аяғы не мамырдың басында шығып, қызылша егістігіне көшеді,жұмыртқаларын қызылша көшетінің және алабөта тұқымдасына жататын басқа да өсімдіктердің сабақтарына салады, жұмыртқа салған орнында, тканьдердің өсуінен шодыр пайда болады.Шодырдың саны шамамен 5-6 жетеді, кейдебір сабақта 10-нан жоғары болады.

8 слайд

Қызылшаның сабақ жегіші. Қызылша өсірілетін аудандардың барлығында тегіс таралған. Бір жылда екі ұрпақ береді:қоңыздар өсімдік төсеніштерінің астында қыстайды. Қоңыздар қысқы мекендерінен сәуірдің аяғы не мамырдың басында шығып, қызылша егістігіне көшеді,жұмыртқаларын қызылша көшетінің және алабөта тұқымдасына жататын басқа да өсімдіктердің сабақтарына салады, жұмыртқа салған орнында, тканьдердің өсуінен шодыр пайда болады.Шодырдың саны шамамен 5-6 жетеді, кейдебір сабақта 10-нан жоғары болады.

9 слайд
3.Қызылшаның жапырақ бітесі-Aphis fabae Scop. Тең қанаттылар отрядының (Homoptera) бітелер тұқымдасына (Aphididae) жатады. Қызылша өсірілетін аймақтардың барлығында таралған. Қанатсыз партеногенетикалық ұрғашы бітенің ұзындығы 1,8-2,5 мм, сопақша денелі, түсі жасылдау-қоңыр реңді қара, шырын түтікшелері құйрықшасынан 2 есе ұзын, мұртшалары мен аяқтары ақшыл-сары, түтікшелері, құйрықшасы және табандары қара- қоңыр тұмсығы ортаңғы аяқтарының жамбас буынына дейін жетеді. Қанатты партеногенестикалық ұрғашы бітенің ұзындығы 1,4-2 мм, басы және кеудесі қара, жылтыр, құрсағы жасылдау қара, ересек бітенің ұзындығы 2-2,5 мм, қанаттары жақсы жетілген, құрсағы жіңішкелеу. Жұмыртқасының пішіні сопақша, ұзындығы 0,5-0,6 мм, алғашында сарғыш-жасыл, кейіннен жылтыр қара түске көшеді.

9 слайд

3.Қызылшаның жапырақ бітесі-Aphis fabae Scop. Тең қанаттылар отрядының (Homoptera) бітелер тұқымдасына (Aphididae) жатады. Қызылша өсірілетін аймақтардың барлығында таралған. Қанатсыз партеногенетикалық ұрғашы бітенің ұзындығы 1,8-2,5 мм, сопақша денелі, түсі жасылдау-қоңыр реңді қара, шырын түтікшелері құйрықшасынан 2 есе ұзын, мұртшалары мен аяқтары ақшыл-сары, түтікшелері, құйрықшасы және табандары қара- қоңыр тұмсығы ортаңғы аяқтарының жамбас буынына дейін жетеді. Қанатты партеногенестикалық ұрғашы бітенің ұзындығы 1,4-2 мм, басы және кеудесі қара, жылтыр, құрсағы жасылдау қара, ересек бітенің ұзындығы 2-2,5 мм, қанаттары жақсы жетілген, құрсағы жіңішкелеу. Жұмыртқасының пішіні сопақша, ұзындығы 0,5-0,6 мм, алғашында сарғыш-жасыл, кейіннен жылтыр қара түске көшеді.

10 слайд
Күресу шаралары . Ауыспалы егісті қатаң сақтау және минералды тыңайтқыштарды енгізу керек. Тұқымды отырғызғаннан кейін жаңбырлатып суару зиянкестердің санын төмендетуге мүмкіндік береді. Арамшөптерді жою және гүлдейтін өсімдіктерді себу энтомофагтарды тартуға жағдай туғызады. 3 жұп нағыз жапырақ кезеңінде 10 жерде 10 өсімдікті қарап, өсімдіктерде жәндіктер қоныстануы 20-30 пайыздан асып кетсе, инсектицидтерді « Тізім...» бойынша пайдаланған дұрыс.

10 слайд

Күресу шаралары . Ауыспалы егісті қатаң сақтау және минералды тыңайтқыштарды енгізу керек. Тұқымды отырғызғаннан кейін жаңбырлатып суару зиянкестердің санын төмендетуге мүмкіндік береді. Арамшөптерді жою және гүлдейтін өсімдіктерді себу энтомофагтарды тартуға жағдай туғызады. 3 жұп нағыз жапырақ кезеңінде 10 жерде 10 өсімдікті қарап, өсімдіктерде жәндіктер қоныстануы 20-30 пайыздан асып кетсе, инсектицидтерді « Тізім...» бойынша пайдаланған дұрыс.

11 слайд
Қорытынды Күресу шаралары:Агротехникалық шаралар Ауыспалы егісті енгізу және оны меңгеру. Қызылша егісін 2 жыл қатарымен бір ауданда орналастырмау. Қызылшаның фабрикалық егісін оның тұқымдық басқа егістерінен қашықтау жерге орналастыру. Өнімді жинап алғаннан кейін егістік жерді ұқыпты түрде өсімдік қалдықтарынан аршып, терең етіп қыртысты аудара сүрдігер жырту. Егістік танаптары дұрыс жоспарлап, топырағын тегістеу, жоғары сапалы аудандастырылған сорттардың тұқымын үйлесімді мерзімінде себу. Қызылша көктеп шыққан соң егісті тырмалап топырағын қопсыту. Егіндегі, оның төңірегіндегі жол және арық жағаларындағы арам шөптермен жүйелі түрде күресу және т..б

11 слайд

Қорытынды Күресу шаралары:Агротехникалық шаралар Ауыспалы егісті енгізу және оны меңгеру. Қызылша егісін 2 жыл қатарымен бір ауданда орналастырмау. Қызылшаның фабрикалық егісін оның тұқымдық басқа егістерінен қашықтау жерге орналастыру. Өнімді жинап алғаннан кейін егістік жерді ұқыпты түрде өсімдік қалдықтарынан аршып, терең етіп қыртысты аудара сүрдігер жырту. Егістік танаптары дұрыс жоспарлап, топырағын тегістеу, жоғары сапалы аудандастырылған сорттардың тұқымын үйлесімді мерзімінде себу. Қызылша көктеп шыққан соң егісті тырмалап топырағын қопсыту. Егіндегі, оның төңірегіндегі жол және арық жағаларындағы арам шөптермен жүйелі түрде күресу және т..б

12 слайд
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ: 1.Қадырбаев, А.К. Ауылшаруашылық мелиорациясы: өсімдіктерді қорғау және агроэкология.- Алматы, 2011 2.Н. Ашықбаев, У. Есіркепов. Өсімдік қорғау : Оқу құралы /- Астана : Фолиант, 2010. - 256 б. 3.Ғабдулов М.А. /Ауылшаруашылық дақылдарының аурулары: Оқулық. / ‒ Алматы, 2015. – 368 б http://lib.tarsu.kz/rus2/all.doc/Elektron_res/Gabdulov_auylshar_dakyldarynyn.pdf 4. Л. Г. Коготько, Ю. А. Миренков, П. А. Саскевич, Е. В. Стрелкова.-Защита растений: учебное пособие/—Минск: Республиканский институт профессионального образования (РИПО), 2016. — 340 c. — ISBN 978-985-503-583- 2. https://profspo.ru/books 5. Фитопатогенные микромицеты: Учебный определитель. Е.Ю. Благовещенская. М., Ленанд, 2015, 240 с. Электронды сілтеме : 1. https://www.youtube.com/watch?v=raVQ7K0K0ZA 2. https://www.youtube.com/watch?v=_A2dBjEosdA 3. https://www.youtube.com/watch?v=qRarbHJdT3Y 4. https://www.youtube.com/watch?v=prdOeoANapg

12 слайд

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ: 1.Қадырбаев, А.К. Ауылшаруашылық мелиорациясы: өсімдіктерді қорғау және агроэкология.- Алматы, 2011 2.Н. Ашықбаев, У. Есіркепов. Өсімдік қорғау : Оқу құралы /- Астана : Фолиант, 2010. - 256 б. 3.Ғабдулов М.А. /Ауылшаруашылық дақылдарының аурулары: Оқулық. / ‒ Алматы, 2015. – 368 б http://lib.tarsu.kz/rus2/all.doc/Elektron_res/Gabdulov_auylshar_dakyldarynyn.pdf 4. Л. Г. Коготько, Ю. А. Миренков, П. А. Саскевич, Е. В. Стрелкова.-Защита растений: учебное пособие/—Минск: Республиканский институт профессионального образования (РИПО), 2016. — 340 c. — ISBN 978-985-503-583- 2. https://profspo.ru/books 5. Фитопатогенные микромицеты: Учебный определитель. Е.Ю. Благовещенская. М., Ленанд, 2015, 240 с. Электронды сілтеме : 1. https://www.youtube.com/watch?v=raVQ7K0K0ZA 2. https://www.youtube.com/watch?v=_A2dBjEosdA 3. https://www.youtube.com/watch?v=qRarbHJdT3Y 4. https://www.youtube.com/watch?v=prdOeoANapg

13 слайд
Назарларыңызға рақмет!!!

13 слайд

Назарларыңызға рақмет!!!