Сабақ жоспары Ә.Кекілбаев шығармашылығы
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Саба қтың тақырыбы:
Әбіш Кекілбаев. «Үркер» романынан үзінді
Сабақтың мақсаты:
Романның қысқаша мазмұнымен
танысады.
Бас кейіпкердің тарихи тұлға екенін
таниды
1 слайд
Саба қтың тақырыбы: Әбіш Кекілбаев. «Үркер» романынан үзінді Сабақтың мақсаты: Романның қысқаша мазмұнымен танысады. Бас кейіпкердің тарихи тұлға екенін таниды
2 слайд
Үркер - қазақ жазушысы Әбіш Кекілбайұлының
кіші жүз руларының Ресей Империясына
қосылған кездегі жағдайды сипаттайтын
көлемді тарихи романы.
Үркер шығармасы негізгі төрт бөліктен
тұрады:
Тығырық Елшілік Арбасу
Айқас
Шығармада суреттелген шытырман
жағдайларда, қазақ жері мен елінің тағдыры
қыл үтсінде тұрғанда – бостандығы мен
дербестігінің сақталуы қауіпті жағдайда
болып жатқанда – халық кемеңгерлігі
нышанының көріне бастауы, барар жер-басар
тауды іздеуі әбден табиғи нәрсе. Өмірлік мәні
бұл мәселелер де жан-жақты, орынды
айтылған. Бұл арада барынша басып
талданған нәрсе сол – жалпы алғанда ел ойы
мен тілегін, замана талаптары тапқан
Әбілқайыр ханның, оның толып жатқан
жақтастарының әрекеттері, барлық
жақтарынан бірдей – барлық
қайшылықтарымен бірге баяндалған.
2 слайд
Үркер - қазақ жазушысы Әбіш Кекілбайұлының кіші жүз руларының Ресей Империясына қосылған кездегі жағдайды сипаттайтын көлемді тарихи романы. Үркер шығармасы негізгі төрт бөліктен тұрады: Тығырық Елшілік Арбасу Айқас Шығармада суреттелген шытырман жағдайларда, қазақ жері мен елінің тағдыры қыл үтсінде тұрғанда – бостандығы мен дербестігінің сақталуы қауіпті жағдайда болып жатқанда – халық кемеңгерлігі нышанының көріне бастауы, барар жер-басар тауды іздеуі әбден табиғи нәрсе. Өмірлік мәні бұл мәселелер де жан-жақты, орынды айтылған. Бұл арада барынша басып талданған нәрсе сол – жалпы алғанда ел ойы мен тілегін, замана талаптары тапқан Әбілқайыр ханның, оның толып жатқан жақтастарының әрекеттері, барлық жақтарынан бірдей – барлық қайшылықтарымен бірге баяндалған.
3 слайд
М әселен, автор алдымен кіші жүз ханы
Әбілқайырдың Ресейге қосылу жөніндегі антын
әр жақты сипаттайды. Сөйтіп қазақ елінің Ресей
қол астына қарау процесін сипаттайды. Бұл –
нағыз өмір шындығы. Сайып келгенде,
романның негізгі мазмұны, идеялық нысанасы –
қазақ елінің Ресей елімен орыс халқымен одақ
болу, ынтымақтасу қажеттігін дәлелдеу, мұның
бірден-бір дұрыс, нағыз прогрестік жол
екендігін айқындау, ашып айту. Сондықтан да
еңбектің құрылысы – тығырық, елшілік, арбасу
және айқас деп аталатын бөлімдері – жаңағы
алға қойылған проблемаларды көркем шығарма
құралы – тілі арқылы көрсетуге бағындырылған.
Бұларда қазақ елінің сол замандағы ауыр
жағдайларын, түрлі әлеуметтік жіктер
тартыстарды барынша толық талдау арқылы
бірден-бірге Ресеймен жақындасу, одақтасу
мәселесіне әкеліп тірейді. Автордың бұл ниетін,
шығармада қолданған бұл әдістерін түгелдей
құптамауға болмайды.
3 слайд
М әселен, автор алдымен кіші жүз ханы Әбілқайырдың Ресейге қосылу жөніндегі антын әр жақты сипаттайды. Сөйтіп қазақ елінің Ресей қол астына қарау процесін сипаттайды. Бұл – нағыз өмір шындығы. Сайып келгенде, романның негізгі мазмұны, идеялық нысанасы – қазақ елінің Ресей елімен орыс халқымен одақ болу, ынтымақтасу қажеттігін дәлелдеу, мұның бірден-бір дұрыс, нағыз прогрестік жол екендігін айқындау, ашып айту. Сондықтан да еңбектің құрылысы – тығырық, елшілік, арбасу және айқас деп аталатын бөлімдері – жаңағы алға қойылған проблемаларды көркем шығарма құралы – тілі арқылы көрсетуге бағындырылған. Бұларда қазақ елінің сол замандағы ауыр жағдайларын, түрлі әлеуметтік жіктер тартыстарды барынша толық талдау арқылы бірден-бірге Ресеймен жақындасу, одақтасу мәселесіне әкеліп тірейді. Автордың бұл ниетін, шығармада қолданған бұл әдістерін түгелдей құптамауға болмайды.
4 слайд
С ұрақтарға жауап беріңіз:
1. Ресей патшалығының отарлау
саясаты туралы не білесіңдер?
2. Автор Әбілхайыр ханның Ресей
қарамағына бодан болып енуінің
қандай басты себептерін
көрсетеді?
4 слайд
С ұрақтарға жауап беріңіз: 1. Ресей патшалығының отарлау саясаты туралы не білесіңдер? 2. Автор Әбілхайыр ханның Ресей қарамағына бодан болып енуінің қандай басты себептерін көрсетеді?
5 слайд
Төменде берілген тапсырманы
орындаңыз.
Тапсырма.
Сабақ мазмұнына байланысты
берілген ақпаратты қолдана отырып
1 проблемалық сұрақ құрастырыңыз.
5 слайд
Төменде берілген тапсырманы орындаңыз. Тапсырма. Сабақ мазмұнына байланысты берілген ақпаратты қолдана отырып 1 проблемалық сұрақ құрастырыңыз.
6 слайд
Рефлексия : Екі жақты күнделікті
толтырыңыз.
Үйге тапсырма:
Эссе. Ә.Кекілбаевтың «Үркер»
романында автордың Әбілқайыр ханды
өзгелерден даралайтын ерекшеліктерін
талдап жазыңыз. Не білдім? Не білгім келеді?
6 слайд
Рефлексия : Екі жақты күнделікті толтырыңыз. Үйге тапсырма: Эссе. Ә.Кекілбаевтың «Үркер» романында автордың Әбілқайыр ханды өзгелерден даралайтын ерекшеліктерін талдап жазыңыз. Не білдім? Не білгім келеді?