Семинар "Тұлға қалыптастырудағы даму стилдерінің ерекшеліктері" мұғалімдерге

1 слайд
ТАҚЫРЫБЫ: «Тұлғаның жалпы қалыптасуы және даму стильдерінің ерекшеліктері»

1 слайд

2 слайд
Танысу жаттығуы: «Сіздер білмейсіздер?»

2 слайд

3 слайд
ҰЯЛШАҚ ОҚЫМЫСТЫ Бауыржан үшінші сыныпта оқиды. Оны мұғалім тақтаға шақырған кезде сынып ду күлкіге қарқ болып, ұяттан қызарғанын рақаттана бақылайды. Бауыржан өз кезегінде сабақ айтуға қиналады. Арасында кекештеніп кетеді. Сынып ұзақ күле бергендіктен, мүлдем сөйлемеуге бет бұрады. - Отыр орныңа, - деп мұғалім де ұрсады. Бірақ сыныптағылардың барлығы оның өте жақсы оқитындығын біледі. Жоғарыда өте ұялшақ балаға келтірілген мысал. Бұл балалар өздері білетін ақпаратпен бөлісер кезде шатасып қаламын ба деп қатты қорқады. Осы қорқынышты жеңуге мұғалім көмектесе алады. Яғни бұл оқушының тапсырманы сыныппен бірге орындауын қадағалау керек. Оны сыныптағы 2-3 оқушыға 1 тапсырма беру арқылы жүзеге асыра аламыз. Ұялшақ бала үлкендерге қарағанда өзімен жасты оқушылармен жақсы сөйлеседі. Сондықтан дұрыс жауапты сыбырлап қана сыныптастарына айтады. Дұрыс жауапты естіген бала оны топтың атынан жария етеді.

3 слайд

4 слайд
Бұл ұялшақтықтың тамыры отбасында жатыр. Әдетте, ата-анасы балаларына «Сабағыңды 5-ке ғана оқы» деп үлкен талаптар қояды. Оқымаған жағдайда не болатынын да қорқытып айтады. Тәртіпті әрі сабақты бұлжытпай орындайтын оқушы тығырыққа тірелуі мүмкін. Ол үнемі ата-анасының айтқан сөздерін ойлап, олардың үмітін ақтауға тырысады.

4 слайд

5 слайд
«НӨМІРІ БІР» ...Сабақтың басы. Мұғалім үй тапсырмасы жазылған дәптерлерін жинап беруді сұрады. Бірақ төртінші сыныпта оқитын Бекжан мен Айдын үй тапсырмасын орындамай келгенін айтты. - Бұл не деген сұмдық! – деп екілік бағаны көрген Айдынның мамасы мектепке келіп шу шығарды. – Бұл тапсырманы баламыз екеуіміз бірге отырып бірге орындаған едік қой. Айдын барлығын да дәптерге жазған болатын! Барлық жерде бірінші болуға ұмтылатын Бекжан бұл жолы да көшбасшы болғысы келді. Өзі үй тапсырмасын орындағысы келмегендіктен, орындамай баруға досын да көндірді.

5 слайд

6 слайд
Ал мұғалімі бұл жағдайды біліп қойған. Жоғарыда келтірілген мысалдан барлық істе бірінші болуға тырысатын оқушыны көріп отырмыз. Осы мақсаты үшін бестік бағаны кез келген жолмен алуға тырысады. Ал өзіне жақпаған жағдайдан сүттен ақ, судан таза болып шығуға тырысады. Немесе өзі батып бара жатқан суға өзгелерді де ала кетуді жөн көреді. Мұндай балалар бестік баға ала алмай қаламын ба деп қатты қорқады. Сыныптастарының ішінде тек ең белсенді, табысты дегендермен ғана сөйлескісі келеді.

6 слайд

7 слайд
«МЕН!» - Менен! Апай, менен сұраңызшы! – деп бірінші сыныпта оқитын Жаһаншақ партасынан ұшып тұрды. Мұғалім тіпті тапсырманы толықтай түсіндіре алмады. Бұл оқушылар қате болсын, дұрыс болсын өз ойларын айтып қалуға тырысады. Кез келген тақырыпқа байланысты ойлары бар. Жаһаншақ өзге сыныптастарына сабақ айтуға кедергі жасап, сөздерін өз ойымен бөліп жібереді. Нақты жауап қайтарудың орнына, тақырыпты ауыстырып жібереді. Бірақ жауап бергізбеген жағдайда қалған 5 сабақ бойы мазаны алады. Оқушы бұлай жасамауы үшін не істеу керек?

7 слайд

8 слайд
«КҮЛЕГЕШ» 4 «А» сыныбында математика сабағы болып жатыр. Мұғалім жаңа тақырыпты түсіндіріп жатыр, бірақ оқушылардың назары мүлдем басқада. Әдеттегідей басты назарда Асу. Ол бүгін партаның астына кіріп алып, қағаз ұшақтар ұшырып отыр. - Жылдам бұрышқа тұр! – деп мұғалім қатты ашуланды. 1 минуттан соң оқушылар ду күлді. Асу төбесіндегі теледидардың тоғын мойнына асып, арқандалып тұрған адамды сомдауда. Бүгінгі таңда ақылды әрі күлегеш балалар өте көп. Олар 45 минут бойы бір орында отыра алмайды. Бастауыш сынып оқушыларының күлкісін тыю қиын, сондықтан оны болдырмаған дұрыс. Мұндай күлегеш балалар жыбырлай бастаған кезде орындарынан тұрғызып жаттығу жасатқан дұрыс.

8 слайд

9 слайд
Ең бастысы оны асықтырмау керек. Оның бұл әдеті жүйке жүйесінің дұрыс жұмыс істемеуімен тікелей байланысты. Ата-аналары көп ұрсады немесе олардың орнына сабақты өздері орындайды. Оларға сабыр мен мейірімділік таныту керек.

9 слайд

10 слайд
«СӨЗҚҰМАР» Төртінші сынып оқушысы Анарды дауысынан-ақ тануға болады. Сабақ үстінде даусын бәсеңдетсе де, аузы бір тыным таппайды. Дегенмен мұғалімнің не түсіндіріп жатқанынан хабардар. 

10 слайд

11 слайд
• Әдетте, мұндай «сөзқұмарлар» кедергі келтіреді. Олардың еш пайдасы жоқ. Ақымақ деуге келмейді, тек сөйлемей отыра алмайды. Сол үшін сөзқұмар оқушыны сыныптағы ең сөйлемейтін баламен отырғызу керек. Сонда тепе-теңдік орнайды.

11 слайд

12 слайд
«ТОРМОЗ» ... Сыртқа шығуға белгі беріп, қоңырау соғылды. Ал бесінші сыныпта оқитын Серікжан тапсырманы толық орындап болмады. Оқушының бұл әдетіне барлығы да үйреніп қалған. Мұғалім бір нәрсені сұраса, үнемі қате жауап береді. Сыныптастары «Тормоз! Саған жеткенше!» деп мазақтайды.

12 слайд

13 слайд
• Оқушының бұл кемшілігін түзетуге болады. Мысалы, оны топпен жұмысқа кірістіруіміз керек. Барынша ең мықты топқа қосып қойған жөн. Мұндай оқушылар күлкіге айнала беретіндіктен, мұғалімдер олардың бойына сенімділік орнатуы тиіс.

13 слайд

14 слайд
Назарларыңызға рахмет!!!

14 слайд