10-11 сыныптарға математикадан арнайы курс бағдарламасы

Түсінік хат

«Математикалық сауаттылық »  арнайы курсы жоғары сынып оқушыларын таңдау сабақтарымен  қамтамасыз ету үшін құрылған. Осы курс жоғары сынып оқушыларының  кәсіби дайындық міндеттерін  жүзеге асыруға көмектеседі.Курс 34 сағаттан  есептеліп, 10,11-сынып оқушыларына  арналған.

Курс мазмұны қазіргі таңдағы еліміздегі өзгерістер, тұрақты дамудың жаңа стратегиялық бағыттары және қоғамның ашықтығы, оның жедел ақпараттануы, қарқындылығы білім беруге қойылатын талаптарды түбегейлі өзгертті. Білім берудің жаңа үлгісін ендіру тұлғаны дамыту үдерісі ретінде тәрбиеге басты назар аударылуда. Оқушылардың мектепте алған білімдері мен тәжірибелерін  өмірде қолдана ала ма?-  деген сұраққа жауап іздеу. Оқушылардың білім жетістіктерін зерттеу негізгі үш бағыт бойынша жүзеге асырылады: математикалық сауаттылық,жаратылыстану сауаттылығы, оқу сауаттылығы.  

Қазіргі таңда оқушының өзін-өзі дамытуға, алған теориялық білімдерін өмірмен байланыстыруға, оны қолдана білуге бағытталған жұмыстарға көңіл бөлінуде. Елбасының тапсырмасы бойынша оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту жөніндегі Функционалдық сауаттылықты дамытудың жалпы бағдары Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасында анық көрсетілген.

Функционалдық сауаттылық дегеніміз - адамдардың әлеуметтік, мәдени, саяси және экономикалық қызметтерге белсене араласуы, яғни бүгінгі жаһандану дәуіріндегі заман ағымына, жасына қарамай ілесіп отыруы, адамның мамандығына , жасына қарамай үнемі білімін жетілдіріп отыруы. Ондағы басты мақсат жалпы білім беретін мектептерде  Қазақстан Республикасының зияткерлік, дене және рухани тұрғысынан дамыған азаматын қалыптастыру, оның әлемде әлеуметтік бейімделуі болып табылады. 
Бүгінгі  күн талабына  сай жан-жақты дамыған, белсенді, өмірге талпынысы, қызығушылығы  бар  адамды  мектеп табалдырығынан дайындап  шығарудың  ең бір тиімді тәсілі  ол – оқытудағы математикалық сауаттылық.

Математикалық сауаттылық

- математиканың әлемдегі рөлін анықтау және түсіну;

- әртүрлі формада берілген сандық ақпараттарды оқу, талдау, түсіндіріп беру;

- дұрыс негізделген математикалық пайымдаулар айту;

- есептерді шығарудың тиімді тәсілдерін табу, орындау, өзін-өзі тексеру, өмірмен байланыстыру;

- математикалық білімді өмірлік жағдаяттарда кездесетін түрлі мәселелерді шешуде еркін қолдану.

Оқушылардың математикалық сауаттылығының қалыптасуы «математикалық құзыреттiлiктiң» даму деңгейлерімен (танымдық салалармен)  сипатталады:

-   білу (еске түсіру);

-    қолдану (байланыстарды орнату);

-   ойлау (пайымдау).

Математикалық құзыреттілік – нәтижелерді түсіндіру, талдау және түрлендіру, математикалық модель құрастыру, қатынастарды анықтау, шынайы өмірде пайда болған мәселелерді шешу үшін математиканы дәлме-дәл қолдану қабілеттілігі.

Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар: «Алған білімдері мен біліктерін практикалық қызметтерінде және күнделікті өмірлерінде:

- қажеттілігіне қарай анықтамалық материалдарды және қарапайым есептеуіш құралдарды пайдаланып, формулалар бойынша тәжірибелік есептеулер жүргізу;

- ең қарапайым математикалық моделдерді құрастыру және зерттеу;

- нақты байланыстарды функцияның көмегімен суреттеу және зерттеу, оларды график түрінде беру, нақты үдерістердің графиктерін түсіндіру;

- геометриялық, физикалық, экономикалық және т.б. мазмұнды қолданбалы есептерді шешу;

- диаграмма, графиктер, статистикалық сипаттағы ақпараттарды, сандық мәліметтерді танып білу, талдау;

- оқып игерілген формулалар мен фигуралардың қасиеттері негізінде қарапайым тәжірибелік жағдайларды зерттеу (моделдеу);

- шынайы объектілердің ұзындықтарын, аудандарын және көлемдерін есептеу».

Нәтижелі шешу тәсілін таңдау; математикалық ақпаратты талдау және көрсету; модельдеу; тізбекке байланысты тапсырмаларды орындау; стандартты есептерді шешу.

Сондықтан бұл курсты  оқу кезінде  жоғары сынып  оқушыларының математикалық білімге  қызығушылығын  және сұранысын неғұрлым толық қанағаттандыруға  мүмкіндік береді. Тест есептерінде ең жиі кездесетін математикалық сауаттылықа арналған есептер. Себебі көптеген  құбылыстар математикалық сауаттылық  арқылы сипатталады. Мәтінді есептер  ,қозғалысқа байланысты есептер,комбинаторика және ықтималдыққа берілген есептер осы математикалық сауаттылыққа байланысты беріледі .Сәйкестендіру мен салыстырулар, диаграмма ,график және кестелер арқылы берілген есептер әр түрлі жолмен шешуді талап етеді. Геометрия мен  физика пәндерінде бұл білік қажет болады.

Дәстүрлі емес жағдайларда  алған білімдерін  қолдана білуге, өмірлік жоспарларын  іске асыруда  жоғары сынып  оқушыларының  білім алуында  «Математикалық сауаттылық » маңызды орын алады.

Арнайы курсты енгізу мақсаты, курс мазмұны, оқуды ұйымдастыру, практикалық  сабақтар арқылы оқушыға өз қабілетін , білім  алу жолындағы  көзқарасын бағалай білуге және оған жоғары деңгейде жұмыс жасауға жол ашады.

Қолданбалы курс жоғары  сынып оқушыларының  ой-өрістерін  мазмұнын дамытады., жаратылыстану-математикалық  циклына жататын пәндердің оқу мазмұнының  маңыздылығын арттыра түседі.

Бағдарламада ұсынылып отырған  тапсырмалар, зерттеуге бағытталған  және ұтымды ойлау дағдыларын дамытуға әсер етіп, нәтижесін болжай білу қабілетін қалыптастырады.

«Математикалық сауаттылық » курсы тарауларға бөлінген, олардың әрқайсысы арнайы теңдеулер және теңсіздіктер түрлерін қамтиды. Берілген курста «Математикалық сауаттылық» бойынша теориялық және практикалық білім, білік негіздері жүйеленіп, кіріспе ретінде әр түрлі өрнектерге түрлендірулер, формулалар қарастырылады.

Барлық тапсырмалар мәселелі және өзіндік жұмыстарды қамтуы тиіс. Курстың жақсы меңгерілгені оқушының өзіндік шығармашылық жұмысымен анықталады. Ойдағыдай ұйымдастырылған сабақтар курс мақсатын іске асыруға көмектеседі. Курс тақырыбы бойынша өз жобасын қорғау не болмаса сынақ жұмысы, қорытынды тест тапсыру тексеру түрі бола алады.

Оқытылатын курс бағдарламасы

10 сынып

І тарау. Логикалық есептер (5 сағ)

1. Сиқырлы шаршылар ,келесі қандай сан ? адамның жасын есептеуге берілген есептер

таразыға тартып анықтау,өткелге есептер

ІІ тарау. Пропорция және пайыз (10 сағ)

1. Пайызға есептер ,Пропорцияға арналған есептер

2. Күрделі пайызға есептер , концентрация мен пайыздық қатынасқа есептер , пайызға және шамаларды салыстыруға берілген есептер .

ІІІ тарау.Мәтінді есептер (6 сағ)

.Қозғалысқа берілген есептер , сандарға ,бөлшекке ,екі таңбалы санға берілген есептер , бірігіп жұмыс істеуге берілген есептер

IV тарау .Комбинаторика есептері және ықтималдық (9 сағ)

3. Элементар оқиғалар кеңістігі ,оқиғаның ықтималдығы және оның қасиеттері , геометриялық ықтималдық , комбинаторика формулаларын оқиғалардың ықтималдықтарын есептеуге қолдану

V тарау. Күнтізбелік есептер (4 сағ)

.Күнтізбелік есептер ,есептерді граф арқылы шешу

11 сынып

І тарау. Сандық талқылау. (9 сағат)

Есептеуге арналған мысалдардың шығару жолдары, Проценке байланысты есептерді шығару жолдары, Диаграмманың сандық сипаттамаларын анықтау есептері.

ІІ тарау. Анықсыздық (6 сағат).

Ықтималдар теориясы элементтерін табуға арналған есептер, ықтималдық теория элементтері, математикалық статистика.

ІІІ тарау. Өзгерістер мен тәуелділіктер (9 сағат)

Диаграммамен берілген тәуелділікке байланысты есептер шығарудың жолдарына берілген есептер, бір шаманың екінші шамаға тәуелді өзгеруіне байланысты есептер шығарудың жолдары, Кестедегі мәліметтер бойынша есептердің шығу жолдары.

ІҮ Тарау. Кеңістік пен форма (10 сағат)

Денелердің беттік аудандарын табу есептері. Фигуралар мен денелер өлшемдерінің тәуелділігіне байланысты есептер шығару. Геометриялық мазмұндағы стандартты емес есептерді шығару.

Курстың мақсаттары: “Математикалық сауаттылық» тақырыбы арқылы әлем  құрамы бейнелерінің математикалық тұтастығының  дамуы жөнінде  білімдерін  тереңдету және кеңейту.

Курс міндеттері:

• «Математикалық сауаттылық» тақырыбы бойынша  білімдерін жүйелеу және тереңдету.

• Әртүрлі  әдіс –тәсілдерді пайдалана отырып, оқушылардың есеп шығаруда  практикалық дағдыларын дамыту және  қалыптастыруға жағдай жасау.

• Шығармашылық және логикалық  ойлауларын дамыту.

• Өздігінен білім алу және алған білімдері  мен дағдыларын орынды пайдалана білу.

• Оқушының  математикалық мәдениетін көтеру.

Курсты оқу нәтижесінде оқушылар мыналарды үйренеді:

Дүниетанудағы математиканың ролі, математикалық зерттеу әдістері  туралы  көзқарастарын  қалыптастырады.
Есеп шығарудың  әртүрлі  әдіс –тәсілдері, негізгі  алгоритмдері  туралы білім алады.
Білуі  керек:
–          әртүрлі ақпарат көздерімен  жұмыс  жасауға;
–          қорытынды  ой жасау және нәтижені  сараптауды;
–          пікірталасқа қатысу , өз қызметінің нәтижесін  көре білуге ;
–   есеп шығарудың  ұтымды жолын таңдауды;
–        нәтижесін график арқылы көрсетуді.

Курс мазмұнын меңгеру деңгейіне  қойылатын  талаптар:

Курсты оқу нәтижесінде  оқушылар келесі білім, білік және әдістерді меңгереді:
–          Математика нақтыны тану және бейнелеу  әдісі  екендігі  туралы көзқарастары қалыптасады;
–          Саралау, салыстыру, теңестіру, жүйелеу,қорытындылауды үйренеді;
–          Математикалық әдебиеттермен  өздігінен  жұмыс  жасай алады;
–          Стандарттық емес есептерді шешудің  негізгі әдістерін  біледі, теориялық негізін түсінеді;
–          Әртүрлі әдістермен  стандартты емес  теңдеулерді шеше  алады;
–          Пікірталасқа қатысып,  өз қызметінің нәтижесін болжай алады;
–          Өз қызметіне анализ жасап, жұмыс нәтижесін бағалай алады.

Тақырыптық жоспар

10 сынып аптасына 1 сағат.Барлығы -34 сағ

№	Тақырып	Сағат саны	Өтілетін уақыты
І	Логикалық есептер	5
1	Фигуралардың бойындағы белгісіз санды табу	1
2	Сиқырлы шаршылар ,келесі қандай сан?	1
3	Таразыға тартып анықтау ,өткелге есептер	1
4	Адамның жасын есептеуге берілген есептер	1
5	Тест тапсырмалары	1
ІІ	Пропорция және пайыз	10
6	Пайызға есептер	1
7	Пайызға есептер	1
8	Пропорцияға арналған есептер	1
9	Пропорцияға арналған есептер	1
10-	Күрделі пайызға есептер	1
11	Күрделі пайызға есептер	1
12	Концентрация мен пайыздық қатынасқа есептер	1
13	Концентрация мен пайыздық қатынасқа есептер	1
14	Пайызға және шамалдарды салыстыруға берілген есептер	1
15	Пайызға және шамалдарды салыстыруға берілген есептер	1
ІІІ	Мәтінді есептер	6
16	Қозғалысқа берілген есептер	1
17	Қозғалысқа берілген есептер	1
18	Сандарға ,бөлшекке ,екі таңбалы санға берілген есептер	1
19	Бірігіп жұмыс істеуге берілген есептер	1
20	Бірігіп жұмыс істеуге берілген есептер	1
770 ₸ - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап табыс табыңыз! Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз. (kaspi Gold, Halyk bank) Соңғы бір жылда: 45 000 000 ₸ Авторлар тапқан ақша Толығырақ Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Жүктелуде... Бағыт Жүктелуде... Сынып Жүктелуде... Іздеу Ұқсас материалдар Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2024-2025 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған Сертификатталған тренер жасаған 01.01.2023 17 863 13 694 ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар Алгебра пәні бойынша барлық материалдарды көру Аттестацияда (ПББ) 100% келетін тақырыптармен дайындаймыз Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады Толығырақ