1-2 ЖАС АРАЛЫҒЫНДАҒЫ БАЛАЛАРҒА АРНАЛҒАН
СЕНСОРЛЫҚ ТӘРБИЕНІ
ҰЙЫМДАСТЫРУ
1. Бағдарламаның
мақсаты:
-
Балалардың сенсорлық қабылдауын (көру, есту, иіс
сезу, дәм сезу, тактильді сезім) дамыту.
-
Ұсақ моториканы жетілдіру арқылы ақыл-ой және
сөйлеу қабілеттерін дамыту.
-
Қоршаған ортаны танып-білуге қызығушылық
қалыптастыру.
-
Баланың танымдық және эмоциялық дамуына жағдай
жасау.
2. Міндеттері:
-
Түстерді, пішіндерді, өлшемдерді ажыратуға
үйрету.
-
Әртүрлі материалдардың фактурасын
таныстыру.
-
Әртүрлі дыбыстарды естіп, оларды ажырату
қабілетін дамыту.
-
Табиғи материалдармен таныстыру (құм, су, ағаш,
тас, мата).
-
Қолмен сезіну арқылы заттарды ажыратуды
қалыптастыру.
3. Негізгі бөлім (Ойындар мен
жаттығулар)
1) Тактильді қабылдауды
дамыту
Мақсаты: заттардың фактурасын сезіну, ұсақ моториканы
дамыту.
Ойындар:
-
«Сиқырлы қапшық» – бала қапшықтың ішіндегі
заттарды сипап, не екенін анықтайды.
-
«Түрлі материалдарды сезін» – жұмсақ, қатты,
тегіс, кедір-бұдыр заттарды ұстап көру.
-
«Су
мен құм» – баланы құммен, сумен, қамырмен, бұршақпен ойнауға
баулу.
2) Көру арқылы қабылдауды
дамыту
Мақсаты: түстерді, пішіндерді, өлшемдерді
ажырату.
Ойындар:
-
«Түстерді тап» – белгілі бір түстегі заттарды
жинау.
-
«Пішіндер әлемі» – үшбұрыш, шаршы, дөңгелек
пішіндерді сәйкестендіру.
-
«Көлеңке ойыны» – заттардың жарық пен көлеңкесін
бақылау.
3) Есту арқылы қабылдауды
дамыту
Мақсаты: дыбыстарды тыңдау және ажырату.
Ойындар:
-
«Дыбысты тап» – бала көзін жұмып, дыбыстың қайдан
шыққанын анықтайды.
-
«Музыкалық аспаптар» – әртүрлі дыбыстар шығару
(сылдырмақ, барабан, қоңырау).
-
«Табиғат дыбыстары» – желдің гуілі, судың
тамшылауы, құстардың дауысы.
4) Иіс сезу және дәм сезу қабілетін
дамыту
Мақсаты: әртүрлі иістер мен дәмдерді
ажырату.
Ойындар:
-
«Иісті тап» – бала жемістердің, гүлдердің иісін
ажыратады.
-
«Дәмдер әлемі» – тәтті, қышқыл, ащы, тұзды
дәмдерді салыстыру.
5) Қол моторикасын
дамыту
Мақсаты: қол
саусақтарының икемділігін дамыту.
Ойындар:
-
«Бұршақпен ойнау» – ұсақ заттарды саусақпен
іріктеу.
-
«Қағазды умаждау» – қағазды жырту, умаждау,
бүктеу.
-
«Қамыр илеп ойнау» – қамырдан түрлі пішіндер
жасау.
4. Ұйымдастыру әдістері:
-
Тәжірибе арқылы оқыту:
Баланың заттарды қолымен ұстап, көру, тыңдау
арқылы зерттеуі.
-
Ойын арқылы дамыту:
Барлық сенсорлық дағдыларды дамыту үшін ойын
әдістерін пайдалану.
-
Қайталау және бекіту:
Ойындарды күнделікті қайталау арқылы баланың есте
сақтау қабілетін арттыру.
5. Бағдарламаны жүзеге асыру
мерзімі:
-
1 жас – 1,5 жас: Заттарды сипау, түстерді ажырату, дыбыстарды
тыңдау.
-
1,5 жас – 2 жас: Түстер мен пішіндерді сәйкестендіру, тактильді
ойындар, қарапайым музыкалық ойындар.
6. Күтілетін нәтижелер:
✔️
Бала түстерді, пішіндерді
ажыратады.
✔️
Түрлі материалдардың фактурасын сезіне алады.
✔️
Дыбыстарды ажыратып, қайдан шыққанын анықтайды.
✔️
Ұсақ моторикасы дамиды, заттарды қолмен ұстау дағдылары
жақсарады.
✔️
Сенсорлық қабілеттері арқылы қоршаған әлемді жақсы
таниды.
Бұл бағдарлама баланың ерте дамуына оң әсер етіп,
танымдық қабілеттерінің қалыптасуына ықпал етеді.
?