№ 6 «Өмірзая» романының жанрлық ерекшелігі.docx

Бөлім: Заман шындығы

Мектеп:

Сынып : 11ЖМБ

Мұғалімнің аты-жөні:

Сабақтың тақырыбы

«Өмірзая» романындағы авторлық идея және өмір шындығы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

11.2.2.1 - шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын анықтау;

11.3.2.1 - көркем шығармадағы заман көрінісі мен қазіргі заман көрінісін салыстырып бағалау;

Сабақтың мақсаты

«Өмірзая» романы бойынша авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын анықтау; көркем шығармадағы заман көрінісі мен қазіргі заман көрінісін салыстырып бағалау;.

Бағалау критерийлері

• шығармадағы авторлық идеяны анықтайды;

• өмір шындығымен байланыстырады;

• көркем шығармадағы заман көрінісі мен қазіргі заман көрінісін салыстырып бағалайды.

Ойлау дағдыларының деңгейі

Жинақтау, бағалау.

Құндылықтарға баулу

Тарихтың, мәдениет пен тілдің ортақтығы (6-құндылық)

Тілдік мақсаттар

Оқушылар қолдана алады:

Шығармадағы авторлық идеяны анықтайды;

Өмір шындығымен байланыстырады;

Көркем шығармадағы заман көрінісі мен қазіргі заман көрінісін салыстырып бағалайды.

Өз көзқарастарын жазылым жұмысында жеткізе алады.

Пәндік лексика мен терминология: автор стилі, психологиялық параллелизм, перифраз, гротеск, эллипсис.

Диалог пен жазылымға арналған тілдік қолданыстар:

Менің ойымша, бұл пікір...

Себебін мен былай түсіндіремін...

Оны мына мысалдармен дәлелдей аламын...

Шығарманың көркемдік құндылығы мынада деп білемін...

Осыған байланысты мен мынадай қорытынды шешімге келдім...

Пәнаралық байланыс

Тарих

Алдыңғы білім

Б.Мұқай шығармашылығы

Сабақ барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

І.Ұйымдастыру кезеңі

(Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру, сабаққа дайындығын пысықтау, топқа бөлу)

ІІ.Қызығыушылықты ояту

Миға шабуыл

Оқушылар ішкі және сыртқы шеңберге тұрады. Сыртқы шеңбердегі оқушыларға көркемдегіш құралдардың анықтамасы жазылған парақтар таратылады.Сыртқы шеңбер оқушылары анықтаманы оқиды, ішкі шеңбер анықтаманың қай көркемдегіш құралға тән екенін табады.

Талдау аяқталған соң мұғалім сабақтың тақырыбы мен мақсатын сынып оқушыларымен бірлесе отырып анықтайды. Сабақ барысында мақсатты нәтижеге жету үшін тапсырмалар бойынша бағалау критерийін жасайды.

Оқушылар сабақтың мақсаты айқандап, бағалау критерийлері, күтілетін нәтиже түсіндіріледі.

Оқушылардың назарын сабаққа аудару

https://www.youtube.com/watch?v=Qatg1a0QET0&t=1754s

Сабақтың ортасы

ІІІ. Мағынаны тану

1 тапсырма Топтық жұмыс.

1 топ

Ұрпақтар алшақтығы: әке мен баланың мақсат-мүддесі, өмірлік ұстанымына байланысты туындаған келіспеушіліктер көрінетін эпизодтарды (Мұсахан, Алдияр, Қуат, Ес ақсақалдар мен балалары) мысалға келтіріп, заман көрінісіне баға беріңіздер.

2 топ

Мына эпизодты шығармадан тауып, бүгінгі өмірмен байланыстырыңыз: бүгінде өзектілігі бар мәселе ме?

- Жетпіс жеті жыл ғұмыр кештім. Біздің ғұмыр құлдықпен өтті. Өмір – зая... Ұлыиіс деген жалғыз немерем бар. Қазақпын деуге намыстанады. Ол – менің болашағым. Бөтен. Мен де оған бөтенмін... Жатпын.

3 топ

«Соғыс: сөнген шоқ, өшкен арман»: қазақ ерлерінің басқа елдегі соғыстарға қатысуы туралы автордың көзқарасы қандай?

4 топ

Келесі үзіндіде қандай мәселе көтерілген? Бұл мәселе бүгінгі таңда шешімін қалай тауып жатыр:

– Əй, əділетсіз өмір-ай!– деп күйіне сөйледі жігіт пəтеріне қарай кетіп бара жатып. – Ата-бабамның қаны сіңген ұлан-ғайыр мекеннен алақандай жер тимеді-ау бізге. Əлі күнге көрінгеннің есігінде жүрміз.

Дескриптор:

• эпизодтардағы заман көрінісін бүгінгі өмірмен байланыстырады;

• шығармадағы заман көрінісіне баға береді;

• пікірін мысалдармен дәйектейді.

Тапсырма. Тарихтың шындығы кез келген әлем әдебиетінде кездеседі. Шығарманың әлем әдебиеті үлгілерімен үндестігі осында. Бүгінгі сабақта біз «Өмірзая» шығармасының басқа шығармалармен ұқсастығы мен айырмашылығына тоқталатын боламыз.

Сабақ «Блум таксономиясының» 6 сатысы бойынша жүргізіледі.

1.Білу сатысы. Шығарма тақырыбы мен мазмұнына шолу жасау:

Шығарма тақырыбы......

Шығармадағы тарихи кезең....

2. Түсіну.Автор идеясы....

3.Қолдану.Шығармашылық жұмыс

2-тапсырма.Ж/ЖЖ

Берілген шығарманы мазмұны ұқсас шығармамен салыстырыңыз.

3-тапсырма.Ж/ЖЖ

Шығарманың тарихи және көркемдік құндылығы неде? Ойыңызды дәлелдермен көрсетіңіз.

4.Талдау.ТЖ Шығармадағы қоғамдық мәселелерді талқылаңыз

5.Жинақтау. Шығарманы қазіргі өмірмен байланыстырыңыз.

6.Бағалау.  Шығарманың көркемдік ерекшелігіне, заманмен үндестігіне өзіндік көзқарасыңызды білдіріп,баға беріңіз.

Дескриптор:

• Шығарма мазмұнын түсінеді;

• Автор идеясын талдайды;

• Шығармадағы заман шындығын анықтайды;

• Шығарманы ұқсас шығармамен салыстырады;

• Көтерілген мәселені талдайды;

• Өмірмен байланыстырады;

• Шығармаға өзіндік көзқарасын білдіреді.

Ойтолғаныс

Шығарманың тарихи және көркемдік құндылығына «ПОПС» формуласы арқылы баға береді.

П – (ұстаным) позиция;

Т – түсіндіру (дәлелдеу);

Ф – мысал (факті);

П – пікір.

Оқушылар топпен жұмыс жүргізеді.

Оқушылар шығарма үзінділерімен жұмыс жүргізеді.

Оқушылар Блум таксономиясы бойынша тапсырмалар орындайды.

Шығарманың тарихи және көркемдік құндылығына «ПОПС» формуласы арқылы баға береді.

ҚБ

ҚБ

«Өмірзая» романы

Сабақтың соңы

Кері байланыс «3-2-1»

Сабақта алған 3 маңызды ақпарат

Қиындық келтірген 2 мәселе

Сабақта ұнаған 1 аспект

Үй тапсырмасы

Өмірзая (роман) - Баққожа Мұқайдың орыс-совет кезеңіндегі халқымыздың рухының жанышталуы, құлдық сана туралы жазылған романы.

Баққожа Мұқайдың романы XX ғасырдың 80-жылдардағы қазақ идеясы турасында. Шығарма кейіпкері егер қазіргі заманда өмір сүрсе қоғамдық пікірі өзгерер ме еді? Ойыңызды 180-200 сөз көлемінде эссе түрінде жазып келу

Сабақ бойынша рефлексия

Сабаққа рефлексия жасау кезінде берілген сұрақтарға жауап беруге тырысыңыз. Сұрақтың құрылымын жабасаңыз болады.

1. Оқушылардың барлығы оқу мақсатына жетті ме? Жетпесе, неліктен?

2. Қолданылған дифференциация сабақтың мақсатына жетуге қалай ықпал етті?

3. Сабақ кезеңдері уақытқа сай жүзеге асты ма?

4. Сабақ жоспарында қандай ауытқулар болды? Неліктен?

5. Сабақты жақсартуда не ықпал етер еді (оқыту мен оқу туралы ойланыңыз)?