Абай-Тоғжан

Сахна. “Шолпы” биі

Автор:Ажары айдай көзді еріксіз тартады,

Көрмегендей бұрын мұндай қалқаны.

Сыңғыр - сыңғыр сыңғырлайды сырғасы.

Мойынына таққан алтын алқаны .

Тәңірім - ау, қандай әппәқ тамағы !

Қарағанның көз мейірі қанады.

Маңдайында қос шамшырақ жарқырап,

Ақ жүзінен нұр тамшылап тамады.

Қарағанда Тоғжан көзін төңкеріп ,

Ұшқынына кеткендей ол өртеніп.

Ән де туар : “қарасы,

- деп ,

- көзімнің”

Жырда жазар көркем сөзбен көмкеріп.

Тоғжан:

Көзімнің қарасы,

Көңілімнің санасы.

Бітпейді іштегі,

Ғашықтық жарасы

Абай::

– Құрбым Тоғжан, сөздің айтсам дұрысын,

Әлемде жоқ, хас сұлусың – ұлысың!

Перизатсыз ажарыңа әнің сай,

Қандырдыңыз құлағымның құрышын.

Бәйгеден озып келген құнан керім,

Жарасар құнан керге құранды ерім.

Көп айдың көрмегелі жүзі болды,

Жүрмісің аман-есен бұраң белім?

Тоғжа:

Арымас алыс жолда қазан атым,

Көк өзен, жасыл көлге қаз қонатын.

Көп айдың көрмегелі жүзі болды,

Жүрмісің есен-аман азаматым?

Абай:

– Келем сөзсіз, келем бірақ жасырын,

Махаббатым, айдай көркем асылым.

Күтем сені шоқ теректің түбінде,

Жүрек тынбас, көргенінше ғашығын

Автор: Тербеліп боп, келді өзгелер кезегі,

Табысудың Алтыбақан себебі.

Бір мазасыз оянғанын сезімнің,

Іштей ұғып, екеуі де сезеді.

Тоғжан:

– Абай, сені қалай мұңға батырдым?

Соған менің еш жетпейді ақылым.

– Мұң себебін саған ашып айтуға,

Мен бейбақтың жетіспей тұр батылым.

Абай:

Қалқам-ау саған не болды?

Тоғжан:

Жүрегім сен деп соққанымен ,қыздар зарын тыңдайтұғын

заман жоқ .Кетіп барам, өз еркімсіз өзгеге .

Абай:

Еркем-ау , қалай қиямын сені өзгеге?

Айтшы жаным мен не істейін ендігі ?

(Тоғжан Абайды қатты қысып құшақтайды,Абай

Тоғжанның жасын сүртеді.Осы уақытта автор сөйлейді)

Автор: Бұл дәуірде ғашық жайын ұғар кім?

Қыз-жігіттер тең-теңімен қосылар,

Заман орнап, ашылар ма мұнар күн?!

…Уақыт қатал айырады талайды,

Атар ма алдан бақыт таңы арайлы?

Тоғжан:

Хош бол, жаным,

жарық сәулем аяулым,

Жүрегімді күйдіреді қаяу-мұң.

Мына баста сезім бар да, ми жоқтай,

Айрылуға ақыл-естен таяумын.

Жылап,жүгіріп кетіп қалады.Осы сәтте Абай көңіл күйсіз

сол жерде қалады.Абай тұрған сәтте Тоғжан мен

(Аллажар) келеді.(Аллажар) Тоғжанды сүйреп алып

кетеді(ұзатылу той)Оны көрген Абай қапаланады.