"Абайдың 31 қара сөзі"

Сабақ : Қазақ әдебиеті

Мектеп: ЖББ Көздіғара негізгі мектебі

Күні :

Мұғалім: Тналиева Айнур Канатовна

Сынып: 6

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағандар:-

Сабақтың тақырыбы:

Абай Құнанбайұлы «Отыз бірінші сөз»

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары:

6.3.2.1 –кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру;

6.1.4.1 - көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту.

Сабақ мақсаты:

Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: шығарма мазмұнын түсініп, сұрақтарға жауап бере алады. Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға бере алады. Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады: көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқып, жатқа айта алады.

Ресурстар

Интербелсенді тақта, оқулық, постер қағазы, смайликтер.

Бағалау критерийлері:

Шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтай алады;

Тілдік мақсаттар:

• Қарасөз дегеніміз-ғылым туралы, философия туралы, дін туралы қара сөзбен жазылған еңбек.

• Қарасөз-араптың “Ғақлия” деген сөзінен шыққан.

• Ғақлия-көркем сөз,дана сөз,асыл сөз деген мағына береді.

Құндылықтарды дарыту

Адамгершілік асыл қасиеттерге баулу

Әдіс-тәсілдер

Сұрақ-жауап, әңгімелеу, түсіндіру, Рефлексия.

Пәнаралық байланыс

Қазақ тілі, тарих

Алдыңғы оқу

А.Құнанбаев «Жетінші сөз»

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер

Сабақтың басы

4 минут

І.Ұйымдастыру бөлімі:

1.Сәлемдесу.

2.Психологиялық ахуал қалыптастыру:

Сынып реттілігін қадағалау.

Оқушыларды түгелдеу. Оқу құралдарын байқау.

3.«Өзі туралы кластер» тренинг Оқушылар өздері туралы кластерлер құрастыруы керек. Олар парақтың ортасындағы шеңберге өз есімдерін жазып, одан таралатын шеңберлерге өздерінің өмірінде маңызы бар бес негізгі рөлін жазады. Мысалы: Жанұяның еркесі, адал дос т.б

Ресурстар

Ақ парақ

Үй тапсырмасын тексеру:

3 минут

Үй тапсырмасын сұрау.

Абайдың «Жетінші сөзі»

«Кім тапқыр?» ойыны арқылы сұрау.
1. Абайдың қарасөз жазудағы мақсаты не?
2. Қарасөз деген не?

3.Абайдың «Жетінші сөзі» не туралы?

4. «Еңбектің наны тәтті» дегенді қалай түсінесіздер?

Қ.Б: «От шашу» әдісі

Сабақтың ортасы

15 минут

Абай Құнанбаевтың отыз бірінші қара сөзімен танысамыз.

Қара сөз – көркем әдебиеттің үлкен бір саласы. Қара сөздің өлеңге қарағандағы айырмасы онда сөз ырғағы еркін, онда белгілі бір өлшемдер сақталмайды.

Абайдың қарасөздерін тақырыбына қарай топтасуымен таныстыру.
Өмірбаяндық: 1 - сөз.
Халықтарды салыстыру: 2 - сөз.
Қазақ сахарасын билейтін әкім, тергеуші, соттар жайында: 3 - сөз.
Күлкі туралы ойлаған ойы, сыны. 4 - сөз.
Қазақтың мақал - мәтелдері туралы: 5 - сөз, 29, 24 - сөз.
Ел мінезін суреттеу: 6, 8, 9, 10, 14, 19, 21, 22, 23, 26, 29, 30, 33, 39, 40, 41, 42, 43 - сөздер.
Жас баланың психологиясын еске алып талдаған сөз: 7 - сөз.
Білім, ғылым, өнер туралы: 18, 25, 31, 32 - сөздер.
Дін, мораль, тәрбие жайындағы ойлар: 12, 13, 16, 27, 28, 35, 36, 38, 45.
Адамгершілік, ар - ұят мәселелері: 11, 15, 17, 18 - сөз.
Өмір туралы толғаныстары: 20 - сөз, 34 - сөз
Нақыл сөздерден ғана тұратын қарасөзі: 37

1-тапсырма. Абайдың «Отыз бірінші сөзін» тыңдап, адамның әртүрлі мінез-құлқын қарасөз мазмұны арқылы түсіндіріп беріңдер. Мәнерлеп жатқа айтып көріңіз.

Биологияда естің 3 типі болады:

1. Нақты ес

2. Ұзақ мерзімді ес

3. Қысқа мерзімді ес

« Зерек ес», «есте сақтау», «ақыл» деген кілт сөздер беріліп,балалардың ойларын тыңдау. Балалар, сабақты тез әзірлеу үшін есті қалай шыңдауға болады? деген сұрақ қойылады.

Зерек ес – психологиялық күрделі процесс. «Ес – ақыл қоймасы» деген даналық сөз бекер айтылмаған. Сондықтан ұдайы жаттықтыру арқылы ғана есті зерек ете аласың. Осыны жадыңа тұт.

Есте сақтау үшін қандай нәрселерді орындау қажет?

Өзің өмірде естіген нәрсеңді ұмытпас үшін не істейсің?

Естіген сөзді ұмытпаудың 4 түрлі себебін топтастыр.

Ой кеселдерін ата.

Ой кеселдерінен бойыңды аулақ ұстау үшін қайтер едің?

Ғибратләну, уайымсыздық, салғырттық сөздерінің синонимдерін жазу. түсіндірме сөздіктен қарай отырып, мағынасын жаз.

Топпен жұмыс: есте сақтау ережесін шығару. (Постермен жұмыс)
Тақтамен жұмыс: 5—тапсырма: Қарасөз мазмұнын негізгі алып, адам бойындағы жағымды әрі теріс әрекеттерді салыстырып, дәптерге жазыңыздар.

«Бес жол өлең» әдісі

1. Зат есім (1 сөз) . . . Абай

2. Сын есім (2 сөз) . . .

3. Етістік (3 сөз) . . .

4. Түйін сөз (4 сөз тіркесі) . . .

5. Синоним.

Қалыптастырушы бағалау

Интербелсенді тақта, қима қағаздар.

Сергіту сәті

2 минут

Абайдың сөзіне жазылған әндердің бірі «Көзімнің қарасы» өлеңін айту.

Интербелсенді тақта

Сабақтың соңы

15 минут

“Еркін жазу” стратегиясы.

Абай өлеңдерінен өз бойларыңа қандай жақсы қасиеттерді сіңірдіңдер?Абай кім?

Қалыптастырушы бағалау

Сағынғали Сейітовтың « Кім »-өлеңімен аяқтау.

Жүрегін шырақ етіп жандырған кім?
Жырымен жан сусынын қандырған кім?

Өзіне өзі орнатып ескерткішті

Мұра ғып кейінгіге қалдырған кім?

Ерте оянып, ойланып ержеткен кім?

Талабын тас қияға өрлеткен кім?

Құба жон, құбақан құм құла қырды

Өлеңнің бесігінде тербеткен кім?

Соқтықпалы, соқпақсыз жерде өскен кім?

Үнінен әділдіктің лебі ескен кім?

Арманын аттандырған келешекке

Біздермен осы күнгі тербеткен кім?

Тайсалмай мыңмен жалғыз алысқан кім?

Өзендей құйған барып көк теңізге

Лермонтов, Пушкиндермен табысқан кім?

Көрікті көңілде жыр, қолда қалам

Өмірдің өріне өрлей басқан қадам

Қазақтың өлеңінің ұлы атасы,

Ол-Абай, Ұлты-қазақ, Аты –Адам.

Рефлексия

1 минут

«3-2-1» стратегиясы

• Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

• Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

• Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет.

.

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша

көмек көрсетуді қалай

жоспарлайсыз? Сіз

қабілеті жоғары

оқушыларға тапсырманы

күрделендіруді қалай

жоспарлайсыз?

Бағалау – Оқушылардың

үйренгенін тексеруді

қалай жоспарлайсыз?

Пəнаралық байланыс

Қауіпсіздік жəне еңбекті

қорғау ережелері

АКТ-мен байланыс

Құндылықтардағы

Байланыс

Рефлексия

Сабақ / оқу

мақсаттары

шынайы ма?

Бүгін оқушылар

не білді?

Сыныптағы ахуал

қандай болды?

Мен жоспарлаған

саралау шаралары

тиімді болды ма?

Мен берілген

уақыт ішінде

үлгердім бе? Мен

өз жоспарыма

қандай түзетулер

енгіздім жəне

неліктен?

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.

Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес

келтін сұрақтарға жауап беріңіз.

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды

жетілдіруге көмектесетін не білдім?