Адам.Қоғам.Құқық "Өз ойыным" ойын - сабақ

Шығыс Қазақстан облысы

Көкпекті ауданы Сарыбел ауылы

«Ново – Тимофеевка орта мектебі» КММ

Тарих пәнінің мұғалімі Сарбасова Гульжан Булатбековна

Тақырыбы: «Өз ойыным» ҚР Конституциясына арналған.

Тема: «Своя игра»

Мақсаты:ҚР Конституциясы бойынша алған білімдерін тереңдету, бекіту.Оқушылардың интеллектуалдық және шығармашылық қабілеттерін дамыту, топта жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру.Отанға деген сүйіспеншілікке, мақтан тұтуға тәрбиелеу.

Цель:Углубить знания учащихся о Конституции РК.Развивать творческие, интеллектуальные способности, умение работать в группе.Воспитывать чувство гордости, патриотизма за свою Родину.

Көрнекілік: интеративті тақта.

Обарудование : интерактивная доска

Қатысатын оқушылар: 5- 11сыныптар

Участники игры: 5- 11 классы

Барысы:

1.Ұйымдастыру. Мұғалімнің кіріспе сөзі.

2. Ойын ережесімен таныстыру.

3.Әділ – қазы алқасымен таныстыру.

1 тур «Конституция – основной закон»

20-Тәуелсіздік алғаннан кейін Ата заңымыз неше рет қабылданды және қай жылдары?

Сколько раз и в какие годы принималась Конституция в независимом Казахстане? (2 раза 28.01.1993г 30.08.1995г)

40-Қазақстан Республикасының Конституциясы қай сөздермен басталады және неліктен?

С каких слов начинается Конституция Казахстана и почему? («Біз, ортақ тарихи тағдыр біріктірген Қазақстан халқы ......осы Конституцияны қабылдаймыз. Халық мемлекеттік биліктің қайнары болып табылады. Мы,народ Казахстана,.....принимаем настоящую Конституцию.Народ является единственным источнтком власти.)

50-Қазақстан Республикасына саяси мінездеме беру.

Дать политическую характеристику РК. (Қазақстан – демократиялық,тәуелсіз,егеменді, құқықтық, зайырлы,унитарлы,әлеуметтік, көп ұлтты мемлекет.Казахстан-демократическое,светское,независимое,суверенное,унитарное,правовое,социальное,многонациональное государство.)

60-1993 жылы және 1995 жылы қабылданған Конституциялардың айырмашылығы неде?

В чем разница между Конституцией 1993года и Конституцией 1995 года? (Жоғарғы Кеңестің өкілеттілігі Президент пен Үкімет билігінен күшті болуынанн туындаған мемлекетті басқару жүйесі туралы мәселе шиеленісіп тұрды.

Не доконца была разработана система правления.Верховный Совет обладал большей властью,чем Президент и Правительство.)

70-Адам мен азамат мәртебесінде айырмашылық бар ма?

Есть ли разница между статусом человека и гражданина? (Адам – Жерде мекен ететін тірі организмдердің жоғары сатыда дамыған түрі, биоәлеуметтік мәнділік.
Азамат – мемлекеттің құқығы мен міндеттерін орындайтын адам.
Человек-вид высокоорганизованных живых организмов на Земле,биосоциальная сущность.Гражданин – человек,наделенный определенными правами и обязанностями государства)

2 тур «Общие положения»

20- ҚР басқару түрі қандай? Какая форма правления в РК? (Президенттік – Парламенттік басқару жүйесі. Президентско – Парламентская форма правлени)

40 – Мемлекеттік биліктің бірден – бір бастауы кім?Согласно Конституции государственная власть находится в чьих руках? (Халық.Народ)

50 – Өзара іс – қимыл жасау принципіне сәйкес мемлекеттік билік қалай жүзеге асырылады?Как осущестевляеться государственная власть в соответствии с принципом ее разделения? (Мемлекеттік билік өзара іс –қимыл принципіне сәйкес заң шығаршы, атқарушы және сот тармақтарына бөлініп жүзеге асырылады.
Государсвенная власть осуществляется в соотвествии с принципом ее разделения на законодательную, исполнительную и судебную ветви.)

60 – Қандай саяси партиялардың қызметіне жол берілмейді?Деятельность каких политических партий не допустима? (Діни негіздегі партияларға.Партиям на религиозной основе)

70 - Шетелдік діни бірлестіктердің Республика аумағында қызмет атқаруға құқығы бар ма?

Имеют ли права осуществлять деятельность иностарнные религиозные объединения на территории РК? (Тиісті мемлекеттік органдарымен келісу арқылы қызмет атқаруға құқығы бар.По согласованию с соответствующими государственными органами имеют на это право.)

3 – тур «Человек и гражданин»

20 – ҚР азаматы қос азаматтықты алуға құқығы бар ма?Допустимо ли в Казахстане двойное гражданство? (Республика азаматының басқа мемлекеттің азаматтығында болуы танылмайды.За гражданином РК не признаеться гражданство другого государства.)

40 – Респуликаның азаматы өзінің азаматтық құқығынан қай жағдайда айырылады?При каких условиях млжет быть лишен гражданства гражданин РК? (Ешқандай жағдайда азаматтығынан айыруға болмайды.Гражданин РК ни прикаких условиях не может быть лишен гражданства)

50 – ҚР өлім жазасы бар ма?Есть ли в Казахстане смертная казнь? (Өлім жазасы адамдардың қаза болуымен байланысты террористік қылмыстар жасағаны үшін, соғыс уақытында ерекше ауыр қылмыстар жасағаны үшін ең ауыр жаза ретінде белгіленеді.
Смертная казн устанавливаеться как исключительная мера наказания за террористические преступления, сопряженные с гибелью людей, а так же за особо тяжкие преступления,совершенные в военное время.)

60 – Мемлекеттік қызметкерлердің қайсысы саяси партия мүшесі болуға тиым салынады?

Кто из государственных служащих не должен состоять в какой – либо политической партии? (Әскери қызметшілер, ұлттық қауіпсіздік органдарының, құқық қорғау органдарының қызметкерлер мен судьялар саяси партияларда болмауға тиіс.
Военнослужащие, работники органов национальной безопасности, правоохранительных органов и судьи не должны состоять в какой – либо политической партии)

70 - ҚР мұқтаж азаматтарды тұрғын үймен қамтамасыз етуге қандай жағдай жасалған?

Как заботится государство о гражданах,остро нуждающихся в жилье? (Тұрғын үй заңмен белгіленген нормаларға сәйкес мемлекеттік тұрғын үй қорларынан олардың шама – шарқы көтеретін ақыға беріледі. Государство предоставляет жилье за доступную плату из государственных жилищных фондов в соответсвии с установленными законом нормами.)

4- тур «Терминология»

20 – Конституция (Конституция – азаматтардың құқықтары мен міндеттерін айқындайтын мемлекеттің негізгі заңы. Конституция – Основной Закон государства, определяющии права и обязанности граждан.)

40 – Декларация (Декларация – ресми жарияланған бағдарламалық мәлімдеме.Декларация – официальное программное заявление)

50 – Унитарное (Унитарлы – біртұтас, бөлінбейді.Унитарное – целостное, оснавная власть сосредоточена в руках центрального правитльства.)

60 – Тоталитаризм (Тоталитаризм – қоғам өмірінің барлық аяларына бақылау жасайтын, демократиялық ұйымдарға тиым салынатын мемлекеттік басқару формасы
Тоталитаризм – форма управления государством, характеризующаяся полным контролем над всеми сферами жизни общества.)

70 - Легитимация (Легитимация – белгілі бір әрекетті жасаушының қоғамға танылуы.
Легитимация – процедура признание обществом личности, определенного действия или события.)

2 часть

1 – тур «Президент»

20 – Республика Президентінің қызметіне тағайындалуына кімнің құқығы бар ?Кто может быть избранным Президентам старны? (Қырық жасқа толған, мемлекеттік тілді еркін меңгерген әрі Қазақстанда соңғы он бес жыл бойы тұратын азамат.Не моложе сорока лет, свободно владеющии государственным языком и проживающии в Казахстане послдение 15 лет.)

40 – Кезект сайлау мен инагурацияның өткізілу мерзімін Конституция қалай бекітеді?Какие сроки избрания Президента и его иногурация определены в Конституции? (Сайлау желтоқсанның бірінші жексенбіде өткізілед, инагурациясы қаңтардың екінші сәрсенбіде салтанатты түрде өткізіледі. Выборы Президента проводятся в первое воскресенье декабря, инагурация проходит во вторую среду января)

50 – Қандай жағдайда Президент вето құқығын пайдаланады?В каких случиях Президент имеет право вето? (Вето – мемлекет басшысының заңды орган қабылдаған заң жобасын әрекетке қосудан бас тарту құқығы.
Вето – право главы государство приостановить введение в дейстие закона, принятого законодательным органом.)

60 –ҚР Конституциясы бойынша Президенттің мәртебесі қалай анықталады?Как определен статус Президента согласно Конституции РК? (Абыройы мен қадір қасиетіне ешкімнің тиісуіне болмайды.Президенті мен оның отбасын қамтамасыз ету, оларға қызмет көрсету және қорғау мемлекет есебінен жүзеге асырылады.
Честь и достоинство не прикосновенный. Обеспечение,обслужевание и охрана Президента и его семьи осуществляются за счет государства)

70 - Мерзімінен бұрын босаған немесе кетірілген, қайтыс болған жағдайда Президент қызметі кімге жүктеледі?На кого возлагаются полномочия Президента в случае досрочного освобождения, отрешения от должностей, а также его смерти? (Парламент Сенатының Төрағасына.Председатель Сената Парламента)

2 – тур «Парламент»

20 – Парламент қандай орган болып келеді және қандай қызмет атқарады?Каким органом является Парламент и какую функцию осуществляет? (Ең жоғары өкілді органы, заң шығарушы қызметін атқарады.Высший представительный орган, осуществляет законодательную функцию.)

40–Сенат пен Мәжілістің өкілеттік мерзімі.Срок полномочии депутатов Сената и Мажилиса (Сенат депутаттарының өкілеттік мерзімі – 6 жыл,Мәжіліс депутаттарының мерзімі – 5 жыл.Срок полномочии депутатов Сената – 6 лет, депутатов Мажилиса – 5 лет)

50- Сенат пен Мәжіліс депутаттарының кандидаттарына қандай талаптар қойылады?Какие требования предоставляются кандидатом в депутаты Сената и Мажилиса? (Жасы 30 толған, жоғары білімі , 5 жыл жұмыс стажы бар тиісті облыстың , республикалық маңызы бар қаланың не Республика астанасының аумағында кемінде 3 жыл тұрақты тұрып жатқан адам Сенат депутаты бола алады.Жасы 25 толған адам Мәжіліс депутаты бола алады.
30 лет,высшее образрование, стаж работы не менее 5 лет , постоянно проживающии на территории соответстующеи области, города республиканского значения либо столицы Республики не менее 3 лет.Депутатом Мажилиса может быть лицо, достигшие 25 лет.)

60-Сенат пен Мәжіліс депутаттарын сайлауда олардың саны мен құрамы қалай анықталады?Определить порядок и численность избрания депутатов Сената и Мажилиса? (Сенат депутаттары әр облыстан, республикалық маңызы бар қаладан және Қазақстан Республикасының астанасынан 2 адамнан, 15 депутатын Прединет тағайындайды.Мәжіліс - 107 депутаттан тұрады: 98 депутатын мандат окугі бойынша сайланады,9 депутатын Қазақстан халқы Ассамблеясы сайлайды.
Сенат образуют депутаты: по 2 человека от каждой области, города республиканского значения и столицы, 15 депутатов назначаются Президентом.Мажилис – 107 депутатов :98 депутатов по мандатным округам и 9 депутатов избираются Ассамблеей Народа Казахстана)

70-Парламент депутаттарын қандай жағдайда тарату ға болмайды?В каких случаях депутаты Парламента не могут быть распущены? (Төтенше немесе соғыс жағдайы кезеңінде, Президент өкілеттілігінің 6 айында, алдындағы таратудан кейінгі 1 жыл ішінде таратуға болмайды.Не могут быть распущены в период чрезвычайного или военного положения , в последние 6 месяцев полномочий Президента, в течение 1 года после предыдущего роспуска.)

3 – тур «Правительство»

20-Үкімет қандай қызмет атқарады?Какую власть осуществляет Правительство? (Атқарушы билігін жүзеге асырады, атқарушы органдардың жүйесін басқарады және олардың қызметіне бассшылық жасайды.Осуществляет исполнительную власть, возглавляет систему исполнительных органов и осуществляет руководство их деятельностью.)

40-ҚР Үкімет қызметін кім ұйымдастырады және оның басшысы кім?Кто стоит во главе Правительства РК назовите его фамилию? (Премьер – Министр.Карим Масимов)

50-Мемлекеттің сыртқы саясат саласын жүргізуде Үкімет қатыса ма?Принимает ли участие Правительство во внешней политики государства? (Үкімет келіссөздер жүргізу және үкіметаралық келісімдерге қол қою туралы шешім қабылдайды, шетелдік мемлекеттермен, халықаралық және өңірлік ұйымдармен өзара қатыснастарының дамытылуын қамтамасыз етеді.
Принимает решения о проведении переговоров и подписании межправительсвенных соглашении, обеспечивает развитие взаимоотношении с иностраннными государствами, международными и региональными организациями.)

60-Президент Үкіметті орнынан түсуді қабылдау немесе қабылдамау туралы мәселені қай мерзімде қарастырады?В какой срок Президент отстраняет или назначает Правитльство? (10 күн мерзімдет. в 10 дневный срок)

70-Үкіметтің өкілеттілігі қай кезде тоқтатылады? Когда и кем принемается решение о прекращении полномочий всего Правительства? (Премьер –Министрдің орнынан түсуін қабылдау бүкіл Үкіметтің өкілеттілігінің тоқтатылғанын білдіреді.
Решение о прекращении полномочий Правительства принимает Президент.Принятие отставки Премьер – Министра означает прекращение полномочий всего Правительства )

4- тур «Местные органы управления»

20-Жергілікіт атқарушы органды кім басқарады және кімнің өкілі болып келеді?Кто возглавляет местный исполнительный орган на соответствующей территории и кого он представляет на местах? (Әкім,Республика Президенті мен Үкіметінің өкілі болып табылады.
Аким, является представителем Президента и Правительства РК.)

40-Жергілікті атқарушы органдар биліктің қай жүйесіне кіреді?Какую из ветвей власти они представляют? (Атқарушы органдарының бірыңғай жүйесіне кіреді.
Входят в единую систему исполнительных органов РК.)

50-Жергілікті мемлекеттік басқару органдары өз билігін қандай органдар арқылы жүзеге асырады?Из каких органов власти состоит местное государственное управление ? (Жергілікті өкілді орган – маслихат, атқарушы орган- әкімшілік .
Местный представительный орган – маслихат, местный исполнительный орган – акимат.)

60-Маслихат депутаты болып кім сайлана алады?Кто может быть избран депутатом Маслихата? (ҚР 20 жасқа толған азаматы маслихат депутаты болып сайлана алады.
Депутатом маслихата может быть гражданин РК, достигший 20 лет.)

70-Үкімет мүшелері өкілді органның депутат болып сайлануға құқығы бар ма?Может ли член Правительства балатироваться в депутаты? (Құқығы жоқ. Не вправе быть депутатом представительного органа)