Тақырыбы: Алкиндер,Алкиндердің қасиеттері. Сабақтың мақсаты:Оқушыларды алкиндердің гомологтың қатарымен, изомериясымен, аталуымен, ацетиленнің электрондық және кеңестік құрылымен таныстыру.

Дамытушылығы: Алкиндерге тән реакциялар жөнінде мағлұматтар беру.Танымдық қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік мәні: Деңгейлік тапсырмалар орындауда бірлесіп жұмыс жасауға, айтылған пікірлерді тыңдап, баға беруге үйрету.

Сабақ түрі: Жаңа тақырыпты меңгерту

Сабақ әдісі: Деңгейлеп оқыту

Сабақ көрнекілігі: «Алкиндердің хим.қасиеттері»; «Алкиндердің гомологтық қатары»; кестелері.

Пән аралық байланыс: Биология, математика

Сабақ барысы: Ұйымдастыру Жаңа тақырып мазмұны Бекіту: Үй тапсырмасын сұрау Бағалау.Үйге тапсырма

Жоспар: Ацетилен көмірсутектері. Құрылысы, алынуы. Атаулары мен Изомерлері Қасиеттері: Кучеров М. Г реакциясы. Жеке өкілдері және олардың қолданылуы

•Жалпы формуласы СnH2n-2 • H:C:: С:Н ( электрондық формуласы) Н-С ≡ С- Н ( құрылымдық формуласы) •қ/к-гі «ан» жұрнағы ацетилен к/с-де «ген» жұрнағымен алмасады.

НС≡С-СН₂-СН₃ бутин-1 СН₃- С≡С-СН₂-СН₃ пентин-2

•изомерленуі- көміртек қанқасына, еселі байланыс орнына сәйкес, класаралық ( алкадиендер)

• Алынуы: өнеркәсіпте табиғи газ- метаннан алады. 2CH₄→C₂H₂+3H₂

• Лабораторияда : СаО+3С→СаС₂+СО ; СаС₂+2Н₂О→Са(ОН)₂+С₂Н₂.

•Хим-қ қас-рі: қосылуы, полимерлену,орынбасу, тотығу реакциялары тән.

С₂Н₂+Н₂→С₂Н₂ С₂Н₂+Br₂→ C₂H₂Br₂ C₂H₄+H₂→C₂H₆ C₂H₂Br₂+Br₂→C₂H₂Br₄ C₂H₂+HCl→C₂H₃Cl CH≡CH+HOH→CH-C Кучеров М.Г реакциясы С₂Н₂≡С₂Н₂Br₂ C₂H₂+O₂→4CO₂+2H₂O

Бекіту: СаСО₃→СаО→СаС₂→СН≡СН→СН₃-С

Үй тапсырмасын сұрау. •№29. Диендер мен алкендердің ұқсастығы мен айырмашылығы. •№4. Пентадиеннің мүмкін болатын изомерлерінің құрылымдық формулалары. а) Н₂С-С=CH-CH₂-CH₃; ә) Н₂С=CH-C=CH₂; б) СН₂=СН-СН₂=СН-СН₃ в) СН₂=СН-СН₂-СН=СН₂ •№5 а) СН₃-СН₂-СН₂-СН₃→СН₂=CH-CH=CH₂+2H₂ ә) CH₂=CH-CH₂-СН ₃→CH₂=CH-CH=CH₂+H₂↑ • №6(§2.8) СН₂=CH-CH=CH₂+H₂→CH₂=CH-CH₂-CH₃ CH₂=CH-CH-CH₂+2H₂→CH₃-CH₂-CH₂-CH₃. •№7. _nСН₂=C-CH=CH₂→[-CH₂-C=CH-CH₂-]_n

№7(§2.9) ὠ_(с)=85,7% │ Ш: х:у=ὠ/Ar=85,7/14:14,3/1=7,14:14,3=1:2 C₂H₄ ὠ_(H)=14,3% │ Mr(C₂H₄)= 28 D_(H₂)= 14 │ Mr(C_xH_y)=D·Mr=2·14=28 __________│ 14n=28 n=2 T/k: C_xH_y-?

№8. D_(aya)=1,86 │ Mr(C_xH_y)=1,86·29=54 ὠ_(C)=88,9% │ 12 n=54 n=4 ὠ_(H)=100-88,9=11,1 │ x:y=88,9/12:11,1/1=7,4:11,1=1:1,5≈4:6 C₄H_{6 _________________________}│ T/k: C_xH_y-? Ж/бы: С₄Н₆ №6. С₄Н₆-бутадиен СН₂=C=CH-CH₃ H₂C=CH-CH=CH₂ №11. Құрамында 25% қоспасы бар 500кг СаС₂-нан ацетиленнің қандай көлемнің(қ.ж) алуға болады? (Ж/бы: 131,250м³) СаС₂+2НОН→Са(ОН)₂+С₂Н₂ ὠ(СаС₂)=100%-25%=75% 500кг-------100% х=375·22,4/64 =131,250м³ х---------75% ; х=375кг

Бағалау. Үйге тапсырма §2.10-2.11. Есеп: №4,5,6,7,8(оқулық)