Алтын сақа

(Ғабит Мүсірепов «Ұлпан» романы бойынша ойын сайысы)

Акенжанова Лиза Сенгалиқызы

Сарысай негізгі орта мектебінің кітапханашысы

Сабақтың мақсаты: оқушылардың бойында салт-дәстүрге деген сүйіспеншілікті ояту, және сыныптан тыс көркем әдеби кітаптарды оқуды насихаттау.

Көрнекілігі: кітап көрмесі, қанатты сөздер.»Әйелдің ақылы көркінде, еркектің көркі ақылында», «Қазақта әйел тұрмай еркек оянбайды».

Жүргізуші: Армысыздар, құрметті ұстаздар мен ойыншылар! Жазушы публист, қоғам қайраткері Ғабит Мүсірепов «Ұлпан» романы бойынша өткелі отырған « Алтын сақа» ойын сайсына қош келдіңіздер!

Қазақстан Ғылым Академиясының акадимигі, Қоғам қайраткері, Қазақстан Халық жазушысы, Қазақстан мемлекеттік сыйлығының лауреаты « Ер ана», « Ақлима», « Қазақ солдаты» романы, « Оянған өлке « романы, 30-шы жылдары үлкен драматург екендігін танытып, «Қозы Көрпеш –Баян сұлу» пьесасын, «амангелді», «Ақан сері –Ақтоқты» « Қызжібек» операсының либереттосын жазған еді.

Бүгінгі біздің арқау етіп отырған «Ұлпан» романы тарихи роман. Ол ең әуелі Ең әуелі 1975 –ші жылы повесь болып шықты да ал 1980 ж өңдеулер енгізіп, роман етіп шығарды. Жерма бесінші ғасыр қазақ даласындағы тарихи шындықты негізделген.

Жүргізуші: Сонымен ойнымызға көшейік.

Ойын 6 бөлімнен тұрады.

Табалдырық бөлімі.

Күймеге келген оқушы өзін таныстырады. Бұл бөлімнің сұрақтароы.

1. Не себептен Мүсіреп « Бай болмас едім», - дейді.

- Байлық дегеніміз –азап, бай адам күні –түні малын ойлайды, өзі де малға ұқсап кетеді№

2. Бибіжихан кім?Ол алғаш ікесін қашан көрді?

-Ол Ұлпанның қызы, 4 жасында

3. Қожықтан қанша әйелі, қанша ұлы болған?

-9әйелі, 24 ұлы

4. Есени қияметтік қарыздар адамының үйіне ат ізін салмағалы қанша уақыт өткен?

-13 жыл

5. Есени Еменалы Көшін қайда қондырды?

-Беспай ауылының ар жағына.

7. Есенай анасы кім?

-Сырым батырдың қарындасынан туған Ақжелкен деген кісі.

Жүргізуші: Алдарыңыздан 4 ойыншы суырылып, ортаға шығкады.

Әудемжер бөліміне көшеді, 4 асықты столдың үстіне иіріпе, алшы -1,2 –тәйкі, 3-шік, 4-бүк болып жауап береді.

Жүргізуші: «Ақыл азбайды, білім тозбайды демекші сұрақтарға нақты толық жауап береді.

1. Аңшы Мүсіреп қай елден?

- Абай елінен

2. Ұлпан Есениге қайтара жауабында « Мен арзанға түспейтін қызбын», - дегенінде нені айтты?

-Ол өзінің тоқал емес, бәйбіше болып, үлкен үйде отырғандығын айтты.

3. Жастар ұлпанын атын қалай атайды? – Улкен апа.

4. Ұлпан қысқы үйін қайда салдырды? – Суат көлдің өкпе тұсында

5. Мүсірепов женгесін, Әсірептің әйелін кімдеп атаушы еді?

-Мырза жеңгем

Жүргізуші: Қозыкөш сітіне көшекміз

Білгенге артық бағасы артық,

Салмағы сан жетпейтін қорғасындай

Үйренсең өнер – білім өшпес мұра

Таусылмас тау кенің қордасындай – дей келе «Қозыкөш» бөліміне көшеміз.

Асық иіріледі, 3 ойыншы да дұрыс жауап берсе, асықтарын иіріп, кімнің асығы шік түссе, сол ойыншы ойыннан шығады. Ойынның шарты бойынша 2 ойыншы «Беласар» сәтіне көшеді.

« Беласар» бөлімінің сұрақтары

1. Ақнар деген кім? Неліктен олай атаған? – Ұлпан

2. Жәукен деген кім? – Торашының Бибіжихан өлгеннен кейінгі әйелі

3 Беласар сәтіне 2 ойыншы да жауап берсе, асық иіріп шік түссе ойыннан шығады.

Жеңге бала « Жолайрық» бөліміне жетіп , енді соңғы « Алтын көмбе» сұрағы.

Ақындар шәй ішіп болған соң домбыраның құлағын бұрай бастады. Бұрын алды тар, ызғарлы отыратын күле бермейтін Есенейдің енді өзімен өзіндей тең арттырып сөйлесетін адам болғанын сезінген ақындар еркін өлеңдетіп кетті.

- Сәлем ал, қадірлі би көп серіден.

Жиналған жұрт губернаның көп жерінен

Баяғы ескі атақтың бәрін тастап.

Кезіңіз көңіл жұмсап, мұзы еріген.

Ақназардай жеңешеміз есен –сау ма?

Сындырмай көк болатты ие білген.

Бұл кімнің бастамасы?

Қортынды. Қатысқан оқушыларды марапаттау.