Күні: 8-сынып. Пәні:
Биология
Сабақтың тақырыбы:
"Асқорыту мүшелерінің құрылысы".
Білімділік: ас қорыту жүйесі құрылысының
ерекшелігін және олардың адам ағзасында орналасуын көрсете
түсіндіру;
Дамытушылық: электронды көрнекіліктерді
пайдалана отырып,оқушылардың көру,есте сақтау,ойлау, танымдық-
қызығушылық қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: тамақ ішу режимін,санитарлық
гигеналық дағдыға үйрету,салауатты өмір сүруге
тәрбиелеу;
Сабақтың
көрнекілігі: интерактивті тақта, "Ас қорыту
мүшелер" суреттері, кесте, тест тапсырмалары, қима
қағаз.
Сабақтың
түрі: аралас
сабақ
Сабақтың
әдісі: сын тұрғысынан ойлау
стратегиясы
І. Ұйымдастыру
кезеңі
а) оқушылармен
сәлемдесіп,түгелдеу;
ә) оқушылардың назарын сабаққа
аудару;
б) оқушыларды екі топқа бөлу
(бағалау парағы екі топ басшысына
беріледі)
в) "Жүректен-жүрекке"
тренинг
ІІ. Үй тапсырмасын
тексеру
№1 тапсырма: Адасқан
әріптер
Са урыоқт -ас қорыту міскөру-
көмірсу
Кітркеоқ- қоректік заттар
мйа-май
Менрефретт- ферменттер
инматив-витамин
зурынә-нәруыз тікмісөкід
тқама-өсімдіктекті тамақ
№2 тапсырма: Сәйкесін
тап
1
.Ферменттер
а)организмдегі негізгі құрылыс материалы
2
.Нәруыздар
ә)организмдегі негізгі энергия көзі
3.Көмірсулар
б)нәруыз текті зат
4
.Майлар
в)өсімдікті,жануартекті тамақ өнімдері
5
.Витаминдер
г)әрі құрылыс материалы,әрі энергия
көзі
6.Тағамның
құрамы д)
организмнің тіршілік әрекетіне қажет
органикалық заттардың жеке
тобы
№3 Тапсырма: кестемен
жұмыс
Бір күнде пайдаланылатын
кенеулі заттар мөлшері
Нәруыз
|
Көмірсу
|
Май
|
Су
|
Тұз
|
Дәрумендер
|
100г
|
400-500г
|
80-90
г
|
2-2,5л
|
5-6г
|
А,В,С,Д,Е,К,Р,т.б.
|
№4
тапсырма:
А
деңгейі
-
Адам организмі үшін тамақтың
рөлі қандай?
-
Тамақ өнімдері дегеніміз не? 1
ұпай
Миға
шабуыл
Қос шауыпкелі бар,екі алыпкелі
бар
Қос жол көргіші бар,екі үн
сезгіші бар
Жалғыз мол асары бар,кеуде
қағары бар.
Ауа сорары бар,қорек қорабы
бар
Тағы...Тағы...
Тоқсан жол торабы бар,шешеді
бұл жұмбақты талпынған талабы бар
Бұл кім?
(Адам)
ІІІ.Жаңа
сабақ.
Міндеттері:
І. Мәтінмен
жұмыс
ІІ. Кубизм
әдісі
1. Суреттеңіз (тірек
сызба)
2. Қолданыңыз(кім
шапшаң)
3. Бұл туралы ойлағанда
көзіңізге не елестейді? (сәйкестігін табу)
4. Зерттеу (кестемен
жұмыс)
5.
Салыстыру
6. Талқылаңыз,пікірді
қолданыңыз н\е қарсы шығыңыз (ғажайып
алаң)
ІІІ. Тест
сұрақтар.
1.
Суреттеңіз. Асқорыту мүшелері құрылысының
сызбанұсқасын суреттейді.
2.
Қолданыңыз. Екі топ асқорыту туралы мақал
-мәтел айтады.
3. Бұл туралы ойлағанда
көзіңізге не елестейді?
Сәйкестігін
анықтаңдар
-
Асқазан –
в
-
Бауыр –
г
-
Бүрлер –
б
4.
Аш ішек -
а
-
Тоқ ішек –
ж
6.Ұйқы без –
д
|
в) Сфинктер тамақтың
қоймалжың сұйық ботқасының асқазаннан ішекке өтуін
реттейді.
г) Массасы 1500
грам
б) Рефлексті жиырылуға
қабілетті.
а) Астың сіңірілуі жүзеге
асырылады
ж) Қабырғасында бүрлер
болмайды.
д) Екінші бел омыртқасының
деңгейінде орналасқан.
|
4. Зерттеу. Кестемен
жұмыс
|
Ас
қорыту жүйесі
|
|
Ауыз
|
Жұтқын
шақ
|
Өңеш
|
асқазан
|
Аш
ішек
|
Тоқ
ішек
|
Қызметі
|
Асты ұсақтау
Ас қорыту жүйесіне
өткізу
|
Жұту ,
жылжыту
|
жылжыту
|
Ас
қорытыла
ды
|
ас
сіңіріледі
|
Аш ішектің
жалғасы,ашытатын микроорганизмдер болады
|
5.
Салыстыр.
6. Ғажайып
алаң.
Сандарды таңдап,сұрақтарға
жауап береді.
1. Адам организміне өзгеріссіз
сіңірілетін зат? (минералды тұздар мен су)
2. Қандай витаминдерді
білесіңдер? (А,В,С,Д,Е,К)
3. Жұтқыншақтың ұзындығы?
(11-13см)
4. Ішек бүрлерінің жалпы
мөлшері (4 млн)
5. Ең ірі без?
(бауыр)
6. Аш ішектің бөлімдері?
(ұлтабар,аш ішек,мықын ішек)
7. Тоқ ішектің бөлімдері?
(соқыр ішек,жиек ішек,тік ішек)
8. Адам денесіндегі судың
орташа мөлшері қандай? (60-65%)
9. Ас қорыту мүшелерінің
қабырғасы?
(сыртқы қабаты-дәнекер ұлпа,
ортаңғысы- бұлшықет
қабаты,ішкі қабаты-эпителий
ұлпа)
10. Ас қорыту ж\е тыныс алу
жолдары қиылысатын мүше. (жұтқыншақ)
ІV.Тест
тапсырмалары.
1. Адамның ас
қорыту жолының ұзындығы:
а/
3-5м
ә/
8-10м
б/
15-18м
в/ 18-20м
2.
Дәм сезу рецепторлары қайда орналасқан?
а/
жұмсақ таңдайда ә/
ұрттың сілемейлі қабығында
б/ тілде
в/ көмейде
3.
Ас қорыту және тыныс жолдары қай жерде қиылысады?
а/
ауыз қуысында
ә/ жұтқыншақта
б/
өңеште
в/ көмейде
4.
Ас қорыту жолында асқазаннан кейін не орналасады?
а/
аш
ішек
ә/
тоқ ішек
б/ ұлтабар
в/ бауыр
5.
Тоқ ішектің бөлімдері:
а/ аш ішек, жиек ішек, тік
ішек
ә/ соқырішек, жиек ішек, тік
ішек
б/
соқырішек, тік ішек,
ұлтабар
в/ ұлтабар, тік ішек, аш ішек
6.
Аш ішек бөлімдері:
а/
ұлтабар, тік ішек, аш
ішек
ә/ соқырішек, жиек ішек, тік
ішек
б/ ұлтабар, аш ішек, мықын ішек
в/ соқырішек, тік ішек,
ұлтабар
V. Үйге тапсырма
беру: асқорыту жолдарының аурулары
тақырыбына реферат дайындау. Оқу,түсінік
айту.
Бағалау