|
Мәтін.
Америкалық парламенттік
формат
АПФ – әлем бойынша ең атақты
әрі қызықты формат. Онда үкімет және оппозиция тарапы болады. Үкімет
тобында премьер-министр және спикер, ал оппозиция тобында лидер
және спикер болады. Бұл ойын түрінде аргумент және оның маңыздылығы
есепке алынады.
АПФ форматы сипаты жағынан
2-ге бөлінеді: саяси және құндылық. Саяси форматта нақты проблема
бар және оның шешу жолдары қарастырылған. Ал, құндылық форматында
құндылықтар сайысқа түседі, бұнда проблема жоқ және палаталар
ия/жоқ келісемін/келіспеймін деген позицияларды
жақтайды.
Спикер жəне оның
сөзі:
1. Премьер-министрдің
конструктивті сөзі - 7 (4) минут - Қарарды ұсынады. Өзінің кейсін
нақты жəне айқын таныстырады. Кейсін бірнеше тəуелсіз дəйек,
тəуелсіз дəлелдер арқылы қолдайды.
2.Премьер-министр
орынбасарының конструктивті сөзі - 8 (5) минут - Қысқаша шолу
жасайды. Оппозицияның тəуелсіз талдауына шабуыл жасайды. Үкімет
кейсін қайта құрады/нығайтады.
3.
Премьер-министірдің талдауы -
5 (5) минут ескерту: жаңа дəйектер келтіруге болмайды. Раундтың
қорытындысын шығарады, негізгі жəне сыни кезеңдерін айтады. Жаңа
мысалдардың көмегімен өзінің позициясын нақтылайды. Үкімет пен
оппозиция позициялары арасындағы анық айырмашылықтарды
көрсетеді.
Тағы ескерілетін жағдайлар: 1.
Сұрақтар (“point of information”) “Сұрақ” – нақ осы сәтте сөйлеп
жатқан қарсы топтың ойыншысына бағытталған сұрақ немесе пайымдау
(утверждение). Сұрақ қою үшін пікірсайысшы орнынан тұрып, “сұрақ”
не “рұқсат етіңіз” деп айту арқылы өзінің сұрақ қойғысы келіп
тұрғанын көрсетуі қажет. Осы сәтте сөйлеп жатқан ойыншы сұрақты
қабылдауға не қабылдамауға құқысы бар. Бұл сұрақ қоюшы тұрғаннан
кейін 10-15 секундтан соң көрсетілуі тиіс. Егер сұрақ қабылданбаса,
сұрақ қоюшы орнына отыру керек. Ал қабылданса, сұрақ қоюшы
сөйлеушіге қысқа сұрақ пен комментариді айта алады. Сұрақтың
ұзындығы 15 секундтан аспауы керек. Сұраққа жауап беруге кеткен
уақыт оны қабылдаған адам үшін ескерілмейді. Ескерту: 1 спикер
сөйлегенде жəне соңында қорытынды айтылғанда сұрақ
қойылмайды!
Тапсырма: Берілген
ұғымдардың «ақиқат» немесе «жалған» екенін
анықтаңыз
|
Ұғым
|
А
|
Ж
|
|
1. Саяси форматта нақты
проблема бар және оның шешу жолдары
қарастырылған
|
|
|
|
2. Премьер-министр
орынбасары қарарды ұсынады
|
|
|
|
3.
Премьер-министірдің талдауында бір ғана жаңа дерек келтіре
алады
|
|
|
|
4. Ойын
барысында бірінші спикер сөйлегенде жəне
соңында қорытынды айтылғанда сұрақ
қойылмайды!
|
|
|
|
5. Премьер-министр
орынбасары Үкімет кейсін қайта құрып және
нығайтады.
|
|
|
Дескриптор:
Бірінші ұғымның «ақиқат»
немесе «жалған» екенін анықтайды;
Екінші ұғымның «ақиқат» немесе
«жалған» екенін анықтайды;
Үшінші ұғымның «ақиқат» немесе
«жалған» екенін анықтайды;
Төртінші ұғымның «ақиқат»
немесе «жалған» екенін анықтайды;
Бесінші ұғымның «ақиқат»
немесе «жалған» екенін анықтайды;
|
18 Қараша 2021
971
0 рет жүктелген
