Топ мамандығы : «Электр байланысы жүйелі құрылысы мен сымдық тарату жүйелерінің электрмонтері »
Курсы : ___ топ : ___
Сабақтың тақырыбы : «Телефон аппараттарының бөлшектерін тексеру,жинау және телефон желісіне қосу»
Сабақтың мақсаты : Оқушыларға телефон аппаратарының бөлшектерін тексеру,жинау және телефон желісіне қосу жұмысы тақырыбында білім негізін қалыптастыру.
Білімділік: Оқушылардың білімін арттыру, ойлау қабілетін кеңейту, өз мамандығына ынтасын арттыру.
Дамытушылық: Оқушылардың сабаққа деген ынтасын арттыру, зиялы білім негізін қалыптастыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды ТҚ ережелерін сақтауға, құрал-саймандарды тиімді, ұқыпты пайдалануға баулу.
Сабақтың материалдық- техникалық жабдықталуы: кабельдер, муфталар т.б.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, карточкалар, нұсқау картасы.
Сабақта қолданылатын әдіс-тәсілдер: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, тірек-сызба.
Сабақтың өткізілу уақыты: 900-1530
Сабақтың өтілетін орны: №1 зертхана. №14 кабинет
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Әнұран.
3. Оқушыларды тізім бойынша тексеру.
4. Сабаққа қажетті құрал-саймандарын тексеру.
5. Оқушылардың сырт келбетіне назар аудару.
6. Кезекші тағайындау.
ІІ. Кіріспе нұсқау:
1.Оқушыларға жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын түсіндіру.
2. Өткен сабақты сұрақ қою,ребустар арқылы қайталап, еске түсіру .
3.Нұсқау карталар мен интерактивті тақтаны пайдалана отырып, берілген тапсырманы орындау .
4. Пән аралық байланысты пайдалану технологиясы.
«Телефон аппаратарының бөлшектерін тексеру,жинау және телефон желісіне қосу»
Телефон аппаратының негізгі бөлшектері және олардың қызметі.
Телефон аппараттары байланыстың сапасы тәуелденетін маңызды жабдық болып саналады.Олар сөзді линиямен бергенде , сөздің анықтығын және дауысының қаттылығын қамтамасыз етулері қажет, механйкалық көп төзімділік қоршаған ауаның дымқылдығына және оның жылылығының өзгеруіне тұрақтылық қабілеті болу керек.
Қалалық телефон желісіне келетін телефон аппараттары ҚТЖ-дегі өндірістік лабараторияда тексеріледі, онда техникалық жағдайларға қарастырылған арнайы өлшем жүргізу үшін қолданылатын жабдықтар болады.
Жасалған құрылысына қарай телефон аппараттардың қажеті аз болғандықтан, телефон аппараттарының көбін стол үстіне қоюға арнап шығарады. Афтоматтық телефон станцияларының қалалық телефон желілеріндегі абонент линияларына қосуға арналған, онда аппараттарды қосу автоматтандырылған және қолмен қызмет атқаратын орталық батареялы /ОБ-ЦБ/ станцияларына қосуға арналған, мұнда аппараттарды телефонистикалардың қолымен қосылады. Сонғы жағдайда аппаратқа нөміртергіштің орнына дөңгелек қақпақ орнатады және аппаратың схемасында бірін ауыстырып қосу жасалынады. Телефон аппаратының құрылысы мыналардан тұрады,қоңырау,нөміртергіш,рычагты ажыратқыш,микротелефон трубкасы,

Қоңырау. Екі тостағаншалық полярлы қоңырау /42 сурет/металдан жасалған негізге орналасқан, аппаратқа бекітілген.Негіздің сыртына шығарылған шеті кедір-бұдырланған /рифленый/кішкентай маховик түрінде жасалған қоңырау дауысының қаттылығын реттегіші /регулятор громкости/ бар.Маховикті бұрап отырып якорьдің тербелу шегін көбейтіп немесе азайтуға болады,демек,қоңырау дауысының күшін азайтуға немесе көбейтуге болады.

Нөміртергіш.ТА-72 аппаратында нөміртергіш оның іске жарайтын уақытын ұзартады,және импульстердің бір-қалыпты болуын қамтамасыз етеді.
Нөміртергіштің бөлшектері /43сурет/пластмассадан жасалған негізде 6 орналасқан.Жүргізуші дөңгелек /диск/3 басты білікке /ось/ 2 бос /кен/орналасқан.Дөңгелектің төменгі жағында пластмассадан жасалған тісті дөңгелек /шестерня/ 4бар,ол жүргізуші дөңгелекпен біртұтас орнатылған.Оның шеңберінің бір бөлігі түзу және тістері жоқ.Бұрмалмалы жалпақ серіппе бқрама дөңгелектің камерасында орналасқан,оның бір ұшы бұрама үш дөңгелек біреуінің шоқсысына іліндіріп бекітілген,екінші ұшы нөміртергіштің басты білігіне 2 ілінген.
Тісті дөнгелектің 4 үстіне екі штифті 7 коммутациялайтын жұдырықша құрастырылған.Нөміртергіштің кіші бөлігін спиральды серіппе және тісті дөнгелек 8 / трибика / кигізілген, ол бұрмалы серіппенің 4 тісті дөнгелегіне тіркелген. Осы білікте тісті дөнгелеке 9 еркін орнатылған және білікке қатты бекітілген орталық импульстік тығырыққа 11 тығыз қосылады.Түиісу серіпелері 16 оқшаулағыш матиралдан жасалған тіректің ішіне орналастырылған, тірек бұрандамен нөміртергіштің негізіне бекітілген.
Импульстік түйіспелерді қосып және ажырату үшін ажыратқаш – жұдырықша 12 қызымет атқарады, ал басқа түйіспе серіппелерді комутациялаитын жұдырықшада орналасқан – коммутациялық штифтер 7 басқарады.Нөміртергіштің білігінің 10 осіне жылдамдықты реттейтін тепкіш ретегіш бекітілген, ол импульстік тығырықтың бірқалыпты айналуын қамтамасыз етеді, ол 9 және 14 тісті дөнгелектер арқылы айналады.
Нөміртергіштің механизімінің қимылы былай болады.Бұрамлы дөнгелекті тіреке дейін бұрағанда бұрамалы серіппе 2 тартылады және бұралмалы дөнгелектің 3 шестернасы 3 айнала бастайды.

Сол сияқты, нөміртергіштің механизімнің барлық қалағаншестернялары айнала бастайды, аралық импульстік тығырық 7 және ажыратқыш – жұдырықша 6 айналады; ол өзінің терісімен нөміртергіштің импульстік серіппесіне 5 тіреледі.Сонымен қатар штифтердің 4 әсерәнен түйісу серіпелірі SR4 тқйықталады, олардан кейін SR2 серіппе түйісулері тұйықталады, бұлар нөмір тергенде телефонды тұйықтайды / шунтирует /.
Бұралмалы дөнгелек босаған кезде, ол шестерналармен бірге бұралмалы серіппенің әсерімен қарама-қарсы жақа қарай айнала бастайды.Сонымен ажыратқыш жұдырықша 6 айналып өзінің шоқысымен сол импульстік серіпеге 5 барып тіреледі, бірақ оны екінші жағынан тіреледі.Аралық импульстік тығырық 7 айнала келе, өзінің шоғырларымен көтеріп және ойыққа ажыратқыш жұдырықшаны 6 түсіреді, ол нөміртергіштің импульстік серіппелерін қосып және ажыратады.
Әрбір цифрды тергенде ажыратқыш – жұдырықша импульстік серіпені 5 бір рет артық ажыратады.Бірақ станцияға артық импульс түспейді, себебі SR1импульстік түйіспелерге жарыспалы қосылған, SR3 серіппе түйіспелер қосылып және оларды соңғы / артық / импульс кезінде тұйықтайды. Нөміртергіштің дөнгелегінің айналуы жилігі сикундына он есе үлес жіберуді қамтамасыз етеді.
Рычагты ажыратқыш. Металдан жасалған көпіршеде аппараттың түйіспелі серіппе 6 тобымен рычагты ажыратқышы жиналған ол қалыпқа құйып дайындалған пластмасса негізінде жиналған.
Рычагтың бір жағында екі иілген планка бар, оның үстіне микротелефон аппаратқа жатқанда басатын пластиналар түседі, ал екінші жағында-екі шойын бар. Оның үстіне спиралды серіппе бекітіледі, ал екіншісі түйісу серіппелері кіретін ойықтары бар, оқшауланған пластинаны жылжытуға арналған. Микротелефон трубкасын көтергенде, жылжытуға арналған.Микротелефон трубкасын көтергенде, рычаг жоғары көтеріледі, оқшаулағыш пластина түйісу серіппелерін ажыратып қосады.Түйісу серіппелері шаңнан қорғау үшін мөлдір пласмассадан жасалған өалыпты / чехол / жауып қойяды.
Микрателефон трубкасы. Микрателефон трубкасы пласмассадан жасалады.Тұтқаның жоғарғы ұясында ТК-67 телефон капсюлі, ал төменгі ұшында – микрателефон капсюлі МК-16 салынған.Тұтқаның ішіне телефоның орауларын жалғастыратын екі сым тартылады / оның тұрқындағы қысқаштар арқылы /, микрафон ұйясында қысқыштарға қосу үшін.Микрофон капсюлі МК-16 микрателефон шнурның талшықтарымен пластмассадан жасалған тостағаншаның ішіне орналастырылған, түйісу серіппелерімен қосылады.Тостағаншаның сырт жағында үш қысқыш бар микрателефон трубкасы телефон аппаратынын схемасымен жалғастырылған
Телефон шнурлары.
Микрателефон трубкасын және нөміртергішті телефон апаратымен және аппаратты линямен сымдармен / розетка арқылы / жалғастыруды бірнеше / тағайындалуына байланысты / ток өткізетін талшықтары бар жұмсақ шұнурлармен іске асырылады.
Микрателефонға және көбінесе розетка шнурларын дайындау үшін зер жіптер / шнурные нитки / пайдаланылады, олар өте жіңішке жібек немесе капрон жіптеріне өте жұқа және жіңішке мыс ленталарын спираль түрінде оралып жасалады.Өзара оралған және поливинилхлорид қабатымен / жабынымен / оқшауланған бірнеше зер жіптерінен / әдете 15 / зер сым жасалады.
Микрателефон және разеткалық шынурлар екі, үш және одан да көп / жетіге дейін/ зер сымдардан тұрады, олар поливинихлорид жалпы қабатпен / шланг / қапталған.Шнурдың ішіндегі сымдардың
Кабельді қосатын абанент орны
Қалалық телефон желілерінде кабель қосатын абанент орындарын тұрғызады.Ашық тарту тәсәлмен жүргізгенде, алдымен телефон сымының трассасын анықтайды, қысқа жолмен өтетін өйткені бөлуші қораптан телефон аппаратына дейінгі линияның ұзындығы 40м болуға рұқсат етілмейді.Электір сымдармен қиылысуға, неше дүркін қабырғалардан өткізуге және бұрылмалар жасауға тырыспау керек.Абонент сымын бөлменің ішінде биіктігі 2,3м кем емес жерде тарту қажет, ал сыртқы қабырғаларда -3м аз болмау керек.Абонент сымдарын бөлменің ішіндегі плинтустармен жүргізуге рұқсат етіледі, бірақ ол бұзылуға әрекетсіз болатын шартпен тартылады.
Электр және телефон сымдарын қатар жүргізгенде телефоның сымдары электір сымдарынан 25мм аралықта төмен тартылады.Телефон және радйотаратқыш сымдарын қатар тартқанда , электромагниттік әсерді азайту үшін олардың алыстатады, алыстату аралығы қатарлас тартымдардың ұзындығына байланысты болады, төменде келтіргендей.
Телефон және радиотаратқыш Рұқсат етілген қатар
Сымдарының арасы,мм тартымның ұзындығы,м
50 70
30 50
25 30
20 20
15 10
Егер су, газ және жылу құбырларын кесіп өту керек болса, телефон сымын олардың астымен штробамен өткізеді.Егер құбырлар жылу жекелеуіш қабатпен жабылса, онда сымды соның үстімен тартады, сонымен мұндай жабдыққа сымның ширатылғаны рұқсат етілмейді.
Телефон сымын тартуды оның бекітетін орындарын белгілеуден подразетниктерді және қосымша аспаптарды қондырудан бастайды.Ағаш немесе сыланған қабырғаға ТРП немесе ТРВ сымын темір шегелермен бекітеді.

Бекіту нүктелерінің арасы көлденең бойынша 250, тік бойынша -350, ал бұрылатын жерлерде – 50мм төбесінен екі жағында.Сым қабырғаға қысылып жату керек.
Абонент сымы бұрын қабырғаға швед тұтқасымен бекітілген, оны қазір бөлетін пластикат тілегі жоқ сымдарды тартқанда пайдаланады.ТРП немесе ТРВ сымдарын бетон қабырғаға бұрыннан белгіленген нүктелерден тартқанда, тескіштермен немесе электір бұрғымен қатты қортпалы ұшы бар тереңдігі аз шқұрлар ойып, сұйық алебастырмен толтырып және сонан соң, сымдарды кішкентай шегелерді қағып бекітеді.Бетон және кірпіш негіздерге сымдарды ДГР шегелік дюбельдермен және ОД-6 қол түзеткішпен бекітуге болады.

Телефоның астына ағаш подрозеникті қондыру үшін қабырғада еденнен 250-700мм биіктікте шұқырлар жасап және сұйық алебастырдың көмегімен спиральмен бұрандалы шегені / шурп / ұстатады.Қабырғалық телефон аппараттарын еденнен 1400мм биіктікте орнатады.
Тартылған телефон сымының бір ұшын бөлгіш қорапқа, екіншісі розеткааға қосады.Бөлгіш қорапқа екі жағынан тартылған сымдарды 2,7,1,6,0,5 қысқыштарға қосады, оң жағынан тартылғандарды-2, 7,3, 8, 4 және 9 қысқыштарға қосады. Сөйтіп, 2 және 7 қысқыштарға оң жақтан дал сол жақтан да тартылған сымдарды жоғарыдан төмен қораптың сирақтарының арасынан бес- бестен бөлгіш кабельдің екі жағынан өткізеді, ал сонан соң доғаш иіп, плинт қысқышына қосады.Бұдан кейін сымдарды көлденең бойымен кендір жіппен орап байлайды.Абонент сымының басқа ұшын розеткаға түсіріп және оны қор қалдыру үшін подрозетникке орап бекітеді. Қабырғаның аппаратты орнатқанда сымның артығын / запас / оның астына жасырып қояды. Сымдарды жасырып тартқанда,құбырдан шықан сымдарды арнайы разеткаға қосады, бос жабдықтың ішіне орніластірылған.Бір бағытта тартылатын бірнеше біржұптық сымдарды бірге тартқанда,оларды қабырғаға КНЭ-2/160 желімімен желімдеп бекітілетін тұтқалардың көмегімен бекітеді.Тұтқа / қайырма шеге – скоба / концтрукциясы, оның ішіне бірден ТРП 1х2 20 сымдарын бекітуге мүмкіндік береді.Сым тартуға дайындалу жұмыстары әдеттегідей; бірақ ақталған және сырланған беттерді ақтан және сырдан тазалайды, ал тарту алдында бензинмен немесе ацетонмен майдан тазартады.Желімнің жұқа қабатын желімдейтін жерге жағып жәнешпательмен сіңдіреді.Желімнің ұсындай қабатын тұтқаның бетіне жағады.Тұтқаны біраз уақытан кейін желімдейтін жерге салады және қолдың күшімен қыиылыстырады.Бекітуді және сымдарды босатуды / демонтаж / жеңілдететін тұтқалардың ілмектері бар.Бекітуге арналған тұтқалар көрсетілген.
ТРП 1х2 бір сымын бекіту үшін конструкциясы кеңсенінкіне ұқсас ( кнопканы пайдалануға болады) .Ол сымды тартатын барлық траса бойынша желімдейді.Желім қатқан соң, тартатын сымның ұстатқышын әрбір кнопкамен төйреп, оның ұшын жоғарғы сымға қарай қайырып қояды.
Абонент линиясын телефон апаратымен қосыу үшін розеткамен жинақтайды / комплектуют /.Өнеркәсіп телефон розеткаларының үш түрін шығарады: РТ-2- екі түйіспелі абонент линиясын қосуға, РТ-4- төрт түйіспелі негізгі аппараттан басқа қатар немесе жүптасқан аппаратты және қосымша қоңырауды қосуға, РТ-5- бес түйіспелі жоғарыда аталғандардан басқа кнопканы немесе сигнал лампасын қосыуға арналған.Розетканың негізгі және қақпағын пластмассадан жасайды, сонымен жезден /латунь/ жасалған түйіспелердің бұрандаларын сымдарды қосуға арналған негізіне тығыздап бекітеді. Телефон розеткасының орнына штепсель розеткасын пайдалануға болады, ол абонентке аппаратты бір бөлмеден екінші бөлмеге алып жүруге мүмкіндік береді немесе оны ажыратып қоюға болады. РТШ-4 розеткасын конденсатормен және РТШ-4 конденсаторсыз шығарылады.
Абонент линиясының талшықтарын розетканың түйіспе бұрандаларына қосады, аппарат шнурының талшықтарын штепсельдің түйіспе бұрандаларына қосады. Аппаратты штепсельдің көмегімен қосып ажыратады. Розеткадан аппаратты ажыратқанда, линияға аппаратты орнына конденсатор қосылады, ол линияның үзілмеуін қамтамасыз етеді.Мекемелерде бір абонент линиясына екі аппаратты жиі қосады, яғни оларды қатар /запараллеливают/ қосады. Мұндай жағдайда кез-келген аппаратпен сөйлесуге немесе екі аппаратпен қатар сөйлесуге болады.
Қатар қосылған аппараттарда сөз естілмеу үшін Директор-секретарь схемасын қолданады. Сондай қосылғанда директордың аппараты негізгі болып есептеледі,ал секретарьдікі- қосымша болады. Негізгі аппарат жұмыс істегенде, қосымша ажыратылады. Аппараттарды бұлай қосу схемалары телефон аппаратының принципиальді схемасымен бірге беріледі.
Пәтерлердегі телефондардың абаненттік линиялары күніне жобамен 1-1,5 сағат пайдаланылатыны анықталды.Сол уакытта қаражаттың көп мөлшері телефон желісіндегі линия құрылысы жатады.Олардың пайдалануы койффицентін көтеру үшін жұпталған / спаренное / телефон аппараттарын қосыуды пайдаланады,бірақ абоненттің екі сымдық линиясына станциялық нөмірлер әр түрлі болатын екі телефон аппараттарын қосады.
Телефон аппараттарын жұптау қосу бұруын УБ-5 блокираторының көмегімен абонентердің пәтерлерін де қолданылатын.Қазіргі уақытта олар өндірістен алынған және қосу ды абонентте әдеттегінің орнына қондырылатын диодты- триодты розетканың көмегімен орындайды.АТС-да жұпты аппараттарды қосу үшін қосымша жұпты аппараттар жинағының / КСА-комплекс спарнных аппаратов / станциялық жабдықтарын және жұптайтын станция жабдықтарын / СУС – станционные устройства спаривание /. Диодты-триодты ДТП-1 қосымшаны қосу схемасы көрсетілген.

Қосымшада қарама- қарсылықты / полярность/ абонент линясының сымдарын қосқанда сақтау қажет.
Ең ыңғайлы болып есептелінетіні екі аппараты абоненттік жоғарғы жиліктегі қондырғы арқылы / АВУ – абонентская высокочастотная установка / қосу, ал ҚТЖ / ГТС / қосымша жоғарғы жиліктегі телефон каналын ұйымдастыруға мүмкіндік береді, әдеттегі дыбыс диапозондағы жилікте орналасқаннан басқа.Сөйтіп кабельде бос жұп табылмаса,АВУ көмегімен линияны тығыздауға болады, тағыда төменгі жиліктегі каналды бір апарат қосуға пайдаланып, ал жоғарғы жиліктегі каналды – басқасы үшін пайдаланады.
АВУ қосуға тоселген ТГ немесе ТПП кабельдерін пайдалануға болады.АВУ қондырғыда, абонентен АТС ке дейінге линияның ұзындығын ескерту қажет.
АВУ жабдықтарының құрамына абонент блоктары / ВЧ-4 жоғарғы жилікті,абоненте орнатылатын аппаратты жоғарғы жилікті каналмен жұмыс істейтін, НЧ-А төменгі жилікті аппараты әдеттегі төменгі жилікте жұмыс істейтін абонентке қойылады / станциялық блоктар ВЧ /НЧ-С, БСПК станциялық жинақтар блогі 10 станциялық жинақтарды ВЧ/ НЧ-С орналастыруға арналған:СПКА стативи, 8БСГК блоктарын орнату үшін пайдаланылады.
ІІІ. Негізгі бөлім:
1.Оқушыларға ТҚ ережелерін қайта еске түсіру.
2.Оқушылардың кабельдерді құрастыру жұмыстарын ұйымдастыру жөнінде білім негізін қалыптастыру.
3.Оқушылардың жұмысқа дайындығын тексеру.
4.Оқушылардың жұмыстарын тексеру.
5. Тапсырманы дұрыс орындаған оқушыларды мақтап, мадақтау.
ІV. Қорытынды:
1. Оқушылардың бір күндік жұмыс нәтижесін шығару.
2. Оқушылардың жасаған жұмыстарын қабылдау және оларды бағалау.
3. Жұмыс, тапсырманы дұрыс орындаған оқушыларды мақтап, мадаұтау.
4. Жұмыс орнын, құрал-сайман, материалдарды жинап, орын-орнына қою.
5. Кезекші тағайындау.
Пайдаланылған әдебиет:
1. П.А. Полонский: ҚТЖ-гі линиялық-кабельдік жабдықтарды құрастыру.
2. Ж.Жәнібеков, Д.Дурманов: «Электрмонтер»
3.Е.П.Дубровский: «Спраавочник молодого телефониста»
4.Заманауй интернет желісі.
Өндірістік оқыту аға шебері: Сәбден М.Ш
Өндірістік оқыту шебері: Дошанова К.А.
«Бекітемін»
директордың оқу және
өндірістік оқыту істері
жөніндегі орынбасары
Тоқмурзаев Ж. Н.
____________________
Сабақтың №__
Өткізілетін күні : _______________
Топ мамандығы : «Электр байланысы жүйелі құрылысы мен сымдық тарату жүйелерінің электрмонтері »
Курсы : ___ топ : №___
Сабақтың тақырыбы : «Әуе байланыс желілеріндегі және үйлердің қабырғаларына тартылатын бөлгіш кабельдерді құрастырудағы ерекшеліктері»
Сабақтың мақсаты : Оқушыларға әуе байланыс желілеріндегі және үйлердің қабырғаларына тартылатын бөлгіш кабельдерді құрастырудағы ерекшеліктері жөнінде білім негізін қалыптастыру.
Білімділік: Оқушылардың білімін арттыру, ойлау қабілетін кеңейту, мамандыққа ынтасын арттыру.
Дамытушылық: Оқушылардың жаңа сабаққа деген ынтасын арттыру, зиялы білім негізін қалыптастыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды ТҚ ережелерін сақтауға, құрал-саймандарды тиімді, ұқыпты пайдаланып жұмыс істеуге баулу.
Сабақтың материалдық- техникалық жабдықталуы: кабель түрлері, плакат, интерактивті тақта т.б.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, карточкалар, нұсқау картасы.
Сабақта қолданылатын әдіс-тәсілдер: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, тірек-сызба.
Сабақтың өткізілу уақыты: 900-1530
Сабақтың өтілетін орны: №2 зертхана. №18 кабинет
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Әнұран.
3. Оқушыларды тізім бойынша тексеру.
4. Сабаққа қажетті құрал-саймандарын тексеру.
5. Оқушылардың сырт келбетіне назар аудару.
6. Кезекші тағайындау.
ІІ. Кіріспе нұсқау:
1.Оқушыларға жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын түсіндіру.
2. Өткен сабақты сұрақ қою,ребустар арқылы қайталап, еске түсіру .
3.Нұсқау карталар мен интерактивті тақтаны пайдалана отырып, берілген тапсырманы орындау .
4. Пән аралық байланысты пайдалану технологиясы.
«Әуе байланыс желілеріндегі және үйлердің қабырғаларына тартылатын бөлгіш кабельдерді құрастырудағы ерекшеліктері»
Үйдің қабырғасына тартылған кабельдердің ұштарын тұтастыру құрастырудың жалпы ережелеріне сәйкестендіріп орындалады. Кабельді құрастыруға ыңғайлы болу үшін қосылатын орында әр бір жағынан үш-төрт ұстатқыштарды (скрепы) босатып және сол жағдайда бекітеді. Кабельдердің ұштарын түзетіп, және оларды байланыстыру және тармақтау қорғасын муфталардың орындарын белгілейді. Белгіленген жерден 2см-ден кейін қабатты айналдыра кесіп және оны алып тастайды.
Кабельдің бір ұшына байланыстыру муфтасын, ал екінші ұшына саусақты қораптыжылжытады. Бұдан соң талшықтарды тұтастыруға және қорғасын қабатты дәнекерлеуге кіріседі.
Қорғасын муфтаны дәнекерлегіш лампаның жалынымен қыздырып дәнекерлегенде қабырғаны қарайтпау үшін, муфта мен қабырғаның арасына асбест жапырағын қояды. Дәнекерлеп болған соң , муфтамен кабельді түзетеді. Қабырғаға тартылған кабельдердің қабатын қалпына келтіру үшін жалпақ муфталарды қолданады. Екі жағдайда да муфтаның астын , оның диаметрінің жартысындай тереңдетіледі, кабель қабырғаға тығыз жататындай етіп. Содан соң кабельді қайтадан ұстатқыштармен бекітеді. Оларды құрастыру үшін кабель олардан уақытша босатылған болатын.
Муфтаны орналастырғаннан кейін, оның тереңдетілген шеттерін алебастермен сылап қояды. Ойылған жерлерді алебастермен сылап, әктеп қояды.
Үй, ғимараттарға байланыс кабельдері екі жолмен тартылады. Әуе байланыс желісі арқылы және жер асты канализациясы арқылы кабельдер АТС-тен магистральды линиялар арқылы тарату шкафтарына, одан муфта арқылы бөлініп жұпталып тартылады. Муфта арқылы колодецтерде бөлінеді. Ілініп тартылатын кабельдерді енгізуге полиэтилен құбырларын қолданған орынды. Төбеден 70см төмен жүргізеді, сыртта жерден 2м жоғарыда болады.
ІІІ. Негізгі бөлім:
1.Оқушыларға ТҚ ережелерін қайта еске түсіру.
2.Оқушылардың ӘБЖ-гі және үйлердің үйлердің қабырғаларына тартылған бөлгіш кабельдерді құрастырудағы ерекшеліктері жөнінде білім негізін қалыптастыру.
3.Оқушылардың жұмысқа дайындығын тексеру.
4.Оқушылардың жұмыстарын тексеру.
5. Тапсырманы дұрыс орындаған оқушыларды мақтап, мадақтау.
ІV. Қорытынды:
1. Оқушылардың бір күндік жұмыс нәтижесін шығару.
2. Оқушылардың жасаған жұмыстарын қабылдау және оларды бағалау.
3. Жұмыс, тапсырманы дұрыс орындаған оқушыларды мақтап, мадаұтау.
4. Жұмыс орнын, құрал-сайман, материалдарды жинап, орын-орнына қою.
5. Кезекші тағайындау.
Пайдаланылған әдебиет:
1. П.А. Полонский: ҚТЖ-гі линиялық-кабельдік жабдықтарды құрастыру.
2. Ж.Жәнібеков, Д.Дурманов: «Электрмонтер»
3.Е.П.Дубровский: «Спраавочник молодого телефониста»
4.Заманауй интернет желісі.
Өндірістік оқыту аға шебері: Сәбден М.Ш.
Өндірістік оқыту шебері: Дошанова К.А.
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Ашық сабақ «Электр байланысы жүйелі құрылысы мен сымдық тарату жүйелерінің электрмонтері »
Ашық сабақ «Электр байланысы жүйелі құрылысы мен сымдық тарату жүйелерінің электрмонтері »
Топ мамандығы : «Электр байланысы жүйелі құрылысы мен сымдық тарату жүйелерінің электрмонтері »
Курсы : ___ топ : ___
Сабақтың тақырыбы : «Телефон аппараттарының бөлшектерін тексеру,жинау және телефон желісіне қосу»
Сабақтың мақсаты : Оқушыларға телефон аппаратарының бөлшектерін тексеру,жинау және телефон желісіне қосу жұмысы тақырыбында білім негізін қалыптастыру.
Білімділік: Оқушылардың білімін арттыру, ойлау қабілетін кеңейту, өз мамандығына ынтасын арттыру.
Дамытушылық: Оқушылардың сабаққа деген ынтасын арттыру, зиялы білім негізін қалыптастыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды ТҚ ережелерін сақтауға, құрал-саймандарды тиімді, ұқыпты пайдалануға баулу.
Сабақтың материалдық- техникалық жабдықталуы: кабельдер, муфталар т.б.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, карточкалар, нұсқау картасы.
Сабақта қолданылатын әдіс-тәсілдер: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, тірек-сызба.
Сабақтың өткізілу уақыты: 900-1530
Сабақтың өтілетін орны: №1 зертхана. №14 кабинет
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Әнұран.
3. Оқушыларды тізім бойынша тексеру.
4. Сабаққа қажетті құрал-саймандарын тексеру.
5. Оқушылардың сырт келбетіне назар аудару.
6. Кезекші тағайындау.
ІІ. Кіріспе нұсқау:
1.Оқушыларға жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын түсіндіру.
2. Өткен сабақты сұрақ қою,ребустар арқылы қайталап, еске түсіру .
3.Нұсқау карталар мен интерактивті тақтаны пайдалана отырып, берілген тапсырманы орындау .
4. Пән аралық байланысты пайдалану технологиясы.
«Телефон аппаратарының бөлшектерін тексеру,жинау және телефон желісіне қосу»
Телефон аппаратының негізгі бөлшектері және олардың қызметі.
Телефон аппараттары байланыстың сапасы тәуелденетін маңызды жабдық болып саналады.Олар сөзді линиямен бергенде , сөздің анықтығын және дауысының қаттылығын қамтамасыз етулері қажет, механйкалық көп төзімділік қоршаған ауаның дымқылдығына және оның жылылығының өзгеруіне тұрақтылық қабілеті болу керек.
Қалалық телефон желісіне келетін телефон аппараттары ҚТЖ-дегі өндірістік лабараторияда тексеріледі, онда техникалық жағдайларға қарастырылған арнайы өлшем жүргізу үшін қолданылатын жабдықтар болады.
Жасалған құрылысына қарай телефон аппараттардың қажеті аз болғандықтан, телефон аппараттарының көбін стол үстіне қоюға арнап шығарады. Афтоматтық телефон станцияларының қалалық телефон желілеріндегі абонент линияларына қосуға арналған, онда аппараттарды қосу автоматтандырылған және қолмен қызмет атқаратын орталық батареялы /ОБ-ЦБ/ станцияларына қосуға арналған, мұнда аппараттарды телефонистикалардың қолымен қосылады. Сонғы жағдайда аппаратқа нөміртергіштің орнына дөңгелек қақпақ орнатады және аппаратың схемасында бірін ауыстырып қосу жасалынады. Телефон аппаратының құрылысы мыналардан тұрады,қоңырау,нөміртергіш,рычагты ажыратқыш,микротелефон трубкасы,

Қоңырау. Екі тостағаншалық полярлы қоңырау /42 сурет/металдан жасалған негізге орналасқан, аппаратқа бекітілген.Негіздің сыртына шығарылған шеті кедір-бұдырланған /рифленый/кішкентай маховик түрінде жасалған қоңырау дауысының қаттылығын реттегіші /регулятор громкости/ бар.Маховикті бұрап отырып якорьдің тербелу шегін көбейтіп немесе азайтуға болады,демек,қоңырау дауысының күшін азайтуға немесе көбейтуге болады.

Нөміртергіш.ТА-72 аппаратында нөміртергіш оның іске жарайтын уақытын ұзартады,және импульстердің бір-қалыпты болуын қамтамасыз етеді.
Нөміртергіштің бөлшектері /43сурет/пластмассадан жасалған негізде 6 орналасқан.Жүргізуші дөңгелек /диск/3 басты білікке /ось/ 2 бос /кен/орналасқан.Дөңгелектің төменгі жағында пластмассадан жасалған тісті дөңгелек /шестерня/ 4бар,ол жүргізуші дөңгелекпен біртұтас орнатылған.Оның шеңберінің бір бөлігі түзу және тістері жоқ.Бұрмалмалы жалпақ серіппе бқрама дөңгелектің камерасында орналасқан,оның бір ұшы бұрама үш дөңгелек біреуінің шоқсысына іліндіріп бекітілген,екінші ұшы нөміртергіштің басты білігіне 2 ілінген.
Тісті дөнгелектің 4 үстіне екі штифті 7 коммутациялайтын жұдырықша құрастырылған.Нөміртергіштің кіші бөлігін спиральды серіппе және тісті дөнгелек 8 / трибика / кигізілген, ол бұрмалы серіппенің 4 тісті дөнгелегіне тіркелген. Осы білікте тісті дөнгелеке 9 еркін орнатылған және білікке қатты бекітілген орталық импульстік тығырыққа 11 тығыз қосылады.Түиісу серіпелері 16 оқшаулағыш матиралдан жасалған тіректің ішіне орналастырылған, тірек бұрандамен нөміртергіштің негізіне бекітілген.
Импульстік түйіспелерді қосып және ажырату үшін ажыратқаш – жұдырықша 12 қызымет атқарады, ал басқа түйіспе серіппелерді комутациялаитын жұдырықшада орналасқан – коммутациялық штифтер 7 басқарады.Нөміртергіштің білігінің 10 осіне жылдамдықты реттейтін тепкіш ретегіш бекітілген, ол импульстік тығырықтың бірқалыпты айналуын қамтамасыз етеді, ол 9 және 14 тісті дөнгелектер арқылы айналады.
Нөміртергіштің механизімінің қимылы былай болады.Бұрамлы дөнгелекті тіреке дейін бұрағанда бұрамалы серіппе 2 тартылады және бұралмалы дөнгелектің 3 шестернасы 3 айнала бастайды.

Сол сияқты, нөміртергіштің механизімнің барлық қалағаншестернялары айнала бастайды, аралық импульстік тығырық 7 және ажыратқыш – жұдырықша 6 айналады; ол өзінің терісімен нөміртергіштің импульстік серіппесіне 5 тіреледі.Сонымен қатар штифтердің 4 әсерәнен түйісу серіпелірі SR4 тқйықталады, олардан кейін SR2 серіппе түйісулері тұйықталады, бұлар нөмір тергенде телефонды тұйықтайды / шунтирует /.
Бұралмалы дөнгелек босаған кезде, ол шестерналармен бірге бұралмалы серіппенің әсерімен қарама-қарсы жақа қарай айнала бастайды.Сонымен ажыратқыш жұдырықша 6 айналып өзінің шоқысымен сол импульстік серіпеге 5 барып тіреледі, бірақ оны екінші жағынан тіреледі.Аралық импульстік тығырық 7 айнала келе, өзінің шоғырларымен көтеріп және ойыққа ажыратқыш жұдырықшаны 6 түсіреді, ол нөміртергіштің импульстік серіппелерін қосып және ажыратады.
Әрбір цифрды тергенде ажыратқыш – жұдырықша импульстік серіпені 5 бір рет артық ажыратады.Бірақ станцияға артық импульс түспейді, себебі SR1импульстік түйіспелерге жарыспалы қосылған, SR3 серіппе түйіспелер қосылып және оларды соңғы / артық / импульс кезінде тұйықтайды. Нөміртергіштің дөнгелегінің айналуы жилігі сикундына он есе үлес жіберуді қамтамасыз етеді.
Рычагты ажыратқыш. Металдан жасалған көпіршеде аппараттың түйіспелі серіппе 6 тобымен рычагты ажыратқышы жиналған ол қалыпқа құйып дайындалған пластмасса негізінде жиналған.
Рычагтың бір жағында екі иілген планка бар, оның үстіне микротелефон аппаратқа жатқанда басатын пластиналар түседі, ал екінші жағында-екі шойын бар. Оның үстіне спиралды серіппе бекітіледі, ал екіншісі түйісу серіппелері кіретін ойықтары бар, оқшауланған пластинаны жылжытуға арналған. Микротелефон трубкасын көтергенде, жылжытуға арналған.Микротелефон трубкасын көтергенде, рычаг жоғары көтеріледі, оқшаулағыш пластина түйісу серіппелерін ажыратып қосады.Түйісу серіппелері шаңнан қорғау үшін мөлдір пласмассадан жасалған өалыпты / чехол / жауып қойяды.
Микрателефон трубкасы. Микрателефон трубкасы пласмассадан жасалады.Тұтқаның жоғарғы ұясында ТК-67 телефон капсюлі, ал төменгі ұшында – микрателефон капсюлі МК-16 салынған.Тұтқаның ішіне телефоның орауларын жалғастыратын екі сым тартылады / оның тұрқындағы қысқаштар арқылы /, микрафон ұйясында қысқыштарға қосу үшін.Микрофон капсюлі МК-16 микрателефон шнурның талшықтарымен пластмассадан жасалған тостағаншаның ішіне орналастырылған, түйісу серіппелерімен қосылады.Тостағаншаның сырт жағында үш қысқыш бар микрателефон трубкасы телефон аппаратынын схемасымен жалғастырылған
Телефон шнурлары.
Микрателефон трубкасын және нөміртергішті телефон апаратымен және аппаратты линямен сымдармен / розетка арқылы / жалғастыруды бірнеше / тағайындалуына байланысты / ток өткізетін талшықтары бар жұмсақ шұнурлармен іске асырылады.
Микрателефонға және көбінесе розетка шнурларын дайындау үшін зер жіптер / шнурные нитки / пайдаланылады, олар өте жіңішке жібек немесе капрон жіптеріне өте жұқа және жіңішке мыс ленталарын спираль түрінде оралып жасалады.Өзара оралған және поливинилхлорид қабатымен / жабынымен / оқшауланған бірнеше зер жіптерінен / әдете 15 / зер сым жасалады.
Микрателефон және разеткалық шынурлар екі, үш және одан да көп / жетіге дейін/ зер сымдардан тұрады, олар поливинихлорид жалпы қабатпен / шланг / қапталған.Шнурдың ішіндегі сымдардың
Кабельді қосатын абанент орны
Қалалық телефон желілерінде кабель қосатын абанент орындарын тұрғызады.Ашық тарту тәсәлмен жүргізгенде, алдымен телефон сымының трассасын анықтайды, қысқа жолмен өтетін өйткені бөлуші қораптан телефон аппаратына дейінгі линияның ұзындығы 40м болуға рұқсат етілмейді.Электір сымдармен қиылысуға, неше дүркін қабырғалардан өткізуге және бұрылмалар жасауға тырыспау керек.Абонент сымын бөлменің ішінде биіктігі 2,3м кем емес жерде тарту қажет, ал сыртқы қабырғаларда -3м аз болмау керек.Абонент сымдарын бөлменің ішіндегі плинтустармен жүргізуге рұқсат етіледі, бірақ ол бұзылуға әрекетсіз болатын шартпен тартылады.
Электр және телефон сымдарын қатар жүргізгенде телефоның сымдары электір сымдарынан 25мм аралықта төмен тартылады.Телефон және радйотаратқыш сымдарын қатар тартқанда , электромагниттік әсерді азайту үшін олардың алыстатады, алыстату аралығы қатарлас тартымдардың ұзындығына байланысты болады, төменде келтіргендей.
Телефон және радиотаратқыш Рұқсат етілген қатар
Сымдарының арасы,мм тартымның ұзындығы,м
50 70
30 50
25 30
20 20
15 10
Егер су, газ және жылу құбырларын кесіп өту керек болса, телефон сымын олардың астымен штробамен өткізеді.Егер құбырлар жылу жекелеуіш қабатпен жабылса, онда сымды соның үстімен тартады, сонымен мұндай жабдыққа сымның ширатылғаны рұқсат етілмейді.
Телефон сымын тартуды оның бекітетін орындарын белгілеуден подразетниктерді және қосымша аспаптарды қондырудан бастайды.Ағаш немесе сыланған қабырғаға ТРП немесе ТРВ сымын темір шегелермен бекітеді.

Бекіту нүктелерінің арасы көлденең бойынша 250, тік бойынша -350, ал бұрылатын жерлерде – 50мм төбесінен екі жағында.Сым қабырғаға қысылып жату керек.
Абонент сымы бұрын қабырғаға швед тұтқасымен бекітілген, оны қазір бөлетін пластикат тілегі жоқ сымдарды тартқанда пайдаланады.ТРП немесе ТРВ сымдарын бетон қабырғаға бұрыннан белгіленген нүктелерден тартқанда, тескіштермен немесе электір бұрғымен қатты қортпалы ұшы бар тереңдігі аз шқұрлар ойып, сұйық алебастырмен толтырып және сонан соң, сымдарды кішкентай шегелерді қағып бекітеді.Бетон және кірпіш негіздерге сымдарды ДГР шегелік дюбельдермен және ОД-6 қол түзеткішпен бекітуге болады.

Телефоның астына ағаш подрозеникті қондыру үшін қабырғада еденнен 250-700мм биіктікте шұқырлар жасап және сұйық алебастырдың көмегімен спиральмен бұрандалы шегені / шурп / ұстатады.Қабырғалық телефон аппараттарын еденнен 1400мм биіктікте орнатады.
Тартылған телефон сымының бір ұшын бөлгіш қорапқа, екіншісі розеткааға қосады.Бөлгіш қорапқа екі жағынан тартылған сымдарды 2,7,1,6,0,5 қысқыштарға қосады, оң жағынан тартылғандарды-2, 7,3, 8, 4 және 9 қысқыштарға қосады. Сөйтіп, 2 және 7 қысқыштарға оң жақтан дал сол жақтан да тартылған сымдарды жоғарыдан төмен қораптың сирақтарының арасынан бес- бестен бөлгіш кабельдің екі жағынан өткізеді, ал сонан соң доғаш иіп, плинт қысқышына қосады.Бұдан кейін сымдарды көлденең бойымен кендір жіппен орап байлайды.Абонент сымының басқа ұшын розеткаға түсіріп және оны қор қалдыру үшін подрозетникке орап бекітеді. Қабырғаның аппаратты орнатқанда сымның артығын / запас / оның астына жасырып қояды. Сымдарды жасырып тартқанда,құбырдан шықан сымдарды арнайы разеткаға қосады, бос жабдықтың ішіне орніластірылған.Бір бағытта тартылатын бірнеше біржұптық сымдарды бірге тартқанда,оларды қабырғаға КНЭ-2/160 желімімен желімдеп бекітілетін тұтқалардың көмегімен бекітеді.Тұтқа / қайырма шеге – скоба / концтрукциясы, оның ішіне бірден ТРП 1х2 20 сымдарын бекітуге мүмкіндік береді.Сым тартуға дайындалу жұмыстары әдеттегідей; бірақ ақталған және сырланған беттерді ақтан және сырдан тазалайды, ал тарту алдында бензинмен немесе ацетонмен майдан тазартады.Желімнің жұқа қабатын желімдейтін жерге жағып жәнешпательмен сіңдіреді.Желімнің ұсындай қабатын тұтқаның бетіне жағады.Тұтқаны біраз уақытан кейін желімдейтін жерге салады және қолдың күшімен қыиылыстырады.Бекітуді және сымдарды босатуды / демонтаж / жеңілдететін тұтқалардың ілмектері бар.Бекітуге арналған тұтқалар көрсетілген.
ТРП 1х2 бір сымын бекіту үшін конструкциясы кеңсенінкіне ұқсас ( кнопканы пайдалануға болады) .Ол сымды тартатын барлық траса бойынша желімдейді.Желім қатқан соң, тартатын сымның ұстатқышын әрбір кнопкамен төйреп, оның ұшын жоғарғы сымға қарай қайырып қояды.
Абонент линиясын телефон апаратымен қосыу үшін розеткамен жинақтайды / комплектуют /.Өнеркәсіп телефон розеткаларының үш түрін шығарады: РТ-2- екі түйіспелі абонент линиясын қосуға, РТ-4- төрт түйіспелі негізгі аппараттан басқа қатар немесе жүптасқан аппаратты және қосымша қоңырауды қосуға, РТ-5- бес түйіспелі жоғарыда аталғандардан басқа кнопканы немесе сигнал лампасын қосыуға арналған.Розетканың негізгі және қақпағын пластмассадан жасайды, сонымен жезден /латунь/ жасалған түйіспелердің бұрандаларын сымдарды қосуға арналған негізіне тығыздап бекітеді. Телефон розеткасының орнына штепсель розеткасын пайдалануға болады, ол абонентке аппаратты бір бөлмеден екінші бөлмеге алып жүруге мүмкіндік береді немесе оны ажыратып қоюға болады. РТШ-4 розеткасын конденсатормен және РТШ-4 конденсаторсыз шығарылады.
Абонент линиясының талшықтарын розетканың түйіспе бұрандаларына қосады, аппарат шнурының талшықтарын штепсельдің түйіспе бұрандаларына қосады. Аппаратты штепсельдің көмегімен қосып ажыратады. Розеткадан аппаратты ажыратқанда, линияға аппаратты орнына конденсатор қосылады, ол линияның үзілмеуін қамтамасыз етеді.Мекемелерде бір абонент линиясына екі аппаратты жиі қосады, яғни оларды қатар /запараллеливают/ қосады. Мұндай жағдайда кез-келген аппаратпен сөйлесуге немесе екі аппаратпен қатар сөйлесуге болады.
Қатар қосылған аппараттарда сөз естілмеу үшін Директор-секретарь схемасын қолданады. Сондай қосылғанда директордың аппараты негізгі болып есептеледі,ал секретарьдікі- қосымша болады. Негізгі аппарат жұмыс істегенде, қосымша ажыратылады. Аппараттарды бұлай қосу схемалары телефон аппаратының принципиальді схемасымен бірге беріледі.
Пәтерлердегі телефондардың абаненттік линиялары күніне жобамен 1-1,5 сағат пайдаланылатыны анықталды.Сол уакытта қаражаттың көп мөлшері телефон желісіндегі линия құрылысы жатады.Олардың пайдалануы койффицентін көтеру үшін жұпталған / спаренное / телефон аппараттарын қосыуды пайдаланады,бірақ абоненттің екі сымдық линиясына станциялық нөмірлер әр түрлі болатын екі телефон аппараттарын қосады.
Телефон аппараттарын жұптау қосу бұруын УБ-5 блокираторының көмегімен абонентердің пәтерлерін де қолданылатын.Қазіргі уақытта олар өндірістен алынған және қосу ды абонентте әдеттегінің орнына қондырылатын диодты- триодты розетканың көмегімен орындайды.АТС-да жұпты аппараттарды қосу үшін қосымша жұпты аппараттар жинағының / КСА-комплекс спарнных аппаратов / станциялық жабдықтарын және жұптайтын станция жабдықтарын / СУС – станционные устройства спаривание /. Диодты-триодты ДТП-1 қосымшаны қосу схемасы көрсетілген.

Қосымшада қарама- қарсылықты / полярность/ абонент линясының сымдарын қосқанда сақтау қажет.
Ең ыңғайлы болып есептелінетіні екі аппараты абоненттік жоғарғы жиліктегі қондырғы арқылы / АВУ – абонентская высокочастотная установка / қосу, ал ҚТЖ / ГТС / қосымша жоғарғы жиліктегі телефон каналын ұйымдастыруға мүмкіндік береді, әдеттегі дыбыс диапозондағы жилікте орналасқаннан басқа.Сөйтіп кабельде бос жұп табылмаса,АВУ көмегімен линияны тығыздауға болады, тағыда төменгі жиліктегі каналды бір апарат қосуға пайдаланып, ал жоғарғы жиліктегі каналды – басқасы үшін пайдаланады.
АВУ қосуға тоселген ТГ немесе ТПП кабельдерін пайдалануға болады.АВУ қондырғыда, абонентен АТС ке дейінге линияның ұзындығын ескерту қажет.
АВУ жабдықтарының құрамына абонент блоктары / ВЧ-4 жоғарғы жилікті,абоненте орнатылатын аппаратты жоғарғы жилікті каналмен жұмыс істейтін, НЧ-А төменгі жилікті аппараты әдеттегі төменгі жилікте жұмыс істейтін абонентке қойылады / станциялық блоктар ВЧ /НЧ-С, БСПК станциялық жинақтар блогі 10 станциялық жинақтарды ВЧ/ НЧ-С орналастыруға арналған:СПКА стативи, 8БСГК блоктарын орнату үшін пайдаланылады.
ІІІ. Негізгі бөлім:
1.Оқушыларға ТҚ ережелерін қайта еске түсіру.
2.Оқушылардың кабельдерді құрастыру жұмыстарын ұйымдастыру жөнінде білім негізін қалыптастыру.
3.Оқушылардың жұмысқа дайындығын тексеру.
4.Оқушылардың жұмыстарын тексеру.
5. Тапсырманы дұрыс орындаған оқушыларды мақтап, мадақтау.
ІV. Қорытынды:
1. Оқушылардың бір күндік жұмыс нәтижесін шығару.
2. Оқушылардың жасаған жұмыстарын қабылдау және оларды бағалау.
3. Жұмыс, тапсырманы дұрыс орындаған оқушыларды мақтап, мадаұтау.
4. Жұмыс орнын, құрал-сайман, материалдарды жинап, орын-орнына қою.
5. Кезекші тағайындау.
Пайдаланылған әдебиет:
1. П.А. Полонский: ҚТЖ-гі линиялық-кабельдік жабдықтарды құрастыру.
2. Ж.Жәнібеков, Д.Дурманов: «Электрмонтер»
3.Е.П.Дубровский: «Спраавочник молодого телефониста»
4.Заманауй интернет желісі.
Өндірістік оқыту аға шебері: Сәбден М.Ш
Өндірістік оқыту шебері: Дошанова К.А.
«Бекітемін»
директордың оқу және
өндірістік оқыту істері
жөніндегі орынбасары
Тоқмурзаев Ж. Н.
____________________
Сабақтың №__
Өткізілетін күні : _______________
Топ мамандығы : «Электр байланысы жүйелі құрылысы мен сымдық тарату жүйелерінің электрмонтері »
Курсы : ___ топ : №___
Сабақтың тақырыбы : «Әуе байланыс желілеріндегі және үйлердің қабырғаларына тартылатын бөлгіш кабельдерді құрастырудағы ерекшеліктері»
Сабақтың мақсаты : Оқушыларға әуе байланыс желілеріндегі және үйлердің қабырғаларына тартылатын бөлгіш кабельдерді құрастырудағы ерекшеліктері жөнінде білім негізін қалыптастыру.
Білімділік: Оқушылардың білімін арттыру, ойлау қабілетін кеңейту, мамандыққа ынтасын арттыру.
Дамытушылық: Оқушылардың жаңа сабаққа деген ынтасын арттыру, зиялы білім негізін қалыптастыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды ТҚ ережелерін сақтауға, құрал-саймандарды тиімді, ұқыпты пайдаланып жұмыс істеуге баулу.
Сабақтың материалдық- техникалық жабдықталуы: кабель түрлері, плакат, интерактивті тақта т.б.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, карточкалар, нұсқау картасы.
Сабақта қолданылатын әдіс-тәсілдер: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, тірек-сызба.
Сабақтың өткізілу уақыты: 900-1530
Сабақтың өтілетін орны: №2 зертхана. №18 кабинет
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Әнұран.
3. Оқушыларды тізім бойынша тексеру.
4. Сабаққа қажетті құрал-саймандарын тексеру.
5. Оқушылардың сырт келбетіне назар аудару.
6. Кезекші тағайындау.
ІІ. Кіріспе нұсқау:
1.Оқушыларға жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын түсіндіру.
2. Өткен сабақты сұрақ қою,ребустар арқылы қайталап, еске түсіру .
3.Нұсқау карталар мен интерактивті тақтаны пайдалана отырып, берілген тапсырманы орындау .
4. Пән аралық байланысты пайдалану технологиясы.
«Әуе байланыс желілеріндегі және үйлердің қабырғаларына тартылатын бөлгіш кабельдерді құрастырудағы ерекшеліктері»
Үйдің қабырғасына тартылған кабельдердің ұштарын тұтастыру құрастырудың жалпы ережелеріне сәйкестендіріп орындалады. Кабельді құрастыруға ыңғайлы болу үшін қосылатын орында әр бір жағынан үш-төрт ұстатқыштарды (скрепы) босатып және сол жағдайда бекітеді. Кабельдердің ұштарын түзетіп, және оларды байланыстыру және тармақтау қорғасын муфталардың орындарын белгілейді. Белгіленген жерден 2см-ден кейін қабатты айналдыра кесіп және оны алып тастайды.
Кабельдің бір ұшына байланыстыру муфтасын, ал екінші ұшына саусақты қораптыжылжытады. Бұдан соң талшықтарды тұтастыруға және қорғасын қабатты дәнекерлеуге кіріседі.
Қорғасын муфтаны дәнекерлегіш лампаның жалынымен қыздырып дәнекерлегенде қабырғаны қарайтпау үшін, муфта мен қабырғаның арасына асбест жапырағын қояды. Дәнекерлеп болған соң , муфтамен кабельді түзетеді. Қабырғаға тартылған кабельдердің қабатын қалпына келтіру үшін жалпақ муфталарды қолданады. Екі жағдайда да муфтаның астын , оның диаметрінің жартысындай тереңдетіледі, кабель қабырғаға тығыз жататындай етіп. Содан соң кабельді қайтадан ұстатқыштармен бекітеді. Оларды құрастыру үшін кабель олардан уақытша босатылған болатын.
Муфтаны орналастырғаннан кейін, оның тереңдетілген шеттерін алебастермен сылап қояды. Ойылған жерлерді алебастермен сылап, әктеп қояды.
Үй, ғимараттарға байланыс кабельдері екі жолмен тартылады. Әуе байланыс желісі арқылы және жер асты канализациясы арқылы кабельдер АТС-тен магистральды линиялар арқылы тарату шкафтарына, одан муфта арқылы бөлініп жұпталып тартылады. Муфта арқылы колодецтерде бөлінеді. Ілініп тартылатын кабельдерді енгізуге полиэтилен құбырларын қолданған орынды. Төбеден 70см төмен жүргізеді, сыртта жерден 2м жоғарыда болады.
ІІІ. Негізгі бөлім:
1.Оқушыларға ТҚ ережелерін қайта еске түсіру.
2.Оқушылардың ӘБЖ-гі және үйлердің үйлердің қабырғаларына тартылған бөлгіш кабельдерді құрастырудағы ерекшеліктері жөнінде білім негізін қалыптастыру.
3.Оқушылардың жұмысқа дайындығын тексеру.
4.Оқушылардың жұмыстарын тексеру.
5. Тапсырманы дұрыс орындаған оқушыларды мақтап, мадақтау.
ІV. Қорытынды:
1. Оқушылардың бір күндік жұмыс нәтижесін шығару.
2. Оқушылардың жасаған жұмыстарын қабылдау және оларды бағалау.
3. Жұмыс, тапсырманы дұрыс орындаған оқушыларды мақтап, мадаұтау.
4. Жұмыс орнын, құрал-сайман, материалдарды жинап, орын-орнына қою.
5. Кезекші тағайындау.
Пайдаланылған әдебиет:
1. П.А. Полонский: ҚТЖ-гі линиялық-кабельдік жабдықтарды құрастыру.
2. Ж.Жәнібеков, Д.Дурманов: «Электрмонтер»
3.Е.П.Дубровский: «Спраавочник молодого телефониста»
4.Заманауй интернет желісі.
Өндірістік оқыту аға шебері: Сәбден М.Ш.
Өндірістік оқыту шебері: Дошанова К.А.
шағым қалдыра аласыз













