Биология 8 сыныбы.
Сабақ:
Күн саны:
Сабақтың тақырыбы:
Жүрек және қан тамырлар жүмысының
реттелуі.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: ағзаның ішкі орта мүшелерін еске
түсіре отырып, қанайналым жүйесі мүшелерімен танысу, оның ішінде
жүрек, қантамырлар, үлкен және кіші қанайналым шеңберлерімен және
олардың қызметтерімен танысу.
Тәрбиелік: өздігінен ізденімпаздық,
білімділік, еңбексүйгіштік, адамгершілік дағдыларын тәрбиелей
отырып, салауатты өмір салтын ұстану, өз ойын айта отырып, өзгені
де тыңдай білуге, алған білімін өмірге қолдана білуге
тәрбиелеу.
Дамытушылық: жаңа материалды қабылдай отырып,
ойлау, есте сақтау, қайта жаңғырту қабілеттерін
дамыту.
Сабақтың өтілу әдісі: жаңа сабақты түсіндіру,
АКТ.
Сабақтың барысы
І. Қызығушылықты ояту.
1. «Иммундық жүйе
мүшелері» топтастыру.
2. «Жылдам және дұрыс»
сұрақ-жауап.
1. Топтастыру.
Алдымен топтық жұмыс ретінде оқушылар қағазда
орындайды, соңынан тақтаға шығып қателерін
тексереді.
1. «Жылдам және
дұрыс»
1 топ сұрақтары.
1. ішкі ортаға не
жатады:
қан,
ұлпа сұйықтығы, лимфа
2. қанның мөлшері
қанша:
4,5-5
л
3. қан пластинкасы қалай
аталады:
тромбоцит
4. гемоглобин
не:
қанның
қызыл пигменті
5. эритроциттің
диаметрі:
7,5
мкм
6. плазма нәруызы қаншаға
бөлінеді:
3
7. оксигемоглабин деген
не:
оттекті
гемоглобин
8. фагозитоз қандай
процесс:
бөгде
бөлшектерді сіңіру, қорыту
9. лейкоцит қызметін ашқан
ғалым:
Мечников
10. протромбин
не:
фибриногеннің
фибринге айналуы
11. лимфа
латынша:
таза
су, ылғал
12. ұлпа сұйықтығы
мөлшері:
14-20л
13. лимфоциттер
не:
лимфадағы
лейкоцит
14. қан сарысуы деген
не:
қан
ұйығының сұйықтығы
15. кемік май қайда
түзіледі:
қабырға,
омыртқа, сүйек ұштарында
16. ЖИТС жіктелуі:
17. зиянды микробтардан шығатын улы
зат:
қарсыген
18.иммунитет деген
не:
ағзаның
бөгде затқа қарсы тұру қабілеті
19.
донор:
қан
беруші
20. қан
топтары:
1,2,3,4
топ
2 топ:
1.
АИВ:
адам
иммунитет тапшылығы вирусы
2. қанның түссіз
жасушалары:
лейкоцит
3. қанды қабылдайтын
адам:
реципиент
4. егу арқылы қабылданатын
иммунитет:
жасанды
5. қан ұйымайтын
ауру:
гемофилия
6. қан ұю
ұзақтығы:
4-5
мин
7. қанның қызыл
пигемнті:
гемоглобин
8. қан ұюына қатысатын
жасуша:
тромбоцит
9. бөгде бөлшектерді сіңіру
процесі:
фагоцитоз
10. тұқымқуалайтын
иммунитет:
табиғи
11. газды тасымалдайтын қан
жасушасы:
эритроцит
12. фагоцитозды ашқан
ғалым:
Мечников
13. қан жасушаларының пайыздық мөлшері:
45
14. қан
құрамы:
қан
жасушасы, қан плазмасы
15.
тромбоцит:
қан
пластинкасы
16. 100 мл қанда гемоглобин
мөлшері:
15г
17. қанды қанша уақыт
сақтайды:
30 күн
18. қан ұюына қандай элемент
қатысады:
кальций тұзы
19. лейкоциттің бауырда түзілетін түйіршіксіз
түрі:
лимфоцит
20. лимфаның тәулікте
түзілуі:
1-3
л
3 топ:
1. адам лимфа түйіндерінің
саны:
460
2. қарсыдене деген
не:
қарсыгенге
қарсы зат
3. қан глюкозасы
қызметі:
жасушаның
энергия көзі
4. ядросыз қан
жасушасы:
эритроцит
5. плазма нәруызы қанша
топ:
3
6. тромбоцит
қызметі:
қан
ұю
7.
рентген сәулесінен
лимфоциттер:
жойылады
8. плазма нәруыздарын
ата:
альбумин
глобулин фибриноген
9. тромбоциттің тіршілік
ұзақтығы:
7-10
күн
10. лимфа түйіндерінің
түсі:
қызғылт-сұр
11. иммунитет қаншаға
бөлінеді:
2
12.
реципиент:
қан
қабылдаушы
13. резус-фактор қанда
болмаса:
резус
фактор теріс
14. ЖИТС
қоздырушысмы:
АИВ
15. қан жасушасын түзетін, уақытша сақтайтын
мүше:
көкбауыр
16. лимфоциттер қызметіне қарай қаншаға
бөлінеді:
2-Т,В
17. құрамында нәуызы мол
сұйықтық:
қан
18. лимфадағы су
мөлшері:
95
19. табиғи
иммунитет:
ағзаның
өзінде түзіледі
20. лейкоциттің
қызметі:
фагоцитоз
4 топ:
1. ағзаның қорғану
реакциясы:
иммунитет
2. лейкоцит
тіршілігі:
2-5
тәулік
3. қан плазмасының
мөлшері:
55
4. мөлдір
сұйықтық:
лимфа
5. Гемофилия қандай
ауру:
қан
ұйымауы
6. ішкі ортаға не
жатады:
қан,
лимфа, ұлпа сұйықтығы
7. эритроциттің тіршілік
ұзақтығы:
120
күн
8. лимфа
диаметрі:
5-6.5
мкм
9. кемік май
түрлері:
1.
түтікті 2. жалпақ,
қысқа сүйектер
10. 1 қантоп
реципиенті:
барлық
топтар
11.гемоглобин қай қан жасушасында
болады:
эритроцит
12. иммунитет
латынша:
құтылу,
босау
13. көкбауыр
қызметі:
қан
жасушасын түзіп, сақтау
14. ұлпа сұйықтығы
түсі:
сарғылт
15. лимфада болатын
лейкоцит:
лимфацит
16. айырша без қызметі:
иммунитетті
жоғарылататын тимозин гормоны
17. қан
қызметі:
мүшелердегі
жасушаға оттегі, қор зат тасымалы
18. резус*фактор қанда
болса:
резус-фактор
оң
19. қан плазмасының басқаша
атауы:
қан
сарысуы
20. тромб деген
не:
ұйыған
қан
Сұрақ-жауапты қорытындылау.
ІІ. Мағынаны тану.
Қорытындылау.
Бағалау.
Үй тапсырмасы: 33, 34,
35 -
оқу.