Ашық сабақ: "Тікбұрышты үшбұрыштардың теңдігінің белгілері"

Тақырыбы:

Тікбұрышты үшбұрыштың қасиеттері

Күні,айы:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сабаққа қатысқан оқушылар саны:

Сабаққа қатыспаған оқушылар саны:

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7.1.1.25

тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілерін дәлелдеу;

7.1.1.26

тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілерін есептер шығаруда қолдану;

7.1.1.27

тікбұрышты үшбұрыштың қасиеттерін қолдану;;

Сабақ мақсаты

Барлық оқушылар:

Оқушыларды тікбұрышты үшбұрыш теңдік ұғымымен танысады, есептер шығаруды үйренедіыру;

Оқушылардың басым бөлігі:

тік бұрышты үшбұрыштардың теңдігін дәлелдей біедіі және оларды есептер шығаруға қолданады

Кейбір оқушылар:

Сабаққа қызығушылығы артып, өз ойын жүйелі түрде жеткізеді. Оқушылар сыни тұрғыдан ойлауға

.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңдері

Жоспарланған жұмыс

Ресурстар

Сабақтың басы(2-5 минут)

(МК) Оқушылармен амандасу.Сыныпты түгендеу. Сабаққа

дайындау, оқу құралдарын алу.

.. Үйге берілген тапсырманы пысықтау, ережелерді еске

түсіру.

 Сұрақ - жауап / өткен тақырыптарға шолу/

1. Үшбұрыш дегеніміз не?

2. Қандай үшбұрыш тік бұрышты үшбұрыш деп аталады?

3. Элементтерін атаңыз?

4. Үшбұрыштар теңдігінің 3 белгісін еске түсірейік?

Сабақтың ортасы (6-40 минут)

(МК,Ұ)

Тікбұрышты үшбұрыштардың теңдігінің белгілері
Екі тікбұрышты үшбұрыштың мына өлшемдері тең болса, онда олар өзара тең болады:
1. Гипотенуза мен сүйір бұрышы.
1. Катет пен қарсы жатқан бұрыш.
1. Катет пен іргелес бұрыш.
1. Екі катеті.

1. Гипотенуза мен катет.
І белгі. Егер тік бұрышты үшбұрыштың екі катеті екінші тік бұрышты үшбұрыштың екі катетіне тең болса, онда бұл тік бұрышты үшбұрыштар тең болады.

ІІ белгі. Егер тік бұрышты үшбұрыштың катеті мен оған іргелес сүйір бұрышы екінші тік бұрышты үщбұрыштың сәйкес катеті мен оған іргелес сүйір бұрышына тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.

ІІІ белгі. Егер тік бұрышты үшбұрыштың гипотенузасы мен сүйір бұрышы екінші үшбұрыштың гипотенузасы мен сүйір бұрышына тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.

ІV белгі. Егер тік бұрышты үшбұрыштың катеті мен гипотенуза екінші тік бұышты үшбұрыштың сәйкес катеті мен гипотенузасына тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.
Екі үшбұрыштың мына өлшемдері тең болса, онда олар өзара тең болады:
1. Екі қабырғасы мен олардың арасындағы бұрышы.
1. Бір қабырғасы мен оған іргелес бұрыштары.
1. Үш қабырғасы.

І белгі. Егер бір үшбұрыштың екі қабырғасы мен олардың арасындағы бұрышы екінші үшбұрыштың сәйкес екі қабырғасы мен олардың арасындағы бұрышына тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.
ІІ белгі. Егер бір үшбұрыштың бір қабырғасы мен оған іргелес екі бұрышы екінші үшбұрыштың сәйкес бір қабырғасы мен оған іргелес екі бұрышына тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.
ІІІ белгі. Егер бір үшбұрыштың үш қабырғасы екінші үшбұрыштың сәйкес үш қабырғасына тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.

1 - теорема. Егер екі тікбұрышты үшбұрыштың 1) сәйкес катеттері тең болса;
2) сәйкес бір катеті және оған іргелес жатқан сүйір бұрышы тең болса;
3) гипотенузалары және оған іргелес жатқан бір сүйір бұрышы тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.
2 - теорема. Егер бір тікбұрышты үшбұрыштың катеті мен гипотенузасы екінші тікбұрышты үшбұрыштың сәйкес катеті мен гипотенузасына тең болса, онда мұндай тікбұрышты үшбұрыштар тең болады.
3 - теорема. Кез келген үшбұрыштың үлкен қабырғасына қарсы үлкен бұрыш жатады.
Салдар:
1. Тікбұрышты үшбұрыштың кез келген катеті оның гипотенузасынана кіші болады.
2. Бір нүктеден түзуге түсірілген перпендикуляр сол нүктеденжүргізілген көлбеуден кіші болады.

5 - теорема. Үшбұрыштың кез келген қабырғасы оның басқа екі қабырғасының қосындысынан кем болады.

№1

Бер:

№2

Бер:

Жауабы:

Оқулық

Аудидиск:

№1Жұмыс дәптері

Сабақтың соңы( 41-45мин)

1 – есеп:

Берілгені: ∆АВС тік бұрышты тең бүйірлі үшбұрыш <А = <С = 45⁰, АС + ВД = 12см, табу керек : АС - ? В

Шешуі : АС = АД + ДС , Тең бүйірлі болғандықтан АД = ДС = ВД , АД + ДС + ВД = 12см , А C

D

АД=ДС=ВД=12:3=4см , АД=4см , ДС=4см, ВД=4см → АС=8см.

2 – есеп:

АВС және А₁ В₁ С₁ тік бұрышты үшбұрыштарында : <А = <А₁ = 90⁰ , АВ =А ₁В₁ = 3см , АС = А ₁С₁ = 4см , ВС = 5см , табу керек: В ₁С₁ -?

Шешуі: 1-ші белгі бойынша ∆АВС = ∆А₁ В₁ С₁ → В₁С₁ = 5см . жауабы: 5см

Бекіту : Тест жұмысы:

(Қ)Сабақты қортындылау мақсатында мұғалім оқушылармен кері байланыс орнатады.Оқушылар сабақ барысында нені білгенін, қалай жұмыс істегенін ,не қызықты әрі жеңіл болғанын, не киындық туғызғаны туралы ой-пікірлерін білдір

Қосымша ақпарат

Қорытындылау

Төмендегі бөлікті сабағыңыз туралы өз ойыңызды жазуға қолданыңыз.Өз сабағыңыз бойынша сол жақ бағандағы сұрақтарға жауап беріңіз.

1.Сабақ барысында өзгертулер енгіздіңіз бе?

2.Жүргізген жұмыс түрлері қаншалықты тиімді болды?

Қорытынды бағалау

Ең жақсы өткен екі нәрсе?

1.

2.

Қандай екі нәрсе сабақты жақсартар еді?

1.

2.