Сабақтың басы
2 минут
3 минут
|
Ұйымдастыру
кезеңі.
«Ынтымақтастық ахуалын » қалыптастыру.
Экраннан смайликтер көрсетіледі.
3 топқа бөлінеді. Арман. Мақсат.
Нәтежие.
Қызығушылықты ояту.
3 топтарға бөлініп, «Аяз би» ертегісінде
айтылатын құстар мен өсімдік түрлеріне арналған визуалды тапсырмасы
негізінде «Аяз би »ертегісінің жалғасы екені
анықталады.
Сабақтың тақырыбы мен мақсаты
анықталады.
|
Оқушылар бір-бірімен амандасады, топқа бөлінеді,
сабаққа деген дайындығын бақыланады.
3 топтарға бөлініп, «Аяз би» ертегісінде
айтылатын құстар мен өсімдік түрлеріне арналған визуалды ( көру
арқылы) тапсырмасы «Аяз би» ертегісінің жалғасы екенін
анықтайды.
Сабақтың тақырыбы мен мақсаты
анықталады.
|
Ой шақыру
|
6-сынып қазақ әдебиеті
оқулығы
|
Сабақтың ортасы
5 минут
10 минут
10 минут
5 минут
|
Мағынаны тану.
1-тапсырма Жеке жұмыс. (Ф/С) Оқушылар ертегі
үзіндісінен кестедегі сөйлемдер кімнің сөзі екенін
анықтайды.
2-тапсырма. Жұптық жұмыс.
Маған дүниедегі адамның жаманын және шөптің
жаманын, құстың жаманын тауып келіңдер.
|
|
Өзімнен ақылы артық кісіге тиемін.
|
|
Е, шырағым жасым 80 келгенде біреудің қанын жүктеп
не қылайын. Бір сыр бар еді, оны Тәңірінің өзі білетін еді, мен
білетін едім.
|
|
«Барсакелмеске барып, жауды мұқатқанша, мына жауды
мұқатайын»!.
|
|
-Тақсыр, шынында,ол әйел сізге лайық!
|
|
«Қос диаграмма» әдісін пайдалана отырып,берілген мәтіннен (толық
емес,ертегі үзіндісінен) тарихаи құндылық пен көркемдік
құндылықтарын тауып, екеуара ортақ тұжырым
жасаңдар.
Өзінің ақылдылығы,даналығы арқасында Мадан
ханның бірнеше сынынан өтіп, уәзір болған, ханның тұлпарының
сиырға, өзінің қара халыққа шатыстығын айырып берген, шартты
жұмбағын шешіп,бай қызы Меңді сұлуға үйленген, ханның күншіл,
ақылсыз қырық уазірін өлімнен құтқараған. Жаман қайырымдылықты
бойына жинаған адам. Қайырымсыз уәзірлер жаманға қанша ор қазса да,
ойлары жүзеге аспайды. Уәзірлері көп арандатушылық жасайды. Аяз
бидің қандай уәзір болғаны, адамгершілік қадір-қасиеті жөнінде
қазақ энциклопедиясында былай жазылған: «Бұрынғы қойшы, кедей Аяз
өзінің ақылдылығы, даналығы арқасында уәзір болды. Мәселен, «Аяз би
» ертегісіндегі ханның әлсіз, жоқ-жітік, жаман қойшының
ақыл-парасатын мойындап, оған һзінің тағын сыйлап беруі өмірде әсте
болуы мүмкін емес жағдай. Бірақ ертегіші осылай баяндайды, тыңдаушы
оған иланады. Өйткені ертегі айтушы да, тыңдаушы да өмірде бір рет
болса да, солай болғанын қалайды, солай болғанын армандайды.
Қысқасы, Аяз биді өмірде өмірде болған тарихи тұлға дегеннен гөрі,
халықтың «ел басқаратын адамы осылай болу керек» деген арманнан
туған Арман ханы, ел билеушіге тым ертеде ескерткен халық
даналығымен асқақ мұратының көрінісі деген орынды». «Аяз би» шыншыл
ертегіге жатады. Шыншыл ертегіде қиялдан туған кейіпкер болмайды.
Шыншыл ертегі кейіпкерлері – күнделікті өмірде қарапайым адамдар.
Өмірді терең танып білген адамның артықшылығын көрсетуді мақсат
етеді.
Тарихи
құндылық
|
Көркемдік
құндылық
|
|
|
3- тапсырма. Топпен
жұмыс
1
Берілген ( толық емес) үзінділерден данылық сөздерді оқи отырып,
қандай құндылықтарды көре аламыз?
Пікірлерін білдіру, өздерінің бағасын
топпен беру.
Мысал:
-
Адами құндылыққа
мысал
|
“Аяз
би әліңді біл, құмырсқа жолыңды біл Құмырсқа, жолыңды біл!”деген
сөзінің астары қандай?
|
Пікір:
|
-
Ұлттық құндылыққа
мысал
|
«Қайрақты уатып, уәде беріп
едім...
|
Пікір:
|
-
Отбасылық құндылыққа
мысал
|
«Гауһар тастай жарып, сені алам!» - деп гауһар
тасты қақ жарған
едім.
|
Пікір:
|
4-тапсырма Жеке жұмыс «Концептуалдық кестемен»
жұмыс. Салыстыру арқылы ойын жеткізеді.
Бүгінгі күннің Аяз
билері
|
Ертегідегі кейіпкерлер бүгінгі күнде кездесе
ме?
|
Жауап
бүгінгі күнмен салыстыр
|
|
|
|
Ертегідегі үзінді кімнің сөзі екенін
анықтайды
Оқушылар кесте арқылы шығарманың құндылықтарын
салыстырады.
Әр
құндылықтың мағынасына баға береді.
Кестеде ұсынылған сұрақтарға пікірлерін білдіре
алады.
|
«Телефон әдісі» арқылы өзін -өзі
бағалау.
Оқушы кестедегі сөйлемдерді кімдікі екенін
анықтайды . 1 балл
Көркемдік және тарихи құндылығын
салыстырады. 2 балл.
Пікір жаза алады.
Әр құндылыққа 2 балл. (6
балл)
-Пікірлерлерді дәлелді
жеткізеді.
-
Бүгінгі күнмен салыстырады.
1 балл.
|
«Аяз би» ертегісі
АКТ
Визуалды, Вербалды
тапсырмалар
Кесте
Ұялы телефон
Слайд
https://www.youtube.com/watch?v=_QSafse8Oh8
|