Тапсырманы әр топқа бөліп
беру
1-топ, ауыспалы осы шақ; 2-
топ, ауыспалы осы шақтың екі мәнде қолданылуын; 3- топ, нақ осы
шақтың жасалу жолын.
Табыс
критерийі:
1. ауыспалы осы шақты жасайтын
грамматикалық тұлғаны түсіндіріп бере
аламын.
2. Ауыспалы осы шақ жасайтын
тұлғаның екінші қызметін
айтамын.
3. Нақ осы шақтың негізгі
сипаттамаларын айта аламын.
Ауыспалы осы
шақ

Әрдайым қайталанып
көсемшенің
тұратын дағдылы іс әрекетті
-а, -е, -й жұрнақтары
жалғанып,
білдіреді; жіктелуі арқылы
жасалады^
-а, -е, -й
жұрнақтары

Бірде дағдылы іс әрекетті
бірде келер шақ мағынасын
береді,
білдіріп ауыспалы осы шақ
сондықтан бұл тұлға ауыспалы
мағынасын береді деп
аталады
нақ осы
шақ

сөйлеп тұрған сәттеғі тұр,
жүр, отыр, жатыр
іс әрекетті білдіреді (қалып
етістіктер) және жіктік
жалғауы

жалаң түрі
күрделі
мен отырмын мен жазып
отырмын
сен отырсың сен жазып
отырсың
сіз отырсыз сіз жазып
отырсыз
ол отыр ол жазып
отыр
Осы қорғаған постерлерін басқа
топқа түсіндіреді.
Оқушылар «Табыс критерийін»
ескере отырып, бір- бірін «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі арқылы
бағалайды.
138- жаттығу, ауызша орындау
осы шақ тұлғасындағы етістікті
табу;
139- жаттығу, жұмбақты шеш,
шағын мәтін құра (А, В деңгейлі
оқушы):
«Түйе»
Түйе- төрт түліктің бірі. Ол-
суға шыдамды және киелі мал. Ол жай жүреді. Түйенің сүтінен шұбат
жасайды, жүнінен киім тоқиды. Түйе шөлді жерлерде
өседі.
140- жаттығу, (с деңгейлі
оқушы) оқып, етістікке талдау жасайды:
«Дәрігер» әдісімен бір -бірін
тексереді
Жарады, көтереді, білмейді,
теппейді, төкпейді, өседі, азады,
біл.
141-
жаттығу, «Т
кестесі» әдісімен сөз тіркестерінен осы
шақ түрлерін жасау:
Түймедейді түйедей ету-
түймедейді түйедей етеді (асырып
айту)
Көне ескерткіштердегі
ауыспалы осы шақ жасаушы көсемше тұлғалары:- а, -е, -ы, -у, -ұ,
-и
Уча-
ұша
Тута-
тұта
Олуртачы-
отырушы
Көртечі- көруші
|