«Өркен» балалардың әл-ауқатын арттыру

ұлттық ғылыми-практикалық институты» КЕ АҚ президентінің м.а Е.Сакенова

Аға тренері Кудериева Гулбану Мухановнаның тобында білім алып жатырмыз.

1. Курс тақырыбы: "Білім беру ұйымдарында буллингтің алдын алу бағдарламасының ғылыми-практикалық негіздері" білім беру бағдарламасы бойынша біліктілікті арттырудың 80 сағаттық курсы

2. Мерзімі: 14.04-25.04.2025

Ата-аналар жиналысы

Тақырыбы: Балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алу- олардың қауіпсіздігі мен денсаулығын қамтамасыз етудегі маңызды қадам.

Жиналыстың мақсат және міндеттері

Мақсаты:

• Ата-аналарды балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың түрлері, оның салдары және алдын алу жолдары туралы хабардар ету.

• Отбасында және мектепте қауіпсіз әрі қолайлы орта қалыптастыруға ықпал ету.

Міндеттері:

1. Зорлық-зомбылықтың түрлері (физикалық, психологиялық, сексуалдық және кибербуллинг) туралы түсінік беру.

2. Балалардың мінез-құлқындағы өзгерістер арқылы зорлық-зомбылық белгілерін тануға үйрету.

3. Ата-аналарға балаларымен ашық және сенімді қарым-қатынас орнату тәсілдерін үйрету.

4. Балалардың құқықтары мен оларды қорғау механизмдері туралы ақпарат беру.

5. Зорлық-зомбылық жағдайында қолданылатын ресурстар мен қолдау қызметтері туралы мәлімет беру.

Түсінік беру:

• Зорлық-зомбылықтың әр түрінің анықтамасы мен ерекшеліктерін сипаттау.

• Әр түрдің балаларға тигізетін әсері мен салдарын талдау.

• Зорлық-зомбылықтың алдын алу үшін ата-аналарға ұсыныстар беру.

Зорлық-зомбылықтың түрлері

• Физикалық, психологиялық, сексуалдық және кибербуллинг туралы қысқаша түсінік

1. Физикалық зорлық – дене жарақаттары мен күш қолдану.

• Мысалы: ұру, тепкілеу, қылқындыру.

2. Психологиялық зорлық – психикаға әсер ету, қорқыту.

• Мысалы: қорлау, кемсіту, психологиялық қысым жасау.

3. Сексуалдық зорлық – зорлау, жыныстық сипаттағы қысым.

4. Экономикалық зорлық – қаржылық тәуелділік жасау, ресурс тарылту.

5. Әлеуметтік зорлық – қоғамнан айыру, оқшаулау.

Зорлық-зомбылықтың салдары:

1. Физикалық салдар

• Жарақаттар, денсаулыққа зақым келтіру.

2. Психологиялық салдар

• Депрессия, стресс, сенімсіздік, психикалық ауытқулар.

3. Әлеуметтік салдар

• Қоғамнан оқшаулану, отбасының бұзылуы.

4. Құқықтық салдар

• Құқық бұзушылықтар, сот процестері, қылмыстық жауапкершілік.

Зорлық зомбылықтың белгілері мен симптомдары:

1. Физикалық белгілер

• Көк жәшіктер, жарақаттар, көгерулер.

2. Психологиялық белгілер

• Адамның қорқуы, тұрақты мазасыздық.

3. Әлеуметтік белгілер

• Қоғамнан оқшаулану, жалғыздық.

4. Адамның мінез-құлқындағы өзгерістер

• Басқалардан қорқу, өзіне сенбеу.

Зорлық-зомбылықтың алдын алу шаралары:

1. Білім беру және ақпараттандыру

• Қоғамды зорлық-зомбылықтың қауіптілігі мен зияны туралы ақпараттандыру.

2. Құқықтық шаралар

• Заңдар мен ережелерді күшейту, құқық қорғау органдарының әрекеттерін күшейту.

3. Психологиялық қолдау

• Зардап шеккендерге психологиялық көмек көрсету.

4. Қоғамдық қолдау жүйелерін құру

• Дағдарыс орталықтарын ашу, әйелдер мен балаларға арналған баспана беру.

5. Жеке бастың құқықтарын қорғау

• Отбасы мен қоғамда зорлық-зомбылықтың алдын алу үшін әлеуметтік бағдарламалар.

Тренингтер мен ойындар:

1. “Сенім көпірі” жаттығуы:

• Мақсаты: Ата-ана мен бала арасындағы сенімділікті арттыру.

• Өткізу әдісі: Ата-аналар жұптасып, біреуі көзін жұмып, екіншісі оны белгілі бір бағытта жетелейді. Бұл жаттығу өзара сенімділікті нығайтады.

2. “Эмоцияларды тану” ойыны:

• Мақсаты: Балалардың эмоцияларын түсіну және олармен дұрыс әрекет ету қабілетін дамыту.

• Өткізу әдісі: Ата-аналарға әртүрлі эмоцияларды бейнелейтін суреттер көрсетіліп, олардан сол эмоцияларды сипаттау және оларға қалай жауап беру керектігі талқыланады.

3. “Қиын жағдайдан шығу” рөлдік ойыны:

• Мақсаты: Зорлық-зомбылық жағдайында әрекет ету дағдыларын қалыптастыру.

• Өткізу әдісі: Ата-аналарға түрлі сценарийлер ұсынылып, олардан сол жағдайларда қалай әрекет ететіндерін көрсету сұралады.

4. “Жанұяда зорлық-зомбылық болмасын!” тренингі:

• Мақсаты: Отбасында зорлық-зомбылықтың алдын алу жолдарын қарастыру.

• Өткізу әдісі: Топтық талқылаулар мен ситуациялық тапсырмалар арқылы ата-аналарға ақпарат беру.

Қорытынды:

• Ата-аналардың балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алуындағы рөлі мен маңыздылығын атап өту.

• Жиналыс барысында алынған білім мен дағдыларды күнделікті өмірде қолдануға шақыру.

Түркістан облысы, Жетісай ауданы, Ынтымақ а/о, Өркенді е/м, №39 «Асықата» ЖББМ КММ Тарих-география пәні мұғалімі, педогог-шебер Искакова Алия Серикбаевна