Баскетбол ойындарының әдіс
тәсілдері
Кіріспе
Баскетбол ағылшын тілінен аударганда «basket»
себет жане «ball» доп деген сөзді білдіреді. Баскетбол камандалық
спорттық ойын, оның мақсаты қарсыластың торын қолмен доп түсіру,
сонымен қатар қарсылас команда допты салдырмау әрекетін
жасайды.
Техника-ол ойынның тәсілі,
ойыншылардың қорғаны мен шабуылда нәтижені әрекеттерін
қамтамассыздандырып, команда ішінде ойыншылардың бірігіп
әрекеттесуі мен қарсылық көрсетіп ұйымдастыруы.
Баскетболшы тәсілі үлкен екі бөлімнен тұрады,
шабуыл және қорғаныс тәсілі. Тәсілдің қолданыстары қорғаныс және
шабуыл әрекеттерін міндетті түрдегі бірлігі негізінде ғана
үйретілуі және жетілдіру керек. Ал бұл бірлікке қол жеткізу үшін
қолданыстардың кең қорына ие болуы және оларды ойында қолдана білуі
керек, ұтымды тәсілдің болуы баскетболшының дене қабілеттерін барынша толық және тиімді
қолдануға мүмкіндік береді.
Допты қағып алу — доппен ойнауда ең көп тараған
қолданыс түрі. Допты екі қолдап қағып алу үшін бір орында тұрып
допқа қарай қолды түзү еркін созу керек. Мұнда бес бармақтар
бірбіріне бағытталып үш бес сантиметрге дейін жақындатылады. Доп
саусақтарға тиген кезде қолды сәл бүгіп допты кеудеге қарай
жақындатады. Әперу және басқа қолданыстармен бірлікте
ғана қағып алуды жетілдіруге болады. Жүгіру
кезінде допты қағып алу үшін қолды допқа қарай алға созған сәтте, жүгіруде кезекті
қадамды жасаушы аяқпен барынша кең-кең қадам жасалады. Допты қағып
алып денеге қарай тартады да
келесі қадамды жасап сүйеусіз жағдайда екінші қадамды жасап
үшіншісін жасамас бұрын доп жіберіледі. Қозғалыста қағып алуда қате
жібермес үшін аяқпен қол жұмысында дұрыс ырғақты бекітуге
көмектесетін жаттығуларды қайталаған жөн.
Допты саусақпен итерілгеннен кейін, екі кең
қадамды қатарынан жасалынады. Жоғарыдан төменнен ұшып бара жатқан
допты қағып алуда қол алға қарай жоғары төмен созылуы керек.
Троектория бойынша доппен амартизация қимылдары жасалады
.
Қарсылас командаларының негізгі мақсаты: орын
алмастырулар, әперулер айла қимыл сериалары арқылы ойыншылардың
бірін лақтыруға ыңғайлы жерге шығарып қарсылас торына допты дәл түсіріп
ойнау.
Қорытынды
Спорттық ойындардың бір түрі — баскетбол. Бүкіл
әлемге тараған ойындардың бірі. Баскетбол ойынының қозғалысы адам
баласына аса пайдалы табиғи қозғалыс пен дене мүшелерінің қимылынан
тұрады — жүгіру, жүру, секіру және лақтыру. Бұл ойынды он жасар
баладан бастап қай жаста болсын, бәрі ойнай береді. Сондықтан да
баскетбол дене тәрбиесі пәні жаттығуларының бірі ретінде ең тиімді
және ағзаға пайдалы болып табылады. Баскетбол ойыны адамның көңілін
шаттандырып, іскерлігін арттырады. Бүгінгі баскетбол ойынының даму
деңгейі өзінің ең жоғарғы нүктесіне жетті деуге болады, себебі
ойынның бүгінгідей жылдамдығы бұрын - соңды болып көрген жоқ.
Ойыншының қозғалысы, жүгіру жылдамдығы секіру және лақтыру, кілт
тоқтауы. Міне, мұның барлығы жалпы дамыту жылдамдығын, ойыншылардың
дайындық деңгейін көрсетеді.
Баскетбол, спорт ойындарының бір түрі ретінде
барлық оқу орындарының бағдарламасына кіреді. Арнаулы оқу
орындарының студенттері бұл кезеңде баскетбол ойынын ойнап, белгілі
деңгейде дайындықпен келді деп есептеледі. Сондықтан бұл оқушылар
оқу процесінде ойынның негізгі айла-тәсілдері, тыныс алу және ойын
жүйесін біледі, жарысқа да қатыса алады.
Адам ойын түрдісі кезінде жоғары эмоциялды
жүктеме және үлкен қуанышқа болініп, қанағат алады. Дене тәрбиесі
жүйесінде баскетбол ойынының маңызы зор. Балалар және үлкендер
қажетті дағдыларды имене отырып, өз бетінше үнемі дене шынықтыруды
жктілдіруге, ден саулықты сақтауға, көңіл күйін көтеруге және ұзақ
өмір сүруге мүмкіндік бар.
Баскетбол ойынымен балалар 9-10 жасынан бастап
айналысуына болады.