Баяндама

Баяндама тақырыбы:

ОҚУ ҮРДІСІНДЕ ҚОЛДАНУҒА ТИІМДІ ЦИФРЛЫҚ РЕСУРСТАР

Бүгінде еліміздің барлық салаларын цифрландыру күн тәртібінің басты тақырыптарының бірі болып отыр. Осы орайда басталып жатқан белсенді жұмыстың алғашқы бағыттарының бірі – білім беру бағыты.

Шынымен де, адамзат қауымы жыл санап емес, ай санап, тіпті апта мен күн санап цифрландыру заманының сиқырлы әлеміне еніп барады. Цифрлық сауаттылық –бұл адамның өмірдің барлық салаларында цифрлық технологияларды сенімді, тиімді, сыни және қауіпсіз қолдануға дайындығы және қабілеті. Цифрлық сауаттылық –ақпараттық қоғамдағы қауіпсіздіктің негізі, ХХІ ғасырдың ең маңызды білімі.

Ал цифрландыру технологиялары дегеніміз –бұл бұрын соңды адамзат бастан кешпеген ғажайып әлемнің жаңа құралдары. Бүгінгі күні бұл технологиялар жасақталу үстінде. Цифрландыру тікелей бұрын қол жетімді болмаған цифрлік технологияның оқу құралдарымен тығыз байланысты. Цифрландыру үрдісі, мінсіз білім беру үрдерісі мен сапасына әсер етеді.

Цифрлық білім беру технологиялары - бұл көрнекілікті қамтамасыз ететін электрондық жүйелерді пайдалануға негізделген оқу процесін ұйымдастырудың инновациялық тәсілі. Цифрлық технологияларды қолданудың мақсаты оқу процесінің сапасын, тиімділігін арттыру, сондай-ақ студенттерді табысты әлеуметтендіру болып табылады

Желілікбілім беру ресурстарыd id.com- рөлдікойынэлементтері бар проблемалықтапсырма, оны орындауүшінИнтернеттіңақпараттықресурстарықолданылады.Мысалы сабағымда Табиғатты тиімді пайдаланудың қағидаттары тақырыбында , кейіпкер әдісін пайдаланып, проблемалық сұрақтарды шешеміз.

Q uizizz.com.- қосымшаның басты артықшылықтарының бірі - оны ақысыз пайдалану мүмкіндігі. Бұл қызмет түрі әр студентпен автоматты түрде кері байланыс орнатады. Quizizz.com сайтында не істеуге болады? Пәнбойынша студенттерге әр түрлі ойындар, сыныптан тыс жұмыстар, викториналар, квесттер, өз бетінше жасалынған немесе дайын тапсырмаларды үй жұмысы ретінде бере отырып, нәтижелерін автоматты түрде бақылауға мүмкіндік береді.Мен бұл бағдарламаны үй тапсырманы сұрғанда, немесе тақырыпты бекітуде, студенттерге QR бойынша интерактивті тақтадағы сұрақтарға тез жауап бере алады. Қосымшаны онлайн оқыту барысында да қолданған өте ыңғайлы.

Flippity. Flippity-бұл веб-сервис, оның көмегімен сіз оқуға арналған түрлі интерактивті жаттығулар жасай аласыз. Flippity интерактивті жұмыстарының ең танымал түрлері: Мәтінді енгізу жаттығуы; Спинер; Кроссворд; Турнир кестесі; Уақыт шкаласы; Сөздерді іздеу; Бинго. Әр тапсырма үшін құру нұсқаулары, сондай-ақ шаблон мен демо нұсқасы бар.Мен өз сабағымда бұл бағдарламаны жаңа сабақты бекіткенде, спинерді қолданамын және де, топқа бөлу барысында ыңғайды бағдарлама.

Цифрлық білім беру ресурстарының сабақты өткізудегі тиімділігі:

• Сабақ барысында дайындалған сандық объектілерді мультимедиялық проектор арқылы демонстрациялау;

• Зертханалық жұмыстарды орындауда электрондық микроскоп, интерактивті модельдерді пайдалану;

• Білімді тексеруде компьютерлік тестілерді қолдану;

• Сабақ үстіндегі студенттердің жеке зерттеушілік және шығармашылық жұмыстары.

Цифрлық білім беру ресурстарының студенттердің үй тапсырмасын орындаудағы тиімділігі:

• Үй тапсырмасын орындаудың және оған жауап берудің жаңа формасы арқылы оқушылардың пәнге деген қызығушылығы артады. Қабілеті төмен оқушылардың сабаққа қызығушылығы жоғарыласа, дарынды балалардың оқытудың зерттеушілік-ізденушілік деңгейі көтеріледі;

• Кез-келген уақытта студенттер өздерінің білімдерін автоматты түрде тексере алады. Сонымен қатар, студент өз білімін автоматты түрде бақылау құрылғысы «жақсы», «өте жақсы» бағаларын қойса, қызығушылығы одан әрі жоғарылайды;

• Студенттің өз мүмкіндігі мен материалды меңгеру мен қабылдау ерекшелігін ескере отырып,ойын түрінде жаңа білімді оқып үйренеді.

Цифрлық дидактика оқытудың заманауи әдістері мен стратегияларын құрудың негізі болып табылады.

Цифрлық білім беру процесінің негізгі қағидаттарына мыналар жатады:

• Үстемдікпринципі;

• даралаупринципі;

• орындылықпринципі;

• икемділікжәнебейімделупринципі;

• жетістікқағидасы;

• ынтымақтастық пен өзараәрекеттестіктегіоқытупринципі;

• тәжірибегебағдарланупринципі;

• күрделіліктіңөсупринципі;

• білім беру ортасыныңқанығупринципі;

• полимодальдықпринципі (мультимедиалық);

• енгізілгенбағалаупринципі.

Үстемдікпринципісандықбілім беру ортасындастуденттіңөзіндікоқу іс-әрекетіне бағытталған. Оқытушыоқупроцесінұйымдастырып, оқупроцесінде студентке қолдаукөрсетіп, көмектесуікерек.

Даралаупринципістуденттіңоқумақсатынөзбетіншеанықтауға, білім беру процесініңстратегиясын, білім беру бағдарламасынмеңгеру қарқыны мен деңгейінтаңдауғамүмкіндікбереді. Мұндай тәсілоқытушығастуденттіңжеке даму көрсеткіштері мен оқу нәтижелерінбақылауғамүмкіндікбереді.

Мақсаттылықпринципіфокустыңдәстүрлідидактикалықпринципіменсәйкескеледі: оқупроцесіндебелгілібіроқушыныңбілім беру процесіндеалғақойылғанмақсаттарғақолжеткізудіқамтамасызететінсандықтехнологиялардығанақолдануқажет. Бұл принцип нақтыбілім беру мақсаттарынсызтиімділігітөменпедагогикалықтехнологиялар мен құралдардыпайдаланудыбілдірмейді.

Икемділік пен бейімділікпринципіцифрлықбілім беру процесініңжағдайларынабайланыстыжекекөзқарастыдамытуғамүмкіндікбереді. Цифрлықбілім беру процесіоқуматериалынұсынутәртібі, тәсіліжәнеқарқынысияқтыаспектілердіназарға ала отырып, бағдарламаныәрбірбілімалушығаавтоматтытүрдебейімдеугемүмкіндікбереді. Сондай-ақ, бұл принцип мұғалімді қолдаудыңдеңгейі мен сипатынескереді.

Оқудағыжетістікқағидасыберіктіктіңдидактикалықпринципіменсәйкескеледіжәнемақсаттарғажетуді, соныменқатарбілім мен дағдылардытолықигерудіталапетеді. Цифрлықбілім беру процесіндебұл принцип "түсіндіру – бекіту – бақылау" дидактикалықтізбегіндегісоңғы элемент болыптабылады. Материалдыбекітуүшінқосымшаоқу сағаттары бөлінеді, оқытушылар мен студенттердіңбетпе - бет кездесуіжиіұйымдастырылады. Мұғалімтоптықжәнежекебекітуформаларыныңоңтайлы арақатынасын мұқият қадағалайды. Сандыққұралдарбұлпроцестіедәуіржылдамдатадыжәне оны күнделіктіетеді.

Ынтымақтастық пен өзараәрекеттестіктегіоқытупринципі (интерактивтіліктіңдидактикалықпринципініңаналогы) оқытушы мен білімалушыарасындабелсендікөпжақтыбайланыснегізінде — нақтыжәнежелілік — оқупроцесінқұрудыталапетеді. Бұл принцип желілікоқытудыңтоптықформаларын қолдануды қамтиды.

Оқытудың өмірмен байланысыныңдәстүрлідидактикалықпринципіментікелейбайланыстыпрактикалықбағдарлаупринципімақсаттар мен нақтынәтижелердінақтыреттеудіқажететеді.Жеке - жекежәнетоптықжекежәнебасқа да оқупроцестері.

Білім беру ортасыныңқанықтырупринципіжекеоқытустратегиясын құру үшін ақпараттықресурстардыңкөптігінталапетеді. Мұндайрезервтеужелілікбілім беру ресурсы — бірыңғайақпараттықбілім беру ортасыарқылыжүзегеасырылуымүмкін.

Полимодальдық (мультимедиалық) қағидаты көрнекіліктің неғұрлым егжей-тегжейлі дидактикалық қағидаты болып табылады және оқу процесінде қабылдаудың көру, есту және мотор (кинестетикалық) тәсілдерін қолданады. Ол үшін тренажерлер, датчиктер, сондай-ақ кеңейтілген шындық құралдары сияқты әртүрлі құрылғылар қолданылады.

Енгізілген бағалау принципі оқу процесі барысында студенттің жетістігін үздіксіз бағалауды талап етеді. Цифрлық технологиялар мұғалімге тапсырманы орындау нәтижелері туралы қажетті деректерді үздіксіз бере отырып, жедел кері байланысты қамтамасыз етеді. Осының арқасында мұғалім оқушының күшті және әлсіз жақтары туралы қорытынды жасайды, бұл оқу процесінде даму сценарийлері мен жақын оқу мақсаттарын түзетуге мүмкіндік береді. Осылайша, цифрлық технологиялар қандай да бір тапсырманың орындалуын түпкілікті бағалаудың объективтілігі мен ашықтығын қамтамасыз етеді.

Заманауи технологияларды енгізу процесінің басталуымен білім беру мүмкіндіктері едәуір кеңейді. Атап айтқанда, корпоративті онлайн оқыту, инверттелген білім беру, Мобильді платформалардың барлық түрлері, микро оқыту және басқалары сияқты оқыту форматтары белсенді дамуда. Бұл білім алушының да, оқытушының да бір орынға ұтқырлығы мен байланысуын қамтамасыз етеді.

Электрондық білім беру ресурстарын енгізу студенттер мен оқытушыларға оқу материалдарының кең таңдауына ыңғайлы қол жеткізуге мүмкіндік береді. Жоғары оқу орындары өз кезегінде кітапхана қорларын электрондық кітаптармен толықтырады. Ұқсас бағыттағы жоғары оқу орындары өз еңбектерін бір-бірімен білім беру контентімен еркін алмасу мүмкіндігіне ие болатын электрондық алаңдарда біріктіреді.

Осыған байланысты қазіргі студенттерді цифрлық қоғамдағы өмірге дайындауға, сондай-ақ цифрлық экономика жағдайында кәсіби қызметті ұйымдастыруға бағытталған білім беру процесінде күшті және маңызды өзгерістер орын алуда.

Цифрлық дидактика қоғамды цифрландыру жағдайында білім беру процесін ұйымдастыруға бағытталған педагогиканың бір саласы. Бұл ғылыми пән дидактика үшін дәстүрлі принциптер мен негізгі ұғымдарды қолданады, бірақ оларды қазіргі шындыққа бейімдей отырып, оларды өзгертеді және толықтырады. Цифрлық дидактика оқытудың заманауи әдістері мен стратегияларын құрудың негізі болып табылады.

Әдебиеттер тізімі

1. ҚазақстанРеспубликасындабілімберудіжәнеғылымдыдамытудың 2011 – 2020жылдарғаарналғанмемлекеттікбағдарламасы. – Астана: 2010ж.

2. ҚазақстанРеспубликасындабілімберудіжәнеғылымдыдамытудың 2020 – 2025 жылдарғаарналғанмемлекеттікбағдарламасы. – Нурсұлтан: 2020ж.

3. 2017-2021 жылдарға арналған «Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы. – Астана: 2017ж.

4. http://nci.kz/ru/content/uchebno-metodicheskie-posobiya-po-ispolzovaniyu-cifrovyh-obrazovatelnyh-resursov-v-uchebnom - сандық білім беру ресурстарының қолданылу әдістемесі.