|
Сабақтың
басы
5
минут
|
Оқушылармен
амандасу.
Oқyшылaрдың зeйiнiн caбaққa
аудару.
І.
Ұйымдастыру кезеңі:
Ынтымақтастық атмосферасын
құру мақсатында «Шаттық шеңбері».
Оқушылар ортаға
шығып түрлі түсті ленталардан бір- бірлеп ұстайды да киіз үй
құрады.
Дөңгеленіп
тұрайық
Керегені
құрайық
Уықтар боп
иіліп
Шаңыраққа
киіліп
Киіз үйді
құрайық.
Міне, сіздермен біз үлкен киіз
үйді құрдық. Осы киіз үй сияқты біздің еліміздің қабырғалары мықты
болып, шаңырағы биік болсын, ондағы барлық ұлт тату- тәтті өмір
сүрсе дегім келеді. Еліміз - бірлік пен татулықтың мекені бола
берсін.
Оқушылар алған лента түстері
бойынша топқа бөлініп отырады.
Миға
шабуыл. Мақал-мәтелдерді оқып,
мағынасын ашады. Әр топ өздеріне берілген мақал бойынша топ атауын
құрады.
Топ өз атауларына сәйкес мақал
айтады.
1 - топ: Бірлік болмай, тірлік
болмас.
2 - топ: Ынтымақ – достық
кепілі.
3 - топ: Татулық табылмас
бақыт.
1 - топ:
«Бірлік»
2 - топ:
«Ынтымақ»
3 - топ:
«Достық»
Топ
ережесі:
Тәртіп
сақтау.
Бір- бірін
тыңдау.
Уақытты тиімді
пайдалану.
Өзара
сыйластық.
Өз ойларыңды ашық
айту.
|
Мұғаліммен амандасады, шаттық
шеңберін құрады.
Лента түстері бойынша топқа
бөлінеді.
Мақалдың мағынасын
түсіндіреді.
Топ атауын мақалға қарап
қояды.
|
Интерактивті
тақта
Лента
Мақал-мәтелдер
|
|
Сабақтың
ортасы
30
минут
|
ІІ. «Ой
қозғау»
Бірлік — қазақ халқының дәстүрлі дүниетанымындағы
маңызды этикалық ұғым. Бірлік адамдар
арасындағы ынтымақтың,
жарасымды татулықтың көрінісі, ел болудың белгісі. Ол
белгілі бір
топтың, ұжымның, халықтың, жалпы адам
баласының мақсат, мұрат, мүдделері тоғысынан туындайды. Қазақ халқы
бірліктің күнделікті тіршіліктегі орны мен маңызын “бірлік болмай
тірлік болмас”, “бірлік түбі — береке”, “алтау ала болса, ауыздағы
кетеді, төртеу түгел болса, төбедегі келеді” деп түйген. Бірлікті
ыдыратып, ірітуші күш
— күншілдік, іштарлық, араздықтық деп тауып, жұртшылықты мұндай жағымсыз
қасиеттерден бойын аулақ салуға шақырған. Бірлік елдіктің, ұлт
болып ұйысып отырудың басты кепілі саналған. Сондықтан ел тізгінін
қолына ұстаған адамдар
— ақсақалдар, билер, хандар ел ішіндегі асқынған дау, ушыққан
жанжалды тыйып, шешім қабылдағанда ел бірлігіне сына түспеу жағына
баса көңіл бөлген.
III.
«Ой-толғаныс»
1 - топ:
«Бірлік»
«Бірлігі жоқ ел тозады,
бірлігі күшті ел озады» дейді Қазақ мақалында. Бұл сөздің
қаншалықты дұрыстығын өмір көрсетіп отыр.
Мынадай бір аңыз
бар:
Бір қарт өзінің ұлдарына бір
бума шыбықты сындыруды ұсынады. Ұлдары олай әурелеп, былай әурелеп
шыбықты сындыра алмайды. Сонда қарт буманы шешіп, шыбықтарды бір
талдап сындырып көруді ұсынады. Шыбықтар оп - оңай
сынады.
Сонда ақсақал қария: «Бірігіп
өмір сүрсеңдер, сендерге ешкімнің әлі келмейді, ал жеке - жеке өз
беттеріңмен жүрсеңдер, әр қайысыңды біртіндеп құртады» -
дейді.
Әрине, мұның барлығы шындық.
Бірлігі жарасқан елдің болашағы жарқын
болады.
3 - топ:
«Татулық»
Көрініс: «Қырғыз бен грузин
айтысы».
Қырғызға таңырқай қараған грузин қырғыздан:
- Сенің ұлтың кім?
- Қырғыз.
- Сен қырғыз болсаң өз еліңе неге бармайсың?
- Менің өз елім – Қазақстан.
- Жоқ сен Қырғызстанда тұруың керек!
- О не дегенің! Мен Қазақстанда тұрамын.
Мен Қазақстанды өз Отаным деп білемін.
- Сен өз еліңе қалайда кетуің керек?
- Ал сен грузинсің ғой! Сен мұнда не істеп жүрсің?
- Сен де өз еліңе бар! (осылай дауласып
жатқанда, қазақ жігіті
келеді)
- Балалар осыншама неге
дауласып, жатырсыңдар? Менің білгім
келеді.
-
(Екеуі
қосарлана) Біз әрқайсымызды өз еліңе
бауырың керек деп жатырмыз. Қайсымыздың кетерімізді білмейміз.
- О не дегендерің! Біздің Отанымыз Қазақстан көп ұлт мекендейтін
мемлекет емес пе? Мұнда қырғыз да, грузин де, орыс та тағы басқа
тұра береді. Тұрғанда тату-тәтті тұрып жатыр, ал сендер
дауласасыңдар келіп. Олай болса, біз де неге дос болмасқа! Қане,
салыңдар қолдарыңды!
- Жарайды, жарайды! (Келісіп қолдарын
салады).
- (Бірге
қосылып) Біз
доспыз, біз әрқашан біргеміз.
2 - топ:
«Ынтымақ»
«Қазақта бірлік болмай, тірлік
болмайды» - деген ұлағатты ұғым бар. Ендеше елімізде бейбіт өмір
сүріп жатқан ұлттармен ұлыстар өкілдерінің татулығы артып, Қазақ
елінің нығайып, өркендеуіне өз үлесімізді қоса
берейік.
Мына бір аңызға
тоқталайық
«Бір кісі бармақтай құсты
ұстап алып торға қамап қояды. Тұтқын құс күні-түні дамыл көрмей
«Отан», Отан, Отан.... » деп шырылдай береді. Құстың иесі: «Мұның
да Отаны болғаны ма, ал Отаны болса қайда екен?» құсты ұшырып
жеберейін де, ұшқан жағына қарап, ғажайып елге апаратын жолды біліп
алайын» деп ойлайды. Сөйтіп торды ашып, құсты босатып жібереді. Құс
ұшып шығып бар болғаны 10 қадам жердегі тастақты тақырдың арасында
өскен жалғыз түп тікенге барып қонады. Сөйтсе, әлгі бұтада ұясы бар
екен «Демек құстың Отаны - ұя салған жері болды ғой» деп ойлайды
жаңағы адам. Шынында да адам түгілі құстарда ұя салып, мекендеген
жеріне бауыр басып кетеді екен!
Туған жердей жат елдің
болмайтыны ақиқат
Оған көңіл толмайтыны
ақиқат.
Алтын торда алтын құс өсірсең
де, бұлбұл құс
Өскен бағы болмаса, қонбайтыны
ақиқат!
«Жеке қауіпсіздік»
сабағы
МЕНІҢ
НЕГІЗГІ
ҚҰҚЫҚТАРЫМ МЕН
МІНДЕТТЕРІМ
https://youtu.be/JIwsVsEjArI?si=xbL7GHdhPNRspR1K
ІV. Cергіту
сәті.
«Қорқынышты-керемет сурет»
ойыны.
Қатысушыларға бір парақ қағаз бен бір
фломастерден таратылады. Алдымен «керемет сурет» салу тапсырылады.
Содан соң оң жағындағы оқушыға беріп осы бейнені 30 секундта
«қорқынышты суретке» айналдыру тапсырылады. Ал келесі орындаушы
мұны «керемет» суретке айналдырады. Шеңберді айналып, сурет иесіне
қайтып келеді де, жаттығу
талқыланады.
V.
«Мақалды
жалғастыр»
1. Алтау
ала болса,
Ауыздағы кетеді ...
2.
Тозған қазды ...
3. Қырық
кісі — бір жақ...
4.
Көптеген жау алады....
5.
Ынтымақ — бұзылмайтын қорған…
6.
Саусақ бірікпей —
7.
Байлық байлық емес…
8.
Ынтымақ жүрген жерде…
9.
Ынтымақсыз елді — Ұрысы билейді...
10.
Біршілік болмай —
|
Оқушылар топпен тақырыпты
талқылап, кластер, постер қорғайды
Жеке қауіпсіздік сабағымен
танысады.
Ойынға
қатысады.
1. Алтау
ала болса,
Ауыздағы кетеді;
Төртеу түгел болса,
Төбедегі келеді.
2.
Тозған қазды
Топтанған қарға алады.
3. Қырық
кісі — бір жақ,
Қыңыр кісі — бір жақ.
4. Көптеген жау алады,
Көмектескен дау алады.
5.
Ынтымақ — бұзылмайтын қорған,
Қосылып еккен ағаш — орман.
6.
Саусақ бірікпей — Ине ілікпейді.
7.
Байлық байлық емес,
бірлік — байлық.
8.
Ынтымақ жүрген жерде,
Ырыс бірге жүреді.
9.
Ынтымақсыз елді — Ұрысы билейді.
Ынтымақты елді — Дұрысы билейді.
10.
Біршілік болмай — тіршілік болмайды
|
Үлестірмелі парақтар, маркер,
фломастер.
Бейнеролик
.
|
11 Наурыз 2025
46
0 рет жүктелген
