Бұл әлемге келген соң

Бөлім: 1

Таным қуанышы

Педагогтің

аты-жөні

Клауова Гульмира Кизатуллаевна

Күні:

9.09.21.

Сынып: 8 «б»

Қатысушылардың саны: 24

Қатыспағандардың саны:0

№1сабақтың тақырыбы :

Бұл әлемге келген соң

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту

мақсаттары:

өзінің азаматтық жауапкершілігін сезінеді, өз бетінше шешім қабылдай алады.

Құндылығы:

Ақиқат

Қасиеттер:

елжандылық, ізденімпаздық, зеректік.

Сабақтың мақсаты

Оқушыларға елжандылық қасиетінің маңызын көрсете отырып, ақиқат құндылығының мәнін ашу.

Сабақтың міндеттері:

1. Білімділік

2. Дамытушылық

3. Тәрбиелік

• Оқушыларға ақиқаттың адам өміріндегі маңызын түсіндіру.

• Оқушылардың рухани әлемді байыту дағдыларын дамыту.

• Оқушыларды елжандылыққа,ізденімпаздыққа,зеректік қасиеттеріне тәрбиелеу.

Сабақтың кезеңі/ Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ресурстар

Ұйымдастыру кезеңі

2 минут

1.Жағымды

көңіл-күй

Оқушылармен амандасу.

„Теңіз астына саяхат“

5 Т ережесі

Тәртіп

Талап

Тыныштық

Тазалық

Татулық

.Оқушылар теңіз астына саяхат сәтінен алған әсерлерімен бөліседі.

Оқушы сабаққа дайындығын көрсетеді,

5 Т ережесін сақтайды.

Оқулық, әдістемелік құрал.

https:

//youtu.be/Po2knguScG8

2. Алдыңғы үй тапсырмасын тексеру (әңгіме)

5 минут

Оқулықтың 8 беті

Мұхтар Әуезовтың

„Қайтқанда“ үзіндісін оқу.

Мәтін бойынша сұрақтар:

1. Бала Абайдың қандай қасиеттеріне тәнті болдыңыз?

2.Шығармадан қазақы дәстүрді көре алдыңыз ба?

3.„Қарашығым, қоңыр қозым,жаным “ аялау сөздері сізге қалай әсер етеді?

4.Үшкіру дегеніміз не ?

5.Абай наным- сенімге көзқарасын қалай байқатты?

6.Өркенің өссін! Сіз алғыс айта аласыз ба?

7.Анаңызбен қандай жағымды оқиғалар болды?

Түйін

Үшкіру — адам ағзасы дертке шалдығып, ауырғанда аят-дұға оқып, шипа тілеу.

Салт-дәстүр — әр ұлттың, халықтың діні мен сеніміне, тұрмыс-тіршілігіне, ұлттық құрылым ерекшелігіне сәйкес ғасырлар бойы жинақталып, өмірдің өзі туғызған ғұрыптардың жиынтығы; қауым мен қоғамда қалыптасқан мінез-құлықтың үлгілері.

Сұрақтарға жауап береді.

1.Өз ойы

2.Амандасу тәртібі

3.Сезімін айту

4.Өз түсінігін айтады.

5.Шығармадан үзінді келтіру.

6.Алғыс айту – жақсылық жасау.

7.Өмірінен мысал келтіру.

Оқулық

3. Жағымды

ой-пікір (дәйексөз) әңгіме

4 минут

Автор туралы айтып кетемін. «Ақиқат еш уақытта жасырын қалмайды.» Леонардо да Винчи

(итал. Leonardo da Vinci, 15 ақпан 1452 жыл, Винчи қаласының маңы — 2 мамыр 1519 жыл, Амбуаза, Түрен, Франция) — италияндық ұлы суретші, архитектор, философ, инженер, математик, музыкант, мүсінші ғалым. «Әмбебап адам» (лат. homo universale) Леонардо да Винчи бір қолымен сурет салып жатқанда, екіншісімен жаза алатын болған. Талдау сұрақтары:

1.Ақиқат дегеніміз не ?

2.Ақиқатты неге жасырын ұстай алмаймыз ?

3. Сіздің өміріңізде ақиқаттың беті ашылған сәт болды ма?

Түйін

Ақиқатпен өмір сүру қиын, бірақ игілікті.Қазақта «өтіріктің құйрығы бір-ақ тұтам» деген сөз бар. Өтірік өрге баспайды. Жалғандықты серік еткен, өтірік сөйлеуге дағдыланған адам қысқа мерзімдік пайда тапқандай болғанымен, негізінен үлкен залалға ұшырап жатады.

Ұл оқушылар 2 рет,

қыз оқушылар 2 рет қайталайды.Дәйексөзді талқылайды.Дәптерге жазып алады.

1. Ақиқат– адам ойының өмір шындығымен сәйкестілігі.  2. Тарихтан мысал келтіру. 3. Өз өмірінен мысал келтіру .

Интернет желісі материалдары

4. Оқиға айту (әңгіме)

8 минут

Тамыр туралы аңыз

(аңыз әңгіме)

Бір орманның жанындағы өзеннің жиегінде ағаштар өсетін еді, олар биік өсуге және әдемі гүлдері мен қалың жапырақты болулары үшін бар күштерін жұмсайтын.
Әлбетте, олардың тамырды дамытуға күштері қалмады, олар үшін биіктік пен сұлулық маңыздырақ болып көрінді…
Сол өздерінің биіктігімен және үлкен гүлдерімен тамсандырған ағаштардың арасында гүлсіз, кішкентай лавр ағашы өсетін-ді.
Ол бар күшін тамырға жұмсады.
Барлығы оның үлкен әрі әдемі гүлдері, алып бойы болмағандықтан, мазақ етіп күлетін.
«Лавр! Сен бар күшіңді несіне тамырға жұмсайсың, бізге қарасаңшы. Бізді бәрі үлкен жапырақтарымыз, хош иісті гүлдеріміз, биіктігіміз үшін мақтайды».
Ал лавр болса былай жауап беретін:
«Мен одан да өз күшімді тамырыма жұмсаймын: өсемін және маған мұқтаж болғандарға өз жапырақтарымды беремін».
Бірақ бәрібір де басқалары оған күлуден жалықпады.
Бірде қатты жел соғып, сол ағаштар тамырлары әлсіз болғандықтан кұлап қалды. Ал лавр болса, тек бір-екі жапырағын ғана жоғалтқаны болмаса, аман қалды.
Сол кезде ғана, басқалары қиын сәттерде бізді сыртқы келбетіміз бен түріміз емес, тамырымыздағы, жүрегіміздегі, жан-дүниеміздегі күшіміз сақтап қалатынын түсінді.

Талдау сұрақтары:

1. Табиғит тіршілігі адам өміріне ұқсай ма ?

2. Күш дегеніміз не ?

3. Адамның тамыры не ?

4.Сіз үшін сыртқы келбет әдемілігі қаншалықты маңызды?

5.Өмірде кездескен қиындықтардан сізді не алып шығады ?

6.Сіз өз күшіңізді шамалай аласыз ба ?

7. Өміріңізде қасиеттеріңіз жағымсыз сәттен алып шыққан кезі болды ма?

Түйін

„Табиғаттағының бәрі ақиқат ,бәрі заңды,бәрі орынды,бәрі шындық,ал адасу мен жаңылысу тек қана адамда болады.“

Гете

Қатені түзетудің өзі де ерен еңбек.

Оқушылар сұраққа жауап береді.

1.Ия

2. Күш – жетістік бастауы

3. Адамгершілік қасиеттері

4.Өз ойы

5. Қалыптасқан қасиеттерім

(мінезім)

6.Ия немесе жоқ

7.Өз өмірінен мысал

Оқушы өз қатесін түзете алатыны туралы айтады.

5. Шығармашылық жұмыс

20 мин

Оқушыларды 3 топқа бөлемін.
Қолда бар ресурстардың саны емес, оларды қолдану мүмкіндігі әлдеқайда маңызды. Осы ресурстар туралы өз ойларын қорғайды.

1 топ „Уақыт “ Уақыт қадірін көрсететін қойылым қояды.

2 топ „Күш“ Күшті,энергияны орынсыз жұмсау дегенді қалай түсіндіресіз?Постер қорғау.

3 топ „Дәстүр “ Дәстүрдің озығы мен тозығына өлең жазу.

Түйін

1. Секундтар тілі алға жылжыған сайын адамдар уақыттары текке кеткенін ұғып, бармақ тістеп қалып жатады. Кейбір нәрсеге үлгермейміз: не уақыт, не күш жетпейді. 2. Мысалы, сіз компьютер ойынын ойнап отырсыз. Қарсыласыңыздың қару - жарығы, өмір деңгейі мен күші сіздікімен бірдей. Бірақ, соңында біреу жеңіледі, ал енді бірі жеңеді. Неге? Жеңген ойыншының артықшылығы ол өз ресурстарын орынды қолданып біледі. Өмірде де солай: күшіңізді тиімді жұмсаңыз. Пайдасыз нәрсеге күшіңіз бен жүйкеңізді құртпаңыз.

3. Салт-дәстүрлердің адамзатқа берер пайдасы зор.Айтулы қоғам қайраткері Мұстафа Шоқай ғибрат маңыздылығы туралы құнды ой сыйлаған: «Ұлттық мәдениеттен жұрдай рухта тәрбиеленген ұрпақтан халқымыздың қажеті мен мүддесін жоқтайтын пайдалы азамат шықпайды».

Оқушылар ұсынылған тапсырмаларды орындайды.

1. Уақыт – адам өміріндегі ең маңызды ресурс екендігі ақиқат.

2. Күш – жетістік бастауы.

Әлсіз адамның қолынан көп нәрсе келмейді. Сондықтан, тілек айтқанымызда басты орынға денсаулықты қоямыз. Дені сау адамның күші мен мүмкіндігі әлдеқайда басым болады.

3. Салт-дәстүр мен әдет-ғұрыпсыз ел әдепсіздік пен берекетсіздікке салынады. Сондықтан ел абыройын бір сүйемге жоғарылататын озық салт-дәстүрлерді сақтауда әр адам енжарлық танытпауы тиіс. Ал осы ғасырдың талаптарына сай келмейтін ырым-тыйымдарды ажырата алуымыз керек.

6.

Үй тапсырмасы

2 минут

Оқулықтың 11 – бетіндегі Бақытжан Майтановтың „Тағылым“ мәтінін оқу.

Бақытжан Қауасқанұлы Майтанов (27 наурыз, 1952 жыл, Алматы облысы, Қаратал ауданы Сарықамыс ауылында туған) - журналист, әдебиет сыншысы, әдебиеттанушы, профессор, 1997 жылдан ҚР Гуманитарлық ғылымдар академиясының академигі.

1.Әке-бала

2.Әже-ана-бала

„Әжемнің әңгімесі“

3.Халық қазынасы.

Түсіндіріп кету.

Оқушылар үй тапсырмасын жазып алады.

Оқулық

7. Топпен ән айту

3 минут

Өміріңе немқұрайлы қарама
әні: Сәкен Дәрібаев 
сөзі : Серік Сейітман 
Тыңда досым, мен айтайын от тілек, 
Дүниеден кетті бай да,өтті бек. 
Өміріңе немқұрайлы қарама, 
Дәулетіңмен тұрсаң дағы көк тіреп.

Әр күн сайын тек сен үшін атып таң, 
Зерлі шапан киінсең де жақұттан. 
Өміріңе немқұрайлы қарама, 
Шақша басың айналса да бақыттан 
қайырмасы: 
Бақ құсыңды қонған кезде бағала. 
Қолда мәңгі тұрмайтын ол шағала. 
Кенелсең де досым қанша шаттыққа 
Өміріңе немқұрайлы қарама

Тұсау салып бастатқызбай көш дара, 
Етсе дағы дұшпан күлкі,дос таба. 
Өміріңе немқұрайлы қарама, 
Тағдыр желі қарсы алдыңнан соқса да.

Сын сағатта сақтау үшін өз басын, 
Сатып кетіп сеніп жүрген жолдасың. 
Өміріңе немқұрайлы қарама, 
Айдын көлге айналса да көз жасың.