Дәреже 5- сынып

Тақырыбы:

Сабақ 24

Дәреже

Күні,айы:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сабаққа қатысқан оқушылар саны:

Сабаққа қатыспаған оқушылар саны:

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

5.1.1.3

натурал сан дәрежесінің анықтамасын білу;

5.1.1.4 натурал санды ондық жазылу түрінде көрсету;

5.1.2.4

бірдей сандардың көбейтіндісін дәреже түрінде жазу;

Сабақ мақсаты

Барлық оқушылар:

Дәреже ұғымымен таныстыру. Дәреженің оқылуын, жазылуын, негізі

және дәреженің көрсеткішін үйрету.

Оқушылардың басым бөлігі:

Топта жұмыс істеу арқылы ізденеді, біледі, түсінеді және мәтінмен жұмыс істеу арқылы пәнге қызығушылығы артады

Кейбір оқушылар:

Диалогтік оқытудағы жоғары және төменгі мәртебелі сұрақтарды қойып үйренеді

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңдері

Жоспарланған жұмыс

Ресурстар

Сабақтың басы(2-5 минут)

(МК)Оқушылардың сабаққа дайындығы.Сабақтың басталуына жағымды ықпал ететін көңіл күй қалыптастыру. Сабақ мақсатымен таныстыру.

.. Үй тапсырмасын тексеру: (диалогтық оқыту технологиясы бойынша)

1. Қандай өрнек әріпті өрнек деп аталады?

2. Теңдеу дегеніміз не?

3. Теңдеуді шешу дегеніміз не?

4. Қандай санды берілген натурал санның бөлгіші деп атайды? (Натурал сан а-ның бөлгіші деп, осы а саны қалдықсыз бөлінетін натурал санды айтады.)

5 Қандай санды берілген натурал санға еселік деп атайды? (Натурал в санына еселік деп, сол в санына қалдықсыз бөлінетін санды айтады. )

5. 2 санына бөлінгіштік белгісі

7. 5 санына бөлінгіштік белгісі

8. 10 санына бөлінгіштік белгісі

9. Натурал сандардың 3-ке бөлінгіштік белгісі

10. 9-ға бөлінгіштік белгісі

11. Қандай сандар жай сандар деп аталады?

12. Жай санға мысал келтір.

13. Қандай сандар құрама сандар деп аталады?

16. Мысал келтір

17. 12-нің бөлгіштерін ата

Сабақтың ортасы (6-40 минут)

(МК,Ұ)

Дәреженің анықтамасын берместен бұрын, мынадай мысалдар қарастырайық.

1) 3+3+3+3+3=3*4=12, өйткені 3 саны төрт рет қосылған. Мұнда қосу амалы көбейту амалымен алмастырылған. Демек, бірнеше бірдей қосылғыштардың қосындысын бір қосылғыштың қосылғыштар санына көбейтумен алмастыруға болады.

2) Тура осылай бірнеше бірдей көбейткіштердің көбейтіндісін табуға болады. Мысалы, 3 санын өз-өзіне 4 рет көбейту үшін (3*3*3*3=81), қысқаша, яғни 3*3*3*3*3 = 3⁴түрінде жазылатын амалмен алмастыруға болады. Мұнда 3⁴жазуы «3-тің төртінші дәрежесі»деп оқылады.

Осылай белгілеу арқылы кез келген бірдей көбейткіштердің көбейтіндісін табуға болады. 5*5*5=125; 7*7*7=343.

Жалпы түрде: а*а*а*...*а=аⁿ.

Анықтама: Бірдей көбейткіштерден тұратын көбейтіндіні дәреже деп атайды.3*3*3*3=3⁴=81 теңдігіндегі 81 саны 3 санының төртінші дәрежесі. 3⁴=81 жазуындағы 3 саны (қайталанатын көрсеткіш) дәреженің негізі, 4 саны дәреженің көрсеткіші, ал 81 саны 3⁴ дәрежесінің мәні деп аталады.

аⁿ өрнегіндегі а (қайталанатын көбейткіш)- дәреженің негізі, n(көбейткіштің неше рет қайталанатынын көрсететін сан(-дәреженің көрсеткіші деп аталады.

Дәрежені оқу кезінде алдымен оның негізі, содан кейін оның көрсеткіші оқылады. Мысалы, 3⁴ өрнегі: «3 санының төртінші дәрежесі» немесе «3-тің төртінші дәрежесі» деп оқылады.

Санның 2-ші және 3-ші дәрежелері сәйкесінше «санның квадраты» және «санның кубы» деп аталады. Сонымен қатар келесі тұжырымдамаларды есте сақтау қажет:

1) а¹=а, яғни кез келген санның бірінші дәрежесі өзіне тең.

Мысалы: 25¹=25, 100¹= 100, 45¹=45

Дәреже көрсеткіші бар өрнектің мәнін табуға мысалдар:

2*3³=2*3*3*3=54

(2*3)³=2*3*2*3*2*3=216

-3⁴+(-2)⁶=-81+64= -17

25=5²  ;      8=2³

Топпен жұмыс

1. 2³=? (8)

2. 2² + 3³ =? (31)

3. 23¹=? (23)

4. 225¹=? (225)

№103(а, ә),э106 (ә)

Деңгейлік тапсырма:

І деңгей. 5²= (25)

ІІ деңгей. 2³ +3² = (8+9=17)

ІІІ деңгей. 200¹ + 5¹ = (205

Жекелеме жұмыс:

Оқулық

Аудидиск:

1.6.1; 1.6.4;

№1Жұмыс дәптері

Сабақтың соңы( 41-45мин)

Шығармашылыққа тапсырма:

Берілген мәндердің ішінен сәйкестерін табыңдар:

5+5+5+5 5⁴

6 ∙ 6 ∙ 6 5∙4

5 ∙ 5 ∙ 5 ∙ 5 6³

7+7+7+7+7 7 ∙ 5

6+6+6 7⁵

7 ∙ 7 ∙ 7 ∙ 7 ∙ 7 6 ∙ 3

(Қ)Сабақты қортындылау мақсатында мұғалім оқушылармен кері байланыс орнатады.Оқушылар сабақ барысында нені білгенін, қалай жұмыс істегенін ,не қызықты әрі жеңіл болғанын, не киындық туғызғаны туралы ой-пікірлерін білдіре алады.

Қосымша ақпарат

Қорытындылау

Төмендегі бөлікті сабағыңыз туралы өз ойыңызды жазуға қолданыңыз.Өз сабағыңыз бойынша сол жақ бағандағы сұрақтарға жауап беріңіз.

1.Сабақ барысында өзгертулер енгіздіңіз бе?

2.Жүргізген жұмыс түрлері қаншалықты тиімді болды?

Қорытынды бағалау

Ең жақсы өткен екі нәрсе?

1.

2.

Қандай екі нәрсе сабақты жақсартар еді?

1.

2.