Дене шынықтыру сабағында қолданылатын
қауіпсіздік ережелері
Дене шынықтыру сабағында басты
назар аударатын мәселе - жаттығуларды орындау кезіндегі
қауіпсіздік. Сондықтан да мұғалім барлық жабдықтар мен снарядтардың
жарамдылығы мен қауіпсіздігін мұқият қадағалауы қажет. Төменде
бағдарламаның жекелеген тараулары (бөлімдері) бойынша сақтауға
тиісті қауіпсіздік ережелері.
Сабаққа спорт үйірмесіне келген оқушы арнайы спорт киімдерін киіп,
оның таза болуын қадағалауды міндеттейді;
Сабақ басталарда оқушы денесінің ыстығы көтеріліп т. б. аурулармен
ауырып тұрса мұғалімге өз денсаулығы жайында ескерту керек.
Спорт залда, алаңда дене тәрбиесі пәні мұғаліміне тағайындалған
ойындар мен жаттығуларды орындамау керек.
Спорт залдағы электр розеткалары мен электрощиттеріне тиіспеу
керек;
Спорт, алаңда орнатылған, құрылған спорт құралдарын мұғалімнің
рұқсатынсыз тиіспеу керек;
Гранат, кіші доп т. б. құралдары алысқа және нысанаға лақтырған
кезде қауіпті алаңға, сырттан адам, не мал кіріп кеткен кезде
жаттығуды тоқтату керек.
Жеңіл атлетика
1. Дене шынықтыру және спортпен шұғылданған кезде табаны резина аяқ
киім қию керек.
2. Қысқа қашықтықтарда тек қана өз жолымен жүгіру қажет. Жүгіріп
келе жатып кілт тоқтауға болмайды.
3. Ойлы - қырлы жерлерде кездескен кедергілерден (тас, құлаған
ағаш, бұта, төмпешік т. б.) аспай - саспай өтуді есте сақтаған
жөн.
4. Жүгіру, секіру, лақтыру алаңдарын көлденең кесіп өтуге рұқсат
етілмейді.
5. Тырма мен күректі сабақ өтетін жерде қалдыруға болмайды. Тырма,
күректі т. б. жабдықтардың үшкір жағын (жүзін) қаратып қоюға
болмайды.
6. Спорт құралдарын (граната, диск, найза т. б) лақтырғанда,
лақтыру бағытында адамның болмауын қарап, бақылап алу қажет.
7. Ұзындыққа, биіктікке секірер алдында шұңқырдағы құмды майдалап,
қопсытып алу керек.
8. Лақтырушының оң жағында тұруға, құралдарды рұқсатсыз алуға
болмайды.
9. Лақтырған ядроны қағып алуға болмайды және ядроны лақтырар кезде
жерге түсіріп алудан сақтану керек.
10. Жауын - шашында күндері лақтыратын құрал - жабдықтарды мұқият
сүртіп, құрғатқаннан кейін пайдалану керек.
Гимнастика сабақтарында
Белгілі бір спорт жабдығында гимнастикалық жаттығуларды бірнеше
оқушы бір мезгілде орындауда жарақаттанып қалудан сақтану керек.
Мысалы, 2, 3 бала бірден барып кермеге асылуға болмайды;
Спорт құралдарында (үлкен және кіші ағаш ат, бөрене, керме,
шығыршық, арқан, гимнастикалық қабырға т. б. жаттығу орындағанда)
секіргенде жерге міндетті түрде екі аяқпен тізені бүгіп түсу
керек;
Спорт жабдықтарында жаттығуды орындамас бұрын міндетті түрде
олардың дұрыстығын тексеріп алу керек.
Тексерілмеген спорт жабдықтарында жаттығулар орындауға
болмайды;
Мұғалімнің немесе әріптесіңнің көмегінсіз спорт құралдарында
күрделі жаттығулар орындауға болмайды;
Дене шынықтыру жаттығулармен шұғылданатын, спортпен айналысатын
бала әр уақытта басқаларға үлгі болу керек.
1. Денені қыздырып алмай күрделі жаттығуларды орындауға
болмайтындығы есте ұстаңдар.
2. Гимнастикалық құрал - жабдықтарда тек қана мұғалімнің көмегімен
жаттығу керек.
3. Жүгіріп келіп секіретін жолда және секіріп түсетін орында тұруға
болмайды.
4. Секіріп түсетін жерлерге гимнастикалық төсеніш төсеу қажет.
5. Спорт жабдықтарынан (ат, бөрене, гимнастикалық қабырға)
секіргенде, жерге міндетті түрде екі аяқпен түсу керек.
6. Біріңнен соң бірің жүріп келе жатқан кезде және жаттығу орындау
кезінде ара қашықтық қатаң сақталсын.
7. Гимнастикалық құрал - жабдықтардың қолдануға жарамдылығын
анықтап алу қажеттілігін ұмытуға болмайды. Құрал - жабдықтардың
таза болуын, тот баспауын қадағалап отыру керек. Снарядтарын
бекітілуі мұқият тексерілсін.
8. Арқан бойымен төмен түскенде екі қолымен кезек ұстап, екі аяқпен
демеп, асықпай түсу керек.
9. Гимнастика сабағында міндетті түрде арнаулы киім кию қажет
екенін ұмытуға болмайды.
10. Гимнастикалық таяқшамен немесе секіртпемен жаттығу орындағанда,
оларды жақын тұрған балаларға тигізіп алмауды қатты ескеру
керек