Ерікті болу-ерлік

аудандық қоғамдық-саяси газет

№26
(7815)

30 маусым,
Сейсенбі,
2020 жыл

Газет 1930
жылдың
қараша айынан
бастап шығады.

uil-gazet@mail.ru

ЕРІКТІ БОЛУ-ЕРЛІК
АЛҒЫС АЛУ-МӘРТЕБЕ!

Аудан әкімі, «Nur Otan» партиясы
Ойыл аудандық филиалының төрағасы А.Қазыбаев Елбасы, Тұңғыш
Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың
атынан ауданымыздағы белсенді
жастарды, еріктілерді алғыс хаттарымен марапаттады. Төтенше
жағдай кезінде Ойыл аудандық
жастар ресурстық орталығының

ұйымдастыруымен 100-ге жуық
еріктілер іс-шараға игі іске жұмылдырылып, жалғыз басты қарияларға,
көпбалалы отбасыларға азық-түлік,
маскалар таратып, қолдай көмек
берген болатын. Ерікті жастар әр салада қызмет қылса да, ел үшін керек
кезінде бір жерге жиналатын ауызбіршілікті көрсетті. Жақсы істе жана-

МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛ
ҰЛТ МӘРТЕБЕСІ
Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі қазақ тілі болып табылады. Мемлекеттік тіл еліміздің
тұғырлы тірегі, халықтың рухани
байлығы. Біздің мемлекеттік тіліміз
бабадан ұрпаққа аманат етіліп
берілген байлығымыз. Сондықтан
ана тіліміздің өз қалпында сақталып,
одан әрі дамуына септігімізді тигізіп,
келер ұрпаққа аманат етіп қалдырумыз қажет. Қазақ тілі де халқымен,
бірге абы-ройлы да асқақ, сынақты
да сындар-лы тағдырды басынан
кешірді. Тоқ-сан ауыз сөздің
тобықтай түйінін түйіп, жүйелі сөзбен
алқалы топты еңсерген ойшыл,
шешендерді ел басқару ісіне
араластырып, халық жүрегінде
жатталған дала даныш-пандары,
кемеңгер ойдың кемелді арнасы,
тілінен бал тамған, қара қылды қақ
жарған әділетті би-шешендер
ұлылық пен ұлағат, өнеге мен
тағылымның мектебі, аталы ойдың
алтын қазығы бола білді.
Тіл қастерлі де, қасиетті ұғым.
Өмірдің алмастай қырын, абзал
сырын түсіне білуіне басты себепкер
ана тілі. Бүгінгі уақыт талабы әлемдік
өркениетке қадам басу үшін қазақ
тілімен қатар орыс және ағылшын
тілдерін де жетік білуді талап етеді.
Өйткені, әлемдік даму үрдістерінен
кейін қалып қоюға болмайды. Әрине,
қазақ тілі-әлемдегі барлық мемлекеттік тіл сияқты өзінің егемендігін
алған тіл. Қазақстанда тұратын әрбір

азамат мемлекеттік тілді білуге
міндетті. Тілге деген құрмет, халыққа
деген құрмет.
Тіл қай ұлттың болмасын тарихымен тағдыры, тәлім тәрбиесінің негізі.
Тіл халықтың жаны. Тіл жойылса,
халықта жер бетінен жоғалады. Тіл
таусылмайтын байлық, асыл қазына.
Тіл тарихы сол тілді жасаған, жасап
келе жатқан халықтың өткені, бүгінгі
болашағы. Қазақ тілі өзінің даласындай кең ауқымды қолданылады. Ол
достықтың кілті, ынтымақтастықтың
бастауы, ырыс-берекенің алды,
ұлтының әрі жаны, әрі ары. Тіл өмірдің талай сыңынан өткен, өскелен
талаптарға сәйкес өрістей түскен
толыққанды ақиқат екені анық. Ұлттық мәденеиеттің гүлденуі, салт
дәстүрдің одан әрі дамуы, ұрпақтар
арасындағы сабақтастықтың ұлы
жемісі ана тілі.
Ата-бабаларымыздың тарихы мен
шежіресі, түрлі әдеби мұралары
бүгінгі ұрпаққа өзіміздің ана тіліміз
арқылы жетіп отыр. Қазақ тілі
мәселесін мемлекеттік деңгейге
көтерілгеннен кейінгі жылдары
бұқара жұртшылықтың да, жастардың да ана тілі үшін көптеген маңызды жұмыстар атқарғаны белгілі.
Өйткені, тәуелсіздігіміздің ең басты
белгісі ана тілі, ұлттық мәдениеті.
А.ҚЫДЫРҒАЛИЕВ,
Ойыл аудандық сотының
бас маманы.

шыр жандардың еңбегі бағаланып,
60-тан астам ерікті жас Елбасының
алғыс хатын алды. Еңбектері
еленгені күн, жастарға алдағы
күндеріне үлкен жауапкершілік аса
құлшыныс пайда қылды. Жастар,
еріктілер әлі де жұмыла жұмыс
істемек. Ерікті жастар марапатын
алып, бір-бірін құттықтап, тарасты.

«ЖАСЫЛ ЕЛ»
ЖАСАҒЫМЕН
КЕЗДЕСУ
ОЙЫЛ АУДАНДЫҚ ЖАСТАР
РЕСУРСТЫҚ ОРТАЛЫҒЫНЫҢ
ҰЙЫМДАСТЫРУЫМЕН
«ШҰҒЫЛА» МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ
ДЕМАЛЫС ОРТАЛЫҒЫНДА
«ЖАСЫЛ ЕЛ» ЖАСАҒЫНЫҢ
ЖАСТАРЫМЕН КЕЗДЕСУ ӨТКІЗІЛДІ. КЕЗДЕСУГЕ АУДАН ӘКІМІНІҢ ОРЫНБАСАРЫ М.АЙДАРБАЕВ, «NUR OTAN» ПАРТИЯСЫ
АУДАНДЫҚ ФИЛИАЛЫНЫҢ
БІРІНШІ ОРЫНБАСАРЫ С.ЗАЙМОЛДИН ЖӘНЕ ОЙЫЛ АУЫЛДЫҚ ОКРУГІНІҢ ӘКІМІ С.ДӘУЛЕТҚАЛИЕВ ҚАТЫСТЫ.
Еркін форматтағы кездесу барысында жастар мен басшылар пікір
алмасып, бірқатар мәселелердің
шешілу жолдарын талқылады.
Аудан жастары да Елбасы
Н.Ә.Назарбаевтың «Болашаққа
бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласын жүзеге асыруда өз үлестерін қосуда. Ел үшін
білекті түріп, іске кірісіп жатқан
жастарға аға буын бағыт-бағдар
беріп, алдағы атқарылатын шараларға жоспар құрылды.

6 ШІЛДЕ – НҰР-СҰЛТАН КҮНІНЕ ОРАЙ
ОЙЫЛ АУДАНЫНЫҢ ӘКІМІ
ҚАЗЫБАЕВ АСҚАР ҚАЙЫРҒАЛИҰЛЫНЫҢ
АУДАН ЖҰРТШЫЛЫҒЫН ҚҰТТЫҚТАУЫ

Құрметті ойылдықтар және
аудан қонақтары!
Сіздерді сүйікті Отанымыздың жүрегі, халқымыздың
мақтанышы – Елордамыздың туған күнімен шын жүректен
құттықтаймын!
Ел өміріне біркелкі ырғақ беріп, әлеуметтік - экономикалық және
мәдени-тұрмыстық тыныс - тіршіліктің күретамырына айналған
еліміздің бас қаласы –Қазақстан тәуелсіздігі мен егемендігінің
алтын бесігі. Еліміздің рухани, ғылыми, қаржы және мәдени
орталығына айналған Елорда күні мерекесінің саяси маңызы
зор екендігі баршамызға белгілі. Өйткені, ол Тәуелсіз
Қазақстанның символы, мемлекетіміздің қарқынды дамуы мен әлауқатын арттырудың негізі, шығыс пен батыс мәдениетін
тоғыстырып тұрған теңдессіз қала. Ол республикамыздың
жетістіктері мен гүлденуінің айнасы іспеттес.
Мемлекеттің Елордасы қазақстандықтардың үлгі тұтар
қаласы болып отыр. Сондықтан әрбір қала, әрбір облыс орталығы
Елорда секілді әдемі, көрнекті, сәулетті де, салиқалы шаһар болуға
талпынады, Елордаға қарап бой түзейді. Бүгінде ол әлемдегі
сәулет өнерінің інжу-маржанына айналып, әсемдегі қайталанбас
келбетімен әрбір қазақстандықтың жүрегінде патриоттық
сезімін нығайтып, Отаны үшін теңдессіз мақтанышқа бөлейтін
ару қалаға айналды. Күн санап түрлене, асқақтай түсуде.
Шын мәнінде, бұл – біздің бірлігі бекем халқымыздың ерен
еңбегінің арқасы, Елбасымыздың әлем алдындағы саяси беделінің
көрінісі.
Бұл мереке – Қазақстанның дамуына жаңа қарқын беретін
жалпыұлттық маңызды шара. Елорданың мерейі – барша
қазақстандықтардың мақтанышы. Республика халқымен бірге
Ойыл ауданының жұртшылығы да сүйікті Елордамыздың туған
күнін ерекше ықыласпен атап өтіп келеді.
Осы бір тамаша мерекеде баршаңызға зор денсаулық,
отбасыларыңызға амандық, бақыт-береке, бірлік, Отанымызға
гүлдену мен бейбітшілік тілеймін! Халқымыздың баянды бірлігі,
ұйыған татулығы жасасын! Әлемді дүрліктірген дертке тосқауыл
қойып, тездетіп қалыпты өмірге оралып, жақсылықта жүздесуге
жазсын!
Құрметпен,
Ойыл ауданының әкімі А.Қазыбаев

2 30 маусым 2020 жыл
ЖАС МАМАНДАРДЫ ӘЛЕУМЕТТІК ҚОЛДАУ

ОБЪЯВЛЕНИЕ

КІМГЕ, НЕ ТИЕСІЛІ?

ГУ «Уилский районного отдела архитектуры, градостроительства и
строительства» объявляет о проведении общественных слушаний в форме
опроса по рабочему проекту Проектно-изыскательные работы по объекту
«Строительство шести одноквартирных (арендно-коммунальных) жилых
домов в с.Уил, Уилского района Актюбинской области» с разделом охраны
окружающей среды с последующей передачей для проведения комплексной
экспертизы в организацию по проведению экологической экспертизы.
Представители общественности могут ознакомиться с материалами
проекта ОВОС по адресу: г.Уральск, ул. Сарайшык 55, тел: 8(776)470-67-76,
e-mail: zhaikstroyproect@mail.ru

Ел Президентінің жыл сайынғы
Қазақстан халқына арнаған Жолдауларында тұрғындарға мемлекеттік
қызмет көрсетудің сапасын арттыру
арқылы азаматтардың мемлекеттік
органдардың қызметіне деген сенімін көтеру маңыздылығын ерекше
атап көрсетіп келеді. Мемлекеттік
қызмет көрсету сапасы – мемлекеттік
қызметшілер жұмысы тиімділігінің
басты көрсеткіші болатынын және ол
мемлекеттік тұтынушы ретінде халыққа тікелей бағдарлануы тиістілігін
айқындап берді. Елбасының айқындап берген тапсырма, міндеттеріне
сәйкес, 2013 жылдың 15 сәуір күні
«Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер
туралы» Заңы қабылданды.
«Ойыл аудандық экономика және
бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 18
ақпандағы «Ауылдық елді мекендерге жұмыс істеу және тұру үшін
келген денсаулық сақтау, білім беру,
әлеуметтік қамсыздандыру, мәдениет, спорт және агроөнеркәсіптік
кешен мамандарына әлеуметтік
қолдау шараларын ұсыну мөлшерін
айқындау туралы» №183 қаулысына,
Қазақстан Республикасы Ұлттық
экономика министрінің 2014 жылғы 6
қарашадағы «Ауылдық елді мекендерге жұмыс істеу және тұру үшін
келген денсаулық сақтау, білім беру,
әлеуметтік қамсыздандыру, мәдениет, спорт және агроөнеркәсіптік
кешен саласындағы мамандарға
әлеуметтік қолдау шараларын ұсыну
қағидаларын бекіту туралы» №72
бұйрығына сәйкес, «Дипломмен
ауылға» бағдарламасын Ойыл
ауданында іске асыру бойынша
жұмыс органы болып табылады.
Бағдарлама бойынша денсаулық
сақтау, білім, әлеуметтік қамсыздандыру, мәдениет, спорт және агроөнеркәсіптік кешен саласындағы
мамандарға бір реттік көтерме жәрдемақы және тұрғын үй сатып алу
үшін бюджеттік несие беріледі. Бағдарламаның мақсаты жоғары және
арнаулы орта білімі бар мамандарды
елді мекендерге жұмысқа орналастырып, ауылдың жағдайын көтеру.
Қазақстан Республикасы Ұлттық
экономика министрінің 2020 жылғы 27
мамырдағы №43 бұйрығымен
Қазақстан Республикасы Ұлттық
экономика министрінің 2014 жылғы 6
қарашадағы «Ауылдық елді мекендерге жұмыс істеу және тұру үшін
келген денсаулық сақтау, білім беру,
әлеуметтік қамсыздандыру, мәдениет, спорт және агроөнеркәсіптік
кешен саласындағы мамандарға
әлеуметтік қолдау шараларын ұсыну
қағидаларын бекіту туралы» №72
бұйрығына өзгерістер енгізілді.
ҚАНДАЙ КӨМЕК КӨРСЕТІЛЕДІ?
- бір жүз еселік айлық есептік
көрсеткішке тең сомада біржолғы
көтерме жәрдемақы төленеді. 2020
жылдың 1 сәуірінен бастап айлық
есептік көрсеткішті 2778 теңгені
құрады. Нәтижесінде жоба бойынша
әр қатысушы 277800 теңге көлемінде жәрдемақы ала алады;
- қажеттілігіне қарай тұрғын үй
сатып алу үшін әлеуметтік қолдау
арқылы 1500 еселік айлық есептік
көрсеткіш мөлшерінде 4167000 теңгеге дейін 15 жыл мерзімге 0,01
пайыздық мөлшермен бюджеттік
несие түрінде әлеуметтік қолдау
көрсетілді.
ҚАНДАЙ ҚҰЖАТТАР ҚАЖЕТ?
Әлеуметтік қолдау шараларын алу
үшін көрсетілетін қызметті алушы
немесе нотариалды куәландырылған
сенімхат бойынша оның өкілі (құжаттарды Мемлекеттік корпорация арқылы ұсынған кезде) көрсетілетін қызметті берушіге Мемлекеттік корпорация арқылы немесе электрондық
форматта «электрондық үкімет» вебпорталы (бұдан әрі - Портал) арқылы
мынадай құжаттарды ұсынады:
1) көтерме жәрдемақы алған кезде:
осы Қағидаларға 2-қосымшаға
сәйкес нысан бойынша өтiнiш;
жеке басын куәландыратын құжат
(сәйкестендіру үшін);
бiлiмi туралы дипломының көшiрмесi;
жұмыс орны бойынша кадр қызметi растаған еңбек кiтапшасының
көшiрмесi.
2) тұрғын үй сатып алуға бюджеттік
кредит алған кезде:
осы Қағидаларға 2-қосымшаға

сәйкес нысан бойынша өтiнiш;
жеке басын куәландыратын құжат
(сәйкестендіру үшін);
бiлiмi туралы дипломының көшiрмесi;
жұмыс орны бойынша кадр қызметi растаған еңбек кiтапшасының
көшiрмесi;
сәйкестендіру үшін неке қиюды
(ерлі-зайыптылықты) мемлекеттік
тіркеу туралы куәлік (некеде тұрған
көрсетілетін қызметті алушылар
үшін);
Кредиттік бюродан есеп;
3) тұрғын үй салуға бюджеттік
кредит алған кезде:
осы Қағидаларға 2-қосымшаға
сәйкес нысан бойынша өтiнiш;
жеке басын куәландыратын құжат
(сәйкестендіру үшін);
бiлiмi туралы дипломының көшiрмесi;
жұмыс орны бойынша кадр қызметi растаған еңбек кiтапшасының
көшiрмесi;
сәйкестендіру үшін неке қиюды
(ерлі-зайыптылықты) мемлекеттік
тіркеу туралы куәлік (некеде тұрған
көрсетілетін қызметті алушылар
үшін);
Кредиттік бюродан есеп.
Осы Қағидаларда көзделмеген
басқа құжаттарды ұсынуды талап
етуге жол берiлмейдi.
Көтерме жәрдемақы және тұрғын
үй сатып алуға немесе салуға
бюджеттік кредит алуға бір мезгілде
өтініш беруге жол беріледі.
ЖАҢАДАН ЕНГІЗІЛГЕН ӨЗГЕРІСТЕР:
1.Енді әлеуметтік қолдау шараларына құжат тапсыратын мамандардан мекенжай және көші-қон анықтамалары талап етілмейді.
2.Енді тұрғын үй сатып алуға және
салуға бюджеттік кредитке өтініш
берген мамандардан кредиттік бюродан есеп, яғни кредиттік тарихы
сұралады. Әлеуметтік қолдау шаралары бұрын берілген кредиттер
бойынша берешегі бар көрсетілетін
қызметті алушыларға оларды толық
өтеген сәтке дейін ұсынылмайды.
3.Тұрғын үй сатып алуға немесе
салуға бюджеттік кредит түріндегі
әлеуметтік қолдау шаралары жақын
туыстарынан (жұбайынан (зайыбынан), атасынан (әжесінен), ата-аналарынан (оның ішінде асырап алушылардан), балаларынан (оның
ішінде асырап алынғандарынан), атаанасы бір және ата-анасы бөлек ағаінілері мен апа-қарындастары-нан)
тұрғын үй-жай сатып алуға, сондайақ азамат тұрақты тұратын тұрғын үйжайды сатып алуға пайдаланылмайды.
4.Мемлекеттік қызмет көрсету
мерзімі азайтылып, 6 (алты) жұмыс
күні болды.(бұрын көтерме жәрдемақы беру мерзімі 27 күн болған)
5. Ауданның жергілікті атқарушы
органы алдағы кезеңге денсаулық
сақтау, білім беру, әлеуметтік қамсыздандыру, мәдениет, спорт және
агроөнеркәсіптік кешен саласындағы
сұранысқа ие мамандықтардың тізбесін қалыптастырады.
Тізбеде алдағы кезеңде көтерме
жәрдемақы және тұрғын үй сатып
алуға немесе салуға бюджеттік
кредит түрінде әлеуметтік қолдау
шаралары көрсетілетін қызметті
алушылардың және/немесе олардың
мамандықтарының атауы мен саны
көрсетіледі. Осы тізбеге енген
мамандарға әлеуметтік қолдау
шаралары көрсетілетін болады.
ҚОЛДАУ ТАПҚАННАН КЕЙІНГІ
МІНДЕТ:
1. Әлеуметтік қолдау шараларын
алған күннен бастап 60 жұмыс күні
ішінде комиссияның жұмыс органына
бюджет қаражатының мақсатты
пайдаланылғаны туралы растау
құжаттарын беруі тиіс.
2. Меншiгiне сатып алынған немесе салынған жылжымайтын мүлiктi
әдiлет органдарында тiркегеннен
кейiн сенiм бiлдiрiлген өкiлге (агентке) тұрғын үйге арналған құжаттардың түпнұсқаларын осы келiсiмдi кемiнде үш жыл мерзiмге қамтамасыз ету жөнiндегi кепiл ретiнде
беруге міндеттеледі;
3. Келiсiмнiң шарттары орындалмаған жағдайда әлеуметтiк қолдау
шаралары ретiнде алынған бюджет
қаражатын толық көлемде қайтаруды қамтамасыз етуге мiндеттi;
4. Егер де жоғарыда аталған әлеу-

меттік қолдау шаралары жоба қатысушысына берілсе, тиісті ауылдық
елді мекенде орналасқан ұйымында
міндетті түрде 3 жыл тұрақты жұмыс
істеуі қажет. Сатып алынған тұрғын
үй 15 жыл бойы Ойыл ауданы әкімдігінде кепілде тұрады. Мамандардың 3 жыл мерзім өткеннен кейін,
бюджеттік кредиттің қалған бөлігін
толық жауып,тұрғын үйді кепілден
шығаруға құқығы бар.
5. Ойыл ауданының экономика
және бюджеттік жоспарлау бөліміне
тоқсан сайын жұмыс орнынан анықтама ұсынып отыруы керек.
6.Көрсетілетін қызметті алушыларға көтерме жәрдемақы және
тұрғын үй сатып алуға немесе салуға
бюджеттік кредит беру тиісті қаржы
жылына арналған міндетемелер мен
төлемдер бойынша қаржыландыру
жоспарларына сәйкес бөлінген сома
шегінде жүзеге асырылады.
7.Көрсетілетін қызметті алушыларға әлеуметтік қолдау шараларын
ұсыну үшін бюджет қаражаты жетіспеген жағдайда, көрсетілетін қызметті беруші әлеуметтік қолдау шараларын алушы үміткерлердің қатарынан
кезектілікті қалыптастыру жолымен
әлеуметтік қолдау шараларын ұсыну
мерзімін тоқтата тұрады.
Әлеуметтік қолдау шараларын
алуға кезекте тұрған көрсетілетін
қызметті алушылардың құжаттарын
қайта қарау мерзімін көрсетілетін
қызметті беруші белгілейді және ол
бір жылдан аспайды.
Әлеуметтік қолдау шараларын алған мамандардан әрбір іске ұқыпты
және жауапкершілікпен қарауларыңызды сұраймыз. Осынша қаржыны
қолға алған маманға артылатын міндет – ауылдың өркендеуіне үлес қосу
және сапалы қызмет жасау. Көрсетілген көмектерге қол жеткізген маман бағдарламаның шарты бойынша
ауылдық жерде 3 жыл қызмет етуге
және әр тоқсан сайын жұмыс орнынан тиісті орындарға анықтама өткізіп
тұруға міндетті. Сатып алынған үйдің
15 жыл бойы кепілде тұратынын да
естен шығармау қажет. Егер көрсетілген ережелер маман тарапынан
бұзылса, ол барлық шығынды өтеуі
тиіс. Өкінішке орай, көтерме жәрдемақы және бюджеттік кредит алып,
келісім шарт талаптарын бұзып,
жұмыстан шығып, ауылдан көшіп
кетіп жатқандар да бар.Әлі күнге
дейін сот бұйрығымен мемлекеттің
ақшасын кейін қайтарып жатқан
мамандар да баршылық.
Сондықтан, мамандардан мемлекеттен көтерме жәрдемақы мен
бюджеттік кредитке өтініш беруге
жауакершілікпен қарауды сұраймыз.
2020 жылға 33 маманға жалпы
соммасы 8748,3 мың теңге көтерме
жәрдемақы беру жоспарланған.
Жыл басынан бері 33 маманға жалпы
соммасы 8748,3 мың теңге көтерме
жәрдемақы берілді. (әр маманға
265100 теңгеден) Оның ішінде, 18
маман білім (4771,8 мың), 11 маман
денсаулық (2916,1 мың), 2 маман
АПК (530,2 мың), 2 маман спорт
(530,2 мың) саласының мамандары.
2020 жылға 24 маманға тұрғын үй
сатып алу үшін жалпы соммасы
97613,0 мың теңге бюджеттік кредит
беру жоспарланған. Жыл басынан
бері 25 маманға жалпы соммасы
97391,0 мың теңге тұрғын үй сатып
алуға бюджеттік кредит беру туралы
аудан әкімдігінің қаулысы қабылданып, 22 маман бюджеттік кредиттің
қаржысын толық алды.
Бюджет қаражатының жетіспеуіне
байланысты , осы уақытқа 19 маман
көтерме жәрдемақы және 5 маман
тұрғын үй сатып алуға бюджеттік
кредит алуға есепке алынып, кезекке
қойылды. Бұл мамандарға биылғы
жылы бюджет қаражатының бөлінуіне орай әлеуметтік қолдау шаралары толық көрсетілетін болады.
Ойыл ауданы әкімінің өкімімен
бекітілген кестеге сәйкес , «Ойыл
аудандық экономика және бюджеттік
жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесімен жергілікті атқарушы органдардың қызметті алушыларға мемлекеттік қызметті көрсету тәртібін
түсіндіру, көрсетілетін қызметті
алушылардың құқықтарын пайдалану жөнінде толық ақпарат беру
үшін әр тоқсанның бір күні «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік
корпорациясы ғимаратында ашық
есік күнін өткізді.

АҚТӨБЕ ОБЛЫСЫНЫҢ ТҰРҒЫНДАРЫНЫҢ НАЗАРЫНА!
Эпидемиологиялық жағдайдың күрделенуіне байланысты Ақтөбе облысы
әкімдігінің жанынан Сall-орталық (тел. 906-606) өз жұмысын қайтадан бастады.
Тәулік бойы тауарлар мен қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін қадағалау
департаментінің, полиция, денсаулық сақтау, жұмыспен қамту және
әлеуметтік бағдарламалар, білім басқармалары, Ақтөбе қаласының әкімдігі
өңір тұрғындарының сұрақтарына жауап беретін болады.

ОЙЫЛ АУДАНДЫҚ МӘСЛИХАТЫ
СЕССИЯСЫ ТӨРАҒАСЫНЫҢ ШЕШІМІ
«25» маусым 2020 жыл
№ 52
Ойыл селосы
Аудандық мәслихаттың
кезектен тыс елуінші
сессиясын шақыру туралы
Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан
Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару
туралы» Заңының 18 бабы 4 тармағы, 1) тармақшасына және аудан әкімінің
2020 жылғы 24 маусымдағы №01-05/1159 ұсынысына сәйкес ШЕШІМ ЕТЕМІН:
Алтыншы шақырылған аудандық мәслихаттың кезектен тыс елуінші
сессиясы 2020 жылдың 30 маусымы күні сағат 11.00-де аудан әкімдігінің
мәжіліс залында шақырылсын.
Сессияның күн тәртібіне мына мәселелер енгізілсін:
1. Аудандық мәслихаттың 2020 жылғы 6 қаңтардағы № 367 «2020-2022
жылдарға арналған Ойыл ауылдық округінің бюджетін бекіту туралы»
шешіміне өзгерістер енгізу туралы
Хабарламашы: Дәулетқалиев С.Т.- Ойыл ауылдық округі әкімі
2. Аудандық мәслихаттың 2020 жылғы 6 қаңтардағы № 368 «2020-2022
жылдарға арналған Көптоғай ауылдық округінің бюджетін бекіту туралы»
шешіміне өзгерістер енгізу туралы
Хабарламашы: Асылбаев Е.Б.- Көптоғай ауылдық округінің әкімі
3. Аудандық мәслихаттың 2020 жылғы 6 қаңтардағы № 369 «2020-2022
жылдарға арналған Ш.Берсиев атындағы ауылдық округінің бюджетін бекіту
туралы» шешіміне өзгерістер енгізу туралы
Хабарламашы: Избасов Ә.Ж.- Ш.Берсиев атындағы ауылдық округі әкімі
4. Аудандық мәслихаттың 2020 жылғы 6 қаңтардағы № 370 «2020-2022
жылдарға арналған Саралжын ауылдық округінің бюджетін бекіту туралы»
шешіміне өзгерістер енгізу туралы
Хабарламашы: Мүбараков А.Қ.- Саралжын ауылдық округінің әкімі
5. Аудандық мәслихаттың 2020 жылғы 6 қаңтардағы № 371 «2020-2022
жылдарға арналған Сарбие ауылдық округінің бюджетін бекіту туралы»
шешіміне өзгерістер енгізу туралы
Хабарламашы: Бисебаев Д.Қ.- Сарбие ауылдық округі әкімінің у.м.а.
6. Аудандық мәслихаттың 2020 жылғы 6 қаңтардағы № 372 «2020-2022
жылдарға арналған Қараой ауылдық округінің бюджетін бекіту туралы»
шешіміне өзгерістер енгізу туралы
Хабарламашы: Сұлтанов А.- Қараой ауылдық округінің әкімі
7. Аудандық мәслихаттың 2020 жылғы 6 қаңтардағы № 373 «2020-2022
жылдарға арналған Қайыңды ауылдық округінің бюджетін бекіту туралы»
шешіміне өзгерістер енгізу туралы
Хабарламашы: Қосдаулетов Ы.- Қайыңды ауылдық округі әкімінің у.м.а.
8. Ойыл аудандық мәслихатының 2016 жылғы 7 маусымдағы № 24 «Ойыл
ауданында бейбіт жиналыстар, митингілер, шерулер, пикеттер және
демонстрациялар өткізу тәртібін қосымша реттеу туралы» шешімінің күші
жойылды деп тану туралы
Хабарламашы: Атағалиев Н.А.–аудандық ішкі саясат, мәдениет және
тілдерді дамыту бөлімінің басшысы
9. Ойыл ауданы бойынша пайдаланылмайтын ауыл шаруашылығы
мақсатындағы жерлерге жер салығының базалық мөлшерлемелерін арттыру
туралы
10. Аудандық мәслихаттың 2018 жылғы 24 желтоқсандағы № 241
«Аудандық жер комиссиясының ережесін және дербес құрамын бекіту
туралы» шешіміне өзгерістер енгізу туралы
Хабарламашы: Ержанов Ж.М.–аудандық жер қатынастары бөлімінің
басшысы
Аудандық мәслихаттың
сессия төрағасы:
Б.Е.Көздіғарин

30 маусым 2020 жыл 3
ҚУАНДЫҚ ТҮМЕНБАЙ.
- Ажаркүлдің айтқаны келді. Барып қолын
алып қайт. Оқуға түстің, Полат түсе алмай қалды. «Сенің балаң түседі, Алтынайдың баласы
түсе алмайды» деп еді, мен ашық ауыз байқамай Полаттың шешесіне айтып қойыппын.
Айтқандай, Полат бірінші ығзамнан-ақ құлап
келді. Енді шешесі барып, Ажаркүлді жұлатын
шығар. Ажаркүлдің аузы дуалы ғой, - деді апам
айналасына рақаттана қарап. – Енді сені әскерге де алмайды ғой?
- Алмайды. Сол жерде оқытады. Лейтенант
болып шығамыз.
- Полат сүндетке отырғанда «мен неге отырмаймын» деп жылап едің. «Сені бес жасыңда
періште кесіп кеткен, сен одан бұрын отырғансың» деп әрең қойдырғаным есіңде ме? Сартқожаның бәкісінен де, әскерден де құтылдың.
Құдайдың қарасқаны да. Бар, Ажаркүлдің қолын алып қайт, - деп апам айналасына одан
сайын рақаттана қарады.
- Сонда бес жыл оқисың ғой? – деді әкем
тақуа кейпімен сөзге араласып.
- Иә, бес жыл.
- Әгрөнөмдық қой.
- Иә, агроном.
- Бітіріп кеп, гләуный әгрөнөм боп, қыпшақтардың қызын ұрып, кеткен есемізді алып
берші, - деп рулық аражікті араға сала сөйледі.
- Әй, не болса соны айтпай тыныш отыршы,
- деп апам тиып тастады. Сосын: - Әкең де
қуанып жүр, - деп оның да көңілін қалдырмай
ілестіре кетті.
Орнымнан тұрып, тура жолға түстім. Ажаркүл
апа ауылдың шет жағында тұрады, бізге
туыстық жақындығы жоқ шетқақпай көп
ауылдастың бірі. Күйеуі соғыста өлген. Өзі үш
некелі болыпты, үшінші күйеуінен қара қағаз
келгеннен кейін жиналыс жасап, беталды
кейіген бригадқа: «Қарағым, мен үш байға тиген
қатынмын, ештеңеден қорықпаймын, байқап
сөйле, қолымнан келгенін істеймін, келмегенін
істей алмаймын», - деп аузын жаптырыпты.
Бұның бәрін апам айтты, әкем сөзге жоқ, ішкен
асына қанағат етіп отырар тақуа адам.
Бала күнімде, сиырға шөп салып жатқанымда, айырмен көтерген бір бау пішеннің қылтанағы желкеммен ұшып кеп көзіме түсіп, оң
көзімді аша алмай қалдым. Суырып тартып,
жаным шығып барады. Апам қолымнан ұстап,
дедектетіп Ажаркүлдің үйіне әкелді.
- Өй, көккөз, шала қазақ, - деп алдына алып,
айналып-толғанып отырды да, еңкейіп, қызыл
тілінің ұшын тигізіп қалғанда сұп-суық бірдеңе
көзімді аралап кетті. Бір кезде тілінің ұшын көз
құйыршығыма таман әкеліп жұтынып қалғанда,
көзім шайдай ашылды. Бөртпешектей қиқымды
тіл ұшынан сипап алып, саусақ ұшына іліп
тұрып, апама зеки сөйледі:
- Қаршадай баланы жұмсамасаңдар болмай
ма? Көптің бірі емес, өзі жалғыз. Байың дәсібісін
тізіп, енегін уқалағаннан басқа не бітіреді. Тұр,
көккөз, - деп құйрығымнан сипап жіберді.
Шешемде үн жоқ, сөйтсе Ажаркүлге ешкім
де жауап қайтармайды екен. Сосын маған
қарап:
- Осы, көккөз, кішкентайларға тіке қарамасын. Көрген жерде балаға түкіріп жүрсін.
Тұқымдарыңда бар ғой, төресіңдер ғой, - деді.
Шешем басын изеп, аудандық газетке орап
әкелген шүберегі мен бір ашымқа шәйін ұсынып
еді, қолын созбады. Қасына қоя сап, қайтуға
асықты. Көзім шәйдай ашылып, борпылдақ
топырақты борп-борп басып, апамның алдына
түсіп ап үйге қарай жүгірдім.
Енді осы үйге екінші рет келе жатырмын. Бұл
кісі шешеммен қатарлас, қолында жалғыз қызы
бар. Менімен сыныптас, тікбақайлау, ер балдармен көп ұрсысады. Балдар да қарап жүрмейді, ара-тұра денесіне қол жүгірткенде допдомалақ әлеуетті қыз білегін сермеп, салыпсалып жібереді. Аты Бағланкүл. Ерте туған
бағландай топ-толық, беті дөп-дөңгелек, басынан қызыл тақиясын тастамайды. «Онысы
несі?» десем, «Ажаркүлдің істеп жүргені ғой»
дейді апам. Төбесінен қақиған қоңыр үкісі
түспейді. «Неге үкі тағады?» десем, «көз тимесін дейді де, Ажаркүлдің қызының қай жеріне
көз тиеді екен» деп тағы да қосып қойды.
«Қызың да өзіңе тартқан сұлу ғой» деп кекеткен
құрдас еркекке: «Сұлу болсын, сызық болсын,
байға тиіп, бала туса болды да. Менің қызым
сендейлердің баласына пысқырмайды. Соғыс
кезінде көрдік қой кім екеніңді, мекиеннен
қашқан қыт-қыттаған қоразсың, соғыс сен
сияқтылардың көтін ашты» дегенде, анау сөзге
келмей тұра айдапты.
Соғыс дейді, соғыс кезінде біздің ауылдағы
күріштікке су алар дәу арнаны кілең әйел
қазыпты. Сонда Ажаркүл бір келіншекке «сенің
байыңнан қара қағаз келеді» десе, ұзамай
жаманат қағаз келіп, «сенің ниетіңнен болды,
байға жарымаған бейбақ» деп, қара жамылған

ТІЛІ АЩЫ ӘЙЕЛ
(Әңгіме)
қатын көңіл айтып келген Ажаркүлдің бетін
тырнап жіберіпті. Ашынған әйел не істемейді.
Сонан кейін Ажаркүл тілін тістеп, не де болса
ішіне түйіп, екі бүктетіліп жүретін болыпты.
«Кетпен шапқанда ыңылдап ән салып шабатын, бұл өзі «р»-ды «л» дейтін сақау ғой, «Қалағым-ау» деп ән шырқағанда «үш байға тиген
Ажаркүл тағы біреуді құртқалы жүр ғой» деп
әйелдер мазақ қылатын. Десек те, бәріміз соған
жалтақтап, аузынан сөз күтетінбіз. Ажаркүлдің
мысы басып тұратын». Шешемнің қатар-құрбыларына, кейбір сөз тыңдайтын келіндеріне
сыр ғып айтатын әңгімесі құлағымда ызыңдап
келеді. Көшеге тас төселіпті, бірақ беті асфальтпен жабылмапты. Сүп-сүйір туфлиімнің тұмсығына тиген ұсақ тастар жан-жаққа ұшып жатыр. Бұл – қайта құрудың біздің ауылға жеткен
көрінісі. Адамдар да біртүрлі, сөйлеп тұрып, бірбіріне сенбейді. Күріш егетін жерді билігі барлар
жекеменшік қып бөліп алып, жұрт не істерін
білмей сандалып жүр. Апамның даусы тағы да
құмығып, құлағыма естілді.
- Анау Сейтімхан ұстаның баласынан қара
қағаз келгенде, кілең қатын көңіл айтып үйіне
бардық. «Шаңырағымнан тірі шығып ең, өлді
деуге қалай сенем» - деп келіні аңырағанда,
кісі аяғы басылған соң Ажаркүл оңаша алып
шығып, «Әй, қатын, босқа бақыра берме,
байың тірі» депті де, «тісіңнен шығарма, мен
айтты деме» деп кетіп қалыпты. Соғыс біткесін
екі жылдан кейін ұстаның баласы шәпкесі
қисайып келіп тұр дейді. Тұтқында болыпты,
бір бай неміс сұрап алып, шошқасын бақтырыпты. «Жағдайым жаман болған жоқ, апта сайын бір торайды үйітіп жеймін» дейді, жүгермек» деп жеңгелері келеке ғып отыратын. Кейін
сол неміс тілінен сабақ беріп күн көріпті.
Ажаркүлдің соңына да «үш әріп» түсіпті. Қазақ тыныш жүре ме, біреулер көрсеткен ғой,
аузына келгенді көкіп жүр деп. «Ендігәрі аузымды ашпаймын, тыныш жүремін» деп, қол қойу
білмесем де, қағаздың шетіне қақитып бір таяқ
сызып беріп кеттім» деп шешеме сыр ғып айтыпты. Сонда үкіметтің кетпен шауып жүрген
әйелдердің арасынан да хауіпті элемент
іздегені ғой.
Кеңсенің алдына жеттім. Қос қабатты кеңсе
үйі ауылға көрік беріп тұр. Қарсы алдында
тапалдау клуб. Бірақ, осы маңдағы жайқалып
тұрған қара ағаштар кесіліп, тек түбіртегі
қалыпты. Орнына шетелден әкелген ағаштың
ұзақ жасайтын басқа сортын екпекші екен.
Кеңсе алдында осы ауылдың атын жер жүзіне
жайған даңқты диқан атаның суреті ілулі
тұрушы еді, ол да жоқ. Жаңа келген бастық:
«Бұл кемелденген социализмнің өкілі, қазір
қайта құру, орнына Горбачевтің суретін ілеміз»
деп алдыртып тастапты. «Мынау асыра сілтеудің көкесі ғой, біз соның тәжірибесімен күріш
егіп жүрген жоқпыз ба, ауыл болса соның атында» деген бір даңғайыр диқанға: «Ексең ек,
екпесең табаныңды жалтырат, сенсіз де
егетіндер табылады» деп жер бермей қойыпты.
Бұл не, қайта құру деген осындай бола ма
екен? Оқуды бітіріп, агроном боп ауылға келсем, осындайлардың бәрін орнына қоям. Диқан
атаның суретін де қайта ілгізем, жерге қолы
жете алмай жүрген кәнігі күрішшілерді де қарық
қылам.
Ажаркүл апаның үйінің төбесі көрінді. Тапалдау соғылған, шипрмен жабылған көнетоздау
там. Ең бірінші тиген күйеуі салдырып кеткен
үй дейді, қалған екеуі күшік күйеу боп қолында
тұрыпты. Жүрегім біртүрлі дүрсілдей бастады.
Бір нәрсе сұрай қалса, не деймін. Елден естіген
бір сөзім бар еді, соны сұрасам ба екен. Бір
сөзбен шотыма қондырса қайтем. «Шешең
сұра деп жіберді ме?» десе, не деймін. Ол –
ауыл адамдарының гу-гу сөзі, қарабайыр тіршіліктен қажыған қазақтың қара әңгімесі. Ажаркүлдің қызы – менің сыныптасым Бағланкүл
телебезерді қосып қалса, Горбачев шекесі
жылтырап, аузы-аузына жұқпай сөйлеп тұр
екен. «Мынау, қалды шеке, елді таратуға келген
сужұқпас қой. Көрмегенім сен болсын. Өшір!»
деп, көгілдір экранды қара шүберекпен қымтап
қойыпты. Осыны сұрасам ба екен. Жігіт
басыммен сөз естіп қалсам, ол да ұят.
Қисайып, шегесі босап, салбырап тұрған
шарбақ қораның есігін аштым. Төбе шипры қар
мен жаңбырдан әбден жұқарып, дуалының әгі
көмескі тартқан ескі үйге беттей бергенімде
Ажаркүл апа есік алдына шықты да, мені көріп
селт тұрып қалды. Жымық көздері сығырая
күлімсіреп, тәмпіш танауы қусырыла қарады.
Сынап-мінеп тұрған да жайы бар.
- Өй, көккөз, қайдан жүрсің-ей, - деді сұрау
салып. – Оқуға түстің ғой.

Газет Қазақстан Республикасы
Инвестициялар және Даму
министрлігі Байланыс, Ақпараттандыру
және Ақпарат комитетінде
2016 жылдың 21 қаңтарында
тіркеліп,
№15790-Г куәлігі берілген.

- Түстім. Қолыңызды алып кетейін деп...
- Кеше, анау көршілерің Алтынай кеп, он екі
мүшемді түгел атап тұрып, қарғап кетті. Маған
қарғыс өтсе әлдеқашан өліп қалар едім.
Шешеңнің де аузы жеңіл. Осы кезде сыныптасым Бағлангүл үйден шыға келді. Басында
баяғы қызыл тақия, төбесінде антенна секілді
тіп-тік үкі. Бойжетіп қалған қызға дөңгелек
қызыл тақия мен үкі сондай жарасып тұр.
- Кләстасыңа шәй қой, - деді Ажаркүл апа.
Бағланкүл есік алдындағы тапал кереуетке
көрпеше төсеп, жастық тастады. Самауырға
шоқ салды.
- Төрге шық, еркексің ғой, - деді апа. Қысық
көзін сығырайтып, сынай қарап отыр.
- Кләстасыңды Бәйгеқұмдағы СПТУ-дың
мәшінке басатын оқуына берейін деп отырмын.
Сен әгрөнөм боп келгенде қағаздарыңды өзі
басады, - деді езуіне күлкі үйіріліп.
- Бағланкүл сабаққа жақсы, әсіресе, есепке
жүйрік, қай оқу болса да түсіп кетеді ғой.
- Өз есебін білсе болды да. Үш байға тиген
мен де есебімнен жаңылған жоқпын, - деп
қырын қарағанда әлгі күлкінің ізі өң-жүзінен
сытылып кетті. – Шешең қалай? Жалғыз бала
деп атыңды Тілеу қойып еді, Құдай тілеуіңді
берсін. Әкең аман болсын, әйтеуір сені туғызу
қолынан келді, оған да шүкір, - деп еркек
жыныстыларға деген бір тілеу мен бір ыза ыздиып аузынан шықты. Шешемдей адамның
бетіне қарап мен де күліп жібердім.
- Алматың қалай, онда да қайта құру ма?
Біздің ауыл қайта құрылып бітті. Бәрі бұзылды,
бәрі сатылды, анау дән сақтайтын скләдті
сатқасын не сұрайсың. Астық бола қалса,
көттеріңе тығып сақтар ма екен. Колхоз деген
атын да құртыпты. Сен үлкен жерден келдің
ғой, бұл не өзі? – Тағы да жүзіне жымысқы күлкі
үйірілді. – Айтыс болады дегесін әнеукүні
Шиеліге барсам, айтыс емес, ақшаға сатылған
өңкей жарамсақ. «Қайта құру дегенім, қайта
құру, Атымды қайта ерттеп, қайта міну» дейді
домбыраны енегінің үстіне қойып ап. Қайта
құруды жырлаған түрлері ғой. Нартайлар
домбыраны биік ұстаушы еді, қор болған сөз
бен қайран домбыра деп, кетіп қалдым. Үлкен
жерден келдің, қаладағылар да осылай ойына
келгенін істеп жүр ме?
- Қайдам, апа, оқуға жаңа түсіп жатырмын
ғой, - деп төмен қарадым.
- Осы, біздің қазаққа айналысатын ештеңе
қалмады-ау деймін. – Апа сөзін айтып болғанда
самауыр селк-селк етіп қайнап, төбесіне
кигізген кернейден шыққан қою түтін сейіле
бастады.
Дастархан жайылып, Бағланкүлдің қолынан
шәй ішіп отырмын. Енді байқадым, кеудесі мен
бөксесі бұлтиып, нағыз қыз қалпына еніпті.
- Біздің кластан Алматыға оқуға түскен сен
ғана. Қайта құрудың кезінде... - деді кесе
ұсынып.
- Бұның оққағары бар ғой. Қызым, қайта құру
деген бәлені енді аузыңнан шығарушы болма.
Қарашы, зәкүншіл боп қалғанын, - деп қызына
қарағанда ол селк-селк етіп күлді, төбесіндегі
тіп-тік үкісі де қоса селкілдеді. Ол шешесінің
сөзіне күлсе, мен Бағланкүлдің бітіміне рақаттана көз салдым.
- Осы, Ажаркүл апа, телебезерден Горбачевті көргенде «мынау, қалды шеке, елді таратуға
келген сужұқпас қой» деп өшіріп тастағаныңыз
рас па? – дедім көмейіме келген сөзді ірікпей.
- Мені өтірік айтты деп естіп пе ең.
Тосылып қалдым. Қарашы, бүлдіргенімді.
Болары болды ғой деп тағы да сұрадым.
- Өзіміз туралы не дейсіз?
- Оны кейін естисің.
Ажаркүл апа қайтпады. Қарашы, не айтса да
именбей, еркін бермей, кең далада бір өзі
отырғандай көсіліп отырысын. Өмірі ешкімнен
ықпаған тілі ащы әйел маған түсін суыта
қарады. Бір нәрсе білгім кеп іштей ынтығып
отырғанымды сезіп отыр, бірақ көңілінде күдігі
бар.
- Екеуің шәй ішіп отыра беріңдер. Мынау
насыбайшы Әжімұрат құран оқытып жатыр
екен, соған кіріп шығайын, - деп жылжып барып
орнынан тұрды да: - Әй, Тілеу, келіп тұр,
кләстәсің Бағланкүлді ұмытып кетпе. Сенің
шешең екеуміз бір жыл емес, бір күнде туғанбыз сендерді. Екеуің түйдей жастысыңдар.
Бұны шешең айтқан жоқ шығар, өсек айтқаннан
басқа не біледі о қатын, - деп тез-тез сөйлеп
кете берді. Мен сыныптасыммен жалғыз қалғаныма айдарымнан жел есті. Жастыққа жантайып, шәниіп жаттым. Кесе ұстағанда саусағына саусағым тиіп кетіп еді, үлкен жерге оқуға
түсіп келдім дегендей өзімді биік ұстап,

сезімімді сездірмедім, ол болса дір етіп, кесені
түсіріп ала жаздады. Осыны байқап қалдым.
Кластағылардың қайсысы қандай, кім қорқақ,
кім батыр еді, кім кіммен хат жазысып, ұсталып
қалғанын айтып, бөсіп отырғанда Ажаркүл
апаның төбесі көрінді. Орнымнан ұшып тұрдым.
- Жақсы, апа, қолыңызды алайын деп
келгенім ғой.
- Келіп тұр, - деді түсін суытып. Бұрынғыдай
емес, даусы тым бәсең шықты.
*
*
*
Алты ай өтіп, қысқы каникулға келгенімде
шешемнің айтқан алғашқы сөзі – «Ажаркүл
қайтыс болды, кеше қыр