Сабақ
тақырыбы:
Практикалық
сабақ.№1
Сабақ
мақсаты:
Жүйелілік және кездейсоқтық
қателіктерді ажырата білу, сандық және графиктік есептерді шығаруда
кинематика теңдеулерін қолдану
1.Оқушыларға жүйелілік және
кездейсоқ қателіктердің айырмашылықтарын түсіндіру және
кинематикалық теңдеулерді қолдану арқылы есептерді шешуді
үйрету.
2. .Оқушылардың логикалық
ойлауын дамыту, сандық және графикалық есептерді шығару дағдыларын
жетілдіру.
3. : Жүйелі жұмыс істеу
дағдыларын қалыптастыру, дәлдікті бағалауға және қателіктермен
жұмыс істеуге жауапкершілікпен
қарау.
Сабақтың
әдісі:
- Түсіндіру, практикалық
жұмыс, топтық жұмыс, графикалық және сандық есептер
шығару.
Жаңа ақпаратты
меңгерту.
I. Ұйымдастыру кезеңі (5
минут)
- Оқушыларды түгендеу, сабаққа
дайындығын тексеру.
- Сабақтың мақсаты мен
міндеттерін қысқаша түсіндіру.
Өткен материалды қайталау (10
минут)
- Кинематика тақырыбы бойынша
негізгі формулаларды еске түсіру (қозғалыс теңдеулері, жылдамдық,
үдеу).
- Өлшеу қателіктері жайлы
түсініктерді қайталау (жүйелілік және кездейсоқтық қателіктердің
анықтамалары).
III. Жаңа сабақ (15
минут)
1. Жүйелілік және кездейсоқ
қателіктерді ажырату
- Жүйелілік қателіктер – өлшеу
құралдарының жүйелі ауытқуларынан немесе әдістемелік қателіктерден
туындайды.
- Кездейсоқтық қателіктер –
кездейсоқ сыртқы факторлардың әсерінен пайда болатын, ретсіз
өзгеретін қателіктер.
2. Кинематика теңдеулерін
сандық және графиктік есептерде қолдану
- Қозғалыс
теңдеулері:
\( V = V_0 + at
\)
\( S = V_0 t + \frac{1}{2}
at^2 \)
\( V^2 = V_0^2 + 2aS
\)
- Графиктік әдістер: уақытқа
байланысты жылдамдық және орын ауыстыру
графиктері.
IV. Практикалық жұмыс (20
минут)
Тапсырма
1.
Екі есепті сандық әдіспен
шығару:
1. Дененің бастапқы жылдамдығы
5 м/с, үдеуі 2 м/с². 3 секундтан кейінгі жылдамдығын және орын
ауыстыруды табыңыз.
2. Тежеліп келе жатқан дененің
бастапқы жылдамдығы 20 м/с, тежелу үдеуі –3 м/с². 5 секундтан
кейінгі жылдамдығын және орын ауыстыруды
табыңыз.
-Тапсырма
2
График
құрастыру:
1. Дененің үдеу кезіндегі
қозғалысын сипаттайтын \( V(t) \) және \( S(t) \) графиктерін
сызыңыз.
V. Топтық жұмыс (10
минут)
2.
С высоты 10 м над землей
падает камень. Одновременно с высоты 8
м
вертикально вверх бросают
другой камень. С какой начальной
скоростью
был брошен второй камень,
если камни столкнулись на высоте 5 м
над
землей? Сопротивление
воздуха не учитывать, ускорение
свободного
падения принять равным 10
м/с 2
2.Если камни столкнулись на высоте 5м над
землей, то первый камень пролетел 10 - 5 = 5 м.
Любое тело 5 метров пролетает за 1 секунду.
Составляем уравнение времени полёта второго камня.
Обозначим за V скорость его бросания вверх.
Время подъёма до верхней точки
t₁ = V/g
Высота подъёма h равна: h =
V²/2g.
Путь падения
равен высоте подъёма плюс 8-5 = 3
м.
Время падения
второго камня равно:
t₂ = √((2h + 3)/g)
= √((2(V²/2g)+3)/g).
Сумма
t₁ и t₂ равна 1
секунде.
(V/g) +
(√((2(V²/2g)+3)/g)) = 1.
Первое
слагаемое перенесём направо, возведём в квадрат и приведём к общему
знаменателю.
2V² + 12g = 2g²
- 4gV + 2V².
Подставив g =
10 м/с², получим V = 80/40 = 2 м/с.
- Оқушыларды топтарға
бөлу.
Әр топ өз есебін шешіп,
нәтижелерін сынып
VI. Қорытынды (5
минут)
- Сабақтың негізгі нәтижелерін
қайталау.
- Оқушылардың жұмыстарын
бағалау.
Үй
тапсырмасы:
- Қосымша есептер жинағынан
2-3 есеп шығарып келу. 1. Велосипедші 5 м/с
жылдамдықпен қозғалысын бастайды да 0,5 м/с2 үдеумен қозғала
отырып, 0,5 минут ішінде қанша жол жүреді?
A) 75 м В) 573 м C) 375 м D)
735 м E) 357 м
2. Санақ жүйесінің
құраушыларының бірі А) үдеу B) уақытты есептейтін құрал С)
жылдамдық D) орын ауыстыру E) траектория 3. Материялық нүктенің
қозғалысы берілген санақ жүйесінде у=1+t, x=2+t теңдеуімен
сипатталады. Қозғалыс жылдамдығы
А)
√ м/с В) 3 м/с C) 5 м/с D) √ м/с E) √ м/с
4. Автомобиль үдемелі қозғалып
5 с ішінде жылдамдығын 10 м/с-тан 15 м/с-қа дейін
ҿзгертті. Автомобильдің үдеуінің модулі
А)
5 м/с2 В) 3 м/с2 С) 2 м/с2 D) 25 м/с2 E) 1 м/с2
5. Екі автомобиль бір жерден
бір бағытта жолға шығады. Екінші автомобиль бірінші автомобильден 20 с кеш
шығады. Екі автомобиль де бірдей a=0,4м/с2 үдеумен үдемелі
қозғалады. Бірінші автомобильдің қозғалысы басталған кейін, олардың
ара қашықтығы 240 м болғандағы уақыт А) 10 с В) 55 с С) 40 с D) 50
с E) 25 с
Қажетті
құралдар:
- Формулалар кестесі, график
құруға арналған тор көзді қағаз,
калькулятор.
Бұл сабақ оқушылардың
кинематикалық теңдеулерді практикада дұрыс қолдануына, сондай-ақ
қателіктерді түсіну және талдау дағдыларын қалыптастыруға
бағытталған.