Физикалық география. Табиғи-аумақтық кешендер

Тақырып бойынша 11 материал табылды

Физикалық география. Табиғи-аумақтық кешендер

Материал туралы қысқаша түсінік

географиялық қабық заңдылықтарының маңыздылығын түсіндіреді

Материалдың қысқаша нұсқасы

Мектеп

Бөлім

3.Физикалық география 3.5 Табиғи-аумақтық кешендер

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Географиялық қабықтың заңдылықтары

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.3.5.2-географиялық қабық заңдылықтарының маңыздылығын түсіндіреді

Сабақтың мақсаты

географиялық қабық заңдылықтарының маңыздылығын түсіндіреді

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі (амандасады, топқа бөлінеді)
Психологиялық ахауалды орнатып ал. Оқушылар бір-біріне қарайды және амандасады, бүгінгі күнге сәттілік тілейді

Мұғаліммен амандасады, оқу-құралдарын дайындайды.

Сабақтың ортасы

Оқушылар мәтінмен танысып шығады. Оқулықты, атласты пайдалана отырып төмендегі тапсырмаларды орындайды.

Бейнесабақты қарайды және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтайды.

1-тапсырма. Топпен жұмыс. «Суреттер сөйлейді» әдісі арқылы географиялық қабық заңдылықтарына сипаттама беріңдер, мысал келтіріңдер және түсіндіріп беріңдер.

1-топ. Географиялық қабықтың біртұтастық заңдылығын Солтүстік Қазақстан мысалында түсіндіреді.

2-топ. Зат және энергия айналымына сипаттама береді және маңызын түсіндіреді.

3-топ. Географиялық қабықтағы ырғақтылық және зоналылық заңдылығын түсіндіреді.

Дескриптор Жалпы 3 балл

Географиялық қабық заңдылығына анықтама береді

Заңдылыққа мысал келтіреді

Заідылықтың маңызын айтады.

2-тапсырма. Жұппен жұмыс. Жұптаса отырып тапсырмаларды орындайды. (тапсырмадар шарларға ілініп жоғарыда тұрады.)

Солтүстік Қазақстан экологиялық проблемасының себептерін түсіндіріп беріңдер және бір шешу жолын ұсыныңдар.

Зат және энергия айналымының түрлерін атаңдар және біреуіне сипаттама беріңдер.
Сәйкестендіру тапсырмасын орындаңдар.

Сәйкестендіру тапсырмасын орындаңдар.

Табиғаттың бір компоненттің өзгерісін басқаларының өзгеруіне қалай әкелетіндігіне бір-екі мысал келтіріңдер. (біртұтастығы заңына мысал)
Айналымдардың бірінің географиялық моделін жасаңдар және сыныпқа таныстырыңдар. (су айналымы моделін құрастырады.)

Елімізде географиялық заңдылықтардың қандай түрлері байқалады: ырғақтылық, орналасқан белдеуі, зоналылық және биіктік белдеулік және т.б.
Зат және энергия айналымындағы «фотосинтез» процесін түсіндіріңдер және маңызын айтып беріңдер.
Не себепті географиялық қабықтың үздіксіз дамуы мен түрленуі жүріп отыратынын түсіндіріңдер. (әрбір айналымның тұйық жасамауын түсіндіреді.)
Климаттық жағдайда қайталанып отыратын ырғақтылық түрлерін, олардың әсерінен болған ерекше климаттық құбылыстарды еске түсіріп айтып беріңдер.
Жер қыртысында болатын ырғақтылық геохронологиялық кестеде көрсетілген. Екі масал келтіріңдер.
Зоналылық заңдылығын түсіндіріп беріңдер. Елімізде қандай табиғат зоналары кездеседі.
Географиялық қабықтағы ырғақырғақтылық заңдылығының түрлерін атаңдар және мысал келтіріңдер.

Дескриптор. Жалпы 2 балл

Географиялық қабық заңдылықтарын біледі

Заңдылықтарды ажырата алады.

3-тапсырма. Берілген тұжырымдаманың ішінде дұрыс және бұрысын белгілеңдер. (платформада орындалады)

https://www.educaplay.com/learning-resources/21909997-learning_resource.html

№	Тұжырымдамалар	Ия	Жоқ
1	Ендік бағытта температурасы, ылғал мөлшері, топырағы, өсімдіктері, жануарлары бірдей болатын ірі табиғат кешенін биіктік белдеулік деп атаймыз		һ
2	Географиялық белдеу дегеніміз ендік (кейде бойлық) бағытта созылып жатады, өсімдіктер, жануарлар дүниесі және климатымен ерекшеленеді, жылудың, сондай-ақ ылғалдың таралуымен, басқа да табиғи кешендермен (топырақ, өсімдік және жануарлар дүниесі) тығыз байланысты.	һ
3	Таудағы табиғат кешендері оның етегінен биік шыңдарына дейін температура мен қысымның төмендеуіне, белгілі бір биіктікке дейін жауын-шашын мөлшерінің артуына, тау беткейлеріне түсетін жарық мөлшерінің әртүрлілігіне байланысты алмасауын зоналылық деп атаймыз.		һ
4	Құрамдас бөліктерінің өзара байланысы мен олардың бір — біріне тәуелді болуын географиялық қабықтың біртұтастық заңдылығы деп атаймыз.	һ
5	Табиғат компоненттерінің бір бірімен байланыса отырып үнемі қозғалыста болуын зат және энергия айналымы деп атаймыз.	һ
6	Жылу мен ылғалдың арақатынасының өзгеруі зат және энергия айналымына жатады.		Һ
7	Табиғатта дүниежүзілік су айналым ырғақтылық заңдылығына мысал бола алады.		Һ
8	Географиялық қабықтың барлық құрамдас бөліктерін қамтитын заңдылық зоналылық деп аталады.		Һ
9	Зоналылық заңдылығын атақты орыс ғалымы В.В. Докучаев зерттеді.	һ
10	Азоналылыққа Солтүстік Америкадағы Ұлы жазық және Австралияның шығысы мысал бола алады.	һ
11	Фотосинтез процесінің нәтижесінде планетамыз көмірқышқыл газына толығады.		һ
12	Ырғақтылық заңдылығы мезгілдік және циклдік деп екіге бөлінеді.	Һ
13	Геохронологиялық кестеді жер қыртысының өзгерістері көрінеді.	Һ
14	Географиялық белдеулік біртұтастық қаңдылығының көрінісі болып табылады.		Һ
15	Белдеудің өзі ылғалдың таралуына байланысты мұхит жағалық және континенттік секторға бөлінеді	Һ

Дескриптор. Жалпы 3 балл

Терминдердің анықтамасын біледі

Заңдылықтарды ажырата алады

4-тапсырма. Сәйкестендіру тапсырмасы. Кім жүйрік екенін анықтамыз. Сыныппен платформада жұмыс.

https://learningapps.org/watch?v=ppwsn3bgt25

Біртұтастығы

Зат және энергия айналымы

Ырғақтылық

Зоналылық

Табиғи бір компоненттің өзгеруі басқа компоненттің өзгеруіне әкеледі.

Геологиялық жыныстар

Жер бедірі

Климаттық жағдайлар

Су, топырақ, өсімдік, жануар

Ауа, су айналымы

Биологиялық айналым

Фотосинтез

Хемосинтез

Жер қыртысындағы зат және энергия айналымы

Мерзімдік және циклдік

Тәулік, жыл мезгілі.

Күн мен түннің ауысуы

Мұхит суыныі толысуы мен қайтуы

Магниттік дауылдар, жерсілкіну мен жанартаудың атқылауы.

Географиялық белдеу

Табиғат зоналары

Зоналылық заңдылығын В.В. Докучаев зерттеген

Азоналылық

Биіктік белдеулік

Дескриптор. Жалпы 2 балл

Заңдылықтардың негізгі ұғымдарын сәйкестендіреді.

Мәтінмен танысып шығады. Негізгі мәліметтерді дәптерге түртіп отырады.

Оқушылар топтарға бөлінеді. Топтаса отырып тапсырманы орындайды. Географиялық қабықтың заңдылықтары білім алады.

Оқушылар жұптаса отырып тапсырмаларға жауап береді.

Оқушылар берілген тұжырымдаманың ішінде дұрыс, дұрыс еместігін анықтайды.

Оқушылар сәйкестендіру тапсырмасын learningapps платформасында орындайды.

Әр топ бір бірін бағалайды.

«Ду қол шапалақ» әдісі арқылы бағаланады.

50-65 % 1б

66-85 % 2 б

86 -100 3б %

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды

8 сынып. Географиялық қабықтың заңдылықтары - YouTube

Таратпа парақтар, оқулық, қамламсап, түрлі-түсті қаламдар, АЗ парағы немесе плакат, стикерлер.

Шар, тапсырмалар жазылған парақтар.

Таратпа парақтар, оқулық, қамсап.

Сабақтың соңы

Рефлексия.

Үйге тапсырма: 30 тақырыпты оқып, түсінік айту.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Оқушылар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.

Жүктеу

Бөлісу

ЖИ арқылы жасау

Файл форматы:

docx

Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар

14.02.2025

Жүктеу

ЖИ арқылы жасау

Жариялаған:

Маханова Акмарал Кузембаевна

Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз

Физикалық география. Табиғи-аумақтық кешендер

Физикалық география. Табиғи-аумақтық кешендер

Химия пәні

Тарих пәні

Биология пәні

Ағылшын тілі пәні

География пәні

Информатика пәні

Мектепке дейінгі білім беру

«Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті»

Дене шынықтыру

Білім алушылардың білім сапасын арттыру

Инклюзивті білім беру