Материалдар / Ғажайып математика

Ғажайып математика

Материал туралы қысқаша түсінік

1-4 сынып бастауыш мұғалімдеріне факультативтік жоспар

Джамалова Айдын

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

15 Қараша 2024

1 рет жүктелген

Математика Барлық материалдар Басқа

250 ₸

Бүгін алсаңыз
+13 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +13 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

ҒАЖАЙЫП МАТЕМАТИКА

1 – 4-сынып оқушыларына арналған

(1-сынып, аптасына 1 сағат, барлығы 33 сағат

2-4 сынып, аптасына 1 сағат, барлығы 34 сағат)

Бекмуратова Ғалия Халыковна

№177 жалпы білім беретін мектептің бастауыш сынып мұғалімі.

Пікір жазғандар: Мақашева Е.П., әл-Фараби атындығы Қазақ Ұлттық университетінің «Ақпараттық технологиялар» факультетінің информатика кафедрасының доценті, физика-математика ғылымдарының кандидаты

Түсініктеме хат мазмұны

Білім берудің бүгінгі күнгі талабы - оқушының жан - жақты іс-əрекеттік қабілетінің дамуы. Ежелгі замандардан бері өскелең ұрпақтың дамуында математиканың алар орны ерекше. Математика ғылымының өзге ғылымдар мен техниканың қарқынды дамуына қосар үлесі аз болған жоқ. Математика — барлық ғылымдардың логикалық негізі болғандықтан да, математика оқушының дұрыс ойлау мəдениетін қалыптастырады, дамытады, оны шыңдай түседі, оған қоса өзге салаларды дұрыс қабылдауға көмек береді.

Жаңартылған білім беру мазмұны бойынша әзірленген «Ғажайып математика» таңдау курсының бағдарламасы педагогиканың түрлі аспектілері: қарым-қатынас жасау, белсенді оқу, зерттеуге негізделген оқуды негізге ала отырып әзірленген. Аталған аспектілер сындарлы оқыту теориясымен үйлеседі. Бұл бағдарламаны жазуда бала дамуының ең жақын аймағына сүйену керектігін ескердік. Нақты жаттығуларды орындау барысында дамыта оқыту идеясымен үйлесетін жаңа технологияны қолдануды мақсат тұттық. Баланың ой-өрісін дамытатын логикалық есептер шығаруға, қалжың есептерді талдауға, викториналық сұрақтарға, оқушылардың шығармашылық қабілетін дамытатын математикалық сандық ребустарға, қиынырақ есептерге уақыттың бөлінгені де дұрыс деп ойлаймыз.

Бағдарлама жаңартылған білім беру мазмұнының басты қағидаты - спиральділік негізінде құрылды, оның негізгі ерекшелігі:

оқушы мектептегі оқу үдерісінің барлық кезеңінде тақырыпты немесе тапсырмаларды бірнеше рет қайталап оқиды;
əрбір қайталап оқыған сайын тақырыптың немесе тапсырманың күрделілігі арта түседі;
жаңа тақырыпты өту алдыңғы тақырыптармен тығыз байланысты жəне алдыңғы алынған ақпараттың мазмұны аясында қарастырылады.

Бағдарламаның негізгі басымдықтары:

оқушы қайталап оқыған сайын ақпарат бекітіліп отырады;
жеңіл идеялардан анағұрлым күрделі идеяларға қисынды жолмен ауысуды жүзеге асыруға мүмкіндік береді;
оқушыларға бұрын алған білімін оқу мақсатына жетуде жетістіктерге қол жеткізу үшін қолдану ұсынылады.

Сонымен қатар, бағдарлама:

оқушылардың білім, білік, дағдылары мен құзыреттіліктерін дамыту талаптарына сәйкес;
оқушылардың жас ерекшеліктеріне және мүмкіндік өрісіне сай әзірленген;

Бағдарламаның мақсаты: Оқушылардың математика пәніне қызығушылығын, ынтасын арттырумен қатар олардың математикалық сауаттылығын қалыптастыруға жағдай жасау. Көрнекі-бейнелі, логикалық және абстрактылы ойлауды қалыптастыру, негізгі орта білім деңгейінде алгебра мен геометрияны игеруге практикалық негіз жасау.

Міндеттері:

1) оқушылардың жас ерекшеліктеріне қарай математиканы оқыту процесінде тәрбие жұмысын жүргізудің тиімді жолдарын анықтау;

2) оқу қызметінің жеке түрлерін жетілдіруге және оларды игеруге ықпал тигізетін тәсілдерді анықтап, оларды зерттеу;

3) теориялық материалдарды игеруді және есеп шығаруда кездесетін қиындықтар мен оқушылар жіберетін қателердің алдын алудың тиімді тәсілдерін табу;

4) оқушылар өздігінен орындайтын жұмыстардың тиімділігін арттыру жолдарын анықтау және зерттеу;

1-сынып

Жылдық сағат саны – 33

Түсініктеме хат мазмұны

1-сынып оқушыларына арналған «Ғажайып математика» факультатив сабағының негізгі мақсаты: оқушының ақыл ойын дамыту, ойлау қабілетін жетілдіру, пәнге деген қызығушылығын арттыру арқылы білімдерін қалыптастыру.

Бағдарламада 10 көлеміндегі сандарды кестелік қосу, азайту, теңдік, теңсіздік, сөз есеп шығару сияқты тақырыптар қамтылған. Берілген жаттығулар оқушының жас ерекшелігі мен қабілетіне сәйкес құрылған. Ұсынылған тапсырмалар математика сабағынан алған білімдерін тексеруге, оны толықтыруға, оқушының оқуға деген жауапкершілігін арттыруға көмектеседі.

Математика пәні шыдамдылықты, зеректілікті және еңбексүйгіштікті талап етеді. Бағдарламадағы берілген оқу материалдары осыны есепке ала отырып әзірленді.

Бағдарлама алты бөлімнен тұрады. Онда мектеп бағдарламасындағы материалдарды тереңдете отырып, логикалық есептерді шығаруға бейімдеу көзделген.

Сиқырлы сандар – баланың тақырыпқа деген қызығушылығын арттырады, қиялын дамытады.

Жиын - тәрбиелік жағынан алсақ ертегілер бірлік пен достыққа тәрбиелеп, жағымсыз қылықтардан алыс жүруге бейімдейді.

Кеңістікте бағдарлау - математика пәніне деген қызығушылығын арттырады.

Логикалық есептер - логикалық ойлауды, тапқырлықты, математикалық қырағылықты дамытып, дарынды балаларды таныта біледі.

Математикалық мақалдар – оқушылардың тілін ширатып, ойын түйіндейді, ой-өрісін дамытады.

Қызықты тапсырмалар - жас жеткіншектердің тапқырлығы мен дүниетанымын дамытып, дүниеге көзқарастарын қалыптастыруға үйретеді.

Шығармашылық тапсырма - орындау барысында оқушы оқып үйренген теорияның, не есептің жаңа қырларын ашады, өз ой-пікірін айтады, табылған мәліметтер бойынша қорытынды жасауға үйренеді.

Математикалық ребустар және сөзжұмбақтар – оқушылар ребустар және сөзжұмбақтар құрастыру арқылы ұшқыр ойға, тапқырлыққа, өздігінен жұмыс істеуге бейімделеді.

Нормативті бөлім

1-сынып.

Аптасына – 1 сағат. Жылдық сағат саны – 33

Р/с	Тақырыбы	Сағат саны	Өткізілу түрі	Білімдік қазына	Мерзімі
	Сиқырлы сандар Кіріспе	1	Ойын сабақ	«Ғажайып математика әлемі», яғни математика пәні және оның оқыту объектісі жайлы, сандар жайлы түсінік беру.
	Санау білесің бе?	1	Практикалық сабақ	Сандар жайлы түсінік беру. Заттарды санату.
	Сандармен амалдар орындау	1	Практикалық сабақ	Сандар жайлы түсініктерін тереңдету. Санамақ түрлерімен таныстырып, оларды жаттату.
	Жиын. «Бір, аз, көп» ұғымдары	1	Практикалық сабақ	Балалардың топтардан жеке заттарды ажыратып алуға, «біреу», «көп», «аз» ұғымдары арасындағы қарым-қатынасты орнату.
	Жиын. «Бір- көп» ұғымы	1	Сайыс сабақ	Әртүрлі заттарды жиынға біріктіру ұғымын қалыптастыру, жиын элементтерін бөле білуге жаттықтыру Заттар арасындағы бір-біріне ұқсайтын жерлерін көрсету.
	Жиын. «Көп , біреу және бір-бірден» ұғымдары	1	Саралай оқыту сабағы	Жиындарды элементтерінің белгілері (нысандардың түсі, пішіні, өлшемі, материалы, әрекеті) бойынша құрып, жіктеу. Екі немесе одан да көп жиындарды біріктіру және жиыннан оның бөлігін ажыратып, көрнекі түрде кескіндеу.Заттардың сәйкестіктерін табу. Сол топтағы бірнеше топтағыны топтарға бөлу, балалардың сөздік қорын толықтыру.
	Кеңістікті бағдарлау	1	Практикалық сабақ	Заттардың кеңістікте орналасу қалпымен (оң жақта, сол жақта, жоғарыда, төменде, үстінде, астында, арасында, алдында, артында) таныстыру.Заттарды жай ғана орналастыра салмай белгілі бір тәртіппен орналастыруға үйрету.
	Кеңістікті бағдарлау	1	Ойын сабақ	Кеңістікті дұрыс бағыттай білуге, заттың көлем, пішін, түсін ажырата білуге үйрету. «Ненің қайда орналасқанын тап» ойыны.
	Біз не үйрендік?	1	Өзіндік жұмыс	Оқушылардың алған білімдерін қорытындылау, бекіту, бағалау.
	Дөңгелек пен шеңбер.	1	Жарыс сабақ	Дөңгелек және шеңбер жайлы түсінік беріп беріп, олардың радиусы мен диаметрін қарапайым заттармен өлшеуге үйрету.
	Төртбұрыштар мен үшбұрыштар сыры	1	Өзіндік жұмыс	Төртбұрыш пен үшбұрыштың түрлерімен таныстыру. Тапсырмалар орындау.
	Сан қырлы фигуралар әлемі	1	Ойын сабақ	Айналамыздағы сан қырлы фигураларды тауып, олардың математикалық терминін атап үйрену.
	Математика біздің айналамызда	1	Саралай оқыту	Нүкте, сызық, сәулелер туралы мағлұмат беру. Айналамыздағы заттарды мысалға ала отырып, қиылысу нүктесі, сызық түрлері, сәулелер жайлы түсінік беру.
	Бізді қоршаған әлемдегі түзулер	1	Ойын сабақ	Параллель түзулер, перпендикуляр түзулер жайлы түсініктерін қалыптастыра отырып, сызықтарға назар аударту. Баланың зейінін, есте сақтауын, байқағыштығын, көзбен мөлшерлеуін дамыта отырып, ойын ұшқырлау.
	Сурет және мүсін	1	Аралас сабақ	Жазық және көлемді фигуралар жайлы қарапайым түсінік беру.
	Бұрыш. Бұрыштың түрлері	1	Ойын сабақ	Бұрыш, бұрыштың түрлері туралы қарапайым түсінік беру. Мысалдар келтіру арқылы білімдерін тереңдету.
	Жер – ортақ үйіміз	1	Зерттеу сабағы	Шар денесі жайлы түсінік беру. Жаратылыстану сабағымен байланыстыра отырып, зерттеу жүргізу.
	Біз не үйрендік?	1	Өзіндік жұмыс	Оқушылардың алған білімдерін қорытындылау, бекіту, бағалау.
	Есеп	1	Практикалық сабақ	Есеп туралы ұғымдарын қалыптастыру, есепке байланысты терминдерді (шарты, сұрағы, шешуі, жауабы) меңгерту. Есептің қысқаша жазылуы туралы түсінік беру.
	Есептердің түрлері. Жай есептер.	1	Саралай оқыту сабағы	Жай есептердің түрлері және оларды шығару жолдарымен таныстыру. Оқушылардың есеп шығару және есептеу қабілеттерін арттыру.
	Біз не үйрендік?	1	Өзіндік жұмыс	Оқушылардың алған білімдерін қорытындылау, бекіту, бағалау.
	Қызықты тапсырмалар. «Ия және жоқ деп айтпаңдар» ойыны.	1	Ойын сабақ	Ой толғаныс. Әр топ алдарындағы цифры жоқ постерге қайтадан осы ретпен орналастыру.
	Қызықты тапсырмалар «Адасқан көжекті хайуанаттар бағына жеткіз» ойыны	1	Ойын сабақ	Шытырман жолдардың ішінен баққа апаратын жолды сызып көрсету арқылы ойлау қабілеттерін дамыту.
	Қызықты тапсырмалар«Логикалық есептер қонақта» ойыны.	1	Ойын сабақ	Оқушылардың ой-өрісін кеңейту, логикалық ойлауын дамыту. Логикалық есептер шығаруға үйрету.
	Қызықты тапсырмалар «Жоғалған затты тап» ойыны	1	Ойын сабақ	Заттардың санан ақырындап өсіре отырып сандар жинын құрастыру. Шапшаңдыққа баулу.
	Қызықты тапсырмалар «Компьютерлік ойындар» ойыны	1	Аралас сабақ	Оқушылардың миында нақты бейнелер құралып, қабылдауын жақсартуға септігін тигізеді. Есте сақтау қабілеттерін жақсартып, сөздік қорын дамыту.
	Қызықты тапсырмалар «Аяқталмаған суреттер» ойыны	1	Жарыс сабақ	Оқушылардың есте сақтау қабілеттерін дамыту.
	Математикалық жаңылтпаштар. «Жылдам, бірақ, қателеспе» ойыны.	1	Ойын сабақ	Математикалық жаңылтпаштар туралы түсінік беру. Ойын арқылы білімдерін дамыту.
	Қызықты тапсырмалар Математикалық ребустар, сөзжұмбақтар шешу.	1	Ойын сабақ	Математикалық ребустар, сөзжұмбақтар шешуге үйрету.
	Шамалар. Шаманың бірліктері және оның қатынасы. (Масса, ұзындық , сыйымдылық, уақыт, жылдамдық, жол , аудан)	1	Практикалық сабақ	Шамалар туралы түсінік беру. Тапсрымалар орындау арқылы білімдерін кеңейту.
	Шамалар. Әзіл есептер.	1	Ааралас сабақ	Шамаларға есеп құрастырып үйрену. Шамалар туралы қызықты есептер шығару.
	Біз не үйрендік ?	1	Өзіндік жұмыс	Оқушылардың алған білімдерін қорытындылау, бекіту, бағалау
	Қорытынды сабақ	1	Тест	Оқушылардың оқу жылы бойы алған білімдерін қорытындылау, бекіту, бағалау.

2-сынып.

Аптасына 1 сағат. Жылдық сағат саны – 34

Түсініктеме хат мазмұны

Бұл бағдарламада жаңартылған білім беру мазмұнын негізге ала отырып, бастауыш сынып оқушыларының танымдық қабілеттерін (назар аудару, есте сақтау, қабылдау, байқағыштық, елестеу, ойлау т.б) дамыта оқыту қарастырылған.

Бағдарламада бастауыш сынып оқушыларының танымдық қызығушылығын дамытуға жағдай жасайтын, баланы іздемпаздыққа, өз-өзіне сенімді болуға, ақыл-ой деңгейін қалыптастыруға бағытталған материалдар қамтылған. Сонымен қатар күнделікті өмірде пайдалана білуге негізделген тапсырмалар топтамаларымен жұмыстар жүргізу, логикалық тапсырмалар орындату арқылы оқушының зейінін, есте сақтау қабілетін, байқағыштығын, тапқырлығын дамытуға, математикалық білімдерін нығайтуға арналған.

Бағдарламаның мақсаты: Оқушылардың танымдық қызушылығы мен ақыл ой деңгейін қалыптастыруға жағдай жасау. Оқу курсының мазмұны арқылы пайымдау, логикалық ойлау, өз бетінше шешім қабылдап, қорытынды жасауға бейімдеу.

Бағдарламаның міндеттері:

Оқушының жеке тұлға ретінде қалыптасуына әсер ету;
Өз бетінше іздену әрекеттерін қалыптастыру;
Негізгі ойлау операцияларын саналы түрде қолдана білуге үйрету;
Көру, есту, байқау, іздеу, қиялдау, елестету, есте сақтау арқылы логикалық ойын дамыту
Өз пікірін айту, талдау және оны дәлелдеу арқылы тілін дамытып, дұрыс сөйлеу мәдениетін қалыптастыру.

Нормативті бөлім

2- сынып. Жылдық сағат саны – 34

Р/с	Тақырыбы	Сағат саны	Өтікізілу түрі	Білімдік қазына	Мерзімі
	«Қарапайым түсініктер» Кіріспе	1	Практикалық сабақ	«Ғажайып математика әлемі» туралы түсініктерін тереңдету
	Сандар әлеміне саяхат «Санап көр!» ойыны	1	Ойын сабақ	Қанша? Неше? Нешеу? Бірдей, әртүрлі. Сандар жайлы түсініктерін одан әрі дамыту.
	Геометриялық фигуралар	1	Практикалық сабақ	Заттардың екі тобын біріктіру және топтан бірнеше затты бөліп алу. Фигураны бөліктерге бөлу және оны бөліктерден құрастыру.
	Фигуралар тізбегі «Кім жылдам» ойыны	1	Ойын сабақ	Кеңістік және уақыт, заттардың екі тобын біріктіру және топтан бірнеше затты бөліп алу мен фигураны бөліктерге бөлу және оны бөліктерден құрастыру.
	Математикалық таңбалар	1	Практикалық сабақ	Қосу және азайту амалдарының мән-мағынасы. Кестелік қосу мен азайтудың 2,3,4,5 сандарымен жағдайларын оқытып-үйрету.
	Санның құрамы «Адасқан сандар» ойыны	1	Ойын сабақ	Санамақтар арқылы оқушылардың тілін дамыту. Есте сақтау қабілеттерін арттыру.
	Математикалық жұмбақтар	1	Жарыс сабақ	Логикалық тапсырмалар арқылы 0 мен 1 сандары қатынасатын жағдайларда қосу және азайту Зейінді жаттықтыру. Балалардың даму деңгейін анықтай отырып ширату.
	Математикалық жаңылтпаштар	1	Жарыс сабақ	Математикалық жаңылтпаштар жаттатып, өздері құрастыра білуге икемдеу.
	Қызықты математикалық логикалық тапсырмалар	1	Практикалық сабақ	Оқушылардың жас ерекшелігін ескере отырып, оларға логикалық есептер шығаруға үйрету.
	Математикалық ребустар құрастыру	1	Топтық жұмыс	Ребустар құрастыра білу дағдыларын арттыру.
	Есеп білген ұтылмас!	1	Практикалық сабақ	Есептерді талдау және шығару.
	Жұмбақ есептер		Жарыс сабақ	Қосу және азайту амалымен шығарылатын есептер. Жұмбақ есептер арқылы қызықтырып, зейінін қалыптастыру.
	Мультимедиялық есептер	1	Мультиме- диялық сабақ	Интернет желісі арқылы есептер шығарту.
	Кім жүйрік?	1	Жарыс сабақ	Топтар арасында түрлі тапсырмалар бойынша жарыс ұйымдастыру. Бұған дейін алған білімдерін еске түсіру, қайталау, бекіту.
	Сандар әлемі		Талдау сабақ	«Жүз көлеміндегі сандар». Сандарды оқу, жазу, салыстыру, мән-мағынасын ашу, берілген тапсырмаларды талдау.
	Сандар әлемі	1	Аралас сабақ	Жасырынған сандар мен амалдар. «Жүз көлеміндегі сандар» тақырыбының мән-мағынасын ашу үшін тапсырмалар орындау.
	Логикалық тапсырмалар	1	Топпен жұмыс	Оқушыларды логикалық есептерді жылдам шығару жолдарымен таныстыру.
	Математикалық эстафета	1	Өзіндік жұмыс	Санның ондық құрамына негізделген қосу және азайту, санды өрнектер мен әріпті өрнектерді ажырату, есептеуге машықтандыру.
	Ұшқыр ой		Жарыс сабақ	Математикалық сөзжұмбақтар шешуге машықтану.
	Алтын сақа		Практикалық сабақ	Олимпиада есептері. Бастауыш сыныптар арасында өткізілетін олимпиада есептерін шығарту.
	Геометриялық фигуралар сыр шертеді		Аралас сабақ	Геометриялық фигураларды шырпылармен құрастыру.
	Сыйқырлы сызғыш «Кім жылдам?» ойыны		Ойын сабақ	Көпбұрыш, үшбұрыштар құрастыру. Периметрлерін табу.
	Теңдеу. «Орамал тастау» ойыны		Ойын сабақ	Теңдеу шешуге, әріпті өрнектердің мәнін жылдам табуға, өз беттерімен теңдеу құрастыруға үйрету.
	Теңдеу		Практикалық сабақ	Теңдеулерді күрделі түрінен қарапайым түріне айналдыра отырып, шығарудың тәсілдерін меңгеруге жағдай жасау.
	Математикалық жұмбақтар		Жарыс сабақ	Оқушыларды математикалық жұмбақтарды шеше білуге баулып, сондай жұмбақтарды өздері құрастыра білуге икемдеу.
	Математика сабағындағы ұлттық ойындар	1	Ойын сабақ	«Теңге ілу», «Орамал тастау», «Арқан тартыс», «Көкпар», «Бәйге», «Ақсүйек», «Алтын сақа», «Ханталапай» сияқты ойындар арқылы өткен тақырыптарды қайталау, қорытындылау, бекіту.
	Шамалар және оларды өлшеу	1	Ойын сабақ	«Сиқырлы сандықша» ойыны арқылы уақыт өлшем бірлігі, оны үнемді пайдалана білу туралы тапсырмалар орындау.
	Әзіл есептер	1	Ойын сабақ	Амаларға есеп құрастырып үйрену. Шамалар туралы қызықты есептер шығару.
	Масса, сыйымдылық және оның өлшем бірліктері. «Бағбанның тапсырмасын орында»	1	Өзіндік жұмыс	Масса жайында түсініктерін тереңдету. Килограмм. Күнделікті өмірде кездесетін заттар және олардың өзара байланысы жайлы түсініктерін кеңейту.
	Масса, сыйымдылық және оның өлшем бірліктері	1	Практикалық сабақ	Сыйымдылық жайында түсінік. Литр. Күнделікті өмірде кездесетін заттар және олардың өзара байланысы жайлы түсініктерін кеңейту.
	Ұзындық және оның өлшем бірліктері. Километр.	1	Топпен жұмыс	Ұзындықты өлшеу және оны үнемді пайдалана білу.
	Ойыңды шыңда!	1	Өзіндік жұмыс	Логикалық есептерді оңай есептеу жолдары.
	Математикалық КТК	1	Жарыс сабақ	Осы уақытқа дейінгі меңгерген білім деңгейлерін анықтап, өзара салыстырмалы түрде қарау үшін топтар арасында сайыс ұйымдастыру.
	Біз не үйрендік? Қорытынды сабақ	1	Тест	Тест алу арқылы оқушылардың алған білімдерін қорытындылау, бекіту, бағалау.

3-сынып

Жылдық сағат саны – 34

Түсініктеме хат мазмұны

Жаңартылған білім беру мазмұны бүгінгі біздің қоғамға проблемаларды шеше алатын, шешім қабылдайтын, сындарлы ойлайтын, идеялар мен өнімді пікір ұсына алатын және командада, топтарда тиімді жұмыс істейтін икемді, креативті және бастамашылық қабілеті бар оқушыларды тәрбиелеуге бағытталған. Осы басты бағытты негізге ала отырып әзірленген «Ғажайып математика» таңдау курсы бағдарламасы педагогиканың түрлі аспектілері: қарым-қатынас жасау, белсенді оқу, зерттеуге негізделген оқуды негізге ала отырып әзірленген. Аталған аспектілер сындарлы оқыту теориясымен үйлеседі.

Бағдарламада оқушылар жаңа ұғыммен, терминдермен таныса отырып, өз түсініктері мен қабілеттерін жетілдіріп, жобалар мен тапсырмаларды әзірлеп орындау үшін жауапкершілік алуды үйренеді. Қате түсініктермен, теріс ұғымдармен келіспей, оларды талқылап, дәлел келтіретін болады. Тиянақты әрі сенімді түрде өз көзқарасын, пікір-пайымын білдіретін болады. Дәлелдерді талдау және бағалау сияқты дағдылары қалыптасады, өз жобасының нәтижесі туралы ойланатын болады. Сонымен қатар өздерінің тұжырымдарын, идеяларын және жобаларын талқылауға үйренеді.

Бағдарламаның мақсаты: оқушылардың математикаға деген қызығушылын арттыру арқылы пәндік білімдерін тереңдету, ақыл-ойын кеңейту, логикалық ойлау қабілетін қалыптастыру, жүйелі түрде өздіктерінен табысты нәтижелі білім алуға бағыттау.

Бағдарламаның міндеттері:

Шығармашылық бағыттағы жаттығуларды кеңірек орындау. Оларды орындаудағы қиындықтарды жеңу, тапқырлық пен зерделілік таныту, логикалық талдау жүргізу, ақыл-ой операцияларының орындалуын алға қою.

Тапсырмалар орындауда оқушылардың білім деңгейін бақылау, сауалнама сұрақтары түрінде қорытындылап, салыстырып отыру.

Бала дамуының ең жақын аймағына сүйене отырып, оқушылардың әлеуметтік және коммуникативтік дағдыларымен бірге жеке мүдделері мен болашағын сезінуге, сындарлы шешім қабылдауына мүмкіндік беру.

Нормативті бөлім

3- сынып. Жылдық сағат саны – 34

Р/с	Тақырыбы	Сағат саны	Өтікізілу түрі	Білімдік қазына	Мерзімі
	Кіріспе. «Математика – ғылымдар патшасы»	1	Практикалық сабақ	«Ғажайып математика әлемі» туралы түсініктерін тереңдету
	Білгенге маржан	1	Аралас сабақ	Математиканың адам өміріндегі орны
	Сандар нумерациясы	1	Практикалық сабақ	1000 көлемдегі сандар. 1000 көлемдегі сандардың құрылу жолдарын түсіндіру, талдау.
	Қызықты әзіл есептер	1	Жарыс сабақ	Мың көлеміндегі сандарды қосу және азайту бойынша алған білімдерін жинақтау.
	Математикалық эстафета	1	Ойын сабақ	Кестеден тыс жазбаша қосу және азайту тәсілдерін жете меңгерете отырып, 1000 көлемдегі сандардың құрылу жолдарын талдау.
	Оңайдан қиынға	1	Практикалық сабақ	Логикалық есептер шығарту
	«Баған» - зерделі тапсырмалар	1	Практикалық сабақ	Көп таңбалы сандарды оқу, жазу салыстыру тәсілдерін меңгерте отырып, есептердің шығару жолдарын еске түсіру.
	«Математикалық ғажайыптар» ойыны	1	Ойын сабақ	Көп таңбалы сандардың разрядтық қосылғыштарының қосындысын, теңдік пен теңсіздік құрамын талдау.
	Мультимедиялық есептер	1	Мультимедиялық сабақ	Интернет желісі арқылы есептер шығарту
	Кестелік көбейту және бөлу «Құпия санды тап» ойыны	1	Ойын сабақ	Көбейту және бөлу кестесін құру, тапсырмалар орындау.
	Кестелік көбейту және бөлу «Құпия санды тап» ойыны	1	Ойын сабақ	Көбейту және бөлу кестесін құру, тапсырмалар орындау.
	Оңайдан қиынға	1	Практикалық сабақ	Көбейту мен бөлуге байланысты өзіндік тапсырмалар орындау.
	Математикалық өлең есептер	1	Практикалық сабақ	Математикалық өлең есептердің көмегімен екі таңбалы санды бір таңбалы санға көбейтуге үйрету.
	Математикалық санамақтар	1	Ойын сабақ	Екі таңбалы санды бір таңбалы санға көбейту.
	Математикалық КТК	1	Сайыс сабақ	Осы уақытқа дейінгі меңгерген білім деңгейлерін анықтап, өзара салыстырмалы түрде қарау үшін топтар арасында сайыс ұйымдастыру.
	Кел, ойнайық	1	Ойын сабақ	Логикалық есептер шығаруға бейімдеу, өздері есеп құрастырып көруге талпындыру
	«Уақыт» «Сәулет» «Тізбек» ойыны	1	Ойын сабақ	Уақытты қалай өлшейді?
	Көне өлшемдер	1	Практикалық сабақ	Үлесті табуға берілген есептерді талдау
	Математикалық фокустар	1	Жарыс сабақ	Логикалық есептер құрастыру, шығару.
	Жұмбақ есептер	1	Ойын сабақ	Үлесті табуға берілген есептерді талдау, шығару.
	Олимпиада есептері	1	Практикалық сабақ	Бастауыш сыныптар арасында өткізілетін олимпиада есептерін шығарту. Бастауыш сыныптар арасында өткізілетін олимпиада есептерін шығарту.
	«Математикалық айтыс» инценировка	1	Аралас сабақ	Санның квадратын бірдей екі көбейткіштің, ал кубын бірдей үш көбейткіштің көбейтіндісі ретінде түсіну
	Математикалық диктант	1	Өзіндік жұмыс	Өткен материалдарды пысықтап, қайталау. Оқушылардың бұған дейін алған білімдерін бекіту және тексеру мақсатында тапсырмалар беріледі
	Кеңістіктік. Фигуралар «Дельфин хауызы» ойыны	1	Ойын сабақ	фигуралардың пішіндерінің өзгеруіне қарай ауданның қалай өзгеретінін талдау, тапсырмалар орындау.
	Ғажайып өрнектер	1	Практикалық сабақ	Оқушылардың қызығушылықтары мен логикалық ойлау қасиеттерін, сын тұрғысынан ойлауын дамытуға байланысты тапсрымалар беру.
	Сиқырлы сызықтар	1	Практикалық сабақ	Текше. Солға, оңға, жанынан, үстіненен қарағанда ұғымдары. Кеңістік фигуралардың қалпындағы өзгерістерді талдау.
	Ғажайып суреттер	1	Аралас сабақ	Тік бұрышты параллепипед . Солға, оңға, жанынан, үстіненен қарағанда ұғымдары. Кеңістік фигуралардың қалпындағы өзгерістерді талдау.
	Тапқыр математик	1	Сайыс сабақ.	Логикалық есептер шығаруға бейімдеу, өздері есеп құрастырып көруге талпындыру.
	Математикалық фокустар	1	Практикалық сабақ	Оқушыларды математикалық фокустарды шеше білуге баулып, сондай фокустарды өздері құрастыра білуге икемдеу.
	Математикалық фокустар	1	Практикалық сабақ	Оқушыларды математикалық фокустарды шеше білуге баулып, сондай фокустарды өздері құрастыра білуге икемдеу.
	Математикалық ребустар құрастыру	1	Сайыс сабақ	Ребустар құрастыра білу дағдыларын арттыру.
	Бас қатырғыштар құрастыру	1	Сайыс сабақ	Оқушыларды бас қатырғыштарды өздері құрастыра білуге баулу.
	Математикалық КТК	1	Сайыс сабақ	Осы уақытқа дейінгі меңгерген білім деңгейлерін анықтап, өзара салыстырмалы түрде қарау үшін топтар арасында сайыс ұйымдастыру.
	Қорытынды сабақ	1	Өзіндік жұмыс	Тест тапсырмасы арқылы оқушылардың алған білімдерін қорытындылау, бекіту, бағалау.

4-сынып

Түсініктеме хат мазмұны

Жылдық сағат саны – 34

Бұл бағдарламада жаңартылған білім беру мазмұнының ерекшеліктерін ескере отырып, 4-сыныптың математика оқулығының тақырыптары мен тарауларына сәйкестендіре отырып әзірленді. Онда көп таңбалы сандар; Шамалармен жүргізілетін есептеулер; Теңдеулер және оларды шешудің ең оңай жолын табу; Геометриялық фигуралар және олардың қасиеттері және т.с.с мәселелер қарастырылған.

Бағдарламаның мақсаты:

Бастауыш сынып оқушыларының математикалық сауаттылығын қалыптастыру .
Оқушылардың математика пәніне қызығушылығын, ынтасын арттыру.
Ұлттық және жалпыазаматтық құндылықтар негізінде тұлғаның интеллектуалды дамуының қажетті деңгейін қамтамасыз етуге бағытталған математиканың базистік негізін сапалы игеруді қамтамасыз ету.
Көрнекі-бейнелі, логикалық және абстрактылы ойлауды қалыптастыру, негізгі орта білім деңгейінде алгебра мен геометрияны игеруге практикалық негіз жасау.

Бағдарламаның міндеттері:

Оқушының жеке тұлға ретінде қалыптасуына әсер ету
Тапсырмаларды орындаудағы қиындықтарды жеңу, тапқырлық пен зерделілік таныту, логикалық талдау жүргізу, ақыл- ой операцияларының орындалуын алға қою.
Оқушылардың ұлтжандылық сезімдерін арттырып, патриоттыққа тәрбиелеу.
Ақпаратты іздеу, қайта өзгерту, сақтау және қолдану үшін практикалық іс-әрекетте және күнделікті өмірде алған білім мен білігін пайдалану.
Бастауыш сынып оқушыларының оқу-танымдық қызметін (жоспарлау, жоспар бойынша әртүрлі іс-әрекеттер жасау, оның ішінде ойлау қызметін (талдау, зерттеу, жалпылау, модельдеу және т.б.), өзін-өзі бақылау және өзін-өзі бағалауды жүргізу біліктігін қалыптастыру.

Нормативті бөлім

4- сынып. Жылдық сағат саны – 34

Р/с	Тақырыбы	Сағат саны	Өтікізілу түрі	Білімдік қазына	Мерзімі
	Кіріспе Математика – ғылымдар патшасы	1	Танымдық сабақ	Математика ғылымы жөнінде мәлімет беру. Деректі фильм көрсету.
	Әлемге танымал математиктер	1	Танымдық сабақ	Әлемге танымал математиктер жайлы мәлімет беру. Қызықты деректермен таныстыру.
	Сандар. Сандардың шығу тарихы. Сандар сыры.	1	Танымдық сабақ	Сандар туралы мәлімет. Натурал сандар тарихы, сандар мен цифрлар сыры, заңдылық.
	Сандар сыры	1	Практикалық сабақ	Үлкен сандар. Ұжымдық санау. Көп таңбалы сандармен жаттығу. Разрядтар кестесімен танысу. Көп таңбалы сандарды разрядтық қосылғыштардың қосындысы түрінде жазып, есептердің шығару жолдарын үйрену.
	Логикалық тапсырмалар	1	Өзіндік жұмыс	Ойлау қабілеттерін дамыта отырып, алған білімдерін тереңдету.
	Таңғажайып шаршы	1	Зерттеу жұмысы	Ойлау қабілеттерін дамыта отырып, алған білімдерін тереңдету.
	Олимпиада есептері	1	Практикалық сабақ	Бастауыш сынып оқушылары арасында болатын олимпиада есептерін шығаруға үйрету.
	Білгірлер сайысы	1	Сайыс сабақ	«Бәйге» ойынын ойнату арқылы математикалық ребустар, сөзжұмбақтар шешу.
	Жоба жұмысы	1	Зерттеу жұмысы	«Ұлы математиктер», «Сандар сыры», «Қызықты геометрия» және т.б. тақырыптарда жоба жұмысын жазу, қорғау.
	Жоба жұмысы	1	Зерттеу жұмысы	«Ұлы математиктер», «Сандар сыры», «Қызықты геометрия» және т.б. тақырыптарда жоба жұмысын жазу, қорғау.
	Геометрияға байланысты логикалық есептер	1	Практикалық сабақ	Геометрияға байланысты логикалық есептер шығару.
	Қызықты пирамида	1	Практикалық сабақ	Көп таңбалы сандарды салыстыру үшін олардың сәйкес разряд бірліктерін қарастыру. Соған сәйкес тапсырмалар орындау.
	Қалаларға саяхат	1	Ойын сабақ	Ойын арқылы ұзындық және оның өлшем бірліктері. Соларға байланысты өзара кері есептер құру, шешу
	Математикалық эстафета	1	Сайыс сабақ	Масса және оның өлшем бірліктері. Ауырлық өлшеуіштерін өмірде пайдалану.
	Математикалық эстафета	1	Сайыс сабақ	Ұзындық және оның өлшем бірліктеріне байланысты тапсырмалар орындау, есептер шығару.
	Математикалық эстафета	1	Сайыс сабақ	Жылдамдық, уақыт және қашықтыққа байланысты есептер шығару, тапсырмалар орындау
	Әзіл есептер	1	Практикалық сабақ	Қызықты әзіл есептер шығару
	Ойшыл математик	1	Ойын сабақ	Есептер, ребустар, сөзжұмбақтар шешу.
	Білгенге маржан	1	Танымдық сабақ	Адам ғұмырындағы қызықты санды мәліметтермен таныстыру. Деректі фильм, бейне материалдар көру.
	Қызықты математикалық тапсырмалар	1	Практикалық сабақ	Қызықты математикалық тапсырмаларды орындауға жаттықтыру, оқушылардың математикадан алған білімдерін пысықтау. Оқушылардың ой-өрісін кеңейтіп, логикалық ойлауды жеделдетуге баулу, танымдық қабілетін, пәнге
	Математикалық қызықтар	1	Танымдық сабақ	Математикада қаншама еліктіретін деректер мен таңқаларлық жаңалықтардың болатындығы жөнінде мәлімет беру. Интернет желісі арқылы қызықты мәліметтер іздестіру
	Логикалық есептер	1	Практикалық сабақ	Логикалық есептер шығаруға бейімдеу, өздері есеп құрастырып көруге талпындыру.
	Экономика ғылымы	1	Практикалық сабақ	Экономика, оның адам өміріндегі маңызы жайлы қарапайым түсінік беру.
	Ақша дегеніміз не?	1	Практикалық сабақ	Ақша дегеніміз не? Оның шығу тарихы. Ұлттық теңге туралы мәлімет. Ақша жайлы қызықты деректер.
	«Математик – кәсіпкер» ойыны	1	Ойын сабақ	Логикалық ойлауға және (капитал, құн, қаржы, банк, банкрот) экономикалық ұғымдармен таныстыру. Оқушыларды іскерлікпен дағдыға үйрете отырып, қоғамымыздың экономикалық заңдылықтары туралы түсінігін қалыптастыру, экономикалық білім беру.
	Отбасы – шағын мемлекет	1	Практикалық сабақ	Отбасындағы табыс көзі. Кірістер, шығыстар, отбасы бюджетінің құрылымы.
	Егер мен кәсіпкер болсам	1	Зерттеу сабағы	Оқушыларды жоба жұмысын жазуға, зерттеумен айналысуға баулу.
	Экономикалық мазмұнды есептер шығару	1	Практикалық сабақ	Экономикалық мазмұнды есептер шығартып, білік, дағдыларын арттыру.
	Қызықты сағат	1	Ойын сабақ	Ойын арқылы есептер шығаруға, тапсырмалар орындауға үйрету
	Математикалық басқатырғыштар	1	Сайыс сабақ	Математикалық сөзжұмбақтар шешуге үйрету. Жылдам ойлауға баулу.
	Олимпиада есептері	1	Практикалық сабақ	Бастауыш сынып оқушылары арасында болатын олимпиада есептерін шығаруға үйрету.
	Логикалық есептер	1	Практикалық сабақ	Логикалық есептер шығаруға бейімдеу, өздері есеп құрастырып көруге талпындыру.
	Математикалық КТК	1	Сайыс сабақ	Осы уақытқа дейінгі меңгерген білім деңгейлерін анықтап, өзара салыстырмалы түрде қарау үшін топтар арасында сайыс ұйымдастыру.
	Біз не үйрендік?	1	Тест	Жыл бойы алған білімдерін қайталап, тест тапсырмасы арқылы бекіту.

Ақпараттық-әдістемелік бөлім

Бағдарламаның мақсатына сәйкес оқушылардың математика пәніне қызығушылығын, ынтасын арттырумен қатар математикалық газет шығару, математикалық саяхаттар мен сайыстар ұйымдастыру, викториналар, ребустар мен жұмбақтар құрастырып, олардың шешімін табуға мүмкіндіктер туғызу арқылы математикалық сауаттылықтарын тереңдету жүзеге асады. Осы бағытта жасалған оқушылардың іс- әрекеті қалыптастырушы бағалау арқылы қолдау тауып отырады.

Қалыптастырушы бағалау оқу үдерісінің ажырамас бір бөлігі болып табылады, тоқсан барысында мұғалім тарапынан жүйелі өткізіліп отырады. Қалыптастырушы бағалауда баға, балл қойылмайды, мұғалім мен білім алушы арасында үздіксіз кері байланыс қамтамасыз етіледі. Қалыптастырушы бағалау кезінде білім алушылардың қателесуге, оны түзетуге құқығы бар. Бұл білім алушылардың мүмкіндігін анықтауға, қиыншылығын табуға, оң нәтижеге қол жеткізуіне көмектесуге, дер кезінде оқу үдерісін түзетуге мүмкіндік береді.

Қалыптастырушы бағалау барысында оқушылар: өз ойын еркін жеткізіп, өзіне-өзі баға беруге, сыныптастарын бағалауға үйренеді, жеке, жұппен, топпен жұмыс істей жүріп ынтымақтастыққа ұмтылады, бір-бірін тыңдауға, талдауға, салыстыруға, сабақты қорытындылауға, өз пікірін дәлелдей алуға үйренеді.

Мұндағы қалыптастырушы бағалау:

- тиімді кері байланыс беру,

- түртіп алу арқылы бағалау,

- ауызша және жазбаша бағалау,

- сұрақ қою арқылы бағалау,

- өзін-өзі бағалау,

- өзара бағалау және т.б. әдіс-тәсілдер арқылы жүзіге асырылады.

Мұғалім тарапынан:

• сабақ мақсатына сәйкес бағалау критерийлерін анықтап, оқушыларға ұсыну;

• оқушының қай деңгейге жеткенін дәлелдеуге көмектесетін бірлескен оқу ортасын құру;

• оқушыларды дамытуға жағдай жасайтын сындарлы кері байланысты қамтамасыз ету;

• оқушыларды бірін-бірі бірлесе оқытудың сапалы көзі ретінде қатыстыру қамтамасыз етілуі қажет.

Пайдаланылған әдебиет

Математикадан тест жинақтары . - 2001-2009 ж.ж.
Жанасбаева Ұ.Б. Логикалық және комбиноторикалық есептер. – Алматы, 2017 ж .
А.Б.Акпаева, Л.А.Лебедева. Қарапайым математикалық түсініктерді қалыптастыру. -Алматыкітап баспасы, 2012ж.
Ұ.Жұмаділдаева. Сандарға саяхат. – Алматы, 1997 ж.
А.Құралұлы. Ұлттық дүниетаным. – Алматы, 2002 ж.
Б.М.Қосанов. Математикадан дидактикалық ойындар және қызықты жаттығулар. Алматы, 1998 ж.
«Ойнайық та ойлайық». – Алматы,1996 ж.
Қызықты математика. – Алматыкітап, 1998 ж.
К. Ерешева, Г.Жамалбекова. Математикадан өзіндік және бақылау жұмыстары. – «Өлке» баспасы. Алматы, 2009 ж.

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!