Сабақ тақырыбы: Газдардың сұйықтар және қатты денелердің молекулалық құрлымын анықтау

Мектеп: Жүзімдік ЖОМ

Мерзімі: 9.01.2018

Мұғалім: Сартбайқызы А

Сынып: 7

Оқушылар саны-

қатысушылар:

келмегендер:-

Сабақ негізделген оқу мақсаты

7.3.1.1Заттардың молекулалық құрлысы негізінде, газдардың сұйықтар мен қатты денелердің құрлымын сипаттау.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар: Қатты, сұйық және газ күйіндегі заттардың молекулаларының орналасуы және олардың қозғалыстарының ерекшеліктерін түсіндіреді.

Оқушылардың басым көпшілігі: Әлемдегі кез келген заттың әр түрлі температурада және қысымда үш күйінің бар екендігіне талдау жасайды.

Үш түрлі күйдегі заттың қасиеттерін салыстырады.

Кейбір оқушылар; Заттардың молекулалық құрлысы негізінде, газдардың сұйықтар мен қатты денелердің құрлымын сипаттайды.

Құралдар:

компьютер, интерактивті тақта, проектор, оқулықтар, есептер жинағы, спиртшам, колбамен су, штатив, термометр.

Тілдік мақсаты

Арнайы пәндік лексика және терминология: Қатты, сұйық, газ, кристалдық тор, кристал дене, аморф дене, тартылыс күші, тербеліс күші, плазма.

Өткен сабақ материалдары

Жалпы қайталау

Жоспар

Жоспар ланған уақыт мерзімі

Жоспарланған іс-әрекет

Қорлар

Сабақтың басы

1-3 мин

«Шахмат» әдісі арқылы оқушылар тақырып бойынша не білетінін анықтау.Таратпа материалдар

Сабақ ортасы Жаңа тақырып

30 мин

«РАФТ» әдісі арқылы тапсырмалар тізбегі ұсынылады.

Тартылыс күші және Тербеліс күші

Дененің созылуға да, сығылуға да қарсылық жасап, пішіні мен көлемін сақтауы олардың молекулаларының арасындағы өзара әрекеттесу күштері арқылы түсіндіріледі. Молекулалардың арасында тартылыс күші де, тебіліс күші де болады.

Белгілі бір r₀ арақашықтықта молекулалардың арасындағы тартылыс күші тебіліс күшін теңгереді.

Молекулалардың r арақашықтығы r₀ -ден кіші болса (r < r₀), онда олардың арасындағы тебіліс күші тартылыс күшінен үлкен болады.

Молекулалардың r арақашықтығы r₀ -ден үлкен болса (r > r₀), онда олардың арасындағы тартылыс күші тебіліс күшінен артық болады.

Зат күйлері

Температураның өзгеруіне байланысты зат үш түрлі: қатты, сұйық және газ күйлерінде бола алады.

Бөлме температурасында (+20˚С) сынаптан өзге металдар қатты күйде болса, ауадағы көптеген газдар қатты күйге минус (-270˚С) температура шамасында ауысады. Жер бетінде температура негізінен +40˚С пен -50˚С арасында ауытқиды. Мұндай температурада азот, оттек, сутек сияқты заттар тек газ күйінде болатындықтан, оларды газдар деп атап кеткен.

Ал газ да өте төмен температурада сұйық және қатты күйге өте алады. Мысалы, Жерге қарағанда Күннен әлдеқайда алыс орналасқан Сатурн, Уран, Нептун планеталары жағдайында жоғарыда аталған газдар сұйық және қатты күйде болады. Ол планеталарда температура өте төмен шамаға (-220˚С) жетеді.

Тапсырмалар тізбегі

1. Кристалдық тор дегеніміз не?

2. Тартылыс күші дегеніміз не? Қай уақытта тартылыс күші тебіліс күшінен артық болады?

3. Тебіліс күші дегеніміз не? Қай уақытта тебіліс күші тартылыс күшінен артық болады?

4. Қатты күйдегі дене дегеніміз не? Қасиеттері қандай?

5. Сұйық күйдегі дене дегеніміз не? Қасиеттері қандай?

Газ күйіндегі дене дегеніміз не? Қасиеттері қандай?

Топтық жұмыс.

I – топқа:

Ыдыстағы су буланып кетті. Осы құбылыстан кейін су молекулаларының орналасуы және қозғалысы қалай өзгерді?

II – топқа:

Қалайыны балқытқанда ол сұйық күйге өтті. Осы құбылыстан кейін қалайы молекулаларының орналасуы және қозғалысы қалай өзгерді?

III – топқа:

Белгілі температура және қысым жағдайында ауадағы су буы сұйық күйге айналды. Осы құбылыстан кейін су буы молекулаларының орналасуы және қозғалысы қалай өзгерді?

Слайдтар, интернет ресурстар, зертханалық құралдар

Сабақтың соңы

6 мин

«Екі жұлдыз бір тілек» Қалыптастырушы бағалау мына критерийлер бойынша:

Терминдер ережесін тек жаттап қана қоймай, олардың мағынасын толыққанды түсінуі

Өткен сабақ материалдары бойынша жаттығулар орындай алуы

Әрбір өтілген сабақтан толыққанды білім алуы, қорытынды жасауы

Өз ойын жеткізуі

Өтілген сабаққа анализ жасап, күнделікті өмірмен байланыстыруы

Үйге тапсырма

Тақырыпты қайталау, есеп шығару.

Есептер жинағы

Қорытындылау кезеңі

Рефлексия

• Бүгінгі сабақта қандай жаңа, қызықты нәрселер білдіңдер?

• Қандай түсініктерді есте сақтау қажет?

• Сабақта не ұнады? неге?

• Сабақтың несі ұнамады.?

Қосымша ақпарат

Барлық оқушылар міндетті түрде:

Оқушылардың көбі:

Кейбір оқушылар:

Ойлану

сабақтың мақсаты болды ма?/ оқыту мақсаты нақты м а? Бүгін оқушылар нені үйренді ? сабақтағы атмосфера қандай болды? Деңгейлеуді жоспарлау қалай жүргізілді? Уақыт тиімді пайдаланылды ма? Жоспардан қандай ауытқулар болды? Не себептен?

Қысқаша бағалау

Қандай екі оқиға жақсы болды? (оқыту мен үйренуді қарастыруға болады)?

1:

2:

Қандай екі оқиға сабақты жақсартты (оқыту мен үйренуді қарастыруға болады)?

1:

2:

Осы сабақта мен сыныпқа қатысты немесе жекелей оқушыларға қатысты келесі сабаққа әсер ететін қандай ақпарат қалыптастырдым және үйрендім?