Арықбалық орта мектебі
Тақырыбы: « Кең байтақ Қазақстаным.»
Мұғалім: Саликова Ж.К
2015-2016 оқу жылы
КЕҢ БАЙТАҚ ҚАЗАҚСТАНЫМ
Сабақтың мақсаты:
І. Білімділік: оқушылардың өз туған жерінің экономикалық аймақтарын жетік білу. Экономикасы мен кең байтақ жерінің байлығы, жетістігі, көркемдігі туралы дамытушылық білімдерін жетілдіру.
ІІ. Дамытушылық: оқушылардың танымдық қабілетін, тілін, ой - өрісін ойлау қабілетін дамыту.
ІІІ. Тәрбиелік: оқушыларды елін, жерін сүйетін, халқының адал азаматы болуға тәрбиелеу. Ұлттық өнеге – мақал – мәтелдер арқылы адамгершілікке, сүйіспеншілікке баулу.
Сабақтың түрі: дамыта оқыту әдісі.
Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ – жауап, аударма.
Пәнаралық байланыс: тарих, география.
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта , «Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері « атты қаттама. Сөздік жазылған плакат, тақырыптық схемалар, кестелер. Қазақстанның географиялық картасы.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
а) Әнұранды орындау
ә) Сәлемдесу.
б) оқушылардың назарын сабаққа аудару.
Сұрақтар: - Бүгін қай күн?
-
Қазір қай ай?
-
Желтоқсан қай жыл мезгілінің айы?
-
Қыста күн қандай?
-
Қыста қандай мерекелерді тойлаймыз.
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау. Өткендерді қайталау.
а) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері.
ә) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туы.
б) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы.
в) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны.
2. Біздің Қазақстан(өлең)
3. Туған жер, Отан, Тіл туралы мақалдар айту.
4. Тақырыптық схемалар арқылы өткен сабақтар бойынша мәтіндерді еске түсіріп, қысқаша баяндау.
а) Тілден артық қазына жоқ.
Түркі Өмір талабы
![]()
![]()
ТІЛ
![]()
5000
Мемлекеттік тіл Полиглот
ә) Тіл – ұлттың игілігі.
5
000
13
Тіл – ұлттың
И
гілігі
2 46
б) Ұлттық валюта – теңге.
16
Қ
Р заңды Ұлттық
валюта
Т
өлем құралы ТЕҢГЕ
Халық байлығы
![]()
1993 жыл 15 – қараша
в) Ел ордасы – Астана
Ғимараттар Бас қала
с
алынуда
АСТАНА
![]()
Қысы суық Солтүстік
Жазы ыстық Қазақстан
г) Байқоныр – ғарыш алаңы.
1
секунд
Жаңбыр
316 метр
Байқоныр
![]()
Энергия Экватор
ғ) Су – тіршілік көзі.
Б
алқаш
Б
ҰҰ
2025 ж СУ 2,5٪
2
/3
1,7٪
1 текше метр
5 цент
5. Венн диаграммасы «Астана –Шымкент»
6. Кесте.
Бастауыш пен баяндауыштың арасына қойылытын сызықшаны дұрыс орналастыр.
Қазақстан ядросыз мемлекет.
Жақсы ісімен жақсы.
7. Сөйлем мүшелерін шартты белгілеп көрсет.
О
л оқып жүр
-
Ә
лі ұстазын
сыйлайды - < -
8. Тест.
Мұғалімнің кіреспе сөзі.
Қазақстан – Еуразия құрлығындағы ең үлкен мемлекеттердің бірі. Еліміздің жер көлемі ұлан – байтақ.
Қазақстанның кең даласын, биік тауларын, ормандары мен көлдерін көрген адам оны еш уақытта ұмыта алмайды. Біз жер шарының осындай сұлу, бай өлкесінде тұрамыз. Ол – Біздің Отанымыз.
Схема бойынша түсіндіру
О
ңтүстік
Батыс
ҚАЗАҚСТАН
Ш
ығыс
Солтүстік
Орталық
Батыс Қазақстан – Еуропа мен Азияның түйіскен жері. Каспий теңізі, Жайық өзені, Маңғыстау шығанасы осы аймақта. Мұнай өндірісі бар.
Солтүстік Қазақстан – астығы мол өлке. Бұл жерде темір, асбест, кен орындары, Екібастұз жылу энергиясын өндіретін өндіріс орындары бар. Көкшетау, Баянауыл сияқты сұлу жерлер де осында.
Орталық Қазақстан – Сарыарқа деп аталатын аймақ. Сарыарқа – Қазақстандағы түсті металдардың үлкен қоймасы. Бұл өңірде мұнай мен көмір де бар.
Шығыс Қазақстан – Семей және Шығыс Қазақстан өңірін қамтиды. Ол түсті металл және электр өңдірумен әйгілі.
Оңтүстік Қазақстан – Оңтүстік Қазақстан, Қызылорда, Жамбыл, Алматы облыстары жатады. Бұл өлке мақтаға, көкөніске, жеміс – жидекке бай.
ІІІ. Сөздікпен жұмыс.
-
Тақырып бойынша сөздердің мағынасын түсіндіру.
-
Дұрыс айтуға машықтандыру.
3, Мұғалім мәнерлеп оқиды, оқушылар қайталайды.
4, Оқушылар тізбектеп оқиды.
ІV. Деңгейлік тапсырмалармен жұмыс.
V. Сабақты қорытындылау.
Мәтін бойынша сызбаны толтыру. Республикамыздың экономикалық аймақтары бойынша сипаттама беру.
Жер көлемі 2,7 млн. шаршы шақырым
.
...
....
Қазақстан –
Т
әуелсіз
мемлекет
.
...
....
.
...
VІ. Деңгейлік тапсырмалармен жұмыс.
Деңгейлік тапсырмалар
∆
ІІІ деңгей
-
Мәтіннің ең басты тақырыбын анықта.
-
3 – жаттығу. Мәтінді пайдалана отырып, сөйлемдердің дұрыс, бұрыстығын анықта.
-
Берілген сөздердің аудармасын дұрыс тауып жаз.
Орын тепкен известный
Мыс цветные металлы
Шығанақ медь
Түсті металл расположен
Әйгілі звенящие родники
Сыңғырлаған бұлақтар залив
□
ІІ деңгей
-
Мәтінді оқып, орыс тіліне аудар.
-
Оңтүстік облыстарға қай облыстар жатады?
-
2 – жаттығу. Көшіріп жаз. Берілген синонимдік қатардан артық сөзді тауып, астын сыз.
○
І деңгей.
-
Мәтіннің мазмұнын айт.
-
Мәтін бойынша сұрақ дайында.
-
1 – жаттығу. Берілген сөздіктерін мәндес сөздермен жаз.
Үлгі эталоны
∆
ІІІ деңгей
-
Қазақстан
-
3 – жаттығу.
1 – дұрыс 5 – дұрыс
2 – дұрыс 6– дұрыс
3– дұрыс 7– дұрыс
4– дұрыс
3. Орын тепкен - расположен
Мыс медь
Шығанақ залив
Түсті металл цветные металлы
Әйгілі известный
Сыңғырлаған бұлақтар звенящие родники
□
ІІ деңгей
-
Оңтүстік Қазақстан, Қызылорда, Жамбыл, Алматы.
-
2 – жаттығу
-
тоқайласқан
-
тоқталмас
-
Талапты
○
І деңгей
-
Қазақстан мемлекетінің жері қандай?
-
Қазақстан қандай экономикалық аймақтарға бөлінеді?
-
Батыс Қазақстан қай жерде орналасқан?
-
Оңтүстік Қазақстан неге бай?
-
Солтүстік Қазақстан қандай өлке?
-
1 – жаттығу.
Жері кең – жері байтақ, орын тепкен – орналасқан, кең танылуда – танымал болуда, сұлу жерлер – әдемі жерлер, сарқылмас қоры – таусылмас қоры, әйгілі – атақты, әсем – көркем, таулы аймақтар – таулы өлкелер.
Рефлексия.
Сабақты қорытындылау. Бағалау.
Үйге тапсырма:
«Менің Отаным-Қазақстан» тақырыбы бойынша шығарма.
.
Ашық сабақтың тақырыбы « Кең байтақ Қазақстаным».
Сабақтың мақсаты:
І. Білімділік: оқушылардың өз туған жерінің экономикалық аймақтарын жетік білу. Экономикасы мен кең байтақ жерінің байлығы, жетістігі, көркемдігі туралы дамытушылық білімдерін жетілдіру.
ІІ. Дамытушылық: оқушылардың танымдық қабілетін, тілін, ой - өрісін ойлау қабілетін дамыту.
ІІІ. Тәрбиелік: оқушыларды елін, жерін сүйетін, халқының адал азаматы болуға тәрбиелеу. Ұлттық өнеге – мақал – мәтелдер арқылы адамгершілікке, сүйіспеншілікке баулу.
Бұл тақырыпты алу себебім күнтізбелік жоспармен сәйкес келеді, екіншіден аймақтық компонентті қамтиды. Сабақта деңгейлік тапсырмалармен жұмыс жасадық. Сабақтың нәтижесінде балалар тілдерін дамытуға, монолог пен диалог құруға, сонымен қатар өз ойларын айта білуге, өз деңгейіне қарап дұрыс сұрақ құрап, соған жауап беруге үйренеді, өзінің және өзгенің білімін бағалауды, жеке, жұппен жне топпен жұмыс жасай білуге, өз туған жерін құрметтеуге трбиелейді, қоршаған ортаны қорғауға, экологияны сақтауға шақырады, рефлексия жасап үйренеді.
Сабақ барысында «Диалогтік оқыту», «Сыни тұрғыдан ойлау», «Көшбасшы және басқару», «ИКТ». Сабақта қолданған әдіс –тәсілдерім сұрақ-жауап, әңгімелеу(сұхбат), мәтінмен жұмыс, топтастыру стратегиясы,Синквейн стратегиясы, Жиксо стратегиясы,Блум таксономиясы бойынша сұрақтарды жіктеу. Көрнекілік ретінде интерактивті тақта, ватман, фломастер, Қазақстан ның кең байтақ жерлерін аралау бойынша видео фрагментті пайдаландым.
Сабақ барысында оқушылар өздері жұмыс жасайды, мұғалім тек қана нұсқаушылық қызметін атқарады.Балалардың сабаққа деген қызығушылықтарын ояту үшін Жобалау әдісінен бастадым.Блиц турнир арқылы оқушылар еліміз туралы басты сұрақтарға тез жауап берді.Гүл күлтешелері арқылы балалар үш топқа бөлініп отырды. Үш топқа тапсырмалар таратылды. Әр топтан өзіме көмекшілер сайлап алдым. Олар оқушылардың жауаптарын бағалап отырды. Бағалау парағында әр тапсырмаға баға қойылды. Соңынан өзім қорытынды бағасын қойдым. Сабақта 5 оқушы «5», 5 оқушы «4», 3 оқушы «3»деген баға алды.Сабақ соңында рефлексия сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып тақтаға жапсырды.Белсенділік көрсеткен оқушыларды ынталандырып отырдым.
Оқушылардың өз елі туралы мағлұматының бар екендігін, сабақты бекітуде жақсы жауап бергенінен білеміз.Сабағымның мақсатына жеттім деп ойлаймын.
11
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Кең байтақ қазақстаным.
Кең байтақ қазақстаным.
Арықбалық орта мектебі
Тақырыбы: « Кең байтақ Қазақстаным.»
Мұғалім: Саликова Ж.К
2015-2016 оқу жылы
КЕҢ БАЙТАҚ ҚАЗАҚСТАНЫМ
Сабақтың мақсаты:
І. Білімділік: оқушылардың өз туған жерінің экономикалық аймақтарын жетік білу. Экономикасы мен кең байтақ жерінің байлығы, жетістігі, көркемдігі туралы дамытушылық білімдерін жетілдіру.
ІІ. Дамытушылық: оқушылардың танымдық қабілетін, тілін, ой - өрісін ойлау қабілетін дамыту.
ІІІ. Тәрбиелік: оқушыларды елін, жерін сүйетін, халқының адал азаматы болуға тәрбиелеу. Ұлттық өнеге – мақал – мәтелдер арқылы адамгершілікке, сүйіспеншілікке баулу.
Сабақтың түрі: дамыта оқыту әдісі.
Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ – жауап, аударма.
Пәнаралық байланыс: тарих, география.
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта , «Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері « атты қаттама. Сөздік жазылған плакат, тақырыптық схемалар, кестелер. Қазақстанның географиялық картасы.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
а) Әнұранды орындау
ә) Сәлемдесу.
б) оқушылардың назарын сабаққа аудару.
Сұрақтар: - Бүгін қай күн?
-
Қазір қай ай?
-
Желтоқсан қай жыл мезгілінің айы?
-
Қыста күн қандай?
-
Қыста қандай мерекелерді тойлаймыз.
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау. Өткендерді қайталау.
а) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері.
ә) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туы.
б) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы.
в) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны.
2. Біздің Қазақстан(өлең)
3. Туған жер, Отан, Тіл туралы мақалдар айту.
4. Тақырыптық схемалар арқылы өткен сабақтар бойынша мәтіндерді еске түсіріп, қысқаша баяндау.
а) Тілден артық қазына жоқ.
Түркі Өмір талабы
![]()
![]()
ТІЛ
![]()
5000
Мемлекеттік тіл Полиглот
ә) Тіл – ұлттың игілігі.
5
000
13
Тіл – ұлттың
И
гілігі
2 46
б) Ұлттық валюта – теңге.
16
Қ
Р заңды Ұлттық
валюта
Т
өлем құралы ТЕҢГЕ
Халық байлығы
![]()
1993 жыл 15 – қараша
в) Ел ордасы – Астана
Ғимараттар Бас қала
с
алынуда
АСТАНА
![]()
Қысы суық Солтүстік
Жазы ыстық Қазақстан
г) Байқоныр – ғарыш алаңы.
1
секунд
Жаңбыр
316 метр
Байқоныр
![]()
Энергия Экватор
ғ) Су – тіршілік көзі.
Б
алқаш
Б
ҰҰ
2025 ж СУ 2,5٪
2
/3
1,7٪
1 текше метр
5 цент
5. Венн диаграммасы «Астана –Шымкент»
6. Кесте.
Бастауыш пен баяндауыштың арасына қойылытын сызықшаны дұрыс орналастыр.
Қазақстан ядросыз мемлекет.
Жақсы ісімен жақсы.
7. Сөйлем мүшелерін шартты белгілеп көрсет.
О
л оқып жүр
-
Ә
лі ұстазын
сыйлайды - < -
8. Тест.
Мұғалімнің кіреспе сөзі.
Қазақстан – Еуразия құрлығындағы ең үлкен мемлекеттердің бірі. Еліміздің жер көлемі ұлан – байтақ.
Қазақстанның кең даласын, биік тауларын, ормандары мен көлдерін көрген адам оны еш уақытта ұмыта алмайды. Біз жер шарының осындай сұлу, бай өлкесінде тұрамыз. Ол – Біздің Отанымыз.
Схема бойынша түсіндіру
О
ңтүстік
Батыс
ҚАЗАҚСТАН
Ш
ығыс
Солтүстік
Орталық
Батыс Қазақстан – Еуропа мен Азияның түйіскен жері. Каспий теңізі, Жайық өзені, Маңғыстау шығанасы осы аймақта. Мұнай өндірісі бар.
Солтүстік Қазақстан – астығы мол өлке. Бұл жерде темір, асбест, кен орындары, Екібастұз жылу энергиясын өндіретін өндіріс орындары бар. Көкшетау, Баянауыл сияқты сұлу жерлер де осында.
Орталық Қазақстан – Сарыарқа деп аталатын аймақ. Сарыарқа – Қазақстандағы түсті металдардың үлкен қоймасы. Бұл өңірде мұнай мен көмір де бар.
Шығыс Қазақстан – Семей және Шығыс Қазақстан өңірін қамтиды. Ол түсті металл және электр өңдірумен әйгілі.
Оңтүстік Қазақстан – Оңтүстік Қазақстан, Қызылорда, Жамбыл, Алматы облыстары жатады. Бұл өлке мақтаға, көкөніске, жеміс – жидекке бай.
ІІІ. Сөздікпен жұмыс.
-
Тақырып бойынша сөздердің мағынасын түсіндіру.
-
Дұрыс айтуға машықтандыру.
3, Мұғалім мәнерлеп оқиды, оқушылар қайталайды.
4, Оқушылар тізбектеп оқиды.
ІV. Деңгейлік тапсырмалармен жұмыс.
V. Сабақты қорытындылау.
Мәтін бойынша сызбаны толтыру. Республикамыздың экономикалық аймақтары бойынша сипаттама беру.
Жер көлемі 2,7 млн. шаршы шақырым
.
...
....
Қазақстан –
Т
әуелсіз
мемлекет
.
...
....
.
...
VІ. Деңгейлік тапсырмалармен жұмыс.
Деңгейлік тапсырмалар
∆
ІІІ деңгей
-
Мәтіннің ең басты тақырыбын анықта.
-
3 – жаттығу. Мәтінді пайдалана отырып, сөйлемдердің дұрыс, бұрыстығын анықта.
-
Берілген сөздердің аудармасын дұрыс тауып жаз.
Орын тепкен известный
Мыс цветные металлы
Шығанақ медь
Түсті металл расположен
Әйгілі звенящие родники
Сыңғырлаған бұлақтар залив
□
ІІ деңгей
-
Мәтінді оқып, орыс тіліне аудар.
-
Оңтүстік облыстарға қай облыстар жатады?
-
2 – жаттығу. Көшіріп жаз. Берілген синонимдік қатардан артық сөзді тауып, астын сыз.
○
І деңгей.
-
Мәтіннің мазмұнын айт.
-
Мәтін бойынша сұрақ дайында.
-
1 – жаттығу. Берілген сөздіктерін мәндес сөздермен жаз.
Үлгі эталоны
∆
ІІІ деңгей
-
Қазақстан
-
3 – жаттығу.
1 – дұрыс 5 – дұрыс
2 – дұрыс 6– дұрыс
3– дұрыс 7– дұрыс
4– дұрыс
3. Орын тепкен - расположен
Мыс медь
Шығанақ залив
Түсті металл цветные металлы
Әйгілі известный
Сыңғырлаған бұлақтар звенящие родники
□
ІІ деңгей
-
Оңтүстік Қазақстан, Қызылорда, Жамбыл, Алматы.
-
2 – жаттығу
-
тоқайласқан
-
тоқталмас
-
Талапты
○
І деңгей
-
Қазақстан мемлекетінің жері қандай?
-
Қазақстан қандай экономикалық аймақтарға бөлінеді?
-
Батыс Қазақстан қай жерде орналасқан?
-
Оңтүстік Қазақстан неге бай?
-
Солтүстік Қазақстан қандай өлке?
-
1 – жаттығу.
Жері кең – жері байтақ, орын тепкен – орналасқан, кең танылуда – танымал болуда, сұлу жерлер – әдемі жерлер, сарқылмас қоры – таусылмас қоры, әйгілі – атақты, әсем – көркем, таулы аймақтар – таулы өлкелер.
Рефлексия.
Сабақты қорытындылау. Бағалау.
Үйге тапсырма:
«Менің Отаным-Қазақстан» тақырыбы бойынша шығарма.
.
Ашық сабақтың тақырыбы « Кең байтақ Қазақстаным».
Сабақтың мақсаты:
І. Білімділік: оқушылардың өз туған жерінің экономикалық аймақтарын жетік білу. Экономикасы мен кең байтақ жерінің байлығы, жетістігі, көркемдігі туралы дамытушылық білімдерін жетілдіру.
ІІ. Дамытушылық: оқушылардың танымдық қабілетін, тілін, ой - өрісін ойлау қабілетін дамыту.
ІІІ. Тәрбиелік: оқушыларды елін, жерін сүйетін, халқының адал азаматы болуға тәрбиелеу. Ұлттық өнеге – мақал – мәтелдер арқылы адамгершілікке, сүйіспеншілікке баулу.
Бұл тақырыпты алу себебім күнтізбелік жоспармен сәйкес келеді, екіншіден аймақтық компонентті қамтиды. Сабақта деңгейлік тапсырмалармен жұмыс жасадық. Сабақтың нәтижесінде балалар тілдерін дамытуға, монолог пен диалог құруға, сонымен қатар өз ойларын айта білуге, өз деңгейіне қарап дұрыс сұрақ құрап, соған жауап беруге үйренеді, өзінің және өзгенің білімін бағалауды, жеке, жұппен жне топпен жұмыс жасай білуге, өз туған жерін құрметтеуге трбиелейді, қоршаған ортаны қорғауға, экологияны сақтауға шақырады, рефлексия жасап үйренеді.
Сабақ барысында «Диалогтік оқыту», «Сыни тұрғыдан ойлау», «Көшбасшы және басқару», «ИКТ». Сабақта қолданған әдіс –тәсілдерім сұрақ-жауап, әңгімелеу(сұхбат), мәтінмен жұмыс, топтастыру стратегиясы,Синквейн стратегиясы, Жиксо стратегиясы,Блум таксономиясы бойынша сұрақтарды жіктеу. Көрнекілік ретінде интерактивті тақта, ватман, фломастер, Қазақстан ның кең байтақ жерлерін аралау бойынша видео фрагментті пайдаландым.
Сабақ барысында оқушылар өздері жұмыс жасайды, мұғалім тек қана нұсқаушылық қызметін атқарады.Балалардың сабаққа деген қызығушылықтарын ояту үшін Жобалау әдісінен бастадым.Блиц турнир арқылы оқушылар еліміз туралы басты сұрақтарға тез жауап берді.Гүл күлтешелері арқылы балалар үш топқа бөлініп отырды. Үш топқа тапсырмалар таратылды. Әр топтан өзіме көмекшілер сайлап алдым. Олар оқушылардың жауаптарын бағалап отырды. Бағалау парағында әр тапсырмаға баға қойылды. Соңынан өзім қорытынды бағасын қойдым. Сабақта 5 оқушы «5», 5 оқушы «4», 3 оқушы «3»деген баға алды.Сабақ соңында рефлексия сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып тақтаға жапсырды.Белсенділік көрсеткен оқушыларды ынталандырып отырдым.
Оқушылардың өз елі туралы мағлұматының бар екендігін, сабақты бекітуде жақсы жауап бергенінен білеміз.Сабағымның мақсатына жеттім деп ойлаймын.
11
шағым қалдыра аласыз













